بورس تهران در آخرین روز هفته شاهد معاملات کمرمق اما مثبتی بود. درحالی که ارزش معاملات بورس و فرابورس به زحمت به 120میلیارد تومان میرسید، شاخص کل 215واحد رشد کرد تا به ریزشهای اخیر واکنشی نشان داده باشد.
این اواخر انتقادات زیادی به فشار عرضهها توسط اشخاص حقوقی در بازار شده است. بسیاری بر این باور هستند که حقوقیهای بازار از پشت به بورس خنجر زدند و افت شاخص کل تا سطح پیش از انتشار بیانیه لوزان را رقم زدند. همین موضوع بود که باعث شد، افزایش تقاضای بیش از هزار میلیارد تومانی در بورس تهران هضم شود و پول از همان مسیری که به بازار آمده بود، خارج شود. افزایش قیمتهای سریع باعث شد که حقوقیها دست رد به سینه خریداران نزده و در هر قیمتی در نقش فروشنده ظاهر شوند. اما خلاف روند فوق در روز گذشته این حقیقیهای بازار بودند که سهم بیشتری از فروش داشتند. بر این اساس درحالی که فروش حقوقیها در روز گذشته تقریبا به اندازه 41میلیارد تومان بود، حقیقیها به اندازه 87 میلیارد تومان فروش داشتند. نکته جالب اینجاست که کفه ترازوی خرید نیز به نفع حقیقیها بود. تقریبا به همان اندازه که اشخاص حقیقی سهم فروختند، همین اشخاص خریدار هم بودند. لذا میتوان گفت که در شرایط فعلی این حقیقیها هستند که در بازار یکهتازی میکنند. حقوقیها ظاهرا تصمیم دارند که بیشتر نظارهگر بازار باشند و کمتر در مقام خریدار یا فروشنده ظاهر میشوند. این هم شاید
واکنشی است به اعتراضاتی که در باره نحوه فروش حقوقیها در بازار شکل گرفته بود. از آنجا که خالص خرید حقیقیها و حقوقیها (تفاضل مبلغ خرید از مبلغ فروش) در بازار تقریبا صفر است به نظر میرسد که چشمانداز بازار در کوتاهمدت و میانمدت چندان جالب نبوده و انتظار رشد قیمت سهام نیز چندان پررنگ نیست.
عقبنشینی دولت و مجلس در مقابل بورس
اما این همه ماجرا نیست. نهتنها حقوقیها، بلکه به نظر میرسد دولت و مجلس نیز نسبت به اعتراضات اخیر واکنش نشان دادند. بر این اساس علاوه بر منتفی شدن عطف به ماسبق نرخ خوراک پتروشیمیها (که در اختیار مجلس است) خبر آمده است که دولت درصدد کاهش دوباره نرخ بهره مالکانه و بهرهبرداری از معادن هم هست. لذا ظاهرا همگی به صرافت افتادهاند تا بورس بیرمق تهران را با روشهای نامتعارف نجات دهند.
گروه پتروشیمی و پالایشی عامل سبزی بازار
نگاهی به روند معاملات روز گذشته نشان میدهد که بیشترین اثر مثبت بر شاخص از آن گروه محصولات شیمیایی (پتروشیمیها) بود. این مساله واکنش بازار به خبر منتشر شده در باره نرخ خوراک پتروشیمی را نشان میداد. رییس سازمان بورس دو شب پیش خبرخوش منتفی شدن عطف به ماسبق نرخ خوراک پتروشیمی را در مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد. این مقام مسوول با اعلام نمونهیی بارز از ابهام صنایع بورسی گفت: هرچند بسیاری از ابهامات صنایع مختلف با حمایتهای قوه مقننه، بخشهای اجرایی و سیاستگذاری و دولت برطرف شده اما واقعیت این است که برخی از این ابهامات همچنان پابرجاست. یکی از صنایعی که از سال گذشته با ابهام در نرخها روبهرو بوده، صنعت پتروشیمی است. فطانت همچنین عنوان کرده بود؛ ابهام در نرخ خوراک پتروشیمی یکی از همان عواملی است که به عنوان تهدید در بازار عمل میکرد. نرخ خوراک پتروشیمی در سال 93 از 8 سنت به 13سنت افزایش پیدا کرد. به طوری که در مصوبات و ابلاغیههای موجود این افزایش نرخ عطف به ماسبق میشد که با ارایه گزارشهای حسابرسی شرکتهای این گروه تنشهای زیادی درخصوص میزان سودآوری آنها با افزایش نرخ به وجود آمد. وی با اعلام اینکه نرخ خوراک
پتروشیمیها به نفع فعالان این بخش تا حدود زیادی قطعی شده، گفت: با هماهنگی سازمان بورس و پیگیری فراوان شرکتهای پتروشیمی، نرخ خوراک به عددهای مورد نظر فعالان بخش پتروشیمی که بودجه خود را براساس آن دیده بودند (7سنت) رسیده که میتواند خبر خوشی برای صنعت پتروشیمی و رهایی این صنعت از فشار شود. با توجه به این اظهارات، دور از انتظار نبود که شاخص کل در روز گذشته به مدد گروه پتروشیمیها سبزپوش شود. اما دلیل دیگری که شاخص کل را به سمت صعود واداشت اثر مثبتی بود که پالایشگاهها بر آن گذاشتند. نمادهای پالایشگاهی در روز گذشته باز هم صف خرید را تجربه کردند. درحال حاضر که پتروشیمی بندرعباس (شبندر) نقش لیدر را برای این گروه بازی میکند با قرارگرفتن در صف خرید باعث شد که برای خرید دیگر سهمهای پالایشگاهی نیز صف خرید تشکیل شود. سهام پالایشگاه بندرعباس از بین پالایشیها تنها سهمی بود که به قیمت بازگشایی در اواخر سال گذشته برگشت. این سهم که پس از بازگشایی در قیمت 450 تومان تجربه رشد قیمت تا 720 تومان را در کارنامه داشت در این هفته قیمت 430 تومان را نیز به چشم دید. اما حمایتهای شدیدی که در این محدوده قیمتی توسط فعالان بازار
سرمایه رخ داد، باعث شد که قیمت سهم اندکی رشد کند و دو روز پیاپی در صف خرید قرار گیرد در نتیجه دیگر پالایشگاهها نیز رشد قیمت داشتند. با توجه به اظهارات رییس سازمان بورس در مصاحبه تلویزیونی قیمت 60 دلاری نفت برای این شرکتها بسیار مطلوب است. وی در این باره گفته بود: پالایشگاهها تحت تاثیر قیمت نفت و فرآوردههای نفتی قرار داشته و به دلیل افت شدید سال گذشته قیمت جهانی نفت، نرخ فرآوردهها هم تحت تاثیر قرار گرفت که در صورتهای مالی این گروه نمایان شد. این درحالی است که طبق پیشبینیها، قیمت نفت در محدوده 60 دلار تثبیت خواهد شد. از سوی دیگر آثار روند رو به رشد کالاهایی چون مس، روی، فلزات و فولاد میتواند روی نمادهای این گروه نمایان شود.
اما نباید از خاطر دور داشت که نفت 60 دلاری همچنان نسبت به نفت 100دلاری در سطح بسیار پایینتری قرار دارد و بعید است که این شرکتها بتوانند تعدیل مثبتی در راه داشته باشند.
توجه به نمادهای زیانده
درحالی که بورس تهران بازدهی مطلوبی را برای سهامداران فراهم نکرده است به نظر میرسد که رفتارهای سفتهبازی در میان فعالان بازار پررنگتر شده است. این روزها توجه بخش قابل توجهی از فعالان بازار سرمایه معطوف به سهمهایی شده که زیان انباشته فراوانی دارند و در شمول ماده 141 قانون تجارت قرار گرفتهاند. این نمادها برای آنکه از شمول قانون ورشکستگی خراج شوند، مجبورند افزایش سرمایه فراوانی را لحاظ کنند تا از خطر ورشکستگی رها شوند. نمادهایی از قبیل «فنوال»، «شپلی» و «خریخت» که این روزها در مرکز توجه سفتهبازان قرار گرفته است از لحاظ تئوریک هیچ زمینهیی برای رشد ندارند. اما دستکاری قیمت در این سهمها با سرمایههای کوچک امکانپذیر است لذا سفتهبازان در این سهمها دست به کار شدهاند. شاید بد نباشد اگر سازمان و نهاد ناظر در این زمینهها ورود کرده و از بر باد رفتن سرمایه سهامداران کم اطلاع جلوگیری کند.
آمار معاملات
همچنین در داد و ستدهای روز گذشته بورس تهران شاخص بورس با رشدی 215واحدی از نیمه کانال 63 هزار واحد عبور کرد. در نتیجه معاملات دیروز بازار سهام، سرمایهگذاران بیش از 400میلیون برگه سهم و حق تقدم را در بازار دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بیش از 868 میلیارد ریال بود. تاپیکو، هلدینگ نفت وگاز پارسیان، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پتروشیمی پردیس با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص رشد 215واحدی این متغیر را رقم زد. این درحالی بود که نمادهای فولاد صبانور و پتروشیمی فناوران بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص ثبت کرد.
شاخص شناور آزاد هم 202 واحد رشد کرد. شاخص بازار اول و دوم نیز به ترتیب 184 و 263 واحد رشد کردند. در بازار دیروز گروههای تامین آب، برق، گاز، خودرو و بانکها برترین گروههای صنعتی بودند. همچنین بیشترین رشد شاخصهای صنعت نیز متعلق به گروههای زغالسنگ، فرآوردههای نفتی و وسایل ارتباطی بود. بیشترین افزایش قیمتها نیز در نمادهای ریختهگری ایران، پالایش نفت تبریز، چینی ایران، داروسازی کوثر، فرآوری مواد معدنی، کشت و صنعت پیاذر و سیمان شرق ثبت شد. این درحالی بود که نمادهای فولاد صبانور، کالسیمین، فرآوردههای تزریقی ایران، داروسازی زهراوی، فرآوردههای نسوز پارس، معادن منگنز ایران و صنایع شیمیایی سینا با بیشترین کاهش قمیت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. همچنین دیروز سنگینترین صفهای خرید برای نمادهای سرمایهگذاری صنعت نفت، حق تقدم پتروشیمی خارک، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان، صنایع ریختهگری ایران، هلدینگ نفت و گاز پارسیان و حق تقدم مس شهید باهنر تشکیل شد. طولانیترین صفهای فروش هم برای نمادهای نفت پارس، سیمان قائن، سیمان دورود، سلف موازی استاندارد نفت کوره و فولاد خراسان تشکیل شد. همچنین بیشترین حجم
معاملات نیز متعلق به نمادهای بانک صادرات، پتروشیمی مبین و پارس خودرو بود. نمادهای پتروشیمی مبین، سیمان خوزستان و بانک صادرات هم بیشترین ارزش معاملات را داشتند.
فرابورس
در جریان معاملات دیروز فرابورس ایران ضمن رشد حدود 9 واحدی آیفکس، 87 میلیون ورقه بهادار به ارزش 417میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت. در پایان معاملات روز گذشته 87 میلیون و 150هزار ورقه بهادار در 16هزار و 811 نوبت خرید و فروش شد و ارزش آن به 417میلیارد و 540 میلیون ریال رسید. شاخص کل فرابورس با رشد 8.8 واحدی عدد 738واحد را نشان داد و گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان با معامله 17میلیون و 520 هزار سهم به ارزش 30میلیارد و 490میلیون ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات روز جاری را به خود اختصاص داد. بیشترین افزایش قیمت در معاملات روز پایانی هفته مربوط به رشد 5 درصدی قیمت سهام شرکت پالایش نفت شیراز و بعد از آن پالایش نفت تهران و لاوان بود و سهام پتروشیمی مارون، تهران و گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان بیشترین تاثیر مثبت را در شاخص فرابورس داشتند. این درحالی است که سهام شرکتهای مرجانکار، نیروسرمایه و قند شیروان، قوچان و بجنورد با بیشترین افت قیمت روبهرو شدند. در بازار ابزاهای نوین مالی، بیشترین حجم معاملات ETF به صندوق سرمایهگذاری نسیم با خرید و فروش 20هزار سهم اختصاص یافت و در بازار اوراق با درآمد ثابت نیز 127هزار و 60 ورقه اجاره ماهانه رایتل معامله شد. همچنین نماد معاملاتی شرکتهای پتروشیمی خراسان، صنایع غذایی مینو شرق، پتروشیمی ممسنی، بیمه پاسارگاد و پخش البرز جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام در روز دوشنبه مورخ 28 اردیبهشت در پایان معاملات دیروز متوقف شد.