در کشورهای جهان سوم، به تعاونی‌ها به چشم بنگاه‌های دولتی دیده می‌شد. با از بین رفتن کمونیسم، این تعاونی‌ها نیز نابود شدند. در کشورهای در حال توسعه و بین سال‌های 1950 الی 1960 تعاونی‌ها تحت حفاظت دولت‌های ملی‌گرا فعالیت می‌کردند و این دولت‌ها به تعاونی‌ها به‌عنوان ابزارهایی نگاه می‌کردند که از آنها به‌عنوان بنگاه‌های دولتی در اقتصاد کنترل شده و نیز سازمان‌هایی که دولت می‌توانست به مناطق روستایی دسترسی داشته باشد، استفاده می‌شد.
با این حال پس از آزاد‌سازی بازار در سال 1990 و حذف حمایت‌های دولت، بسیاری از تعاونی‌هایی که از حمایت‌های دولت برخوردار بودند، نتوانستند با بخش خصوصی رقابت کرده و منحل شدند.
تعاونی اوجامای تانزانیا نمونه‌یی از درهم شکستن آن تشکیلات به نوعی دیگر در جهان سوم است.
در سال1926 پس از اعلام استقلال تانزانیا، ژولیوس نایرره با حمایت از ایجاد هویت اقتصادی- اجتماعی آفریقا تلاش سختی را آغاز کرد تا بلکه رسوم پیش از استعمار آفریقا را در زمینه تولید به تانزانیا بازگرداند. پس از سال 1970 دولت مجبور شد از نیروی نظامی خود استفاده کند تا بلکه به این وسیله مردم را مجبور به عضویت در تعاونی‌ها کند. این عمل البته با واکنش منفی و شدیدتر مردم روبه‌رو شد به ترتیبی که تعاونی‌های نایرره (باوجود ایده‌های استقلال‌طلبانه وی) کاملا
از هم پاشید.
در سال 2000 طی جلسه‌یی مسایل و مشکلات این بخش بررسی و در ادامه قوانین جدیدی برای تعاونی‌ها وضع شد؛ قوانینی که تضمین‌کننده عملکرد صحیح تعاونی‌های اولیه و نیز فرآیند انتخاب مجدد اعضای هیات‌مدیره برای حذف هیات‌مدیره ناکارآمد بود.
در این کشور تعاونی‌ها دسترسی کمی به تامین مالی جهت توسعه فعالیت‌های خود دارند. ازجمله دیگر محدودیت‌های آنها؛ کمبود اطلاعات فنی، عدم دسترسی به تکنولوژی، آموزش مهارت‌های تجاری و مدیریتی، عدم دسترسی به بازارهای بیرون از منطقه و عدم اطلاعات کافی درمورد فرصت‌های تجاری است.
چنین تعاونی‌هایی، هنوز هم با مواردی همچون نظارت بیش از حد دولت و نیز مدیریت ضعیف داخلی مواجه هستند که این امر درنهایت به سلب اعتماد از مدیران داخلی منجر می‌شود.
تانزانیا به‌واسطه ساختار تعاونی که از دولت سوسیالیستی برای این کشور به ارث مانده بود، توانست در جهت بهبود وضعیت اقتصادی کشور، گام‌های موثر و پرقدرتی برداشته و ساختار اقتصادی کشور را بهبود بخشد.
از مهم‌ترین مباحث مطرح در این خصوص می‌توان به فعالیت بیش از دو هزار و 525تعاونی بازاریابی با 305هزار نفر عضو، 628شرکت اعتباری با 134هزار عضو، 302تعاونی صنعتی با 5هزار نفر عضو و 117تعاونی مسکن با حدود 7هزار نفر عضو اشاره کرد. این کشور با اتکا به اقتصاد تعاونی و کاهش پرداخت هزینه بخش‌های عمومی و اجتماعی به نصف همچنین کاهش تعداد ماموران شاغل در بخش تعاون از هزار و 500نفر به 820نفر، توانسته حمایت‌های دولت را در کوتاه‌ترین زمان قطع کند.
در سال1994 فدراسیونی از تعاونی‌ها برای دراختیار گرفتن خدمات پشتیبانی همچون ممیزی و توسعه منابع انسانی در این کشور تشکیل شد که بر این اساس شرکت‌های غیرقابل دوام با کاهش اعضا از 9هزار نفر به 4هزار و 377نفر و تعداد اتحادیه‌ها در ساختار جدید از 41اتحادیه اعتبار، به 34اتحادیه کاهش و نوسازی و تحکیم آنها در دستور کار قرار گرفت.
مسوولان تصمیم‌ساز در بخش تعاون برای تداوم استقلال مالی و توسعه عرصه فعالیتی تعاونی‌ها در کشور، اقدام به تشکیل و راه‌اندازی بانک‌های تعاون کرد که با مصوبات صورت گرفته در این باره توانست زمینه را برای فعالسازی بخش تعاون بیش از پیش مهیا کند.
تعاونی‌ها در بخش غیررسمی و اعتباری
تعاونی‌ها در بخش غیررسمی، موفقیت خود را نشان داده‌اند به‌ویژه این امر در بین کارگرانی نظیر رانندگان تاکسی و خرده‌فروشان کوچک دیده می‌شود. شواهد دلگرم‌کننده‌یی از موفقیت سایر تعاونی‌ها در ارایه بیمه اجتماعی به گروه‌های غیررسمی «خودیار» وجود دارد. به‌عنوان مثال در اتحاد جماهیر تانزانیا، حدود 1000فروشنده خرده پای تعاونی وانایامالا در دارالسلام، مبالغ اندکی را به‌طور روزانه به تعاونی می‌پردازند که بخشی از آن برای حمایت از اعضای تعاونی هنگام بیماری و مرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برخلاف انواع تعاونی‌ها، تاسیس شرکت‌های جدید تعاونی اعتبار در آفریقا، باوجود نظارت مفرط دولت به چالش‌های ساختاری با تضاد چندانی مواجه نشد، این نوع تعاونی‌ها برخلاف دیگر انواع تعاونی آسیب چندانی را ازسوی دولت متحمل نشدند.
در حال حاضر بیش از 4هزار و 500میلیون تعاونی اعتبار با 3میلیون نفر عضو در تانزانیا فعالیت می‌کنند که سهم این تعاونی‌ها از بازار قاره سیاه 6/1درصد است. حدود 49هزار تعاونی اعتباری در سراسر جهان وجود دارند که به 177میلیون نفر از اعضای خود در 96کشور جهان خدمات ارایه می‌کنند. این امر زیرنظر شورای جهانی اتحادیه‌های اعتباری و باوجود بحران‌های مالی حال حاضر صورت می‌گیرد. در حال حاضر بیش از 4هزار و 500میلیون تعاونی اعتبار با 3میلیون نفر عضو در کشور تانزانیا فعالیت می‌کنند که سهم این تعاونی‌ها از بازار قاره آفریقا 6/1درصد است.
