گروه صنعت و معدن تازه‌ترین آمار مربوط به هشت ماه نخست سال‌جاری حاکی است منطقه آزاد ارس و کهگیلویه و بویراحمد بیشترین درصد رشد سرمایه‌گذاری صنعتی محقق شده را نسبت به مدت مشابه سال 92 به خود اختصاص داده‌اند. این درحالی است که استان تهران در هشت ماهه منتهی به اول آذر سال‌جاری، بیشترین سرمایه‌گذاری صنعتی محقق شده و بیشترین میزان اشتغال‌زایی را به ثبت رسانده است. استان آذربایجان شرقی نیز بیشترین تعداد واحد تولیدی به بهره‌برداری رسیده را از آن خود کرده است.
براساس آمارهای هشت ماهه نخست سال‌جاری، استان تهران با4496میلیارد ریال، استان اصفهان با9/4076میلیارد ریال و استان خراسان رضوی با 5/3890میلیارد ریال سرمایه‌گذاری تحقق یافته به‌عنوان استان‌های پیش‌رو در سرمایه‌گذاری صنعتی شناخته شدند.
درهمین حال، منطقه آزاد ارس با 4/2231درصد و استان کهگیلویه و بویراحمد با 6/1251درصد تغییر در تحقق سرمایه‌گذاری صنعتی، طی هشت ماهه نخست سال‌جاری بیشترین درصد رشد سرمایه‌گذاری محقق شده را نسبت به مدت مشابه سال 92 به خود اختصاص داده‌اند. استان هرمزگان و همدان به ترتیب با 1/627درصد و 6/311درصد در رده‌های بعدی بیشترین درصد رشد سرمایه‌گذاری محقق شده طی هشت ماهه منتهی به اول آذر 93 به مدت مشابه سال قبل قرار گرفته‌اند.
برترین اشتغال‌زایی
آمارهای هشت ماهه نخست سال‌جاری همچنین حاکی از این است که استان تهران با ایجاد 2030 فرصت شغلی در صدر بیشترین میزان اشتغال‌زایی قرار گرفته است.
استان‌های اصفهان و خراسان نیز به ترتیب با ایجاد 2829 و 1886 فرصت شغلی در هشت ماهه نخست سال‌جاری در رده‌های بعدی بیشترین میزان اشتغال‌زایی قرار گرفته‌اند. در عین حال، طی هشت ماهه نخست سال‌جاری منطقه آزاد ارس با 8/1877درصد تغییر در میزان اشتغال‌زایی نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشترین درصد تغییر در اشتغال‌زایی را به خود اختصاص داده است. استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و ایلام به ترتیب با 6/255درصد و 4/136درصد تغییر در رده‌های بعدی بیشترین اشتغال‌زایی قرار گرفته‌اند.
بیشترین بهره‌برداری از واحدهای تولیدی
براساس تازه‌ترین آمارها، طی هشت ماهه نخست سال‌جاری در استان تهران 70واحد، در منطقه ارس 10واحد و در استان کهگیلویه و بویراحمد 15واحد تولیدی به بهره‌برداری رسیده است. این درحالی است که منطقه آزاد ارس با بهره‌برداری از 10واحد تولیدی در هشت ماهه نخست سال‌جاری نسبت به بهره‌برداری از یک واحد تولیدی در مدت مشابه در سال 92 (900درصد تغییر) بیشترین بهره‌برداری از واحدهای تولید طی هشت ماهه نخست سال‌جاری را به خود اختصاص داده است. استان‌های ایلام و هرمزگان نیز به ترتیب با 3/108درصد و 8/68درصد تغییر در تعداد واحدهای بهره‌برداری شده در هشت ماهه منتهی به اول آذر 93 در قیاس با مدت مشابه در سال قبل در رده‌های بعدی بیشترین بهره‌برداری از واحدهای تولیدی قرار گرفته‌اند.
براساس این گزارش، متوسط سرمایه‌گذاری پروانه بهره‌برداری صنعتی ایجادی طی هشت ماهه نخست سال‌جاری در هر واحد 24.6میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال قبل (33.5میلیارد ریال) با کاهش حدود 26.5درصدی مواجه بوده است. همچنین متوسط اشتغال ایجاد شده در هر واحد نیز در هشت ماهه ابتدای امسال (15.2نفر) نسبت به مدت مشابه سال قبل (19.5نفر) با کاهش حدود 22درصدی همراه است.
موتور سرمایه‌گذاری صنعتی روشن نشده
در همین حال، سیدمحمد مرتضویی عضو خانه صنعت و معدن ایران درباره وضعیت سرمایه‌گذاری در صنعت کشور با بیان اینکه هنوز موتور سرمایه‌گذاری در صنعت روشن نشده است، به «تعادل» گفت: برای سرمایه‌گذاری در صنعت ابتدا باید توسعه نفت و گاز را در اولویت برنامه‌ها برای سرمایه‌گذاری قرار داد. چراکه صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش گاز وجود دارد که می‌تواند محرک اصلی یا به عبارتی لکوموتیو سرمایه‌گذاری صنعتی در بخش نفت و گاز باشد.
وی افزود: هم‌اکنون دوهزارمیلیارد دلار سرمایه‌گذاری طی پنج سال آینده در صنعت نفت و گاز شده است که می‌تواند پیشرانه اقتصاد باشد و به تبع آن صنایع دیگر را به تحرک بیندازد.
مرتضویی همچنین بااشاره به سیاست‌های اقتصادی دهه 80 و عملیاتی شدن پروژه‌های عسلویه در زمان ریاست‌جمهوری خاتمی و اینکه در آن زمان با اجرای این پروژه‌ها تمام اقتصاد کشور منتفع شد و تورم به 9درصد رسید، گفت: این اتفاق هنوز در ایران تکرار نشده است، اعداد و ارقامی که اعلام می‌شود نشان‌دهنده پتانسیل کشور نیست هرچند با خوش‌بینی و با انضباط مالی دولت مردم تصمیم می‌گیرند در چه بخش‌هایی از صنعت سرمایه‌گذاری کنند.
این کارشناس صنعتی با بیان اینکه لکوموتیو اقتصاد ایران منتظر یک اتفاق خوش در صحنه سیاسی کشور است، گفت: در پای میز مذاکرات صدها میلیارد دلار پیشنهاد از سوی شرکت‌های بزرگ بانک‌ها و غول‌های سرمایه‌گذار وجود دارند که منتظر این چرخش سیاسی است.
وی با انتقاد از معطل ماندن مصوبه طرح خروج از رکود گفت: این طرح چندین ماه است که به مجلس رفته اما هنوز اقدامی از سوی نمایندگان روی آن صورت نگرفته است تا وضعیت تولید‌کنندگان مشخص شود.
نیم دهه غفلت در سرمایه‌گذاری صنعتی
در تحولی دیگر دکتر محمدرضا رضوی، رییس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی گفت: شرایط کنونی اقتصاد و صنعت از گذشته به‌وجود آمده و به تعبیری می‌توان گفت نیم دهه را در سرمایه‌گذاری صنعتی از دست داده‌ایم.
رضوی در گفت‌وگو با ایلنا افزود: یعنی از سال ۸۸ تا ۹۲ شرایط به سمت افت سرمایه‌گذاری‌ها و کاهش اشتغال بوده که این نتیجه سیاست‌گذاری‌ها از قبل است.
صنعت از اواخر سال گذشته روند خروج از رکود و مثبت شدن را در پیش گرفته است. براساس برآوردهای ما صنایع کشور می‌توانند به همراه نفت در خروج از رکود پیشتاز باشند.
وی اظهارکرد: از سال ۸۹ نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در بخش صنعت و معدن کاهنده بوده و از اواخر سال ۹۰ منفی شده تا ۹۱ که رشد منفی کاهش پیدا کرده است.
هرچند طی دو سال گذشته نرخ رشد رو به افزایش بوده اما روند سرمایه‌گذاری‌ها در صنایع مختلف از سال ۸۸ مرتب کاهشی بوده و سرمایه‌گذاری در کانی‌های غیرفلزی، فلزات اساسی، ساخت محصولات شیمیایی، مواد غذایی و آشامیدنی و... کاهش یافته و روند اشتغال‌زایی در این صنایع نیز به‌شدت افت کرده است.
