چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی‌محیط‌زیست صبح روز گذشته با حضور معاون اول رییس‌جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست آغاز به کار کرد. در این نمایشگاه وزرای محیط‌زیست روسیه، لبنان و ژاپن نیز حضور یافتند. در این میان تولیدکنندگان سیمان نیز حضور چشمگیری در نمایشگاه محیط‌زیست داشتند تا این صنعت به نسبت موفق و البته آلاینده نیز به عرض اندام در حوزه محیط‌زیست بپردازد. هرچند تولیدکنندگان سیمان تعطیلی یک‌ماهه را برای جلوگیری از انباشت کلینگر و ارتقای سطح کیفی سیمان متحمل شدند اما فرصت مناسبی فراهم شد تا بازنگری‌هایی درخطوط تولید آنها نیز
صورت گیرد.
فرصتی برای بازبینی خطوط تولید
در این ارتباط غضنفر پیرمرادی، رییس محیط‌زیست سیمان خوزستان گفت: «دغدغه اصلی تولیدکنندگان با توقف یک‌ماهه تولید سیمان ارتقای سطح کیفی و بازبینی فرآیند تولید بود.»
پیرمرادی در گفت‌وگو با «تعادل» افزود: «دیدگاه جدیدی در صنعت سیمان ایجاد شده است که تولید سیمان نباید به قیمت آلایندگی ایجاد شود.»
وی با بیان اینکه این یک‌ماه توقف فرصتی را فراهم کرد تا تولیدکنندگان سیمان برنامه‌ریزی برای حل مشکلات فرآیند تولید انجام دهند، تصریح کرد: «این بازبینی فرایند تولید، مسایل زیست‌محیطی را نیز شامل می‌شود. بدین‌ترتیب تعمیرات اساسی در خطوط تولید سیمان انجام و راندمان فیلترها نیز به حد استاندارد رسید.»
پیرمرادی بااشاره به نگرانی‌هایی که با توقف تولید در برخی تولیدکنندگان وجود داشت، اظهار کرد: «تولیدکنندگانی که انباشته کلینکر به اندازه کافی نداشتند، نگران از دست دادن مشتریان خود بودند از این‌رو با هماهنگی صورت گرفته برخی تولیدکنندگان زودتر از موعد مقرر تولید سیمان را از سر گرفتند.»
وی با بیان اینکه صنایع سیمان با گردوغبار سر و کار دارند، افزود: «نخستین معضل سیمان غبار خروجی دودکش‌ها است از این‌رو، تمامی کارخانه‌ها بر کنترل گردوغبار متمرکز شده‌اند و تمام تولیدکنندگان سیمان ملزم به نصب سیستم پایش آنلاین گردوغبار روی خروجی دودکش‌ها هستند. بدین‌ترتیب گردوغبار هر لحظه به‌صورت آنلاین پایش می‌شود. پیرمرادی با بیان اینکه سیستم‌های فاضلاب از دیگر موارد حایز اهمیت در کارخانه‌های سیمان است، اظهار کرد: «الزام قانونی وجود دارد که واحدهای تولیدکننده سیمان سیستم‌های فاضلاب هوازی و بی‌هوازی نصب کنند. از دیگر موارد می‌توان به توسعه فضای سبز اشاره کرد که در این خصوص استاندارد، ایجاد 25درصد فضای سبز برای صنایع است. کارخانه‌های تولیدکننده سیمان نیز به فراخور بین 25 تا 30درصد از فضای خود را به توسعه فضای سبز اختصاص می‌دهند.»
وی افزود: «استاندارهای زیست‌محیطی برای شرکت‌های مختلف تولیدکننده سیمان یکسان است اما تولیدکنندگان مختلف به فراخور حال خود راهکارهای متفاوتی برای کاهش آلایندگی و افزایش سطح کیفی درنظر می‌گیرند. به‌عنوان نمونه استفاده از پاکت‌های کاغذی چندلایه باتوجه به احتمال پارگی در حین حمل و بارگیری و همچنین بارگیری فله‌یی آلودگی‌های زیست‌محیطی را نیز به‌همراه دارد. از این‌رو، روش‌های بارگیری با استفاده از کیسه‌های جدید ایجاد شده است که درصد ضایعات را کاهش می‌دهد و آلایندگی کمتری را نیز به‌همراه دارد.»
وی بااشاره به بازار صادراتی سیمان تصریح کرد: «درخصوص بازار صادراتی سیمان، علاوه بر ارتقای کیفی محصولات باید مسایل زیست‌محیطی را نیز مدنظر قرار داد البته استانداردهای زیست‌محیطی تا لب مرز رعایت می‌شود اما این امر باید تا کشور مبدا نیز انجام شود. چراکه برای برندسازی تولیدکنندگان سیمان در کشور مبدا باید حمل‌ونقل و مسایل زیست‌محیطی نیز مدنظر قرار گیرد.»
جریمه‌ای که تولیدکنندگان را ترساند!
درهمین رابطه، سلطانی مدیر انرژی سیمان هگمتان با بیان اینکه در اروپا کارخانه‌های سیمان کم‌کم به تعطیلی کشیده می‌شود، افزود: «غبار جزو جدایی‌ناپذیر صنعت سیمان است. می‌توان با انجام اقداماتی میزان غبار را تا حد استاندارد کاهش داد اما در کل این صنعت آلاینده محیط‌زیست است و تنها می‌توان آسیب‌ها را کاهش داد.»سلطانی در گفت‌وگو با «تعادل»، با بیان اینکه به‌تازگی سازمان حفاظت محیط‌زیست رویکرد سختگیرانه‌تری را نسبت به تولیدکنندگان سیمان اتخاذ کرده است، تصریح کرد: «شرکت‌هایی که استاندارهای زیست‌محیطی را رعایت نکرده‌اند باید یک درصد از درآمد حاصل از فروش سیمان را به‌عنوان جریمه بپردازند. این رقم مبلغ کمی نیست به‌گونه‌یی که عدم رعایت مسایل زیست‌محیطی به پرداخت جریمه‌یی بالغ بر دومیلیارد تومان منجر می‌شود. همین امر سبب شده است تا تولیدکنندگان سیمان رعایت اصول زیست‌محیطی را جدی‌تر بگیرند.»
وی افزود: «شرکت‌های تولیدکننده سیمان به تجهیز به سیستم‌های جدید برای جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی روی آورده‌اند و از این‌رو، میزان آلایندگی تولیدکنندگان سیمان نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است.»
سلطانی با بیان اینکه دغدغه‌های زیست‌محیطی صنعت سیمان شامل دو مقوله مصرف انرژی الکتریکی و آلایندگی‌های زیست‌محیطی است، تصریح کرد: «مراجع زیست‌محیطی تولیدکنندگان را ملزم کرده است تا هر سه ماه یک‌بار پایش آنلاین آلاینده‌ها را انجام دهند. اجبار تولیدکنندگان به نصب دستگاه‌های غبارسنج سبب شده است تا پایش غبار به‌صورت آنلاین صورت گیرد.»
وی افزود: «گردوغبار سیمان حاوی مونواکسیدکربن است که برای محیط‌زیست مضر است و گردوغبار که حاوری آهک است، با نشستن روی گیاهان، ریشه درختان را می‌سوزاند. از این‌رو، کاهش گردوغبار در این صنعت از اهمیت بالایی برخوردار است.»
هرچند صنعت سیمان جزو صنایع موفق کشور قلمداد می‌شود اما درعین حال آلایندگی قابل توجهی را نیز به‌همراه دارد که با ادامه تولید سیمان در کشور، آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از آن نیز اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. باوجود اینکه به زعم تولیدکنندگان فشارهای سازمان حفاظت محیط‌زیست باعث ایجاد رویکرد جدی‌تر تولیدکنندگان به این مقوله شده اما با این حال آلایندگی و ایجاد گردوغبار از اجزای لاینفک این صنعت است. ایران گرچه در جمع پنج کشور نخست تولیدکننده سیمان جهان قرار دارد، اما سهم قابل توجهی از آلایندگی این صنعت را نیز به ناچار به خود اختصاص داده است.
