وزیر صنعت و معدن و تجارت دولت یازدهم از زمانی که تصدی امور این وزارتخانه را بر عهده گرفته است، چندین‌بار با پیشنهادهای مختلف به‌دنبال راه‌حلی برای برون‌رفت صنعت خودرو از گرداب مشکلات بوده است. محور پیشنهادات گذشته وی، حمایت از خودروسازان داخلی، حذف مونتاژ کاری، همچنین همکاری با خودروسازان به نام دنیا و غیره بوده است. این‌بار وی بااشاره به تجربیات کشورهای صاحب صنعت خودرو، تعداد زیاد شرکت‌های خودروسازی در کشور را صلاح ندانست و گفت: باید برای اقتصادی کردن این صنعت به سمت ادغام برویم. در واقع می‌توان گفت: محور اصلی صحبت‌های نعمت‌زاده به پیشنهادهای قبلی خود باز می‌گردد و اصرار وی بر این است که خودروسازان داخلی به سمت داخلی‌سازی روند. پیش از این خودروسازان کوچک کشور پایین بودن تیراژ تولید خودرو در این شرکت‌ها را دلیل عدم امکان داخلی‌سازی قطعات مطرح کرده بودند. به‌همین دلیل نعمت‌زاده از خودروسازان کوچک انتقاد کرده و از آنها خواسته است که دیگر مونتاژکاری نکند و از قطعات داخلی برای تولید خودرو استفاده کنند.
درحال حاضر حدود 6 خودروسازی کوچک اقدام به تولید انواع سواری می‌کنند. البته تیراژ پایین خودرو در این شرکت‌ها هزینه‌های تولید را افزایش داده و نهایتا منجر به افزایش قیمت خودرو در این شرکت‌ها شده است. برای همین وزیر صنعت با اعلام ادغام خودرو‌سازی‌های کوچک خواستار افزایش تیراژ و نهایتا کاهش قیمت تمام شده این خودروها شده است. درهمین راستا وزیر صنعت و معدن و تجارت بر لزوم هماهنگی و همکاری تنگاتنگ خودروسازان و قطعه‌سازان تاکید می‌کند تا بتوان به سمت داخلی‌سازی رفت و باتوجه به سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته چه در زمینه قطعه‌سازی و خودرو باید به‌نحوی برنامه‌ریزی کرد که با تولید پلت فرم داخلی و محدودیت در تعداد خودرو و خودروساز به جهت توجه به تیراژ اقتصادی، توان ساخت داخل را افزایش داد. مواردی همچون طراحی و مهندسی و صادرات باید در برنامه تمامی خودروسازان و قطعه‌سازان قرار داشته باشد. نعمت‌زاده تاکید می‌کند که به هیچ‌وجه صلاح نیست از صفر شروع کنیم بلکه باید با جبران کاستی‌ها براساس اهداف تعیین شده و برنامه اجرایی حرکت کنیم. مشارکت‌های بین‌المللی و صادرات یک ضرورت است و مشارکت‌های تکنولوژیک با خارجی‌ها به شرط توسعه
صادرات به نفع ماست.
طرح ادغام نیازمند برنامه پایدار و مستمر
امرالله امینی کارشناس صنعت خودرو طرح کلی ادغام را مثبت ارزیابی کرد و در گفت‌وگو با «تعادل» گفت: ادغام به‌دلیل مسایل اقتصادی برای کشورهای مثل ما ضروری است. چراکه مقیاس تولید برای واحدهای کوچک صنعتی کم است و قیمت تمام شده این واحدها بالا است.
وی بااشاره به تجربه‌های جهانی در این خصوص گفت: تجربه جهانی نشان می‌دهد کره و ژاپن شرکت‌های کوچک را ادغام کردند، تولید را بالا بردند و درحال حاضر تویوتا 12میلیون خودرو در سال تولید می‌کند. امینی درخصوص امکان‌پذیری طرح ادغام خودروسازان گفت: امکان‌پذیری این طرح به‌نظر دشوار است چون این خودروسازی‌ها برخی به بخش خصوصی، دولتی و نیمه دولتی مرتبط هستند برای همین مشکلات خاص خود را دارد.
کارشناس صنعت خودرو افزود: اگر بخواهند این امر محقق شود، باید سیاست‌های بلندمدت را ترتیب دهند، چراکه درحال حاضر برنامه‌های منسجم نداریم و حرف‌هایی که امروز زده می‌شود 15سال پیش نیز گفته می‌شد اما چون 10سال این طرح‌ها رها شد، حالا ما در دهه 90 به سیاست‌های دهه 70 بازگشته‌ایم. برای همین به وزارت صنعت توصیه می‌کنم برنامه بلندمدت و پرسمان عمومی از کارشناسان و صنعتگران بگذارد.
وی بااشاره به اینکه متاسفانه در صنعت خودرو حرف‌های زیادی زده می‌شود، گفت: صنعت خودرو مستلزم برنامه بلندمدت است و نمی‌توان امروز کاری کرد و فردا آن را رها کرد و این صنعت باید برنامه پایدار و مستمر داشته باشد تا صنعتی کارآمد و درآمدزا باشد. امینی بااشاره به اینکه نباید با دیدگاه‌های مقطعی تصمیماتی را گرفت، افزود: متاسفانه برخی تنها به فکر منافع خود هستند و واردات و مونتاژ را بر تولید داخلی ترجیح می‌دهند و تنها می‌خواهند قطعات چینی وارد کنند و خودروهای چینی را به‌نام خود تولید کنند.
ضرورت تشکیل قطب‌های جدید برای شکستن انحصار
حسینی صدر از پیشنهاد وزیر صنعت برای ادغام کارخانه‌های خودروسازی کوچک استقبال کرد و با ارزیابی مثبت گفت: البته دولت باید امکان شکل‌گیری قطب‌های جدید خودروسازی با مشارکت کشورهای صاحب‌نام را فراهم کند تا شاهد ایجاد رقابت در بازار باشیم. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ارتباط با پیشنهاد وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر ضرورت ادغام کارخانه‌های خودروسازی کشور، گفت: در تمام دنیا تجربه ادغام کارخانه‌های کوچک با موفقیت همراه بوده و بنده نیز با این پیشنهاد کاملا موافق هستم. نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس شورای اسلامی افزود: به‌طور حتم اگر کارخانه‌های ایران خودرو و سایپا با یکدیگر ادغام و محصولات با کیفیت و مشترک تولید کنند، در مسیر رشد قرار خواهند گرفت و ما نیز از این موضوع استقبال می‌کنیم.
موید حسینی صدر به خانه ملت گفت: البته دولت هم باید امکان شکل‌گیری قطب‌های جدید خودروسازی با مشارکت کشورهای صاحب‌نام را فراهم کند تا شاهد ایجاد رقابت در بازار باشیم، چراکه وجود انحصار، عدم تقویت صنعت را یدک می‌کشد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: ایران می‌تواند با مشارکت کشورهایی از قبیل آلمان، کره و حتی ترکیه، قطب‌های جدید خودروسازی را تشکیل دهد، اکنون ترکیه هم در مسیر ساخت خودرو قرار گرفته و ما می‌توانیم با مشارکت چندجانبه، شرایط را برای توسعه صنعت خودرو فراهم کنیم.
این نماینده مردم در مجلس نهم، حضور بخش خصوصی در صنعت خودروسازی را امری ضروری دانست و گفت: دولت باید همگام با ادغام خودروسازی‌ها، قطب‌های جدید را با مشارکت بخش خصوصی در مناطق کمتر توسعه یافته، تشکیل دهد.
وی بیان کرد: همچنین موضوع حایز اهمیت دیگر اینکه، تولید ماشین‌آلات دیزلی سنگین مانند کامیون و اتوبوس نیز باید در دستور کار قرار گرفته و شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو در صورت ادغام، توان گام برداشتن در این مسیر را دارند. نماینده مردم خوی و چایپاره در مجلس افزود: به عقیده بنده، این تغییرات و ادغام‌ها تحول در صنعت خودروسازی را به‌همراه دارد و باید به آن توجه شود.
