یکی از بلندپروازانهترین تمناهای بشر این است که بتواند آینده را پیشبینی کند. این تمنا و خواهش نفس انسان چند دلیل دارد. یکی از این دلایل، هراس از ابهام است. انسان نمیخواهد آیندهاش در تاریکی و نادانی سپری شود و نداند کجا میرود، چه میکند. انسان میخواهد بداند فردایش چگونه و با چه روشهایی مفیدتر از امروز و دیروز خواهد بود. یکیدیگر از دلایل این آرزوی بزرگ انسانی، پیروزی بر دیگران در آینده است که با دانایی به دست میآید. این خواست بزرگ و سترگ بشر از دیرباز تا امروز انگیزه نیرومندی برای زاد و رشد، دانش و فن بوده و هست.
جامعههای مدرن برای اینکه آیندههراسی انسان را کاهش دهند و همچنین جلوتر از دیگر جوامع باشند، وسایل پیشبینیپذیری را در حوزههای گوناگون و دانش و فن گسترش دادند. نتیجه این رفتار در دهههای سپری شده این شد که اکنون آنها میتوانند با درصد خطای کمتری شاخصهای کلان اقتصاد، سیاست، فرهنگ و امور اجتماعی را پیشبینی کنند. بخشی از این توانایی جامعههای مدرن بدون چون و چرا از شفافسازی اطلاعات پیشین درباره هر فعالیت و هر شاخصی است. بدون روشن بودن و ابهامزدایی از اطلاعات قبلی نمیتوان برای آینده برنامه ریخت و کاری مفید و پایدار انجام داد. مسایل در پیش نوشته شده برای ایران نیز مصداقی دارد. ایرانیان نیز آرزوی پیشبینیپذیری دارند و میخواهند بدانند آینده کسبوکار و معیشتشان چه خواهد شد. ایرانیان برای عبور از این وضعیت و رسیدن به درجهیی از توانایی در پیشبینیپذیر کردن رویدادها در بالاترین سطح نیاز دارند از برخی نادیدهها و ناگفتهها ابهامزدایی کنند. یکی از این ابهامها که متاسفانه سایهاش بر مناسبات اقتصادی ایرانیان سنگینی میکند، ابهام در هزینه - فایده تحریم اقتصادی ایران توسط کشورهای غرب و همدست ایالات متحده امریکاست. به نظر میرسد که قبح تصور شده برای گفتوگوی کارشناسی در این باره فروریخته است. در روزهای گذشته علاوه بر اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران که نتایج تحریم غرب علیه فعالیتهای اقتصادی در ایران را یادآور شدهاند، دکتر مسعود نیلی مشاور ارشد اقتصادی رییسجمهور نیز نتایج پژوهش خود و همکارانش در موسسه تحت مدیریت خود را درباره پیامدهای تحریم اقتصادی انتشار داده است که روز گذشته در همین صفحه خواندید. در صورتیکه بحثی کارشناسی و غیرسیاسی درباره آثار و نتایج مثبت و منفی تحریمها میان دیدگاههای گوناگون انجام شود، شاید ابهامزدایی کافی صورت پذیرد.