گروه کلان
براساس برآوردهای اولیه، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمت‌های ثابت سال 1383 از 146هزار و 673میلیارد تومان در 9ماهه سال 1392 به 151هزار و 886میلیارد و 100میلیون تومان در 9ماهه سال 1393 افزایش یافته و گویای افزایش تولید ناخالص داخلی به میزان 3.6درصد است.
همچنین تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت ثابت سال 83 در 9ماهه سال 92 نسبت به رقم مشابه سال 91 معادل 2.2درصد کاهش یافته بود.
با توجه به رشد منفی 2.2درصدی اقتصادی در 9ماهه سال گذشته، محاسبات فصلی نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در 9ماهه سال 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل با افزایش نرخ رشد اقتصادی مواجه بوده است.
اطلاعات رشد ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی حاکی از ادامه روند بهبود و رونق نسبی در مقایسه با دوره مشابه سال قبل است به گونه‌یی که رشد سه‌ماهه سوم سال جاری به 2.8درصد رسیده است.
سهم ارزش افزوده هر یک از فعالیت‌های «نفت»، «صنعت»، «ساختمان»، «بازرگانی»، «رستوران و هتلداری» و «خدمات موسسه پولی و مالی» در رشد تولید ناخالص داخلی 9ماهه سال 1393 به ترتیب 0.8، 0.8، 0.5، 0.5، 0.6 واحد درصد برآورد شده است.
در 9ماهه سال 1393 ارزش افزوده گروه کشاورزی به قیمت‌های ثابت سال 1383 به میزان 131هزار و 792میلیارد ریال برآورد شد که نسبت به دوره مشابه سال قبل به میزان 3.5درصد افزایش یافته است. برآوردهای انجام‌شده در این زمینه حاکی از آن است که تولید محصولات زراعی و باغی در سال 1393 نسبت به سال قبل به ترتیب 8.1 و 1.5درصد و تولید محصولات اصلی دامی 4.9درصد افزایش یافته است.
براساس برآوردهای اولیه، ارزش افزوده گروه نفت در 9ماهه سال 1393 به قیمت‌های ثابت سال 1383 به میزان 155هزار و 626میلیارد ریال برآورد شده که نشان‌دهنده افزایش 8.1درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل است.
گروه صنایع و معادن در 9ماهه سال 1393 از نرخ رشدی معادل 6.2درصد برخوردار شد و در نتیجه 1.5واحد درصد از نرخ رشد 3.6درصدی اقتصاد را در دوره مورد بررسی به خود اختصاص داد. در این گروه، ارزش افزوده فعالیت‌های «صنعت»، «معدن»، «ساختمان» و «آب و برق و گاز» به ترتیب نرخ رشد 5.1، 10.7، 7.4 و 8.6درصدی را به خود اختصاص داده‌اند.
در بخش ساختمان، ارزش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان مناطق شهری به قیمت‌های جاری، طی 9ماهه سال 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 5.5درصد افزایش یافته است. با اعمال شاخص‌‌های قیمت متناظر و تعدیل رقم مذکور، نرخ رشد ارزش افزوده ساختمان‌های خصوصی به قیمت‌های ثابت سال 1383 حدود 4.3-درصد برآورد شده است.
در نهایت با احتساب رقم فوق و نیز رشد ارزش افزوده ساختمان دولتی، نرخ رشد بخش ساختمان به قیمت‌های ثابت سال 1383 در حدود 7.4 درصد برآورد می‌شود. ارزش افزوده گروه خدمات از نرخ رشد 2.3درصدی در 9ماه سال 1393 برخوردار شده و سهم آن از رشد 3.6درصدی تولید ناخالص داخلی به 1.4واحد درصد در 9ماهه سال 1393 رسیده است.
شاخص ضمنی ارزش افزوده گروه‌های «کشاورزی»، «نفت»، «صنایع و معادن» و «خدمات» در 9ماهه سال 1393 به ترتیب 15.5، 8.0، 10.2 و 17.3درصد افزایش داشته‌اند. به‌علاوه، شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص داخلی بدون نفت نیز به ترتیب دارای رشد 15.5 و 16.6درصدی بوده‌اند.
محاسبه تولید ناخالص داخلی بر حسب اقلام هزینه نهایی دلالت بر آن دارد که در 9ماهه سال 1393 هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی، هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به قیمت‌های ثابت سال 1383، به ترتیب از نرخ رشد 4.3، 2.3 و 13.8درصدی برخوردار بوده‌اند.
براساس محاسبات اولیه، نرخ رشد مصرف نهایی بخش خصوصی از 0.5درصد در 9ماهه سال 1392 به 4.3درصد در دوره مشابه سال 1393 افزایش یافته است.
افزایش مذکور عمدتا ناشی از فزونی رشد هزینه‌های نهایی مصرفی بخش خصوصی نسبت به رشد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دوره مورد بررسی بوده است. نرخ رشد مخارج مصرف نهایی بخش دولت نیز طی 9ماهه سال 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش یافته و به 2.3درصد رسیده است.
مقایسه نتایج حاصل از برآوردهای 9ماهه سال 1393 نسبت به مدت مشابه سال قبل، نشان‌دهنده افزایش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان 13.8درصد است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متشکل از دو بخش ساختمان و ماشین‌آلات است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو بخش مذکور طی 9ماهه سال 1393 نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 15.3 و 11.1درصد افزایش یافته است. رشد 15.3درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ساختمان، عمدتا به دلیل افزایش سرمایه‌گذاری در بخش دولتی بوده است. در حوزه تجارت خارجی و براساس برآوردهای اولیه، صادرات و واردات کالاها و خدمات طی 9ماهه سال 1393 به قیمت‌های واقعی و نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب 10.4 و 1.2- درصد تغییر یافته است.
