این روزها با توجه به رو به پایان بودن سال 93 نگاه اهالی بازار سرمایه به کارنامه عملکرد چهار بورس کشور دوخته شده است؛ در این بین یک نمره منفی در کارنامه بورس انرژی ناکامی عرضه و معامله نفت خام است که بیش از سایر اتفاقها به چشم میآید. البته شواهد نشان میدهد مسوولان بورس انرژی بهشدت دنبال توافق نهایی وزارت نفت برای عرضه طلای سیاه هستند بهطوری که در گام نخست قرار است معاملات سلف نفت کوره در بورس انرژی راهاندازی شود و پس از آن نفت خام روی تابلو معاملات رود.
این درحالی است که در گذشته نیز معاملات سلف موازی استاندارد سنگآهن در بورس کالا شکل گرفته بود اما با راهاندازی معاملات سلف نفت کوره در بورس انرژی، این کالا نخستین محصول از فرآوردههای نفتی است که معاملات سلف را رقم میزند. در همین زمینه مدیرعامل بورس انرژی از موافقت با پذیرش کلیات عرضه اوراق سلف نفت کوره در بورس انرژی در هیات پذیرش این بورس خبر داد و گفت: درحال حاضر منتظر نهایی شدن این موضوع در سازمان بورس هستیم تا با عملیاتی شدن، راه بزرگی برای تامین مالی صنعت نفت از طریق بورس انرژی فراهم شود که امیدواریم این موضوع بهزودی اتفاق بیفتد.
نفت کوره بهترین گزینه برای معاملات سلف
براساس این گزارش محمدحسین عسگری، رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی در گفتوگو با «تعادل» اعلام کرد: نفت کوره بهترین گزینه برای آغاز معاملات سلف در گروه فرآوردههای نفتی است.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی با بیان اینکه هماکنون قراردادهای سلف موازی برق در بازار مشتقه انجام میشود، افزود: با اضافه شدن معاملات سلف نفت کوره در تابلو مشتقه شاهد رونق بیش از پیش بورس انرژی خواهیم بود.
بهگفته عسگری هر کالایی که در بازار فیزیکی پذیرش شده باشد، این قابلیت را دارد که در بازار مشتقه نیز حضور پیدا کند. رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی در مورد سایر کالاهایی که امکان آن فراهم است که معاملات سلف آن راهاندازی شود، گفت: حضور برخی از کالاها در بازار مشتقه بهصورت تدریجی خواهد بود و در نخستین گام معاملات سلف نفت کوره راهاندازی خواهد شد. وی همچنین این نکته را متذکر شد که علاوه بر قراردادهای سلف در تابلو مشتقه، قراردادهایی همچون فیوچرز، آپشن و... را میتوان در این تابلو راهاندازی کرد.
سومین تابلو در انتظار راهاندازی
این گزارش حاکی است، رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی همچنین به سومین تابلو بورس انرژی اشاره کرد و گفت: تابلو فرعی بورس انرژی تاکنون بهصورت رسمی افتتاح نشده و هیچ معاملهیی در آن انجام نشده است.
عسگری با تاکید بر اینکه یکی از الزامات اصلی ورود هر کالایی به بورس تداوم عرضه است اما برخی از کالاها از این شرط برخوردار نیستند و تداوم عرضه ندارند، اضافه کرد: به بیان دیگر این دست از کالاها تک محمولهیی هستند و در مواقعی در بازار فرعی عرضه خواهند شد.
تعامل بورس انرژی با سایر کشورها
براساس این گزارش بسیاری از کارشناسان معتقد هستند با برچیده شدن تدریجی تحریمها، بازار سرمایه ایران این قابلیت را دارد که تعامل و ارتباط خوبی با بورسهای سایر کشورها برقرار کند. در همین زمینه سیدعلی حسینی، مدیرعامل بورس انرژی معتقد است؛ درحال حاضر بسترهای خوب و مناسبی برای تعامل بورس انرژی با سایر کشورها به لحاظ مقرراتی و نرمافزاری در صورت برداشتن تحریمها وجود دارد.
حسینی درخصوص آمادگی بورس انرژی درصورت برداشتن تحریمها برای تعامل با سایر کشورها گفت: قطعا این پتانسیل در بورس انرژی وجود دارد؛ چراکه بسترهای لازم برای تعامل این بورس با دنیا به لحاظ مقرراتی و نرمافزارهای لازم درحال حاضر بسیار مناسب و فراهم است. بهگزارش تسنیم، مدیرعامل بورس انرژی افزود: بهدلیل اینکه باید به لحاظ سیستمهای معاملاتی بهروز باشیم درحال حاضر از بهترین خدمات در این زمینه استفاده میکنیم. بهعلاوه اینکه تعامل مناسبی نیز با سایر ارکان بازار سرمایه به لحاظ قانونی و نرمافزاری داریم.
مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه درحال حاضر به لحاظ بستر مقررات و نرمافزاری در رینگ صادراتی بورس انرژی محدودیتی برای صادرات وجود ندارد، تصریح کرد: برای بهبود شرایط معاملات در بورس انرژی طرحهایی در دست اقدام است بهعنوان مثال در قانون خروج از رکود مشوقهایی درنظر گرفته شده تا پالایشگاههای داخلی برای خرید خوراک خود بتوانند از طریق بورس انرژی اقدام کنند.
حسینی افزود: همچنین یکی دیگر از این مشوقها این است که شرکت نفت بهعنوان اصلیترین تنظیمکننده مواد نفتی در بازار صادرات فعال شود و بر این اساس پیگیر هستیم تا بتوانیم نفت خام را بهصورت ریالی صادر کنیم.
حمایت مجلس از عرضه نفت
این گزارش حاکی است، هفته گذشته بود که بیژن نامدارزنگنه، وزیر نفت بار دیگر با تاکید بر عرضه روزانه یکصدهزار بشکه نفت خام در بورس انرژی اعلام کرد: آماده عرضه گسترده فرآوردههای نفتی در بورس انرژی از سال آینده هستیم. وی افزود: این فرآوردهها شامل ال پی جی، نفت کوره، نفت سفید و نفتا خواهد بود که میتوان با روشهای گوناگون مانند پیشفروش و اوراق مشارکت آنها را عرضه کرد.
زنگنه همچنین ابراز امیدواری کرد که با حمایت علی طیبنیا، وزیراموراقتصادی و دارایی و محمد فطانتفرد، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار سال ٩٤ سال درخشانی برای بورس انرژی باشد.
بعد از این سخنان وزیر نفت، مسوولان بورس انرژی نیز بر آماده بودن تمام زیرساختها برای عرضه نفت در بورس انرژی تاکید و اعلام کردند در این زمینه منتظر تصمیم وزارت نفت برای عرضه طلای سیاه در بازار سرمایه هستند.
براساس این گزارش در مجلس نیز نمایندگان از اقدام وزارت نفت برای عرضه نفت در بورس انرژی حمایت کردند.
در همین زمینه محمدرضا پورابراهیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به امکان عرضه ١٠٠هزار بشکه نفت خام و فرآوردههای نفتی در بورس انرژی گفت: وزیر نفت بهطور کامل با این امر موافق است اما عدهیی با بهانهگیری نمیخواهند ساختار سنتی فروش نفت خام تغییر کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: وزیر نفت خواستار تغییر سنتی فروش نفت خام و عرضه آن در بورس انرژی است.
پورابراهیمی تصریح کرد: در بورس شفافسازی صورت میگیرد درحالی که در جای دیگر به این طریق نیست.
این نماینده مجلس افزود: چند وزیر دیگر هم اراده تحقق این موضوع را داشتند اما نشد. ازاینرو وزیر نفت درحال تلاش است و امیدواریم در تحقق این مهم موفق شود.