ادغام و تملیک یکی از موضوعاتی بود که ازسال87 روی آن متمرکز و مقرر شد آییننامهیی در این زمینه تدوین شود. مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، در نخستین همایش ادغام و تملیک، مبانی، چالشها و کارکردهای آن در بازار سرمایه گفت: ادغام و تملیک استراتژی رشد برای نهادهای مالی محسوب میشود. وی افزود: ادغام و تملیک در دنیا ابعاد بسیار وسیعی پیدا کرده بهطوری که برخی آن را به حوزه کلان اقتصادی هم مرتبط میدانند. به عبارتی وقتی دو شرکت با هم ادغام میشوند نهتنها بر حوزه فعالیت خودشان بلکه بر کل اقتصاد نیز اثرگذارند. این مقام مسوول اظهار کرد: بعضی وقتها به این مساله قایل هستیم که بنگاههای اقتصادی درحوزه تخصصی آنقدر زیاد باشند که بتوانند با هم رقابت کنند تا بهترین خروجی حاصل شود اما این رقابت تا یک جایی باعث ارزشافزوده است و از یک جایی باعث تخریب میشود. وی در این خصوص ادامه داد: ادغام و تملیک رقابت منفی را تبدیل به همافزایی میکند و امروز ضرورت آن به درستی احساس میشود. سلطانینژاد درباره پیامدهای این همایش گفت: بحث ادغام و تملیک یک بحث صرفا مالی نیست این موضوع میان رشتهیی محسوب میشود چون
علاوه بر اینکه داراییها و بدهیها در آن دخیل است مسایل اجتماعی و روانشناسی نیز در آن باید مورد توجه قرار بگیرد. وی توضیح داد: وقتی مردم فرانسه شاهد ادغام برند پژو با نیسان ژاپنی بودند تا مدتها بر سر تعصبی که روی برند پژو داشتند پذیرای این ادغام نبودند پس در این مواقع نیاز به فرهنگسازی و مسایل اجتماعی در ادغام بهشدت ضروری است. وی به نقطه شکست ادغام و تملیک نیز اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل اینکه طرح ادغام و تملیک به شکست منجر میشود این است که طرح مناسب وجود نداشته یا زوایای مختلف آن دیده نشده اما نقطهیی که از آن بهعنوان نقطه شکست یاد میکنند مسایل فرهنگی است. مسایل فرهنگی در کنار مسایل مالی و اداری نقش بسیار مهم و چشمگیری در موفقیت یا شکست این پروژه دارد. مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، به رشد فزاینده ادغام در چین نیز اشاره کرد و گفت: باوجود اینکه در چین به شکل فزایندهیی ادغام انجام میگیرد روی برخی صنایع استراتژیک محدودیتهایی وضع شده است چون به مباحث امنیت ملی کشور ورود میکند. وی در ادامه به انگیزه شرکتها برای ادغام و تملیک پرداخت و گفت: انگیزههای متنوعی برای این
اقدام وجود دارد ازجمله صرفه به مقیاس یکی از این انگیزهها و استراتژیهاست. بهعنوان مثال وقتی صنایع بالادستی به صنایع پاییندستی مواد اولیه را میدهند برای افزایش چرخه ارزشافزوده اقدام به ادغام یا تملیک میکنند.
این مقام مسوول افزود: انحصار، کاهش هزینهها، متنوعسازی و دسترسی به نیروی کار ارزان از دیگر نمونههایی است که بر مبنای آن استراتژی ادغام و تملیک بنا میشود و برای ما بهتر است از تجربههای بینالمللی که در دنیا وجود دارد، بهره بگیریم به جای اینکه خودمان با آزمون و خطا در پی شناسایی ابعاد مختلف این بازار باشیم. سلطانینژاد درباره چالشها و ریسکهای ادغام و تملیک گفت: چالشهای بسیاری در ادغام و تملیک وجود دارد اما منهای ریسکهای مالی، منابع انسانی، تغییرات ناگهانی در شرایط بازار در ادغام و تملیک بسیار اثرگذار است و باید مدنظر گرفته شود. وی به قوانین متقن ادغام و تملیک در بورسها اشاره کرد و اظهار داشت: درحوزه بورسها قواعد متقن در ادغام و تملیک وجود دارد و همچنین قوانین ضد تراست و حاکمیت شرکتی با نگاه به حمایت از سهامدار خرد نیز وجود دارد. قبل از ادغام و تملیک در بازار باید شفافیت لازم صورت بگیرد چون منافع سهامدار خرد را تحت تاثیر قرار میدهد. مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، گفت: در قوانین ما عموما در سیاستهای کلی اصل44 قانون اساسی بحث ادغام و تملیک وجود دارد وقتی دولت میخواهد واگذاری انجام بدهد نگاه ادغام و تملیک بیشتر مورد توجه قرار میگیرد چون واگذاری یک پکیج از چند شرکت که ارزشافزوده بیشتری دارند کاراتر خواهد بود. وی به پتانسیل ایران درخصوص ادغام و تملیک اشاره کرد و گفت: ظرفیت کشورهای توسعهیافته برای ادغام و تملیک پر شده است. بهطوری که سرمایهگذاران در پی شناسایی کشورها و بازارهایی هستند که این ظرفیت در آنها باشد.