براساس مصوبه شورای شهر، اراضی محدوده کن پهنه فضای سبز می‌شوند
گروه مسکن و شهرسازی
در شورای سوم شهر تهران، مصوبه‌یی تحت عنوان برج باغ ازسوی اعضای شورا تایید شد که براساس آن، با درنظر گرفتن حقوق مالکانه افراد، اجازه ساخت‌وساز در 10 تا 15درصد باغ داده شود و بقیه به‌عنوان فضای باز و سبز دراختیار مردم و اهالی محل قرار گیرد، اما در نهایت مصوب شد که سطح اشغال به 30درصد برسد. منظور از این طرح این است که در برج باغ‌ها، 70درصد باقی‌مانده تنها صرف کاشت درخت شود و در غیر این صورت شهرداری اجازه ساخت ندهد. در واقع استدلال شورای وقت برای تصویب این پیشنهاد این بود که شهرداری توان خرید همه باغات شهر را ندارد. با این‌حال، برخی مالکان به‌عنوان برج باغ مجوز ساخت با سطح اشغال 30درصد می‌گیرند، سپس آن را به 40 و 50درصد افزایش می‌دهند و در عملیات خاکبرداری بخش قابل توجهی از باغات را تخریب می‌کردند.
این درحالی است که برای فضای سبز شهرها در کمیسیون ماده 5 تصویب شده که شهرداری زمین‌های پهنه G را برای پنج سال دیگر تغییر کاربری ندهد و زمینی که برای فضای سبز خریداری شده را نفروشد. اما پرونده خبرساز بوستان مادر حاکی از آن بود که شهرداری چندان به این مصوبه کمیسیون مذکور پابند نیست. چراکه به گفته رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران، شهرداری طی چهارسال گذشته ۱۸هزارمیلیارد تومان از محل تغییر کاربری‌ها کسب کرده که این چیزی جز شهرفروشی نیست. البته از نظر محمد حقانی، تعارض‌های طرح جامع و تفصیلی پایتخت با ارایه مجوزهایی برای بلندمرتبه‌سازی و ساخت‌وساز در فضای سبز، از دیگر عوامل تخریب محیط‌زیست است. گفته های وی حاکی از آن است که در سال‌های اخیر از 14هزار هکتار باغات تهران، 5هزار هکتار کسر شده است که درصورت تداوم این موضوع شهر تهران غیرقابل زندگی خواهد بود.
طرح‌های ضد محیط زیستی
رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران تعارض‌های طرح جامع و تفصیلی را عامل دیگر تخریب باغات در پایتخت دانست و بیان کرد: این دو طرح، طرح‌های ضدمحیط‌زیستی هستند.
به گزارش مهر، وی با بیان اینکه مدیریت شهری به‌عنوان یک نهاد عمومی وظیفه‌یی دوگانه برعهده دارد، افزود: مدیریت شهری هم باید درآمد تولید کند و هم هزینه کند. دولت از پول نفت کسب درآمد می‌کند، اما شهرداری‌ها دستشان در جیب مردم است و باید خودشان هزینه‌هایشان را تامین کنند. ما باید به‌دنبال راه و روشی برای منضبط کردن اقتصاد شهر باشیم و از ریخت‌وپاش‌ها در هر حوزه‌یی جلوگیری کنیم.
حقانی درخصوص درآمدهای شهرداری طی چهارسال گذشته از محل تغییر کاربری‌ها اشاره کرد و گفت: شهرداری ۱۸هزارمیلیارد تومان طی چهارسال گذشته از محل تغییر کاربری‌ها کسب کرده که این چیزی جز شهرفروشی نیست. متاسفانه باغات تهران در این مدت حیف شده‌اند. حقانی در ادامه بااشاره به افزایش ساخت‌وساز در شهر گفت: هر فعل و انفعالی که در شهر انجام می‌شود، باید استاندارد باشد و عرصه‌های آن نیز تامین شود. وقتی در شهر بارگذاری اضافه می‌کنیم باید مدرسه، خدمات بهداشتی، مسجد، حسینیه و فضای سبزش نیز تامین شود. وی تصریح کرد: هر توسعه‌یی در شهر بدون حفاظت از محیط‌زیست توسعه‌یی ناپایدار است که پایانی موفقیت‌آمیز نخواهد داشت. شهر باید روح‌نواز باشد و شهری باعث آرامش شهروندانش است که عرصه‌های موردنیازش را تامین کند. اگر من در مورد بوستان مادر اعتراض دارم، به‌خاطر آن است که در این منطقه بزرگراه کاشانی دیده شده، ساخت‌وساز انجام شده و حالا نیاز به بوستان مادر دارد. همه این ساخت‌وسازها در کنار هم تعریف می‌شود. مدیریت شهری همانطور که به فکر حال شهر است، باید به فکر آینده شهر هم باشد.
رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه اگر این استانداردها رعایت نشود، شهرها تبدیل به شهرهای مرگ می‌شوند تا شهرهای زندگی، گفت: «شهر مرگ»، شهری است که هویتش از بین رفته باشد و عرصه‌های عمومی نداشته باشد پشت پا زدن به هویت، فرهنگ و میراث فرهنگی شهروندان را دچار مشکلات و چالش‌های اساسی می‌کند.
وی درخصوص بارگذاری‌های بی‌رویه در پایتخت اظهار کرد: ضوابط و مقررات بلندمرتبه‌سازی در پایتخت تصویب شده و باید هرگونه بلندمرتبه‌سازی براساس آن انجام شود، در غیر این صورت این شهر، شهر قابل سکونتی نیست. البته ما در این زمینه چوب عدم مدیریت در گذشته را می‌خوریم و افزایش جمعیت در شهر تهران سبب مشکلاتی درحوزه آب‌های زیرزمینی شده است و هرسال ۶۰سانتی‌متر از سطح سفره‌های آب‌های زیرزمینی کاسته می‌شود.
رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران در پاسخ به پرسشی درخصوص قرار گرفتن یک بوستان در لیست فروش املاک شهرداری خاطرنشان کرد: شهرداری اعلام کرد: این موضوع اشتباه شده و نباید چنین اتفاقی می‌افتد و این موضوع از لایحه بودجه شهرداری درسال۹۴ حذف شده است. حقانی درخصوص آخرین وضعیت بوستان مادر اضافه کرد: پرونده در مراجع قضایی درحال پیگیری است و سازمان بازرسی کل کشور نیز موضوع را پیگیری می‌کند. رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران با بیان اینکه نگاه سرمایه‌یی به زمین باعث تخریب باغات پایتخت شده، اضافه کرد: بسیاری از بانک‌ها خلاف ضوابط عمل کرده و دربخش مسکن سرمایه‌گذاری کردند. درحالی که بانک‌ها باید درحوزه تولید و صنعت سرمایه‌گذاری کنند.
باغات کن
تخریب بی‌رویه باغات پایتخت منجر به آن شد که کمیته محیط‌زیست شورای بازنگری اساسی در قوانین حوزه باغات داشته باشد. به این ترتیب، الزام شهرداری به تملک باغات کن یکی از اقدامات این کمیته بود که به‌دنبال آن، طی یک مصوبه دو فوریتی در شورای شهر تهران، اراضی محدوده کن به پهنه G تبدیل شد و زیر چتر حفاظتی شورا رفت. بر این اساس، شهرداری حق هیچ‌گونه تغییر کاربری و فروش این باغات را ندارد. به گفته محمد حقانی، در محدوده کن ۲۲۰هکتار باغ در بخش شمالی باقی مانده و ۱۶۸هکتار در بخش جنوبی که در طرح تفصیلی ۱۶۸هکتار بخش جنوبی به پهنه آب تبدیل شده بود که حفظ پهنه G در این بخش را در شورا تصویب و به کمیسیون ماده ۵ ارسال شد تا با تصویب نهایی در شورای عالی شهرسازی از تخریب باغات باقی‌مانده تهران جلوگیری شود.
همچنین در تبصره یک این دو فوریت نیز آمده است: شهرداری تهران مکلف است جهت اجرای ماده یک قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، اقدامات لازم را معمول و هر 6ماه یک‌بار گزارش حسن اجرا و جلوگیری از تخریب و تفکیک باغات را به شورای شهر ارایه دهد. رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران تغییر پهنه را تنها راه نجات باغ‌های کن می‌داند و می‌گوید: امیدواریم نیمه جنوبی باغات کن نیز از پهنه R به پهنه G بدل شود. وی با بیان اینکه در این مدت 10ساله شهرداری تهران 4.5هکتار بوستان جوانمردان را در مسیر کن ایجاد کرده است، گفت: حفظ این باغات با قید دو فوریت در دستور کار قرار گرفته و تمامی اعضای شورای شهر نیز موافق این تغییر پهنه هستند که پس از بررسی کمیسیون ماده 5 این تغییر در شورای عالی شهرسازی بررسی خواهد شد که با تغییر این پهنه آخرین باغات متراکم تهران نیز حفظ خواهد شد. همچنین در این راستا، رییس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایسنا در مورد سرانجام باغات کن، گفت: بنا بر پیشنهاد کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران مبنی بر تصویب طرح دو فوریت «پیشنهاد به کمیسیون ماده 5 و شورای شهرسازی و معماری درخصوص تبدیل باغات و اراضی مزروعی محدوده کن (بین اتوبان شهید همت و شهید حکیم) به پهنه G (همانند بخش شمالی بزرگراه همت)، خوشبختانه اعضای شورا براساس اهمیت این موضوع به این دو فوریت رای مثبت دادند.
