باید به لحاظ حقوقی به بانک‌ها اجازه داده شود که مطالبات خود را به‌صورت حراج به فروش برسانند؛ به‌عنوان مثال، ملکی که حدود 10میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده است را بانک باید بتواند با قیمتی پایین‌تر به فروش برساند.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی کشور گفت: نکته‌یی که مطرح می‌شود این است بانک‌ها هم باید اجازه این کار و هم انگیزه انجام آن را داشته باشند؛ بانک‌ها درحال حاضر انگیزه انجام این کار را هم ندارد، ریگولاتور یا بانک مرکزی باید به بانک‌ها فشار وارد کند که نسبت به نقدشوندگی دارایی‌های خود اقدام کنند و میزان نقدشوندگی بانک‌ها از یک نسبتی نباید کمتر شود.
فرهاد نیلی، در گفت‌وگو با ایلنا، درخصوص وضعیت دارایی‌های منجمد شده بانک‌ها و بررسی راه‌حل‌های برون‌رفت از این مساله، گفت: فرق عمده‌یی میان دارایی‌های فیزیکی و دارایی‌های مالی وجود دارد؛ درخصوص دارایی‌های فیزیکی به‌طور مثال عنوان می‌شود که مالک یک لپ‌تاپ هستید و آن را خریداری کرده‌اید، اما درخصوص دارایی‌های مالی اینگونه می‌توان گفت که کالایی دراختیار شما است، بدهی فردی دیگر به شما است. بنابراین وقتی شما از اقتصاد بیرون می‌روید، این دارایی‌ها و بدهی‌ها در برابر یکدیگر از بین می‌روند و کنسل می‌شوند. وی در ادامه افزود: بنابراین یک دارایی درصورتی دارای ارزش محسوب می‌شود که آن دارایی قابل نقدشدن باشد، اگر دارایی‌ها قدرت نقد شدن خودشان را از دست بدهند یا قدرت نقد شدنشان کاهش پیدا کند، آن زمان ارزش واقعی دارایی‌ها کاهش می‌یابد.
نیلی بااشاره به این مساله که ارزش یک دارایی، براساس رقم اسمی آن دارایی مورد سنجش قرار نمی‌گیرد، گفت: ارزش یک دارایی براساس جریان درآمدی است که از آن قابل استخراج باشد.
وی گفت: به‌طور مثال، اگر من یک ساختمان دارم که 10میلیارد تومان می‌ارزد، اما نمی‌توانم آن را بفروشم یا اجاره دهم و به‌طور کلی اگر نتوانم از آن ساختمان درآمد حاصل کنم، این دارایی و بال گردن من است. نیلی تصریح کرد: حال نکته اینجا است که درخصوص بانک‌ها این مساله بسیار پراهمیت است، جدا از آن این روال برای همه بنگاه‌ها دارای اهمیت است، اما برای بانک‌ها دارای اهمیتی مضاعف است. باید درخصوص بانک‌ها این مساله را برآورد کرد که نرخ بازیابی دارایی‌های آنها تا چه میزان است؛ آیا توان ایجاد درآمد دارد یا خیر؟
رییس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی عنوان کرد: بنابراین نکته‌یی که ما طی تحقیق و بررسی‌های خود به آن اشاره کردیم این است که علاوه بر دو مساله بنیادین بازار اعتبارات که یکی از آنها شکست بازار اعتبارات و دیگری جیره‌بندی اعتبارات است، از سال92 که وضعیت بازار مسکن در رکود رفته و مطالبات معوق ما نسبتا زیاد شده است، بخشی از دارایی‌های بانکی ما منجمد شده‌اند.
وی بااشاره به این مساله که انجماد دارایی‌های بانکی در همه جا ممکن است رخ دهد، گفت: اما نکته اینجا است که باید بتوان این انجماد را دوباره به حالت مایع تبدیل و آن را جاری و نقد کرد.
نیلی گفت: ازچند سال پیش بانک‌ها بدهی‌های خود از صنایع کوچک و بزرگ شکست‌خورده را با ضبط اموال دراختیار گرفته‌اند و ازطرف دیگر به امید کسب سود هرچه بیشتر با سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و ساختن آپارتمان‌های لوکس و با واردن شدن به وضعیت رکود، با حجم زیادی از دارایی‌های منجمد شده روبه‌رو شده‌اند.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه راهکاری برای به جریان انداختن این دارایی‌ها وجود دارد، گفت: این دارایی‌ها به دو بخش تقسیم می‌شود که یکی از آنها مطالبات معوق است که ما تاکنون هیچ‌گونه راه‌حلی برای آن طراحی نکرده‌ایم وضعیت را به گونه‌یی مدیریت می‌کنیم که وضع از این بدتر نشود. در همه جای دنیا، مطالبات معوق با نهاد جدیدی که ایجاد می‌شود، سامان پیدا می‌کند و آن هم نهاد مدیریت دارایی‌هاست. وی در ادامه افزود: ازکسی که جایی را کثیف کرده است، نمی‌توان انتظار داشت که بیاید و آنجا را تمیز کند، مگر زمانی که بتوانیم این مسوولیت را به وی بازگردانیم. درحال حاضر بانک‌ها نمی‌توانند دارایی‌های خود را پاک‌سازی کنند، بلکه یک نهاد دیگر باید این دارایی‌ها را پاک‌سازی کند که آن نهاد باید یک نهاد حاکمیتی باشد، هرچند که تحقق این مساله زمان می‌برد. نیلی گفت: بحث دیگری هم که مطرح می‌شود این است که بازار مسکن باید متحول شود و رونق در این بازار به‌وجود آید که متاسفانه افق آن هم مشاهده نمی‌شود.
وی در ادامه افزود: باید به لحاظ حقوقی به بانک‌ها اجازه داده شود که مطالبات خود را به‌صورت حراج به فروش برسانند؛ به‌عنوان مثال ملکی که حدود 10میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده است را بانک باید بتواند با قیمتی پایین‌تر به فروش برساند.
نیلی عنوان کرد: نکته‌یی که مطرح می‌شود این جاست که بانک‌ها هم باید اجازه این کار و هم انگیزه انجام آن را داشته باشند؛ بانک‌ها درحال حاضر انگیزه انجام این کار را هم ندارد، ریگولاتور یا بانک مرکزی باید به بانک‌ها فشار وارد کند که نسبت نقدشوندگی دارایی‌های خود اقدام کنند و نباید میزان نقدشوندگی آن بانک‌ها از یک نسبتی کمتر شود. رییس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در پایان خاطرنشان کرد: ادامه این روند باعث می‌شود که نرخ‌ها افزایش یابد، زیرا نرخ‌ها به میزان نقدشوندگی دارایی‌ها بستگی دارند.
