دستیابی به توسعه صنعتی به رشد هماهنگ همه وجوه اجتماعی ازجمله مشارکت گسترده مردم در امور خویش نیاز دارد. از این دیدگاه نامزد شدن ۲۵۱نفر از تلاشگران تولید و تجارت برای ورود به اتاق تهران نشانهیی باارزش از جهتگیریهای توسعهیی است. ازسوی دیگر تمرین سیاستهای مردمفریبانه در سالهای اخیر دستاوردهای دردناکی برجای گذاشته که تا سالهای بسیار ردپای آنها در کنشهای اجتماعی دیده خواهد شد. بیرون کردن رقیب از میدان مبارزه با دروغگویی و زیر پا له کردن گوهر پربهای شرافت اخلاقی از این دست پلشتیهاست. به جوش آوردن دیگ نیاز مردم و توزیع بستههای خوراکی در خیابان و کوچههای شهر و روستا، بهکارگیری ابزارمندانه احساسات تودههای کمآگاه، فرافکنی گسترده و نپذیرفتن مسوولیت نتایج اشتباهات، مباح دانستن حیف و میل حقوق ملی و چشمپوشی بر فساد آشکار دوستان جلوههای دیگری از کژآموزیهای ما در این سالهاست؛ سالهایی که مدیرانی برای باقی ماندن در مسوولیت از انجام آنها پرهیز نکردند. درمان این کژیها را نیز باید در بازگشت به پاسداشت از ارزشهای اخلاقی جستوجو کرد. میتوانیم با رعایت اخلاق در انتخابات اتاقها، گامی سازنده برای پررنگ کردن
اخلاق در دادوستدهای اجتماعی برداریم. موجب خرسندی است که پیش از این بزرگان مسوولی به رعایت اخلاق در انتخابات هشدار دادهاند. خوب است همه ما به این هشدارها ارج بگذاریم. انتخابات میتواند همراه با برانگیختن فعالان اقتصادی به مشارکت در امور خودشان، تمرینی برای بافتن دوباره جامهیی پررنگ و خوشدوخت بر تن اقتصاد و اجتماع ما باشد. خوب است به نمودهایی از شکستن حریم اخلاق در مبارزههای انتخاباتی اشاره و از همه تلاشگران این صحنه درخواست کنیم حتی در مواردی که شایبه شکستن حریم وجود دارد، وارد نشوند تا انتخابات دور هشتم تلاشی برای ترویج اخلاق هم باشد. نام بردن از اشخاص و برشمردن ویژگیهای منفی آنها برای اثبات برجستگی شخصیت و مهارتهای خودمان، بهویژه اگر سالها امکان طرح روشهای بهبود دراختیارمان بوده و اقدامی نکردهایم، آنهم در کوران انتخابات، زیبا نیست. استفاده نادرست از تکنیکهای جنگ روانی برای نمایش گرانسنگی دروغین دوستانمان عملی غیراخلاقی است. آمارگیریهای مردمفریبانه نمیتواند موجب فریب تلاشگران کسبوکار باشد چراکه دارندگان کارتهای بازرگانی اشخاصی هوشیار و خردمند هستند و کمتر فریب میخورند. ما با استفاده
از این روشها فقط فرهنگ دروغگویی را گسترش میدهیم. بار بهبود کسبوکار در کشور باید بر دوش همه دستاندرکاران به مقصد برسد. بیجهت و برای پشت پا زدن به رقیب وجود مدیران بنگاههای صنایع پشتیبان در اتاق را، زشت نمایش ندهیم. اتاق برای داشتن نگاه جامع به مسایل کسبوکار و دادن راهکارهای موجه و چندوجهی نیازمند برخورداری از گفتمان همه بنگاههاست. استفاده از ترفندهای تبلیغاتی برای دور زدن قوانین ممنوعیت تبلیغات پیش از موعد، نشانه بیماری تمایل به قانونگریزی است. آنانکه باید تجسم عینی معیارهای اخلاقی باشند درصورت بیاعتنایی به اینگونه وسوسهها فسادپذیری ضمنی خود در تصمیمگیریهای آتی را نشان میدهند و نمیتوانند از عهده ماموریت دفاع از منافع ملی برآیند. گزافهگویی درباره گروههای دوستدار روشی غیراخلاقی است. استفاده بدون مجوز از نام و نشان گروههای معتبر اجتماعی نشانگر بیاعتنایی به حقوق مالکانه است.
با این شیوه عمل نمیتوان نامزد خوبی برای نشستن در جایگاهی بود که اصلیترین ماموریتش دفاع از حقوق مالکانه است. اگر نامزدهای ورود به اتاقهای بازرگانی میخواهند نقش مشاوری امین برای سه قوه را داشته باشند باید ضمن گرم نگه داشتن تنور انتخابات بهعنوان نمودی از مشارکت مردم در امور اجتماعی، از فرصت انتخابات برای نیرومندسازی پایههای اخلاق کسبوکار بهره گیرند. در اتاقهای کشور به حضور فرهیختگانی نیاز داریم که مروجان راستین و عملی اخلاق در کسبوکار نیز باشند.