دادوستد کالا یا خدمات در فراسوی مرزهای بین‌المللی در بسیاری از کشورها نمایانگر میزان تولید ناخالص داخلی است. زیرا هرچه کشورها به بازارهای خارجی و تکنولوژی و منابع خارج از مرزها دسترسی بیشتری داشته باشند درنتیجه با افزایش نرخ رشد اقتصادی بهتری روبه‌رو خواهند بود. اما در ایران به‌دلیل رویکردهای بسته‌یی که به اقتصاد وجود دارد متاسفانه نه‌تنها برای دسترسی به بازارهای جهانی با مشکلات بسیار زیادی روبه‌روست بلکه به‌دلیل سهم بالای نفت در صادرات، اقلام صادراتی از تنوع کافی برخوردار نیستند و همین امر درصد آسیب‌پذیری تجارت خارجی در ایران را افزایش داده است.
یکی از عوامل تاثیرگذار بر تجارت خارجی ایران شفافیت سیاست‌های غیراقتصادی دولتمردان است. هرچند در دولت یازدهم تلاش بسیار زیادی برای داشتن یک دیپلماسی فعال می‌شود اما همیشه از نو ساختن سخت‌تر از خود ساختن است. سال‌هاست استراتژی تجارت خارجی در ایران به روش آزمون و خطا پیش رفته است و با روی کار آمدن هر دولتی رنگ‌وبوی کارگزاران آن دولت را به خود گرفته است و درجه باز بودن سیاست‌های خارجی در آنها تعیین‌کننده پویایی صادرات و واردات بوده است. بررسی اقلام وارداتی و صادراتی اعلام‌شده در آمار 9ماهه گمرک جهموری اسلامی ایران نشان می‌دهد که ایران بیشترین رابطه تجارت خارجی را با کشور چین داشته است. تعداد اقلام کالاهای وارداتی از چین رقم 4103 کالا است و در مقابل ایران تعداد 273 کالا به چین صادر می‌کند. در این میان چین به‌ازای هر کیلو کالایی که از ایران خریداری کرده است 0.3دلار پرداخت کرده و در مقابل به‌ازای هر کیلو کالای صادراتی به ایران 2.3دلار دریافت کرده است.
سیاست درهای باز چین عامل بسیار مهمی بوده در اینکه این کشور دومین اقتصاد بزرگ جهان باشد و به‌عنوان یک بازیگر اصلی در اقتصاد جهانی نقش ایفا می‌کند. به‌همین‌دلیل داشتن یک روابط فعال تجاری از طرف ایران با چین دور از انتظار نیست زیرا سیاست‌های اتخاذ‌شده از سوی کشور چین به‌گونه‌یی است که برای برقراری ارتباط تجاری با هر کشوری خود پیشگام است. اما از سویی دیگر سیاست‌های بسته اقتصاد ایران در سال‌های گذشته باعث شد فرصت حضور در بسیاری از جوامع بین‌المللی از این کشور گرفته شود. مگر اینکه کشوری مانند چین خود درهایش را به سوی ایران گشوده باشد تا ایران با آن وارد روابط اقتصادی فعال شود. میزان صادرات و واردات ایران با کشور چین در مقایسه با ایالات متحده امریکا مصداق خوبی بر این مدعاست. آمار 9ماهه گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد به‌ازای 193قلم کالایی که از امریکا وارد ایران می‌شود تنها تعداد 7قلم کالا از ایران راهی آن سرزمین شود.
ارزش هریک کیلو کالای صادراتی به امریکا برابر است با 39.7دلار و درمقابل ارزش هر کیلو کالای وارداتی از امریکا برابر است با 5.5دلار. یکی از علل تفاوت بسیار زیاد میان ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی به‌دلیل تعداد اقلامی است که مبادله شده است. ازجمله اقلامی که از ایران به کشور امریکا صادر می‌شود عبارت‌است از زعفران آماده برای خرده‌فروشی؛ ورق‌های روکش وورق‌های لایی برای تخته‌های چندلا؛ کتاب, بروشور,جزوه و مطبوعات چاپ‌شده به‌صورت اوراق مجزا؛ فرش و سایرکفپوش‌های نساجی؛ سایر کفپوش‌ها جز گبه از پشم یا از موی نرم (کرک) حیوان؛ سایر مبل‌های چوبی غیر از صنایع‌دستی؛ سایر اشیا ساخته از سنگ یا از سایر مواد معدنی. عمده‌ترین کالاهایی که از امریکا وارد ایران می‌شود عبارت‌است از مکمل‌های غذایی؛ آنتی‌سرمک‌ها و دیگر مشتقات خونی؛ سایر داروهایی که تولید داخلی ندارند دارای هورمون یا محصولات 2937 فاقد آنتی‌بیوتیک غیرمذکور؛ مکمل‌های دارویی برای مصرف انسان؛ خمیرچوب شیمیایی,آماده‌شده با سودیا باسولفات؛ تخم سبزیجات برای کشت و غیره. انواع کالاهایی که از ایالات متحده امریکا وارد ایران می‌شود نشان از عملکرد ضعیف اقتصاد ایران در بخش کشاورزی و درنتیجه دارویی دارد. زیرا عمده‌ترین واردات شامل اقلام کشاورزی، غذایی و دارویی است. با‌توجه به اینکه سرزمین ایران بیشتر از آنکه مستعد صنعتی‌شدن باشد دارای منابع بسیاری برای گسترش بخش کشاورزی خود است اما عدم برنامه‌ریزی صحیح و نادیده‌گرفتن منابع و استعدادهای داخلی باعث از دست دادن فرصت‌های بسیاری برای رشد اقتصادی ایران شده است. دولت امریکا از اواخر سال2010 واردات کالاهایی مانند فرش، پسته و خاویار را از ایران ممنوع اعلام کرده بود. درنتیجه حجم واردات این کشور از ایران به مرز صفر رسید. ناگفته نماند کالاهای ایرانی از طریق کشورهای ثالث وارد این کشور می‌شود.
