درسالهای گذشته تحریمها بدنه صنعت نفت کشور را تضعیف کرده است. بولتن سالانه اوپک نشان میداد درآمدهای نفتی ایران با تحریمها نصف شده است. حالا نیز روزنامه العربیه چاپ لندن درگزارشی مدعی شده درآمد نفتی ایران به دلیل تحریمها 65 میلیارد دلار کاهش یافته است. در این زمینه سعید قوامپور، مدیرکل برنامهریزی استراتژیک وزارت نفت به «تعادل» میگوید: «ارقامی که میگویند صحت و سقم چندانی ندارد اما به هر حال در ماههای اخیر، وضعیت درآمدهای نفت خیلی بهتر شده است».
سیاستهای دیده شده در اقتصاد مقاومتی همچنین بسته خروج از رکود برای صنعت نفت از افزایش تولید نفت وگاز حکایت میکند؛ روندی که درنهایت درآمدهای نفتی کشور را افزایش خواهد داد. در همین زمینه اداره اطلاعات انرژی امریکا در جدیدترین گزارش خود آورده است: «تولید نفت ایران در پنج ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 138هزار بشکه و در ماه مه2014 نسبت به مدت مشابه سال گذشته 166هزار بشکه افزایش یافته است.» این گزارش ادامه میدهد: «بر این اساس، تولید نفت ایران در 5 ماه نخست 2014 نسبت به مدت مشابه سال گذشته از افزایش روزانه 138هزار بشکهیی و نسبت به متوسط کل واردات نفت ایران در سال 2013 از افزایش 131هزار بشکهیی برخوردار شده است. ایران در ماه مه2014 همانند دو ماه پیش از آن 3.230 میلیون بشکه نفت تولید کرده اما این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 166هزار بشکه بیشتر است. تولید نفت ایران در ماه مه سال گذشته میلادی 3.064 میلیون بشکه در روز عنوان شده است.» گزارشهای ماهانه اوپک نیز نشان میدهد تولید نفت ایران دردولت یازدهم روندی صعودی در پیش گرفته است؛ اگرچه جایگاه دومی ایران در اوپک با تحریمها از دست رفت و ایران به
رتبه پنجم سقوط کرد اما بسیاری معتقدند برنامههای وزارت نفت دولت یازدهم ایران را به جایگاه سابق خود در صنعت نفت بازخواهد گرداند. در همین زمینه اداره اطلاعات انرژی امریکا مینویسد: «ایران همچنان هفتمین کشور بزرگ تولیدکننده نفت در میان 20 کشور تولیدکننده در جهان است.» سعید قوامپور، مدیرکل برنامهریزی استراتژیک وزارت نفت در این زمینه به «تعادل» میگوید: «افقی برای ما متصور است که تا پایان برنامه ششم توسعه بتوانیم به وضعیت سابق و چه بسا وضعیتی بهتر از آن دست پیدا کنیم».
تحریمهای بانکی مشکلی اساسی
البته تحریمهای بانکی مشکلات زیادی را برای جابهجایی پول نفت برای کشور به وجود آورده است. العربیه مینویسد: «از زمان تشدید تحریمها علیه ایران در اواخر 2012 میلادی هر ماه 1.5میلیارد دلار از پول نفت ایران درحسابهای بانکی خارجی سپردهگذاری میشود که تهران قابلیت دسترسی به این پول را ندارد.» اما به هر حال با استناد به همین آمار که از سوی کنگره امریکا منتشر شده میتوان دریافت درآمدهای نفتی در واقع کم نشده است بلکه بلوکه شده و امکان انتقال آن وجود ندارد. اما مدیرکل برنامهریزی استراتژیک وزارت نفت معتقد است حتی با وجود ادامه یافتن تحریمها و با این فرض که توافقات ژنو به نتیجه دلخواه دست پیدا نکند نیز برنامههای وزارت نفت برای بازگشت به وضعیت قبلی این صنعت دستخوش تغییر نخواهد شد. البته بسیاری از کارشناسان حوزه نفت معتقدند مساله این صنعت درسالهای اخیر فقط تحریمها نبوده است؛ بلکه سوءمدیریتی که از سوی افراد ناآگاه بر این صنعت حکمفرما بوده کمر نفت را در سالهای اخیر خم کرده است. بیژن زنگنه، وزیرنفت در یکی از جلسات خود با بخش خصوصی با انتقاد از این وضعیت اذعان کرد که در سالهای گذشته افراد ناشایست درصنعت نفت
حکمفرمایی میکردند که مسبب بینظمی کنونی در این صنعت هستند. حالا اما بدنه این وزراتخانه با افرادی که در این زمینه دستی بر آتش دارند کار میکند که زمینه را برای بهبود حال این صنعت بیرمق فراهم کرده است.
با آمدن روحانی ارزش پول ایران بهبود یافت
روزنامه العربی الجدید چاپ لندن در گزارش خود با بررسی روند مشکلسازی تحریمهای نفتی برای اقتصاد ایران این مساله را سبب نزول ارزش پول کشور قلمداد کرده است. اما همین گزارش در ادامه مینویسد: «با آمدن حسن روحانی به عنوان رییسجمهور ایران وضعیت ارزش واحد پول ملی ایران بهبود یافت. ارزش پول ملی ایران از 37 هزار به 29هزارریال در برابر یک دلار افزایش یافت. کاهش ارزش ریال ایران به دلیل کاهش درآمدهای ارزی دولت تهران به سبب کاهش تولید و صادرات نفت است» قوامپور در این زمینه معتقد است: «با برنامههایی که دراقتصاد مقاومتی و بسته خروج از رکود کشور دیده شده با رشد اقتصادی تولیدات نفت و گازی ما نیز افزایش یافته و ارزش پول کشور بهبود خواهد یافت.» مدیرکل برنامهریزی استراتژیک وزارت نفت به «تعادل» میگوید: «برنامهریزیها در وزارت نفت بر اینگونه استوار شده که تا پایان برنامه ششم توسعه یعنی حدود سالهای 98 و 99 نه تنها عقبماندگیهای گذشته را جبران کنیم بلکه گامهای تندتر نیز در این زمینه برداشته و به وضعیتهای بهتری دست پیدا کنیم».
.
حساسیت نسبت به تحریمهای حملونقل افزایش یافته است
سعید قوامپور همچنین در گفتوگو با «تعادل» در واکنش به خبری که درخصوص تحریم افراد و شرکتهای مرتبط با صادرات میعانات گازی منتشر شده بود، میگوید: «تاکنون میعانات گازی در لیست تحریمها قرار نداشتند اما ممکن است در سال اخیر تحریمی در این زمینه اعمال شده باشد. البته حساسیتها در مدت اخیر نسبت به حمل و نقل و تحریمهای کشتیرانی افزایش یافته و ممکن است مشکل تحریم افراد و شرکتهایی که به تازگی منتشر شده مربوط به این موارد باشد».