حمید فاضلی رییس هیات مدیره اتحادیه سراسری شرکتهای تعاونی صنعت مرغداری کشور در تحلیلی میگوید: طی روزهای اخیر یعنی دو هفته گذشته قیمت مرغ حدود 1500 تا 2000تومان افزایش داشته است و در این ارتباط اظهارنظرهای فراوانی از طرف مسوولان، دستاندرکاران و حتی فعالان و مدیران بخش تولید در مورد علل و عوامل آن صورت گرفته است.
وزیر محترم جهاد کشاورزی متولی اصلی رسما فروشندگان قیمت بیشتر از 7هزارتومان را تهدید کرده است. در این میان برخی از نمایندگان و مدیران بخش فعال نیز به نوعی قیمت 7هزارتومان را مورد تاکید قرار دادند. مدیرعامل مرغداران گوشتی نیز قبل از وزیر نسبت به برخورد با فروشندگان بیش از قیمت مذکور را اعلام کرد و هیاهوهایی از طریق رسانههای مختلف اعم از تصویری و غیرتصویری از طریق جراید و سایتها شروع شد که وامصیبتا؛ اما کسی به جد دنبال عوامل واقعی و اصلی آن نرفته و کسی بدون غرض نپرسید این افزایش را چه عواملی موجب شده است. در علم اقتصاد یک معادله ساده وجود دارد که قیمت را عرضه و تقاضا تعیین میکند و لاغیر. یعنی اگر بخواهیم قیمت یک کالا، خدمات یا محصول ثابت بماند باید تعادلی بین عرضه و تقاضا ایجاد کنیم فارغ از اینکه قیمت تمامشده محصول چیست. بنابراین علت اصلی افزایش قیمت مرغ عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است و حال باید علت این عدم تعادل را جستوجو کرد. حداقل در 10ماهه اخیر قیمت محصولات طیور با افت شدید روبهرو بوده و بهطور میانگین بین 3000 تا 6000ریال در حوزههای مختلف پایینتر از قیمت تمامشده، تولیدکنندگان محصولات خود را در
بازار عرضه کردند و تولیدکنندگان بیش از این توان زیان نداشته و موجب کاهش تولید و عملیات جوجهریزی شد. البته براساس جوجهریزی مرغ مادر گوشتی نیز آمارها نشان میدهد که در این برهه باید تولید نسبت به ماههای گذشته کاهش پیدا کند و علت دیگر افزایش تقاضای معمول در این برهه از سال که بهطور عرف صورت میپذیرد و دلیل بعدی برنامهریزی تولیدکنندگان برای عرضه تولیدات در روزهای پایانی سال است که بهطور معمول در این مقاطع کمبود تولید و عرضه را در بازار شاهد میباشیم. این علل و عوامل باعث افزایش قیمت نسبت به ماههای اخیر و حدود یکسال گذشته است و باید اذعان شود هیچگونه گرانفروشی از طرف تولیدکنندگان صورت نمیگیرد. در واقع باید عنوان شود قیمتها درحال حاضر به تعادل نسبی رسیده یعنی بین قیمت تمامشده و قیمت فروش تناسب نسبی بهوجود آمده و سودی برای تولیدکننده حاصل میشود. البته میتوان عنوان کرد که در بخش توزیع و عرضه قدری سوءاستفاده و اجحاف صورت میگیرد که ارتباطی به تولیدکننده پیدا نمیکند و باید شیوه عرضه مرحله تولید تا مصرف نهایی مدیرتی و اصلاح شود.
بنابراین صنعت طیور در 10ماهه گذشته وضعیت مطلوبی برای تولیدکنندگان آن اعم از مرغ، تخممرغ و جوجه یکروزه نداشته است و بهدلیل کاهش قیمت در بازار صدمات زیادی به تولیدکنندگان که برای جوجه یکروزه حدود 2500میلیارد ریال، بخش تولید مرغ گوشتی 11000میلیارد ریال و تولیدکنندگان تخممرغ 4000میلیارد ریال زیان وارد شده است؛ بنابراین کل صنعت طیور در 10ماهه گذشته سال93 حدود 17500میلیارد ریال زیان متحمل شدهاند.
حال با این تفاسیر آیا واقعا افزایش قیمت چند روزه، جبران خسارات ایجاد شده در صنعت را خواهد کرد. از کلیه مسوولان و دستاندرکاران خواهشمندیم فارغ از هرگونه سیاسی کاری به آسیبشناسی وقایع تاکید کرده و علت اصلی آنکه نبود یک برنامه مدون زمانبندی شده استراتژیک در صنعت طیور است که فقط با کمک، همکاری و مشارکت دادن خود تولیدکنندگان باید صورت بگیرد و به دست خود آنان نیز این امور کنترل شده، اجرایی و اصلاح شود، توجه داشته باشند.
بنابراین بخش تعاونی و خصوصی را در این مورد، جدی گرفته و باور داشته باشند تا اینچنین اتفاقاتی در هیچیک از حلقههای تولید صورت نگیرد بهدلیل آنکه خود تولیدکنندگان بهطور عمیق و واقعی از این نوسانات، رنجها و زیانهای فراوانی را میبینند و اما پیشنهادات و راهکارهایی برای بهبود وضعیت موجود به مسوولان و دستاندرکاران:
1- واگذاری تنظیم بازار محصولات تولیدی بههمراه تامین اعتبار لازم برای این منظور به تشکلهای تولیدکنندگان، عملی و اجرایی شود.
2- مشارکت تولیدکنندگان و نمایندگان آنها و حضور آنان در تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای کلان صنعت باید انجام پذیرد.
3- واگذاری کلیه امور اجرایی و تصدیگریهای صنعت طیور به خود تولیدکنندگان و نمایندگان آنان صورت گیرد.
4- برنامهریزی در تولید براساس مصرف و قدرت خرید مردم باید انجام شود.
5- برای صادرات محصولات تولیدی صنعت مشوقهای لازم درنظر گرفته شود.
6- جلوگیری از صدور مجوزهای موردنیاز برای ایجاد واحدهای جدید و توسعه کمی صنعت طیور باید در دستور کار قرار گیرد.
7- ایجاد تشکلهای تولید یکپارچه با محوریت تشکلهای تعاونی و هلدینگهای مدیریتی در صنعت باید پیگیری شود.
8- اعلام قیمت خرید تضمینی و اقدام عملی به این مورد باتوجه به افزایش قیمتها براساس قیمت تمامشده محصولات در دستور کار قرار گیرد.
9- سرمایه در گردش موردنیاز صنعت برای واحدهای تولیدی با شرایط و سود مناسب تامین شود.
10. ایجاد مجموعه واحد بهعنوان نماینده واقعی کل صنعت طیور پیگیری شود.