معاون سازمان محيط‌زيست با تاكيد بر اينكه طي يك سال گذشته سختگيريها بر باغ‌وحش‌ها به‌شدت افزايش پيدا كرده است، گفت: براساس نتايج به دست‌آمده از رتبه‌بندي اوليه، متاسفانه حدود ۵۰ درصد باغ‌وحش‌هاي كشور در وضعيت متوسط به پايين قرار دارند. «حسن اكبري» معاون محيط‌زيست طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط‌زيست در پاسخ به اين سوال كه چرا با وجود انتشار گزارش‌هاي متعدد مردمي و رسانه‌اي درباره وضعيت نامناسب حيوانات در برخي باغ‌وحش‌هاي كشور و با وجود اينكه از سال گذشته وعده اجراي طرح رتبه‌بندي باغ‌وحش‌ها و بهبود شرايط نگهداري از حيوانات براساس اين طرح داده شده بود، اما هنوز هم شاهد انتشار خبرها و تصاوير مربوط به وضعيت نامناسب حيات وحش در اين مراكز هستيم، توضيح داد: طي يك سال گذشته سختگيريها بر باغ‌وحش‌ها به‌شدت افزايش پيدا كرده است و با گذشته قابل مقايسه نيست، از جمله اينكه باغ‌وحش‌ها مدام توسط همكاران استاني پايش مي‌شوند و نتايج اين پايش‌ها در سامانه جامع محيط‌زيست درج و توسط همكاران ما در ستاد سازمان بررسي مي‌شود. او افزود: حساسيت مردم درباره وضعيت نگهداري از حيوانات در باغ‌وحش‌ها بالاتر رفته است كه ما اين را به فال نيك مي‌گيريم، اما خود سازمان محيط‌زيست نيز نظارت‌هايش بر باغ‌وحش‌ها را به‌شدت تقويت كرده است، به نحوي كه در يك سال گذشته سه مورد تعطيلي باغ‌وحش‌ها را به دليل افزايش سختگيريها داشتيم. ضمن اينكه درباره صدور مجوز براي احداث باغ‌وحش‌هاي جديد نيز بسيار سختگيري مي‌كنيم و معتقديم به‌جاي اينكه بخواهيم باغ‌وحش جديدي در سطح كشور تاسيس كنيم، بايد كاري كنيم كه همين باغ‌وحش‌هاي موجود به سمت استانداردهاي جهاني و اقتصادي شدن پيش بروند.
طي يك سال گذشته
رتبه‌بندي اوليه باغ‌وحش‌ها انجام شده است
اكبري با بيان اينكه طي يك سال گذشته رتبه‌بندي اوليه باغ‌وحش‌ها انجام شده است، اظهار داشت: براي رتبه‌بندي باغ‌وحش‌ها ابتدا جلسات مفصلي را براي تنظيم شاخص‌هاي مناسب برگزار كرديم و پس از نهايي شدن شاخص‌ها، رتبه‌بندي را انجام داديم، اما تيم‌هاي رتبه‌بندي ما در استان‌هاي مختلف يكسان نبودند، يعني باغ‌وحش‌هاي كشور را تيم‌هاي متفاوتي ارزيابي كردند. براساس نتايج به دست‌آمده از رتبه‌بندي اوليه، متاسفانه حدود ۵۰ درصد باغ‌وحش‌هاي كشور در وضعيت متوسط به پايين قرار دارند. اعلام وضعيت يك باغ‌وحش از نظر بررسي كل شاخص‌ها انجام مي‌شود كه شامل حوزه‌هاي مختلفي نظير مجوزها، بهداشت، پسماند، حقوق حيوانات، شرايط نگهداري، مسائل آموزشي، ابتكارات و... است. معاون محيط‌زيست طبيعي سازمان حفاظت محيط‌زيست ادامه داد: در حال حاضر يك تيم ملي براي ارزيابي شاخص‌ها تعيين شده است كه مجددا از تمام باغ‌وحش‌هاي كشور بازديد مي‌كند تا رتبه‌بندي باغ‌وحش‌ها را تدقيق كند تا اگر نتايج نهايي را اعلام كرديم، اين نتايج منصفانه و كاملا قابل دفاع باشد. چون وقتي در رتبه‌بندي اوليه تيم‌ها متفاوت بوده‌اند، ممكن است يك تيم ارزيابي از تيم ديگر سختگيري بيشتري به خرج داده باشد و اگر در حال حاضر، يعني پيش از انجام ارزيابي نهايي، نتايج رتبه‌بندي را منتشر كنيم، ممكن است در حق برخي باغ‌وحش‌ها اجحاف شود. اكنون اين بازديد در حال انجام است، اما چون قرار است اين تيم ملي به تمام باغ‌وحش‌هاي كشور سر بزند، انجام اين كار تا حدودي زمان‌بر خواهد شد. او با بيان اينكه نتيجه نهايي رتبه‌بندي، ملاك نهايي سازمان محيط‌زيست براي اتخاذ تصميمات بعدي درباره باغ‌وحش‌ها خواهد بود، يادآور شد: در حين انجام رتبه‌بندي اوليه نيز تمام نقص‌هاي باغ‌وحش‌ها را به آنها تذكر داديم. با جديت به استان‌ها اعلام شده است كه بايد نظارت‌هاي خود را بر باغ‌وحش‌ها به‌شدت افزايش دهند، حتي مكاتبه كرده‌ايم كه اگر مديري در پيگيري و برخورد با باغ‌وحش‌هاي متخلف كوتاهي كند و قصور آن مدير اثبات شود، حتما با او برخورد خواهيم كرد، حتي اگر در جايگاه مديركلي حفاظت محيط‌زيست يك استان قرار داشته باشد.
باغ‌وحش‌هاي ايران اقتصاد پررونقي ندارند
معاون سازمان حفاظت محيط‌زيست در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود گفت: اساسا با توجه به تعداد بالاي باغ‌وحش‌هايي كه در كشورمان مستقر شده‌اند و شرايطي كه در اين حوزه وجود دارد، باغ‌وحش‌هاي ايران اقتصاد پررونقي ندارند و اين مساله به‌شدت روي عملكرد آنها سايه مي‌اندازد، بنابراين بهتر است به سمتي برويم كه اولا تعداد باغ‌وحش‌ها كاهش يابد و ثانيا شرايط براي اقتصادي شدن فعاليت اين مراكز فراهم شود كه باغ‌وحش‌ها هم بتوانند با استفاده از درآمد خود، مسائل و مشكلات‌شان را حل كنند و وضعيت نگهداري از حيوانات و ساير شاخص‌هاي كيفي خود را ارتقا دهند. اكبري ادامه داد: معتقديم كه باغ‌وحش‌ها علاوه بر اينكه يك مركز تفرجگاهي محسوب مي‌شوند، مي‌توانند محل خوبي براي آموزش شهروندان باشند. در حال حاضر به باغ‌وحش‌ها بيشتر به عنوان مراكزي براي گذراندن اوقات فراغت نگاه مي‌شود، در حالي كه در سطح جهان باغ‌وحش‌ها كاركردهاي مختلفي دارند، از جمله اينكه در ارايه آموزش‌هاي عمومي به جامعه نقش دارند و مي‌توانند كمك‌هايي نيز به حفاظت از حيات وحش در طبيعت داشته باشند؛ از جمله اينكه گونه‌هاي جانوري زيادي در دنيا توانسته‌اند از طريق تكثير در باغ‌وحش به طبيعت بازگردند و در كشور ما نيز تجاربي در اين حوزه از جمله در زمينه تكثير گوزن زرد در باغ وحش‌ها يا مراكز نگهداري از حيوانات وجود دارد.
