گروه بورس هاشم آردم
شاخص کل بورس تهران در روز گذشته باز هم با افت مواجه شد، اما اگر دخالت‌های دستوری و معاملات بلوکی در نماد عادی سهم در کار نبود، ریزش شاخص قطعا سه رقمی می‌شد. اگر به روند شاخص در ساعات معاملاتی توجه شود، ردپای معاملات بلوکی کاملا مشخص است. حتی نیازی نیست که معاملات نمادهای مختلف را دنبال کرد. با هر جهش شاخص کل، یک نماد بزرگ در لیست نمادهای تاثیرگذار روز بالا می‌آمد. بدون آنکه نگاهی به معاملات آن نماد انداخت، می‌توان حدس زد یک معامله بلوکی باعث رشد قیمت در آن نماد و در نتیجه شاخص کل شده است. شاخص کل در روز گذشته با روندی منفی آغاز به کار کرد. نخستین معامله بلوکی که باعث شد شاخص کل سبزپوش شود، معامله‌یی با حجم تقریبا 15میلیون سهم و به ارزش تقریبا 3میلیارد تومان در نماد عادی فولاد مبارکه در قیمت 1.5درصد مثبت تابلو انجام شد تا شاخص کل به‌طور موقت در مدار مثبت قرار گیرد. این معامله شاخص را بیش از 20واحد رشد داد.
پس از آن نوبت به نماد عادی گروه مپنا (رمپنا) رسید که معامله‌یی به حجم تقریبا 5میلیون سهم و ارزش 3میلیارد و400میلیون تومان توانست قیمت این سهم را تا یک درصد مثبت تابلو بالا بکشد. این معامله شاخص را بیش از 13واحد ارتقا داد.
همین سناریو برای نماد عادی سرمایه‌گذاری غدیر اتفاق افتاد. یک معامله 10میلیون سهمی به ارزش 3میلیارد تومان در یک درصد مثبت تابلو رخ داد. این معامله نیز شاخص را 17واحد رشد داد.
اما شاهکار در نماد پتروشیمی خلیج‌فارس (فارس) بود که بیشتر از آنکه تاثیرگذار به‌نظر برسد، خنده‌دار بود. در این نماد شاهد دو مرحله انجام معامله بلوکی بودیم. پس از آنکه صف فروش در این نماد جمع‌آوری شد، شاخص کل تقریبا 100واحد تنزل کرد. اما بازیگران این سهم بیکار نمادند. ابتدا یک معامله 5میلیون سهمی به ارزش بیش از 5میلیارد تومان قیمت آخرین معامله سهم را تا صفر تابلو بالا کشید. پس از آن و در آخرین ساعت معاملات، یک معامله سه میلیون سهمی و به ارزش بیش از 3میلیارد تومان از راه رسید و قیمت پایانی سهم را نیز تا صفر تابلو ارتقا داد. در نتیجه 100واحد افتی که قرار بود بر اثر معاملات طبیعی نماد فارس بر شاخص تحمیل شود، از بین رفت. در نتیجه معاملات روز گذشته شاخص که می‌توانست بسیار بیشتر از اینها افت کند، تنها 42واحد ریزش کرد. اما نکته اینجاست روشی که برای نجات دماسنج بازار انتخاب شده است نه‌تنها غیرقانونی است بلکه می‌تواند فسادآمیز باشد. همان‌طور که همه فعالان بورس تهران می‌دانند، معاملات بلوکی باید در نمادی جداگانه انجام شوند تا اثری بر روند معاملات خرد نگذارند. این معاملات به دستور یا با اجازه سازمان بورس در نماد عادی
باعث می‌شوند شاخص کل نماینده بازار نباشد و تا حدی روند روانی حاکم بر بازار را دستخوش تغییر می‌کند. هدف از انجام این معاملات دستکاری شاخص کل است که ذاتا ماهیت اقتصادی دارد، اما چندی هست که ظاهر سیاسی به خود گرفته است. اما نکته اینجاست که قطعا مدیران میانی این شرکت‌ها، کارگزاران بورسی و مدیران میانی سازمان و شرکت بورس پیش از انجام این معاملات از وقوع آن اطلاع دارند. همین مساله باعث شده است که برای فعالان بازار سرمایه شائبه فساد در معاملات بورسی پیش آید که چندان هم دور از ذهن نیست. این گزارش قصد ندارد فرد یا افرادی را متهم به فساد کند، اما این هشدار وجود دارد که امکان بروز فساد در معاملات بورسی پررنگ‌تر شده است.
آمار معاملات
درجریان معاملات دیروز طی 34هزارو467 نوبت معاملاتی 437میلیون و848هزار برگه سهم به ارزش 113میلیارد و692میلیون تومان تغییر مالکیت یافت. دیروز شاخص کل با افت 44.79واحدی به عدد 64هزارو675واحدی رسید. شاخص بازار اول و دوم نیز به ترتیب با افت 5.52 و 267.55 واحدی معادل 0.01درصد و 0.21درصد کاهش پیدا کردند.
نماد سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با افت 27.13واحدی و بانک صادرات با افت 27.04واحدی بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل داشتند. فولاد نیز با رشد 20.05واحدی و سرمایه‌گذاری غدیر با رشد 16.84واحدی بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل گذاشتند.
گروه شیمیایی برترین گروه صنعت بود به‌طوری که طی 3497 نوبت معاملاتی بیش از 42میلیون و828 هزار برگه سهم به ارزش 205میلیارد و282میلیون ریال معامله شد. کارتن ایران با 7.3درصد بیشترین افزایش قیمت را داشت و ریخته‌گری تراکتورسازی ایران با کاهش 26.39درصد بیشترین افت قیمت را در بین نمادهای بورسی تجربه کرد. برترین تقاضا و صف خرید از آن نماد شرکت نورد آلومینوم و برترین صف فروش همچنان برای پتروشیمی فناوران است.
بیشترین ارزش و حجم معاملات برای فولاد مبارکه اصفهان بود. طی چهار نوبت معاملاتی 62میلیون و 700هزار برگه سهم به ارزش 121میلیارد و428 میلیون تومان معامله شده است.
