نمایندگان مجلس معتقدند باتوجه به رویکرد مثبت دولت به بورس کالای ایران، میتوان زمینه معاملات داخلی و صادرات هدفمند زعفران را از طریق این بورس فراهم کرد تا این اقدام موجب ارزآوری بیشتر این محصول ارزشمند برای کشور شود
پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و اینکه چند نفر از وزیران این دولت از موسسان بورس فلزات و کشاورزی در سالهای 82 و 83 بودند، کارشناسان و فعالان بازار سرمایه پیشبینی کردند که با حمایتهای دولت روند توسعه و پیشرفت بورس کالا و قرار گرفتن این بورس در جایگاه مشخصی در اقتصاد ملی، سرعت گیرد.
این اتفاق نیز در طول ماههای اخیر با اعتقاد دولتمردان به سازوکار و شفافیت معاملاتی در بورس کالا رخ داد اما به جرات میتوان گفت که با ارایه سیاستهای اقتصادی دولت در بسته خروج از رکود غیرتورمی، بابی جدید در پرونده کاری بورس کالا باز شد.
از مهمترین مواردی که در بسته خروج از رکود به بورس کالا اشاره شده است؛ «تقویت بورسهای کالایی و حمایت از مکانیسم عرضه و تقاضا برای کشف قیمت محصولات»، «خروج دولت از قیمتگذاری محصولاتی که در بورس کالا و انرژی معامله میشود»، «استفاده از ظرفیت بورس کالای ایران برای فروش املاک و مستغلات بانکها و موسسات دولتی»، «تعمیق بازار کالاهای مختلف و تامین مالی بنگاههای تولیدی از طریق معاملات سلف موازی و سپرده کالایی» و «اجرای ماده 33قانون بهرهوری کشاورزی که به درج قیمتهای تضمینی محصولات کشاورزی در بورس به جای خرید تضمینی دولت» اختصاص دارد. از این رو برخی نمایندگان مجلس معتقدند که باتوجه به رویکرد مثبت دولت به بورس کالای ایران، میتوان زمینه معاملات داخلی و صادرات هدفمند زعفران را از طریق این بورس فراهم کرد تا این اقدام موجب ارزآوری بیشتر این محصول ارزشمند برای کشور شود.
جهانی کردن برند زعفران ایرانی
عباس پاییزاده بالنگان عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در این باره به «تعادل» گفت: باتوجه به ارزآوری بالای زعفران برای کشور، امکان صادرات این محصول از طریق بورس وجود دارد.
پاییزاده بالنگان افزود: در تاریخ معاملات بورس کالا، صادرات موفق محصولاتی همچون پتروشیمی، قیر، سیمان، گندم و سنگآهن دیده میشود، از این رو بورس کالا قابلیت جهانی کردن برند زعفران ایرانی را دارد.
این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس اظهار کرد: یکی از مشکلات بخش کشاورزی، خرد بودن سرمایهها و عدم توان سرمایهگذاری مناسب در بحث فرآوری و صادرات محصولات کشاورزی است.
این درحالی است که برای صادرات هدفمند و مدیریت شده، باید کالاها را براساس استانداردهای بینالمللی و برندی ایرانی راهی بازارهای جهانی کرد که بهنظر میرسد بورس کالای ایران این قابلیت را دارا باشد.
پاییزاده بالنگان افزود: سرمایههای خرد در بخش کشاورزی میتواند در بورس کالا تجمیع شود و با رشد سرمایهگذاریها در این بخش به هدف اصلی خود یعنی پوشش عمده بازارهای جهانی زعفران برسیم. وی تصریح کرد: متاسفانه باتوجه به اینکه ما بزرگترین و اصلیترین تولیدکننده زعفران جهان هستیم اما در سالهای اخیر نتوانستیم صادرات مطلوبی بین کشورهای هدف داشته باشیم که این موضوع به سازوکار سنتی و ناکارآمد کشور ما در بخش کشاورزی برمیگردد.
پاییزاده بالنگان اظهار کرد: در همه جای دنیا محصولات غذایی دارای چند برند بزرگ هستند اما در کشور ما بهدلیل پراکندگی تولیدکنندگان و ناچیز بودن سرمایهها، هر سرمایهگذار کوچکی به اندازه وسع خود اقدام به صادرات میکند و همین موضوع باعث بیاعتمادی بازارهای هدف به محصول ایرانی میشود.
وی گفت: دولت تدبیر و امید در طول ماههای اخیر نشان داده که به بازار سرمایه اعتماد دارد که امیدواریم زمینه رونق معاملات محصولات کشاورزی ازجمله زعفران در بورس کالا فراهم شود.
به گفته پاپیزاده، درصورت تجمیع سرمایههای خرد و تشکیل برندی مشخص در بازار زعفران، امکان تبلیغات روی آن برند نیز آسانتر میشود بهطوریکه با صادرات زعفران براساس استانداردهای بینالمللی و از طریق مکانی بینالمللی همچون بورس کالا، بهسرعت میتوان بازارهای هدف را تحتتاثیر قرار داد تا دیگر شاهد صادرات فلهیی و دلالبازیهای فعلی در بازار با ارزش زعفران نباشیم.
شکست اسپانیا با اعتماد به بورس کالا
در همین رابطه ابوالقاسم خسروی سهلآبادی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به «تعادل» گفت: بورس کالا باتوجه به دارا بودن تالار صادراتی میتواند قیمت زعفران ایران را به بازارهای جهانی دیکته کند.
نماینده تربتحیدریه در مجلس به مشکلات بازار زعفران در کشور اشاره کرد و گفت: در سالهای اخیر مشاهده میشود که متاسفانه با آغاز فصل برداشت زعفران، دلالان و سودجویان وارد این بازار میشوند بهطوری که با خرید فلهیی و قیمت پایینتر از زحمت یک ساله این کشاورزان زحمتکش و بیادعا سوءاستفاده میکنند.
وی تصریح کرد: براساس آمارها 95درصد تولید زعفران دنیا متعلق به ایران است اما متاسفانه نتوانستهایم از این مزیت استفاده بهینه کنیم.
درمقابل اسپانیا با تولید 5تن در سال اما در کمال تعجب 90تن صادرات زعفران را ثبت کرده است. اسپانیا زعفران ایران را پس از بستهبندی با برند خود در بازارهای جهانی میفروشد و این اتفاق جای تاسف دارد.
این نماینده مجلس راهکاری ساده ارایه داد و گفت: تمام این مشکلات در بازار زعفران در شرایطی رخ میدهد که بهراحتی میتوان با عرضه زعفران در بورس کالا، زمینه ایجاد بهترین بستهبندی و استاندارد را با برند ایرانی مهیا کنیم تا زعفران ایران حرف اول را در جهان بزند.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بااشاره به اینکه صادرات زعفران از مسیر بورس، فعالیت اسپانیاییها را در این بازار به میزان قابلتوجهی کاهش میدهد، ادامه داد: به این ترتیب با عرضه زعفران در بورس، هم اشتغال ایجاد شده و هم ارزآوری مطلوبی برای کشور فراهم میشود که امیدواریم پس از سالها شاهد عرضه این محصول در بورس و رسیدن زعفران ایرانی به جایگاه اصلی خود در دنیا باشیم.
خسروی سهلآبادی اظهار کرد: زعفران مثالی بارز برای توسعه بخش کشاورزی کشور از طریق بورس بود، اما ما در حال حاضر محصولات دیگری نیز داریم که باتوجه به مزیت تولید و کیفیت آنها، میتوانند از طریق بورس احیا شوند و حتی صادرات آنها بهصورت منظم و هدفمند انجام شود.