مدیر شرکت استارباکس میگوید: سختیها و فقری که در دوران کودکی تجربه کرده، هرگز فراموش نمیکند.
تعدادی کارگر مشغول نصب دکور و صندلیهای شعبه دیگری از قهوهفروشی استارباکس در ایستگاه مرکزی شهر دن بوس در هلند هستند اما هر چند دقیقه یکبار باید یکی از آنها دست از کار بکشد و برای افرادی که به داخل مغازه آمدهاند توضیح بدهد که هنوز چند روزی به افتتاح شعبه جدید مانده است. نصب لوگوی استارباکس بیرون مغازه باعث شده که بسیاری برای سفارش قهوه به داخل بیایند. «اینجا هنوز افتتاح نشده اما مشتری دارد»، این را یکی از کارگرانی میگوید که به نظر میرسد از توضیح دادن به مشتریها به ستوه آمده باشد.
جای تعجبی نیست که قهوهفروشی استارباکس تا این حد برای مصرفکنندگان شناخته شده باشد؛ بیش از 20 هزار شعبه در جهان و با حدود 170 هزار کارمند استارباکس را در کنار بسیاری از برندهای مشهور جهان مانند مکدونالدز قرار میدهد اما برای هوارد شولتز، بنیانگذار و مدیر استارباکس، اوضاع همیشه به این خوبی نبوده است. هوارد شولتز 56 ساله کودکی خود را در منطقهیی فقیرنشین در بروکلین نیویورک سپری کرد؛ در مجموعهیی مسکونی که برای اسکان دادن خانوادههای کمبضاعت به کار گرفته میشد. او میگوید: بزرگشدن من همواره با این حس همراه بود که من در سوی دیگر جامعه زندگی میکنم. افرادی را در آن سوی دیگر میشناختم که از منابع بیشتر، پول بیشتر و خانوادههای شادتر بهرهمند بودند.
پدر شولتز به خاطر شکستگی پا شغلش را از دست داده بود و این اوضاع را برای خانواده کمدرآمد آنها بدتر کرده بود؛ بهخصوص که پدر شولتز بیمه نبود. همین تجربه تلخ باعث شد که استارباکس نخستین شرکت امریکاییای باشد که حتی کارکنان پارهوقت را نیز بیمه میکرد. شولتز میگوید: من اکنون کت و شلوار و کراوات میپوشم اما فراموش نمیکنم از کجا آغاز کردهام.
شولتز به اصرار مادرش و البته به لطف بورسیه تحصیلی توانست در کالج تحصیل کند و سپس در شرکت زیراکس مشغول کار شد. کافههای اروپا که افراد ساعتها در آن مینشستند و قهوه مینوشیدند شولتز را تحت تاثیر قرار داده بود؛ به همین خاطر او به استارباکس پیوست؛ شرکتی که در آن زمان دانه قهوه میفروخت و تنها پنج شعبه داشت. کمی بعد شولتز مدیریت شرکت استارباکس را در اختیار گرفت و آن را به صورت یک قهوهفروشی که افراد بتوانند در آن قهوه بخورند درآورد. دهه 1990 دوران رشد شگفتانگیز استارباکس بود؛ رشدی که البته هنوز هم متوقف نشده؛ بهخصوص که مصرفکنندگان در اقتصادهای نوظهور مانند چین از برندهای مشهور جهانی با آغوش باز استقبال میکنند.
استارباکس در بیش از 60 کشور جهان حضور دارد و شعبههای آن در بسیاری از مراکز خرید و ایستگاههای مرکزی جهان فعالیت میکنند. البته همه از رشد استارباکس راضی به نظر نمیرسند؛ یکی از هلندیهایی که در ایستگاه دن بوس قهوهفروشی دارد با ناراحتی میگوید: «امریکا بالاخره به اینجا هم وارد شد». او میداند آغاز به کار استارباکس به کسب و کار او لطمهیی جدی وارد میکند حتی اگر استارباکس برای هر فنجان قهوه حدود سه یورو طلب کند و قهوههای او تنها کمی بیش از یک یورو قیمت داشته باشند. استارباکس مصرفکنندگان اروپایی را متقاعد کرده بیصبرانه منتظر باز شدن شعبهیی جدید باشند تا در صف بایستند و سه یورو برای قهوه بپردازند.