روند کاهشی زاد و ولد در کشور

۱۴۰۰/۰۲/۲۹ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۷۸۵۷۲
روند کاهشی زاد و ولد در کشور

از نظر ساختار جمعیتی به سرعت به سوی مشکل پیش می‌رویم؛ فرصت مداخله کوتاه است و عقلای کشور با هر مرام و مسلکی و در هر خط و جبهه سیاسی، راست یا چپ که هستند، باید این موضوع را باور کرده و برای رفع آن تلاش کنند. مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت ضمن تشریح روند کاهشی زاد و ولد در کشور و عوامل موثر در آن، تاکید کرد: تصمیم جدید ما برای روز ملی جمعیت، اجرای عملیات اجرایی و تغییر رویه‌های پیشین در برگزاری روزهای ملی که عمدتا به اطلاع‌رسانی و حداکثر حساس‌سازی پرداخته می‌شود، است. امسال با توجه به اینکه موضوع جمعیت بیش از هر چیزی نیازمند اقدام و عمل است با دستور وزیر برنامه جامعی ذیل «سند صیانت از جمعیت» با مشارکت تمام معاونت‌های وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی برای اجرا تهیه شده است.

    برنامه عملیاتی وزارت بهداشت 

 برای صیانت از جمعیت 

دکتر سید حامد برکاتی افزود: رویکرد این سند درباره جمعیت و بحث‌های کلی سلامت است. این سند برای اجرا به برنامه عمل تبدیل شد و برای اینکه مطمئن شویم این برنامه قابلیت اجرا در دانشگاه‌های علوم پزشکی را دارد، امکان سنجی اجرایی در ۴ دانشگاه علوم پزشکی گیلان، همدان، یزد و اصفهان در نیمه دوم سال ۹۹ انجام دادیم و متوجه شدیم این سند و برنامه عملیاتی با ۱۵ راهبرد پیشنهادی در سطح وسیع و در محیط دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی و در سطح استان و شهرستان هم قابل اجرا است. انتخاب حداقل ۵ راهبرد از میان این ۱۵ راهبرد را در ابتدای کار برای دانشگاه‌ها ضروری دانستیم. گزارشاتی که از ۴ دانشگاه به دستمان رسید راضی‌کننده بود و پاسخ امکان سنجی ما مثبت بود. او افزود: با ارایه گزارش عملکرد به شخص وزیر، ایشان دستور ملی شدن برنامه را صادر کردند و مقرر شد در روز ملی جمعیت امسال این برنامه را در گستره کل کشور آغاز کنیم. ۱۳ اسفندماه سال قبل پیش کارگاه آغاز عملیات اجرایی سند صیانت از جمعیت در کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی برگزار شد و پس از آن کارگاه‌های متعددی در ۲ ماه گذشته برگزار شد. 

  آمایش نرخ باروری و تحلیل جمعیتی  در شهرستان‌ها

برکاتی ادامه داد: در اجرای ملی هم هر دانشگاه حداقل در جهت عملیاتی شدن ۵ راهبرد اقدام به تدوین برنامه عملیاتی کرده است. البته ما ۲ راهبرد به عنوان راهبردهایی که پایه و اساسی هستند تعیین کردیم که این ۲ راهبرد در برنامه کلیه دانشگاه‌ها قرار گرفته است. راهبرد «رصد دقیق آمایش جمعیت و نرخ باروری در سطوح دانشگاهی/ استانی و کشوری» برای بررسی آماری وضعیت جمعیت در سطح استان و شهرستان که بسیار مهم است؛ زیرا تمام استان‌های کشور و حتی تمام شهرستان‌های هر استان یک رویه جمعیتی ندارند. 

    کاهش ۲۵ درصدی زاد و ولد 

در ۴ سال اخیر

وی درباره وضعیت فعلی رشد جمعیت در کشور، تاکید کرد: وضعیت جمعیت در چندسال گذشته کاهشی بوده است. در ۴ سال اخیر روند زاد و و لد در کشور حدود ۲۵ درصد کاهش داشته است. در سال‌های ۹۴ و ۹۵ در قله جمعیتی کشور در سال‌های اخیر قرار داشتیم و TFR نزدیک به ۲.۱ در این سال‌ها را تجربه کردیم. اگر همان زمان تحلیل درستی انجام می‌شد، می‌دانستیم این TFR کاهش پیدا خواهد کرد. کاملا روشن بود که در سال‌های منتهی به سال ۱۳۹۵ فرزندآوری وابسته به بانوان دهه شصتی‌ای بودکه در سال‌های انتهایی دوران باروری خود قرار داشتند. پس از این سال‌ها زاد و ولد در میان خانم‌های متولد دهه ۶۰ رو به اتمام می‌رفت و از سنین باروری فاصله می‌گرفتند. 

   ۱۷ درصد موالید کشور 

در زنان بالای ۳۵  سال

برکاتی گفت: اوج سنین باروری در کشور ما و بر اساس آمارهای رسمی مرکز آمار ایران در سنین ۲۰ تا ۳۵ سالگی بانوان است، هرچند که حدود ۱۷ درصد موالید کشور در خانم‌های بالای ۳۵ سال است. اما به هر حال اوج باروری خانم‌های کشور و بیشترین میزان فرزندآوری در بین ۲۰ تا ۳۵ سالگی بانوان کشور است. در کنار این موضوع شرایط فرهنگی ،اجتماعی و عوامل اقتصادی نیز از تاثیر برخوردار بوده است.

    زاد و ولد در کشور 

نیازمند  حمایت ویژه از جوانان

وی افزود: با این تفاسیر تعداد تولدها کاهش یافت و از یک میلیون و ۵۷۰ هزار تولد در سال ۹۴ به یک میلیون و ۱۹۶ هزار تولد در سال ۹۸ و یک میلیون و ۱۲۰ هزار تولد در سال ۹۹ رسیدیم و به همین ترتیب TFR هم روند کاهشی را طی می‌کرد و در حال حاضر عدد TFR حدود ۱.۷ و بلکه کمتر از آن است و متاسفانه همچنان در روند کاهشی تولدها قرار داریم. تا سال ۱۳۶۷ به‌طور متوسط سالانه حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تولد داشتیم و زمانی که به چند سال بعد یعنی تا حدود سال‌های۷۴ و ۷۵ نگاه می‌کنیم؛ این میزان به یک میلیون و ۷۰۰ هزار تولد می‌رسد و این ۲۵ درصد کاهش تولد در این بازه ۷ یا ۸ ساله حتما تاثیرات خود را در سال‌های باروری دختران این دو نسل که سال‌های اخیر است، خواهد داشت و با توجه به این نیازمند آن هستیم تا با اجرای خدمات ویژه حمایت از جوانان و خانواده‌ها جلوی این روند کاهشی را بگیریم. 

    ۲۳ میلیون زن ایرانی؛ در سن باروری

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، تصریح کرد: موتور مولد جمعیت، بانوان هستند. در حال حاضر حدود ۲۳ میلیون خانم در سن باروری داریم. یک میلیون و ۱۲۰ هزار تولد در سال ۹۹ با ۲۳ میلیون خانم بارور است؛ در حالی که عدد ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تولد در سال‌های ابتدایی دهه ۶۰ با ۱۰.۵ میلیون خانم در سن باروری صورت می‌گرفت؛ با یک حساب سرانگشتی میزان باروری به ازای خانم‌ها نزدیک یک چهارم کاهش پیدا کرده است و روند این موضوع بسیار نگران‌کننده است. او در ادامه صحبت‌هایش درباره سقط جنین در کشور نیز اظهار کرد: این موضوع نیاز به کار و فرهنگسازی بیشتری دارد. سقط قانونی زیرنظر پزشکی قانونی و پس از طی مراحل مختلف و بررسی‌های متعدد و با مجوز سازمان مذکور صورت می‌گیرد. در سال‌های اخیر سالانه در کل کشور حدودا ۱۲ هزار درخواست سقط ارایه می‌شود که به‌طور متوسط کمتر از حدود ۸ تا ۹ هزار سقط با مجوز سقط قانونی صادر شده است. در مورد سقط غیرقانونی باید بدانیم که چنین اقدامی به لحاظ فرهنگی و دینی درست نیست. در شرع مقدس این عمل در هر سنی پس از لقاح حرام دانسته شده است. به ویژه آنکه پس از ماه چهارم که روح در جنین دمیده می‌شود، سقط هم مانند از بین بردن یک زندگی و انسان کامل و قتل است. برکاتی در مورد آمار سقط غیرقانونی نیز گفت: دربررسی‌هایی که انجام می‌شود به اعداد دقیقی برای سقط غیرقانونی نمی‌رسیم. چون افراد انجام‌دهنده از اعلام آن به دلایل مختلف خودداری می‌کنند. اگر چه که اعلام آمار به ویژه اعلام آمار سقط غیرقانونی به عامه مردم، می‌تواند منجر به طبیعی‌سازی این موضوع و حتی اشاعه منکر شود. 

    موضع فنی وزارت بهداشت

 در برابر طرح جوانی جمعیت مجلس

برکاتی درباره «طرح جوانی جمعیت» مجلس و موضع وزارت بهداشت در برابر آن، اظهار کرد: موضع وزارت بهداشت، موضعی فنی و نه سیاسی است. آنچه که نظر وزارت بهداشت بود و در مکاتبه با شورای نگهبان به آن اشاره شد این بود که تولیت سلامت برای وزارت بهداشت باید محفوظ بماند. موادی از این طرح از منظر شورای حقوقی وزارت بهداشت با سیاست‌های کلان سلامت مغایرت دارد. طرح جوانی جمعیت ۷۲ بند دارد که بندهای مورد اشاره کمتر از ۱۰ بند است و رویکرد کلی وزارت بهداشت این است که تولیت وزارت بهداشت در امر سلامت مردم باید حفظ شود و اگر قرار است دستورالعملی در حوزه‌ سلامت ذیل این قانون نوشته شود مرجع تایید، نهایی‌سازی و اجرایی نمودن آن وزارت بهداشت به عنوان تولیت نظام سلامت است. طرح جوانی جمعیت از سوی شورای محترم نگهبان به مجلس بازگشته و ان شاءالله در جلسات بازنگری، نظرات وزارت بهداشت و حوزه‌های مختلف به نمایندگان محترم عضو کمیسیون اعلام می‌شود تا بنا به نظر مجلس محترم و در جهت رفع موارد تذکر داده شده ازسوی شورای نگهبان تغییرات نهایی صورت گیرد. 

    چالش‌های کرونا 

برای ارایه خدمات کودکان

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت درباره مشکلاتی که شیوع کرونا برای این اداره کل وزارت بهداشت پیش آورد، تاکید کرد: در ماه‌های اول وضعیت خوبی نداشتیم. مراجعات مردم برای دریافت خدمات کاهش زیادی داشت. 

    اجرای آزمایشی غربالگری ناباروری

 در ۶   استان

او درباره نتایج اجرای آزمایشی غربالگری ناباروری در کلیه استان‌های کشور، بیان کرد: این طرح به اتمام رسید و گزارش آن آماده شد. با توجه به نتایج طرح برنامه‌ای تدوین و نهایی‌سازی شده است که برای اجرایی کردن آن در حال ادغام آن بر روی سامانه‌های سلامت هستیم و مراحل ادغام برنامه برای اجرای پایلوت در ۶ شهرستان را طی می‌کنیم. اجرای آزمایشی برای این است که بررسی کنیم که اجرای این برنامه در مغایرت با سایر برنامه‌ها نباشد و همچنین ارایه‌دهنده خدمت توان و فرصت ارایه این خدمت جدید را داشته باشد. مراحل مذکور تقریبا به اتمام رسیده است و تایید مرکز مدیریت شبکه را گرفتیم و این مرکز در حال بارگذاری برنامه‌ ما روی سامانه‌های سلامت است. سپس این برنامه اجرایی در این ۶ استان پایلوت می‌شود تا پس از مدت مشخصی ارزیابی‌های لازم انجام شده و برنامه را در کل کشور با حداقل چالش‌های اجرایی عملیاتی کنیم. 

  IVF و IUI؛ رایگان

برکاتی ادامه داد: درمورد پوشش هزینه درمان ناباروری بودجه و منابع خوبی در نظر گرفته شد و خدمات IUI و IVF و سونوگرافی رایگان انجام می‌شود و با منابعی که مجلس شورای اسلامی برای سال ۱۴۰۰ تخصیص داد ، برآورد این است که برای اکثریت کسانی که بر اساس پروتکل‌های وزارت بهداشت درخواست خدمت می‌کنند، امکان ارائه خدمات وجود خواهد داشت.

 

ارسال نظر