گروه صنعت و معدن سمیه سایش
صنعت مبلمان یکی از صنایع پر درآمد با میزان اشتغالزایی بالا محسوب میشود. این درحالی است که افزایش میزان واردات مبلمان به کشور رمق تولیدکنندگان را در گذشته بریده بود اما در چند سال اخیر با توجه به افزایش قیمت دلار این روند معکوس شده و این صنعت رشد گستردهیی را شاهد بوده است. در عین حال به اعتقاد کارشناسان صنعت مبلمان و چوب، این صنعت با عدم تامین مواد اولیه با کیفیت و فقر چوب، ناآگاهی از بازارهای هدف و کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم میکند و بهتازگی نیز با امضای توافق ترجیحی میان ایران و ترکیه، گویی بار مشکلات صنعت مبل افزایش یافته و همین موضوع چشمانداز ادامه ناتوانی در رقابتپذیری برای تولیدکنندگان این صنعت را ترسیم میکند.
حسن احمدیان، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبل ایران در گفتوگو با «تعادل» درباره وضعیت صنعت مبل کشور میگوید: درحالی که تقاضا برای محصولات صنعت مبل طی دو هفته گذشته در ایران روند صعودی داشته اما تولیدکنندگان داخلی این صنعت با چالشهای مختلفی روبهرو شدهاند. پایین بودن قیمت پایه مبل وارداتی، ایجاد توافق ترجیحی و عدم تخصیص ارز مبادله برای مواد اولیه عدم نظارت واردات بهطورکلی ازجمله مواردی است که صنعت مبل کشور را با چالش روبهرو کرده است.
وی معتقد است، صنعت مبل در ایران صنعتی قدیمی محسوب میشود اما تولیدکنندگان داخلی در سالهای اخیر از خود توانمندیهای بروز دادهاند که نشاندهنده پتانسیلهای این صنعت و ضرورت حمایت، توجه و سرمایهگذاری بیشتر برای به فعلیت رساندن هرچه بیشتر این توانمندیهاست.
احمدیان میافزاید: در این بین تولیدکنندگان دغدغههایی دارند که البته جدا از دغدغههای تولیدکنندهها در سایر صنایع نیست.
بهگفته وی، قیمت تمام شده محصول نهایی در ایران با توجه به تعرفههای بالای مواد اولیه بسیار بالاست که این امر قدرت رقابت را از تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای صادراتی سلب میکند. بخشی از مواد اولیه مثل ام دی اف و یراق مصرفی مبلمان صفحهیی از طریق واردات تامین میشود که این بخش ۶۰ درصد قیمت تمام شده محصولات را پوشش میدهد.
وی تاکید میکند: مواد اولیه که در داخل تولید میشود پاسخگوی نیاز کمی و کیفی تولیدکنندگان نیست و تولیدکنندگان ناچار به واردات هستند. بهعنوان مثالام دی اف و یراق از کشور ترکیه وارد میکنیم و محصول نهایی خود را میخواهیم به بازار صادر کنیم که ترکیه رقیب ماست. آیا این امر شدنی است؟ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نبود حمایتهای لازم از تولیدکنندگان داخلی و گرانی مواد اولیه یکی از مشکلات اساسی تولیدکنندگان مبل در کشور است. احمدیان درباره برندسازی صنعت مبلمان میگوید: از آنجا که برندسازی هزینه زیادی دارد و شرکتهای ایرانی در ابتدای راه هستند، شرکت مدیریت صادرات در این زمینه قدم برداشته است در واقع این روش برندسازی برای صنایعی که در صادرات نوپا هستند بهترین راه است و زمانی که نتیجه اولیه حاصل شد شرکتها میتوانند به شکل انفرادی این کار را انجام دهند.
رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان تصریح میکند: یکی از مباحث مورد تامل در این صنعت بحث منابع انسانی و نیروی متخصص است که از نظر بنده به یکی از معضلات صنعت مبلمان و سایر صنایع تبدیل شده است. البته امیدواریم با تاسیس دانشگاه علمی کاربردی در این بخش افراد متخصص در این صنعت شناسایی و مشغول به کار شوند.
وی موانع پیش رو صنعت مبل را این طور بیان میکند که تولیدکننده وقت و انرژی زیادی را صرف پاسخگویی به سازمانهای دولتی همانند تامین اجتماعی و دارایی میکند که این موضوع باعث بههم ریختن تمرکز تولیدکننده میشود. امیدواریم دولت تدبیر و امید، این دسته از موانع را نیز برطرف کند.
بهگفته رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان درحال حاضر صنایع چوب کشور با چالشهای گوناگونی روبهرو هستند و متاسفانه برنامهیی منسجم، همهجانبهنگر و قابل قبولی برای مواجه با این چالشها وجود ندارد. دراین رابطه از سوی دولتیها هر ساله شاهد ارایه راهحل مقطعی، متناقض و کوتاهمدت و در بعضی مواقع نادرست هستیم. از این رو در نهایت هیچ یک از این راهحلها، هیچوقت به توافقهای دو جانبه منجر نشده است.
وی اظهار میکند: با رونق صنعت مبلمان در کشورمان، اشتغالزایی 60 درصدی را شاهد خواهیم بود و البته امیدواریم با دستیابی به توافق دولت و بخش خصوصی شاهد رونق صنایع مختلف ازجمله مبلمان در کشور باشیم.
واردات مبلمان به راحتی آب خوردن
در همین حال عبدالحسین عباسی، نایبرییس تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران در گفتوگو با «تعادل» میگوید: تا پیش از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید واردات مبلمان جزو ۱۰ قلم کالای لوکس به شمار میآمد و واردات در این صنعت ممنوع بود اما هماکنون با تغییر دولت و متعاقبا تغییر قوانین و مقررات واردات مبلمان به راحتی آب خوردن انجام میگیرد.
بهگفته عباسی بخشی از واردات مبلمان از کشورهای چین، مالزی، ترکیه، اندونزی و ویتنام است و ۱۵ تا ۲۰درصد از تولید داخل به کشورهایی چون امارات و آفریقای جنوبی صادر میشود. وی معتقد است: عدم تامین مواد اولیه باکیفیت و فقر چوب، ناآگاهی از بازارهای هدف، کمبود نقدینگی و ساختار سنتی ازجمله مهمترین مشکلات تولید و صادرات صنایع چوبی و مبلمان در کشور است. همچنین موانع پیش رو تولیدکنندگان و عدم حمایت دولت از فعالان در این صنعت که مهمترین دلیل ناکامی صنعت مبلمان در زمینه صادرات به شمار میرود در زمره سایر مشکلات صنعت مبلمان قرار میگیرند.
عباسی با اشاره به اخذ 9رقم مالیات از سوی دولت تصریح میکند: تولیدکنندگان و فعالان صنعت مبلمانسازی مجبور به پرداخت 9رقم مالیات و عوارض (مالیات بر ارزشافزوده، مالیات مشاغل، عوارض مستغلات، عوارض اجاره و تکمیلی و...) هستند که با احتساب مجموع درآمدها و هزینههای جانبی همچون حقوق و دستمزد کارگران اصلا مقرون بهصرفه نیست.
وی در پایان اظهار میکند: صنعت مبلمان کشور از مزیتهای نسبی مطلوبی برخوردار است که با برنامهریزی نظاممند و استراتژی تشکیلاتی تولیدکنندگان و صادرکنندگان این صنف صنعت مبلمان کشور میتواند نهتنها بازارهای مبل منطقه که حق بازارهای اتحادیه اروپا را هم در دست بگیرد.
قاچاق چوب 7 برابر برداشت قانونی
در همین حال علی ضیایی، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان در گفتوگو با «تعادل» میگوید: متاسفانه قاچاق در زمینه چوب 7برابر برداشت قانونی است و صنعتگران مرتبط با صنعت چوب با معضل فقر شدید چوب مواجه هستند.
بهگفته دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان 95درصد مبلمان در کشور تولید و کمتر از
5 درصد از کشورهای مختلفی چون ترکیه و ایتالیا صادر میشود. ضیایی درباره رشد صنعت مبلمان میافزاید: سال 2014 ارزش تولیدات صنعت مبل در دنیا به 460میلیارد دلار رسید که این رقم پیشرفت صنایع مبل را در دنیا نشان میدهد.
وی افزود: صنعت مبل کشورمان نسبت به 15سال گذشته رشد چشمگیری داشته و از سال 75 تا 93 سرمایهگذاریهای گستردهیی در این بخش صورت گرفته اما تاکنون حمایتهای لازم از سوی دولتیها چشمگیر نبوده است.
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان درباره حضور برندهای خارجی در بازار ایران میگوید: 90درصد مبلمانهایی که با برندهای خارجی فروخته میشود، تولید داخل است اما در زمینه برندسازی نیز صنعتگران مبل درصدد تمهیداتی هستند تا بتوانیم کیفیت بالای تولید داخل در جامعه فرهنگسازی کنیم. وی ادامه داد: ایران در زمینه مارکتینگ یا بازارهای تبلیغاتی دچار نواقصی است. در واقع با تزریق بودجه و برنامهریزیهای دراز مدت باید اینگونه مشکلات را برطرف کنیم.
ضیایی افزود: امسال بهدلیل معضلات جدید در کشور عراق، آمار صادرات ما نیز به این بازار هدف کاهش یافت در واقع بخش عمده صادراتمان به این کشور سال گذشته به 24میلیون دلار رسید که آمارهای 9ماهه 12میلیون دلار نشان میدهد و چشمانداز ما تا پایان سال نیز در این بخش 15میلیون دلار است. وی درباره چشمانداز صنعت مبلمان در سال 94 اظهار میکند: چشماندازهای مثبت در این صنعت به توافق مذاکرات وزارت امورخارجه کشورمان بازمیگردد تا علاوه بر آن با حمایت دولت در بخش صادرات مبلمان بتوانیم حرفی را برای گفتن داشته باشیم.