گروه بازرگانی
رییس سازمان توسعه تجارت در اجلاس اقتصاد مقاومتی در روابط منطقه‌یی ضمن تاکید بر نقش استانداران و سفرا در تسهیل تجارت، گفت: طبق آمار گمرک، در 11ماهه سال93، 46میلیارد و 300میلیون دلار کالا صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 22درصدی داشته است.
ولی‌الله افخمی‌راد در اجلاس اقتصاد مقاومتی که با محوریت توسعه تجارت برگزار شد، گفت: در بخش اقتصاد مقاومتی جایگاه صادرات از اولویت خاص و ویژه‌یی برخوردار است. در سند چشم‌انداز 20ساله برنامه پنجم توسعه، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و در تدوین برنامه ششم توسعه جایگاه صادرات، خاص و ویژه است. وی افزود: توسعه همه‌جانبه، رشد فراگیر، پایدار، درون‌زا، برون‌نگر و مردمی با حداقل تورم از موارد مورد تاکید در توسعه صادرات غیرنفتی است. این امر در آمایش سرزمینی با تعیین حوزه‌های همکاری و مشارکت برای افزایش اندازه تولید و تجارت مورد توجه قرار گرفته است.
رشد 22 درصدی صادرات غیرنفتی در 11 ماهه امسال
افخمی‌راد در ادامه به ارابه آماری از صادرات غیرنفتی پرداخت و گفت: طبق آمار گمرک، در 11ماهه سال93، 46میلیارد و300میلیون دلار کالا صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 22درصدی داشته است. وی خاطرنشان کرد: در بخش واردات نیز با رشد 3/12درصدی مواجه بوده‌ایم که با این احتساب واردات به 48میلیارد و250میلیون دلار در 11ماهه سال93 رسیده است. به گفته افخمی‌راد، حجم تجارت 5/94میلیارد دلار بوده است که اگر صادرات خدمات را نیز به آن اضافه کنیم، به عدد 110میلیارد دلار می‌رسیم. وی افزود: صادرات کالا در 10ماهه سال‌جاری 6/42میلیارد دلار بوده است که با احتساب صادرات خدمات به 52میلیارد دلار می‌رسیم. این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 27درصدی داشته است. به گفته افخمی‌راد، کالاهای عمده صادراتی در 10ماهه سال93، پروپان، پرواتیلن، بوتان، نتانول، پسته، غوره و سیمان بوده است و پنج مقصد عمده صادراتی نیز چین، عراق، امارات، افغانستان و هند بوده است. افخمی‌راد خاطرنشان کرد: بیشترین سهم تجارت ایران به قاره آسیا با سهم 92درصدی مربوط است. اروپا 5درصد از سهم تجارت ما را به خود اختصاص داده و 1/2درصد مربوط به آفریقا است.
رییس سازمان توسعه تجارت در ادامه ارایه این گزارش گفت: اقلام عمده وارداتی، دانه گندم، وسایل نقلیه، ذرت، برنج، کنجاله سویا و محصولات آهن فولاد بوده است و چین، امارات، کره، ترکیه و هند، 5 مبدا عمده صادراتی کشور در 10ماهه اخیر بوده‌اند. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه گفت: امارات، عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان، 5 کشوری بودند که مجموع مبادلات تجاری با آنها از سایر همسایه‌ها بیشتر بوده است.
استفاده از پول ملی برای تجارت با همسایگان
افخمی‌راد در ادامه جلسه اقتصاد مقاومتی و روابط منطقه‌یی به آسیب‌شناسی مشکلات صادرات کشور پرداخت و یادآور شد: نبود روابط کارگزاری بانکی، بزرگترین مشکل در شرایط تحریمی است که امکان مبادله پول با کشورهای هدف را غیرممکن ساخته است و در واقع افزایش قیمت کالاهای داخلی به دشواری رقابت و حضور در بازارهای کشورهای هدف منجر شده است. وی برای حل این مشکل به سه راهکار اشاره کرد و گفت: استفاده از پول ملی در تجارت با همسایگان، افزایش فعالیت صرافی‌ها و استفاده از شیوه تهاتر، راهکارهای پیشنهادی برای حل مشکل بانکی صادرات است.
افخمی‌راد افزود: تعطیلی بدون هماهنگی گمرکات در مرزها، مشکل دیگری است که پیش روی صادرکنندگان قرار دارد. در این مورد استانداران و سفرا در کشورهای هدف می‌توانند هماهنگی بیشتری داشته و فعالیت ورود و خروج کالاها را بهبود دهند. شبانه‌روزی کردن گمرکات، راهکاری است که در این مورد پیشنهاد می‌شود. وی سومین مشکل صادرات کالا را عدم وجود کنسولگری در استان‌های مرزی برای تسهیل صدور روادید خواند و گفت: باید در این زمینه وزارت امور خارجه مساعدت لازم را برای راه‌اندازی کنسولگری در استان‌های مرزی صورت دهند و رایزنی‌هایی را برای صدور روادید طولانی‌مدت برای تجار و بازرگانان ترتیب دهند. رییس سازمان توسعه تجارت، ناهماهنگی و ضرورت اعمال مدیریت واحد مرزی در گمرکات را مشکل دیگر صادرات خواند و افزود: علاوه بر این ضعف زیرساخت‌های کارآمد صادراتی در مرزهای ایران با کشورهای همسایه، مشکل دیگری است که باید با تجهیز گمرکات مرزی، تکمیل و توسعه زیرساخت‌های صادراتی و تاسیسات زیربنایی مرتبط با مبادی ورودی و خروجی با کشورهای همسایه آن را مرتفع کرد. وی یادآور شد: سلیقه‌یی عمل کردن طرف تجاری و اعمال قوانین مقررات گمرکی مشکل دیگری را به‌وجود
آورده است که می‌توان با انعقاد تفاهمنامه تجارت آزاد و تجارت ترجیحی با کشورهای همسایه و شفاف‌کردن رویه‌های تجاری، این مشکل را برطرف کرد. افخمی‌راد تصریح کرد: عدم اتصال سیستم گمرک ایران به کشورهای همسایه از دیگر موانع است که با ایجاد دروازه مرزی مشترک می‌توان در تسهیل تجارت قدم برداشت؛ بدین صورت که اقداماتی که در یک کشور انجام می‌شود، در کشور دیگر نیز قابل قبول بوده و فرآیندهای تجاری بدین طریق کوتاه‌تر و تجارت تسهیل شود.
نابسامانی در اعمال تعرفه نسبت به کالاهای صادراتی و وارداتی با کشورهای همسایه، عدم هماهنگی بازارچه مرزی با فعالیت‌های رسمی و تجاری، عدم به رسمیت شناختن مراکز تجاری خارجی از کشور ازسوی کشورهای هدف، ناهماهنگی در اعمال ضوابط و استانداردهای مورد پذیرش طرفین، عدم ارایه مناسب خدمات بانکی، بیمه‌یی و گمرکی و تامین سرمایه در گردش شرکت‌های صادراتی و عدم پوشش بیمه‌یی صادرات کالا و خدمات از دیگر مشکلات صادراتی بود که افخمی‌راد به آنها اشاره کرد.
رییس سازمان توسعه تجارت، به چالش‌های بخش صادرات خدمات نیز اشاره کرد و گفت: روابط کارگزاری بانکی و مشکلات ناشی از آن، عدم پذیرش ضمانتنامه‌های بانکی ایران برای صادرکنندگان، عدم ذکر نام شرکت‌های ایرانی در لیست مناقصات خارجی، الزام صادرکنندگان در مناقصات به استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات اروپایی و امریکایی و اخذ روادید، مشکلات این بخش است. وی در پایان این جلسه به چالش‌های بحث گردشگری نیز اشاره و تاکید کرد: از سفرا انتظار داریم برای استقرار آژانس‌های توریست سلامت و تسهیل رفت‌وآمد گردشگران، اقدامات لازم را به انجام برسانند.
وی خاطرنشان کرد: ضعف سازمان حمل‌ونقل زمینی، هوایی و دریایی مشکل دیگری است که باید به آن توجه ویژه شود و امیدواریم که با حل این مشکلات، شاهد توسعه صادرات به کشورهای همسایه باشیم.
