گروه جهان
عبدالفتاح سیسی، رییسجمهور مصر که به عربستان سعودی سفر کرده با ملک سلمان، پادشاه این کشور دیدار و گفتوگو کرد.
براساس گزارشهای دریافتی ملک سلمان خلاف پروتکلهای رسمی کشور شخصا در فرودگاه ریاض از رییسجمهور مصر استقبال کرد. این دیدار در حالی صورت گرفته که رسانههای عربی در تحلیلهایی که منتشر شده است، ابراز تردید کردند که روابط دو کشور همچنان همانند دوره ملک عبدالله، پادشاه سابق، نزدیک باشد.
وب سایت خبری- تحلیلی المانیتور نیز چندی پیش در گزارشی نوشته بود که با مرگ ملک عبدالله، عربستان سعودی سیاستهای خود را نسبت به دولت السیسی تغییر خواهد داد. از سوی دیگر گمانهزنیها در مورد کویت، امارات متحده عربی و عربستان سعودی وجود دارد که در پی کاهش قیمت نفت و پیامدهای منفی ناشی از آن بر بودجه عمومی کمکهای مالی خود را به مصر کاهش خواهند داد.
این گزارش میافزاید: در همین راستا محلب در بازدیدهای خود طی روزهای ۲و ۱۱ فوریه که به ترتیب از کویت آغاز شده و با دیدار از امارات متحده عربی ادامه یافته بود با در دستورکار قرار دادن کنفرانس توسعه اقتصادی مصر (EEDC) بر لزوم حمایتهای اقتصادی نیز تاکید کرده است. در این بین به نظر میرسد که مصر از حمایتهای سخاوتمندانه پشتیبانان مالی خود در خلیجفارس بیش از این برخوردار نخواهد بود.
پس از سرنگونی دولت محمد مرسی در جولای ۲۰۱۳، مصر از حمایت مالی 10.6 میلیارد دلاری از سوی کشورهای عربی حوزه خلیجفارس در سال مالی 14-2013برخوردار بوده که این میزان پرداخت از محل سپرده حسابهای بدون بهره برای حمایت از ذخایر ارزی خارجی این کشور در کنار کمکهای نفتی صورت گرفته است.
یک مقام ارشد اقتصادی در دولت مصر که نخواست نامش فاش شود در گفتوگو با المانیتور گفته است: «ما درخواست ارسال حمایتهای مالی بیشتری برای خزانه دولت ارائه کرده بودیم و در این زمینه وعدههایی نیز داده شده است.» اما او هیچگونه اطلاعاتی در مورد ماهیت اصلی حمایتهای مالی مورد انتظار ارایه نکرد. بعدتر مقامات کویتی گفتند که آنها در مورد کمک به مصر چیزی نمیدانند به ویژه که کویت پس از کاهش قیمت نفت خود با بحران کاهش درآمد مواجه شده است هر چند درآمد کنونی کفاف بودجه کشور را میدهد اما برنامههای کمکی به سایر کشورها را محدود میکند.
به نظر میرسد سفر اخیر السیسی به عربستان علاوهبر اهداف سیاسی، اهداف اقتصادی نیز دارد. سیسی پیش از ورود به عربستان سعودی در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی العربیه، درخواست کرده بود که برای برقراری ثبات در خاورمیانه و مقابله با تهدیدات شورشیان، یک نیروی مشترک عربی تشکیل شود. رییسجمهوری مصر در این مصاحبه گفت که او تصور میکند عربستانسعودی، اردن و امارات متحده عربی تمایل داشته باشند که در این طرح ابتکاری با مصر همکاری کنند. در اخباری که از دیدار رهبران دو کشور منتشر شده است، خبری مبنیبر امضای توافقات اقتصادی میان دو کشور منتشر شده است.
به نظر نمیرسد که دولت عربستان با توجه به اینکه از قدرت گرفتن اخوان در مصر بیم دارد، به یکباره کمکهایش به مصر را قطع کند اما احتمالا این کمکها با توجه به کاهش قیمت نفت و بهتبع آن کاهش درآمد شکل دیگری خواهد داشت.
المانیتور از قول کارشناسان اقتصادی نوشته است که قطع حمایتهای مالی کشورهای عربی حوزه خلیجفارس به مصر چندان هم غیرمنتظره نبوده است. درواقع با در نظر گرفتن موقعیت این کشورها از ابتدا نیز روشن بود که آنها یک سیستم پشتیبانی محدود را در ارائه کمکهای خود دنبال خواهند کرد با توجه به اینکه گرایش عمومی این کشورها برای ادامه حمایتهای مالی بهخصوص بعد از کاهش درآمدهای نفتی، بیشتر در قالب طرحهای سرمایهگذاری دنبال خواهد شد و نه از طریق پشتیبانیهای مالی مستقیم.
از دیدگاه چونیتی نتایج حاصل از مذاکرات در کنفرانس توسعه اقتصادی مصر برای گسترش سرمایهگذاری نمیتواند تاثیر قابل توجهی بر بازارهای مالی مصر داشته باشد. او گفت: «سرمایهگذاران عرب در کنفرانس حضور خواهند داشت و یادداشت تفاهم برای همکاریهای اقتصادی نیز امضا خواهند کرد. اما به دلیل مشکلات موجود در فضای سرمایهگذاری مصر، جدول زمانی مشخصی برای اجرای سریع برنامهها وجود نخواهد داشت.»