گروه کلان مهدی دهقان
براساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، جمعیت کشور 75میلیون و 706هزار و 898 نفر برآورد شده است که 12میلیون و 351هزار نفر از آنها 9 سال و کمتر و 63میلیون و 355هزار نفر 10سال و بیشتر سن داشتهاند. بر این اساس از کل جمعیت کشور، 83.7درصد در سن کار قرار دارند، یعنی 10ساله و بیشتر هستند.
بهازای هر 100زن، 101مرد وجود دارد
براساس گزارش مرکز آمار ایران، از مجموع 75.7میلیون نفر جمعیت کشور، 50.1درصد مرد و 49.9درصد زن هستند که به این ترتیب نسبت جنسی برابر 101 بهدست میآید. به عبارت دیگر در مقابل هر 100نفر زن 101مرد وجود داشته است. نتایج نشان میدهد 72.1درصد آنها در نقاط شهری و 27.9درصد در نقاط روستایی ساکن بودهاند. همچنین در سال گذشته 75.7میلیون نفر جمعیت کشور تعداد 22میلیون و 518هزار و 34 خانوار معمولی ساکن و گروهی در کشور برآورد شده است که 19میلیون و 777هزار و 681 دارای سرپرست مرد و 2میلیون و 740هزار خانوار دارای سرپرست زن بودهاند. براساس گزارش منتشرشده مرکز آمار ایران، 98.3درصد جمعیت کشور دارای تابعیت ایرانی هستند، این در حالی است که 1.6درصد از جمعیت کشور را افاغنه تشکیل میدهد و فقط 1/0درصد جمعیت کشور سایر تابعیتها را دارند و از سوی دیگر اغلب افراد با تابعیت غیرایرانی در نقاط شهری زندگی میکنند.
54درصد دلیل مهاجرتها پیروی از خانوار
طبق آمار استخراجشده مرکز آمار ایران، عمدهترین دلیل مهاجرت، پیروی از خانوار بوده که 54.4درصد از کل مهاجرت را دربرمیگیرد. همچنین 7.6درصد مهاجرتها بهدلیل جستوجوی کار و 6.7درصد مهاجرت بهدلیل جستوجوی کار بهتر صورت گرفته است. عامل پیروی از خانوار در نقاط شهری 55.3درصد و در نقاط روستایی 49.8درصد بوده است.
86درصد کشور باسواد هستند
همچنین در آمار استخراجشده مرکز آمار ایران آمده است، در سال سال1392 از 68میلیون و 351هزار نفر جمعیت 6ساله و بیشتر کشور، 86.6درصد باسواد و 13.4درصد بیسواد بودهاند. نسبت باسوادی در نقاط شهری 90.2 و در نقاط روستایی 77.2درصد بوده است.
نسبت باسوادی در بین افراد 6 تا 9ساله 96.2درصد و در بین افراد 15 تا 24ساله 97.8درصد بوده است. همچنین نسبت باسوادی در بین مردان 6ساله و بیشتر 90.8درصد و در بین زنان این گروه 82.4درصد بوده است.
33درصد باسوادها تحصیلات ابتدایی دارند
طبق گزارش مرکز آمار ایران، در سال92، از مجموع 68.3میلیون نفر جمعیت 6ساله و بیشتر حدود 59میلیون و 216هزار نفر باسواد بودهاند. از این تعداد 32.8درصد دارای تحصیلات ابتدایی، 20.4درصد دارای تحصیلات راهنمایی، 5.1درصد دارای تحصیلات متوسطه، 20.6درصد دارای تحصیلات دیپلم و پیشدانشگاهی و 4.5درصد دارای تحصیلات فوقدیپلم، 12.1درصد دارای تحصیلات لیسانس و 2.2درصد دارای تحصیلات فوقلیسانس و بالاتر بودهاند. همچنین 2.2درصد باسوادان از طریق مراکز سوادآموزی یا بهصورت غیررسمی آموزش دیدهاند.
38درصد جمعیت بدون همسر
در ادامه این گزارش آمده است، در سال مورد بررسی، 63میلیون و 355هزار نفر در گروههای سنی 10ساله و بیشتر قرار داشتهاند. از این تعداد 66.8درصد حداقل یکبار ازدواج کرده و 33.2درصد هرگز ازدواج نکرده بودهاند. این نسبتها در بین مردان بهترتیب 62.6درصد و 37.4درصد و در بین زنان 70.9درصد و 29.1درصد بوده است. بهطور کلی میتوان گفت که 38درصد جمعیت ایران ازدواج نکرده یا طلاقگرفته هستند. از سوی دیگر طبق بررسیهای صورتگرفته در سال92، افراد شاغل و بیکار درمجموع 37.6درصد از جمعیت 10ساله و بیشتر را تشکیل میدادهاند. این نسبت در جامعه مزبور برای مردان 63درصد و برای زنان 12.4درصد بوده است. همچنین این نسبت در نقاط شهری 36.9درصد و در نقاط روستایی 39.7درصد است.
بیسوادی در زنان بیشتر از مردان
طبق گزارش مرکز آمار ایران، از کل شاغلان 10ساله و بیشتر 90.3درصد باسواد و 9.7درصد بیسواد بودهاند و این نسبت برای مردان بهترتیب 91.4درصد و 8.7درصد و برای زنان 84.5درصد و 15.5درصد بوده است. همچنین از کل جمعیت بیکار 10ساله و بیشتر 97.5درصد باسواد و 2.5درصد بیسواد بودهاند. این نسبت برای مردان بهترتیب 96.6درصد و 3.45درصد و برای زنان 99.3درصد و 7/0درصد بوده است.
باتوجه به تعریف نرخ مشارکت اقتصادی که نشان میدهد چنددرصد از جمعیت در سن کار، فعال یعنی شاغل یا بیکار هستند. مطابق نتایج بهدستآمده در سال گذشته، نرخ مشارکت اقتصادی در جمعیت 10ساله و بیشتر در کل کشور 37.6درصد بوده است. این شاخص در بین مردان 63درصد و در بین زنان 12.4درصد محاسبه شده است. همچنین نتایج نشان میدهد، درصد جمعیت فعال 10ساله و بیشتر در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری است، بهطوری که نرخ مشارکت اقتصادی در نقاط روستایی 39.7درصد و در نقاط شهری 36.9درصد بوده است.
درصورتیکه جمعیت 15ساله و بیشتر، جمعیت در سن کار فرض شود، نرخ مشارکت اقتصادی در کل کشور 41.1درصد بهدستمیآید. این شاخص در بین مردان 69درصد و در بین زنان 13.4درصد، در نقاط شهری 40.1درصد و در نقاط روستایی 43.8درصد بهدست میآید.
مقایسه نرخ مشارکت اقتصادی در گروههای سنی نشان میدهد، بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی 55.9درصد در گروه سنی 30 تا 34ساله بوده است، این شاخص در مورد زنان و مردان متفاوت است، بهنحویکه مردان گروه سنی 35 تا 39ساله با 94.4درصد و زنان گروه سنی 25 تا 29ساله با مشارکت 20.1درصدی بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی را به خود اختصاص دادهاند.
گزارش مرکز آمار در سال92، نشان میدهد که از مجموع 23میلیون و 196هزار نفر جمعیت فعال 15 تا 64ساله، 89.3درصد شاغل بودهاند و از مجموع این شاغلان، 12.3درصد مربوط به گروه سنی 24 تا 15ساله، 62.1درصد مربوط به گروه سنی 25 تا 44ساله و 25.5درصد مربوط به گروه سنی 45 تا 64ساله بوده است. این نسبتها برای مردان بهترتیب 12.5درصد، 61.5درصد و 26درصد و برای زنان 11.6درصد، 65.8درصد و 22.6درصد بوده است.
همچنین در سال گذشته از جمعیت فعال 15 تا 64ساله 10.7درصد را بیکاران تشکیل میدادهاند. از مجموع تعداد بیکاران، 32.7درصد مربوط به گروه سنی 15 تا 24ساله، 60.1درصد مربوط به گروه سنی 25 تا 44ساله و 7.2درصد مربوط به گروه سنی 45 تا 64ساله بوده است. این نسبتها برای مردان بهترتیب 32.4درصد، 57.9درصد و 9.8درصد و برای زنان 33.3درصد، 65درصد و 1.7درصد بوده است.
طبق گزارش مرکز آمار ایران در سال92، از 23میلیون و 834هزار و 552 نفر جمعیت فعال 10ساله و بیشتر 10.4درصد بیکار بودهاند. بالاترین نرخ بیکاری مربوط به گروه سنی 20 تا 24ساله با 25.4درصد و پایینترین نرخ بیکاری مربوط به گروه سنی 65ساله و بیشتر با 1.2درصد بوده است. نرخ بیکاری در بین مردان 8.6درصد و در بین زنان 19.8درصد بوده است، همچنین نرخ بیکاری در نقاط شهری 11.8درصد و در نقاط روستایی 7درصد بوده است.
مدت بیکاری40درصد بیکاران بالای 19ماه
در سال92، از بیکاران 10ساله و بیشتر، 39.3درصد 19ماه و بیشتر و 0.1درصد کمتر از یکماه بیکار بودهاند و از سوی دیگر 35.9درصد از اقدامات انجامشده برای جستوجوی کار به پرسوجو از دوستان و آشنایان، 19.4درصد به درج آگهی در روزنامهها یا مطالعه آگهیهای استخدام، 12.6درصد به ثبتنام یا پیگیری در مراکز کاریابی غیردولتی، 11.5درصد به تماس با کارفرما (صاحب کار) و 9.8درصد به ثبتنام یا پیگیری در مراکز خدمات اشتغال وزارت کار اختصاص داشته است.
بیمه بیکاری برای5/3 درصد بیکاران!
طبق گزارش مرکز آمار ایران در سال92، حدود 96.5درصد بیکاران قبلا شاغل از بیمه بیکاری استفاده نمیکردند و تنها 3.5درصد آنان از بیمه بیکاری استفاده میکردند. همچنین از بیکاران قبلا شاغل در بخش کشاورزی 1.3درصد، در بخش صنعت 5.3درصد و در بخش خدمات 2.2درصد از بیمه بیکاری استفاده میکردند. از سوی دیگر از جمعیت شاغل 10ساله و بیشتر، 20.1درصد را صنعتگران و کارکنان مشاغل مربوط، 15.9درصد را کارگران ساده و 15.2درصد را کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری تشکیل میدادهاند. این نسبت در جامعه مزبور برای مردان بهترتیب 20.1درصد، 17.5درصد 14.5درصد و برای زنان 19.9درصد، 6.4درصد و 19.7درصد بوده است.
همچنین از جمعیت شاغل 10ساله و بیشتر، 82.9درصد را کارکنان بخش خصوصی و 17.1درصد را مزد و حقوقبگیران بخش عمومی تشکیل میدادند. این نسبتها در جامعه مردان بهترتیب 84.5درصد و 15.5درصد و در جامعه زنان، 73.6درصد و 26.4درصد بوده است.