ایران به 60 هزار تخت بیمارستانی نیاز دارد تا هیچ بیماری در بیمارستانها معطل نماند. از طرفی تجهیزات پزشکی هم به حدی با نقص و کمبود روبهروست که بیماران را از یک بیمارستان به بیمارستان دیگر آواره میکند. زمانی این کمبودها را جز دولت، خیرین تامین و تقبل میکردند اما وزارت بهداشت دولت یازدهم تصمیم گرفته تا با تبدیل خیرین به سرمایهگذاران آنها را بیشتر در مدیریت بیمارستانها درگیر کند. در نتیجه توسعه بیمارستانهای زنجیرهیی با سرمایهگذاری بخش خصوصی در دستور کار قرار گرفت؛ اما تاکنون مجموعههای بزرگ شبهدولتی جذب سرمایهگذاری در بیمارستانهای زنجیرهیی شدهاند تا مسوولیت ارتقای کیفیت خدمات درمانی را برعهده بگیرند و مجموعههای بزرگ بیمارستانی با سودآوری نسبتا خوب در کشور بسازند.
مشاور عالی وزیر بهداشت درباره برنامه وزارت بهداشت برای احداث بیمارستانهای زنجیرهیی گفت: منظور از بیمارستانهای زنجیرهیی آن است که اگر یک بیمارستان بهعنوان یک واحد اقتصادی مستقل موفق باشد و وزارت بهداشت نیز از آن رضایتمندی داشته باشد، اجازه خواهد داشت در جاهای دیگر هم همان شعبه را ایجاد کند. اکنون درحال کار در این زمینه هستیم. بهعنوان مثال اکنون موسسه محب به سمت زنجیرهیی شدن در سطح کشور حرکت میکند. مسلم آن است که این موضوع امری زمانبر است.
بهگفته داود دانشجعفری زمانی که نام و برندی از یک بیمارستان در کار خود و ارایه خدمات موثر موفق میشود، میتواند در شهرها و استانهای دیگر هم بیمارستانی به همان نام تاسیس کند.
شرط زنجیرهای شدن؛ مدیریت هیات امنا
اما این زنجیرهیی شدن شروطی هم دارد؛ «زنجیرهیی شدن بیمارستانها منوط به آن است که ابتدا خود آن بیمارستان به یک واحد اقتصادی مستقل تبدیل شود که اصطلاحا به آن هیات امنایی میگوییم. پس از آن، این واحد اقتصادی مستقل میتواند برای ایجاد شعبههای دیگر در استانهای دیگر سرمایهگذاری کند و حتی ممکن است این امر را با یک شریک خارجی یا داخلی انجام دهد.» دانشجعفری این طور میگوید و زنجیرهیی شدن بیمارستانها را عاملی اطمینانبخش در مورد ارایه خدمات در تمام این بیمارستانها با یک استاندارد و یک کیفیت میداند. دانشجعفری تاکید کرد: در انتخاب کسانی که در این عرصه سرمایهگذاری میکنند باید رقابت وجود داشته باشد. راهحل این موضوع نیز آن است که مناقصه برگزار کرده و کسانی را که کمترین پیشنهاد قیمت را میدهند درضمن از نظر وزارت بهداشت بهترین شرایط را دارند، انتخاب کنیم. وی تاکید کرد: ما در این زمینه در ابتدای کار هستیم و هر کسی که تمایل به حضور در این عرصه داشته باشد، تشویق میکنیم. در مجموع سعی میکنیم بهصورت مناقصه پیشنهادات را بررسی کنیم تا نوعی رقابت ایجاد شود. این امر از اینکه جهتگیری خاصی در واگذاریها صورت گیرد،
جلوگیری میکند.
بیمارستانداری و تحولات نظام توزیع
راهاندازی و رشد نظامهای توزیع بزرگ و زنجیرهیی راهکار بازار جهانی شده امروز است تا خدمات و محصولات را در بخشهای مختلف با کمترین هزینه و بیشترین کیفیت بهدست مشتریان برساند. نظام بیمارستانداری هم از این قافله عقب نمانده و ایران نیز که در سالهای اخیر با رشد سریع فروشگاههای زنجیرهای، ظرفیت بازار کشور را در این بخش نشان داد. حالا موج زنجیرهیی شدن به بیمارستانها هم رسیده و وزیر بهداشت این برنامه را راهکاری برای ارتقای کیفیت خدمات درمانی کشور معرفی کرده است. دکترحسن هاشمی بعد از کاهش فرانشیز بستری بیماران در بیمارستانها، اقدام دولت در بخش قیمتها و هزینهها را به قدری کافی دید که عزم خود را در بخش ارتقای کیفیت جزم کند. به همین دلیل هم بیمارستانهای زنجیرهیی راهحل جدید وزارت بهداشت برای بهبود کیفیت بیمارستانها را اعلام کرد و ترغیب بیشتر سرمایهگذاران ۲۵درصد سود را نیز برای سرمایهگذاران بخش خصوصی تضمین کرد.
اما تاکنون تنها نهادهای اقتصادی شبهدولتی توان یا جرات سرمایهگذاری در این بخش را در خود دیدهاند؛ وزیر بهداشت دولت یازدهم نخستین قرارداد ساخت بیمارستانهای زنجیرهیی را با موسسه خصوصی محب و بنیاد مستضعفان بست و این دو بخش را موظف کرد تا 20بیمارستان جدید با امکانات دولتی در تهران، البرز و خوزستان بسازند. براساس این قرارداد، این موسسات و نهادها موظف میشوند تا بیمارستانی با 120درصد ظرفیت بیشتر از بیمارستان قبلی راهاندازی کنند. این وظیفه هر خیر، بنیاد، تعاونی یا شرکت خصوصی است که وارد این گود میشود. بنیاد مستضعفان هم موظف شده تا 3 بیمارستان در خوزستان بسازد هرچند که وزیر ابراز امیدواری کرده که این تعداد به 30 مورد برسد و نشان دهد که همکاریها در حد حرف باقی نمیماند. شرکت مپنا هم قول سرمایهگذاری هزارمیلیارد تومانی را تا پایان امسال داده است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه برای ارتقای شرایط بستری در بیمارستانهای دولتی وزارت بهداشت حداقل به جذب 6000 میلیارد تومان احتیاج دارد از سرمایهگذاران در کشور و همینطور از صاحبان بیمارستانهای خصوصی دعوت کرد با وزارت بهداشت در طرح ساخت بیمارستانهای زنجیرهیی مشارکت کنند و بدانند که سود سرمایهشان بیش از سرمایهگذاری دربخشهای دیگر مثل مسکن تضمین میشود. وی با بیان اینکه حدود 550 بیمارستان دولتی در کشور داریم، گفت: احداث و اداره بیمارستانهای کوچک دیگر در دنیا بهصرفه نیست و کشورهایی اکنون موفقاند که چند بیمارستان حداقل 500 تختی دارند که همه خدمات را یکجا و با تعرفه دولتی عرضه میکند.