آمادگی برای مقابله با حوادث غیرمترقبه، یکی از مهمترین ویژگیهای یک دولت قوام یافته محسوب میشود. بعد از بیتوجهی دولت گذشته به موضوع «ریزگردها» و عدم سرمایهگذاری مولد در بخش محیطزیست، بحث «آلودگی هوای اهواز» این روزها به یک مطالبه ملی تبدیل شده است. این بحران از چنان دامنه وسیعی برخوردار شد که مقام معظم رهبری هم در توصیهیی اکید از مسوولان خواستند هرچه سریعتر موضوع ریزگردهای خوزستان را در دستور کار قرار دهند. آخرین اخبار از اهواز حاکی از آن است که شرایط نامساعد آب و هوایی این شهر موجب شده تا وضعیت اقتصادی مناطق جنوبی کشور با خطر جدی مواجه شود. به گزارش خبرگزاریها، جدای از تعطیلی مدارس و ادارات خدماتی، بنادر و کارخانههای صنعتی نیز یا فعالیتهای خود را متوقف کردهاند یا بهصورت نیمهوقت کار میکنند. توقف فعالیتهای فرودگاه اهواز نیز موجب شده تا انتقال کالا و محمولههای پستی از این استان با مخاطره جدی مواجه شود. همه این دلایل و نشانهها برخی تحلیلگران را بر آن داشته تا نسبت به تبعات اقتصادی چنین حوادثی تذکار دهند.
تبعات اقتصادی ریزگردها در جنوب کشور
اقتصاد اکثریت قریب به اتفاق شهرهای جنوبی تحتتاثیر شرایط جوی و ریزگردها با بحران مواجه شده است. این تبعات بهاندازهیی است که بسیاری از زیرساختهای اقتصادی این منطقه با خطر تعطیلی موقت و دایم مواجه شدهاند. دامنه این خسارات که ناشی از بحث آلودگی هوا و ریزگردهای اهواز است در حوزههایی چون کشاورزی، صنعت، حملونقل و... نمایان شده است. جاسم حزباوی، سخنگوی نظام صنفی کشاورزی اهواز و کارون در گفتوگو با خبرنگاران، اعلام میکند: «گرد و غبارهای اخیر خسارات هنگفتی به مزارع کشاورزی استان وارد کرده است.»به گفته این مقام مسوول «گرد و غبارهای روزهای اخیر بخش زیادی از مزارع را در معرض نابودی قرار داده و اگر تدبیری اندیشیده نشود باید شاهد خسارات میلیاردی به مزارع کشاورزی باشیم.»
خسارت 5000 میلیارد تومانی
به کشاورزی استان
ازسوی دیگر محمد قاسمینژاد، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در مصاحبهیی با کابان نیوز به این نکته اشاره کرده که «گردوغبارهای اخیر ۱۵درصد از محصولات کشاورزی خوزستان را از بین برده و عمدهترین کانونهای کشاورزی خسارت وارد شده در شهرستانهای اهواز، کارون و ماهشهر بوده است. عمدهترین محصولات کشاورزی که در شهرستانهای مذکور خسارت دیدند شامل غلات، نخیلات، سبزیجات، صیفیجات، مرکبات و علوفه بودهاند. به گفته او، گردوغبار در دیگر شهرستانهای استان مانند خرمشهر، آبادان، دشت آزادگان، هویزه و شادگان نیز خسارت وارد کرده و این تاثیر منفی در محصولات مختلف کشاورزی متفاوت است.»
سایت صدای اقتصاد گزارشی درمورد میزان خسارتهای ناشی از شرایط جوی اهواز منتشر کرده که براساس این گزارش تنها خسارت وارد بر فعالیتهای زراعی 5هزار میلیارد تومان زیان مالی بههمراه دارد. همچنین براساس صحبتهای علی خادمی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان پلدختر، پدیده ریزگردها و شدت بارشهای روزهای اخیر باتوجه به سطح سبز زیاد مزارع ۳۰میلیارد ریال خسارت به مراتع و مزارع این شهرستان وارد کرد. شدت گردوغبار و بالا رفتن غلظت این پدیده باعث شده علاوه بر آلودگی هوای شهرستان، تشدیدکننده پدیده خشکسالی و کمبارانی شود.
کلید دولت تدبیر در قفل آلودگی هوا
ازسوی دیگر فرامرز احمدینژاد، نایبرییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اهواز طی گفتوگویی که با سایت صدای اقتصاد انجام داده اعلام کرده که وضعیت اقتصادی استان بهدلیل ریزگردها بسیار وخیم شده است: «متاسفانه شرایط پیش آمده در استان و تداوم گرد و غبارها، تاثیری بسیار منفی بر ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی داشته است. این پدیده نهتنها به لحاظ عملی که از نظر روانی هم تاثیر تبعات منفی بههمراه داشته است. این شرایط بهطور مستقیم فعالیتهای اقتصادی را مختل کرده و به صنایع مختلف، ماشینآلات و نیروی انسانی آسیب جدی وارد کرده است. این مساله بر راندمان تولید تاثیر مستقیم داشته و این شاخص را حتی در کوتاهمدت بهشدت کاهش داده است. اما این تنها تاثیر کوتاهمدت آن است درحالی که همین اتفاق تبعات منفی اجتماعی و اقتصادی بلندمدتی هم بههمراه خواهد داشت.»
احمدینژاد در این گفتوگو اشاره کرده است: «متاسفانه شرایط کنونی استان، ماندن بر مدار تولید، اشتغال و کسبوکار را برای فعالان اقتصادی و مردم مختل کرده است. من در این خصوص به مسوولان هشدار میدهم که این شرایط میتواند شاخص منفی کسبوکار در استان را تسریع بخشیده و به معضل اقتصادی برای مردم این شهرها تبدیل شود که میتواند تبعات منفی سیاسی هم بههمراه داشته باشد. امروز برای رفع مشکل استان خوزستان نه تنها دولت که حکومت هم باید وارد شود. متاسفانه در طول این مدت بسیاری از واحدهای تولیدی و کارخانجات فعالیت خود را متوقف و تعطیل کردهاند.» با این توضیحات باید منتظر ماند و دید که کلید دولت تدبیر و امید قفل مشکل ریزگردها در استانهای جنوبی و شرقی کشورمان را باز میکند یا اینکه باید منتظر خسارتهای بیشتر این پدیده زیست محیطی باشیم.