گروه غذا و دارو مریم بورقانی
یک سالی از احتمال آغاز همکاری‌های تجاری ایران و روسیه می‌گذرد ولی تاکنون صادرات قابل توجهی از ایران به همسایه شمالی صورت نگرفته است. کیفیت محصولات ایرانی یکی از مهم‌ترین موانع صادرات ایران درکنار مشکلات نقل و انتقال پول و تعرفه‌های تجاری بوده است اما حالا رییس یکی از تشکل‌های پر ظرفیت در صادرات دلیل این ناتوانی را در «انحصار» ایجاد شده توسط سازمان‌های دولتی اعلام کرده است. ارسلان قاسمی، مدیرعامل اتحادیه آبزیان ادعا کرده که تنها 19شرکت فعال در این صنعت از سازمان دامپزشکی و سازمان شیلات اجازه صادرات گرفته‌اند که این مصداق انحصار و غیرقانونی است. درحالی که به گفته رییس سازمان شیلات به «تعادل» تنها 19شرکت درخواست داده‌اند و از همین تعداد هم حتی 2شرکت موفق به صادرات به روسیه نشده‌اند.
قاسمی روز گذشته در یکی از رسانه‌های صنایع غذایی از ایجاد انحصار در صادرات محصولات شیلاتی ایران به روسیه توسط دامپزشکی و شیلات خبر داد و گفت که حتی در این باره به وزیرکشاورزی نامه نوشته‌اند.
به گفته قاسمی، سازمان دامپزشکی با هماهنگی سازمان شیلات ایران تنها به 19شرکت اجازه صادرات محصولات شیلاتی به روسیه را داده‌اند که ایجاد نوعی انحصار و غیرقانونی است.
مدیرعامل اتحادیه سراسری تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری اقتصاد غذا ضمن اعلام مطلب فوق افزود: پس از پیگیری‌های چندساله این اتحادیه و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط از اوایل مهرماه سال گذشته امکان صادرات محصولات شیلاتی به بازار روسیه فراهم شد اما در همان زمان و در یک اقدام غیرقانونی سازمان دامپزشکی کشور با هماهنگی سازمان شیلات ایران نسبت به معرفی 19شرکت و انحصاری کردن صادرات به بازار روسیه اقدام کرد که از همان زمان نیز این موضوع مورد اعتراض شدید اتحادیه قرار گرفت.
قاسمی که اتفاقا خود شرکت فرآوری محصولات شیلاتی ندارد حتی مدعی شد: پیش از پیگیری‌های گسترده، نشستی با حسن یونس‌سینکی، قائم‌مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور بازرگانی برگزار شد و پس از ارایه توضیحات موضوع مورد بررسی قرار گرفت و وی نیز دستور اصلاح این امر را داد که متاسفانه تاکنون این امر محقق نشده است.
اما معاون دیگر وزیر کشاورزی در گفت‌وگو با «تعادل» پرده از بخش‌های پنهان واقعیت برداشت و گفت: از زمانی که فرصت صادراتی محصولات شیلات به روسیه مطرح شد تنها 19شرکت به سازمان شیلات اعلام آمادگی کردند که اتفاقا هر 19تای آنها مجوز گرفتند.
حسن صالحی فرآیند اعطای مجوز به این 19شرکت را نیز شرح می‌دهد؛ در واقع سازمان دامپزشکی مسوول صادرات است اما ما در سازمان شیلات، شرکت‌هایی که نزد ما اعلام آمادگی کرده‌اند را بررسی کرده و به این سازمان معرفی می‌کنیم.
سازمان دامپزشکی هم بعد از بررسی و تایید این شرکت‌های تولیدی و فرآوری، نام آنها را در فهرست سازمان دامپزشکی روسیه برای ارزیابی مجدد توسط آنها و براساس استانداردهای روس‌ها قرار می‌دهد.
تعرفه‌ها از 26درصد به 7 درصد رسید
صالحی به «تعادل» می‌گوید: ما حتی هیچ مانعی برای تاجرانی که واحدهای تولیدی ندارند، ایجاد نکردیم و این امکان را فراهم کردیم که تاجران هم با معرفی مراکز تولیدی خود به سازمان شیلات از فرصت تجارت با روسیه بهره‌مند شوند. اما مساله اینجاست که این واحدهای تولیدی یا فرآوری باید به تایید دامپزشکی روسیه نیز برسد و این تایید تنها با بازدید رسمی مقامات روس از شرکت‌های داوطلب میسر می‌شود.
این معاون حجتی که در مقایسه با سایر یارانش، روحیه پاسخگویی و مسوولیت‌پذیری بیشتری هم در میان صنعت و هم در میان رسانه‌ها از خود نشان داده، می‌گوید: صادرات محصولات شیلاتی ایران مانند سایر محصولات غذایی باید مورد تایید استانداردهای اروپا قرار گیرد و اگر قرار بود که مورد تایید استانداردهای روسیه قرار گیرد باید به تصویب مجلس این کشور می‌رسید که دست‌کم 3-2 سال تنها همین فرآیند طول می‌کشید درحالی که ما در سازمان شیلات و دامپزشکی با پیگیری و مرجع قرار دادن استانداردهای اروپا برای محصولات کشور، سعی کردیم مسیر صادرات به روسیه را هموارتر کنیم. با این حال از نظر صالحی از همان 19شرکت هم تاکنون حتی 2شرکت مهم موفق به صادرات نشده‌اند چراکه روسیه بازار تازه‌یی برای ایران است و علاوه بر اینکه جا باز کردن در این بازار مانند هر بازار تازه دیگر زمان‌بر است، موانعی مانند تعرفه‌های گمرکی، نقل و انتقالات پول و... بر سر راه وجود دارد که البته بخشی از آنها تاکنون با همراهی وزارت امورخارجه و سایر نهادهای درگیر برطرف شده است. وی از کاهش تعرفه‌های 26درصدی به 7درصد مثال می‌زند و ابراز امیدواری می‌کند که سایر موانع هم به مرور زمان برداشته می‌شود اما راز افزایش صادرات ایران به روسیه در اراده بخش خصوصی نهفته است و لاغیر.
