مشكلات و دردسرهاي بازارهاي سرمايه تمامي ندارد و هر روز شاهد يك اتفاق و مصوبه جديد در اين بازار هستيم كه اين مصوبه‌ها چيزي جززيان براي سهامداران در پي ندارد و باعث سرخ پوشي بيشتر پرتفوي سهامداران مي‌شود و در نهايت اعتماد و نقدينگي از چرخه معاملات بازار خارج خواهد شد.
در روزهاي گذشته بورس تهران تحت تاثير اخبار مختلف بود. نخست روز سه‌شنبه «بر اساس دستورالعمل انتشار گواهي سپرده خاص كه به شبكه بانكي ابلاغ شده است بانك‌ها مي‌توانند براي تأمين سرمايه در گردش طرح‌هاي با بازدهي بالا اقدام به انتشار اين اوراق نموده و در پايان دوره مشاركت، سود قطعي نيز علاوه بر سود علي‌الحساب ۳۰ درصدي به خريداران اين گواهي سپرده در شعب بانك‌ها پرداخت مي‌شود.»
نرخ علي‌الحساب ۳۰ درصدي بانكي با توجه به دريافت ماهانه جريان نقدي معادل با نرخ 34.5درصد اوراق بدهي بدون پرداخت كوپن است؛ هرچند فعلا نرخ شكست اين اوراق اعلام نشده است و صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري نيز از خريد اين اوراق منع شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند كه مي‌تواند فشار مضاعف را به اين صندوق‌ها وارد كرده و باعث خروج منابع شود. اين موضوع مي‌تواند منجر به تاثير منفي روي قيمت اوراق بلند‌مدت‌تر به عنوان الگوي استاندارد بسياري از تامين مالي‌ها شده، منحني را رو به بالا شيفت داده و نرخ بازده تا سررسيد آنها را با افزايش مواجه سازد. تنها يك روز پس از اعلام تصميم جديد بانك مركزي همزمان با واكنش منفي بازار سهام و افت نسبي در بازار ارز، نرخ بازده اسناد خزانه اسلامي به عنوان شاخص نرخ بدون ريسك به سطوح بالاي ۳۰درصد رسيد.
بازنگري نرخ خوراك
و فرآورده پالايشگاه‌ها
بازار سهام روز سه‌شنبه نسبت به خبر سود 30 درصد واكنش شديدي نشان داد و سرخ پوش شد، در ادامه اين سرخ پوشي و براساس پيش‌بيني كارشناسان، تالار شيشه‌اي در روز بعدي نيز قرمز شد اما اين قرمز پوشي با يك خبر جديد همراه شد. با تكيه بر اين شرايط مي‌توان گفت كه يك خبر مي‌تواند چندين روز اين بازار را به دام سقوط بكشاند و شرايط را وخيم سازد.
در آخرين روز كاري هفته بازار به جز خبر نرخ سود تحت تاثير خبر نرخ خوراك پالايشگاه‌ها بود. با دستور محمد مخبر، معاون اول رييس‌جمهور دستورالعمل نحوه محاسبه قيمت خوراك و فرآورده‌هاي نفتي پالايشگاه‌ها با رويكرد حفظ قابليت پيش‌بيني‌پذيري و حمايت از صنايع بورسي مورد بازنگري قرار مي‌گيرد.
هفته‌هاي گذشته بازار سرمايه تحت تاثير مسائل خارجي و تنش‌هاي منطقه‌‍اي دچار نوساناتي شده كه نه تنها مردم، بلكه فعالان اقتصادي را نيز نگران كرد. به همين منظور با پيشنهاد وزارت اقتصاد و تاييد محمد مخبر، دولت تصميم بر بازنگري بندهايي از دستورالعمل جديد نحوه محاسبه قيمت خوراك و فرآورده‌هاي نفتي پالايشگاه‌ها كه اخيرا تهيه و ابلاغ شده بود گرفت.
از اصلي‌ترين دلايل تغيير جهت حركت برخي از فعالان اقتصادي در جابه‌جايي سرمايه بين بازارهاي مالي مختلف انتظارات برآوردي است. در اين راستا تصميمات و سياست‌گذاري گروه اقتصادي دولت مي‌تواند چشم‌انداز صحيح و دقيق‌تري پيش روي فعالان اقتصادي و صنعتگران قرار دهد و بدين طريق علاوه بر افزايش اميد و انگيزه به مشاركت بيشتر در فعاليت‌هاي اقتصادي مولد و اصيل، قابليت پيش‌بيني‌پذيري نيز در بازار سرمايه خدشه‌دار نشود. همچنين دولت در تلاش است كه براي تسويه بدهي به صنايع به خصوص با اولويت صنايع بورسي، فرآيند، سازوكار و زمان‌بندي مشخصي را تهيه كند.
اين دستور معاون اول رييس‌جمهور در حالي است که ارديبهشت ماه نيز وي نامه افزايش نرخ خوراك پتروشيمي‌ها را امضا كرده بود و همين موضوع باعث شد كه بورس و سهامداران خردآن قرباني شوند. به نظر مي‌رسد كه مصوبه‌هاي حال حاضر اثرات ضد بورس دارد و برخي از مسوولان قصد دارند بورس را قرباني كنند تا بازارهاي موازي جان بگيرند.
از سوي ديگر به عقيده برخي از كارشناسان دولت براي جلوگيري از تبعات اجتماعي و سياسي افزايش قيمت بنزين و گازویيل در جامعه در روشي جايگزين براي درآمدزايي به سراغ قيمت‌گذاري فرآوردهاي نفتي رفته است. در واقع دولت براي درآمدزايي بيشتر به سراغ همان اسماعيل هميشگي براي قرباني كردن، رفته است.
از سوي ديگر با توجه به دستور العمل ابلاغي هر قدر پالايشگاهي بنزين با اكتان پايين بيشتري توليد كند از دستور العمل منتشر شده تاثير منفي بيشتري مي‌پذيرد كه بر اين اساس مي‌تواند بين ۵ تا ۳۰ درصد كاهش سود باشد. با اين اوصاف قيمت‌گذاري به سمت كيفي‌سازي بنزين و گازوييل و بالا بردن استاندارد محصولات رفته است كه همين مهم منجر به كاهش قيمت فروش فرآورده‌هاي نفتي و تعديل منفي گزارشات پالايشگاهي‌ها مي‌شود. بر اساس محاسبات كارشناسان از كاهش قيمت فرآورده‌ها نسبت به قبل بر اساس داده‌هاي در دسترس نوع بنزين تحويلي پالايشگاه‌ها كمترين تاثير منفي براي نرخ بنزين شينا و شبريز و بيشترين تاثير منفي بر شتران و شراز خواهد بود. البته بعد از ابلاغ اين مصوبه پالايشي‌ها دست به شفاف‌سازي و اعلام اثر آن بر حاشيه سود خود كردند و براي مثال شبندر تاكيد كرد كه اين مهم اثر با اهميتي بر سود شركت ندارد.
بازار از نگاه معاملات
طي معاملات آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه، شاخص كل بورس تهران 3 هزار و 36 واحد معادل 0.14 درصد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 107 هزار و 303 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با ريزش هزار و 698 واحدي معادل 0.23 درصد در رقم 732 هزار و 715 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با افت 71 واحدي به رقم 25 هزار و 416 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با كاهش 339 واحد به سطح 134 هزار و 825 واحد رسيد.
روز چهارشنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار براي سومين روز منفي شد و 230 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. در اين روزنماد دي براي دومين روز متوالي بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 31 ميليارد تومان بود. پس از دي، نمادهاي ثفارس، خودرو، فملي و وبملت بيشترين خروج پول حقيقي را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي شگستر، ثجنوب، فنر، سمگا و كروميت تعلق داشت.
روز چهارشنبه فولاد، پارسان، وبملت و فارس نمادهاي قرمز پوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در افت شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي فخوز، سدشت و شپنا از نمادهاي سبز بودند كه اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي بپاس، هرمز و انتخاب بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهاي وسپهر، آ س پ و كروميت بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل فرابورس داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس نماد داتام بيشترين تراكنش را داشت و شستا و كسرام در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. در فرابورس نيز نخريس، فصبا و كروميت بيشترين تراكنش را داشتند.
در آخرين روز كاري هفته ارزش معاملات كل بازار سهام به 25 هزار و 222 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 15 هزار و 590 ميليارد تومان بود كه 62 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با كاهش 8 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 4 هزار و 540 ميليارد تومان رسيد. در معاملات اين روز نماد كسرام بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 114 ميليارد تومان بود. پس از كسرام، شگستر بيشترين ارزش معاملات را داشت و سدبير رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد كروميت و ثشاهد در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند.
در حجم معاملات نيز سهام شگستر با تعداد 533 ميليون و 144 هزار و 720 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بيشترين حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به حفارس تعلق داشت. دو نماد خودرو و وتجارت نيز در رتبه‌هاي بعدي بيشترين حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات چهارشنبه، 49 نماد صف خريد داشتند و 44 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 50 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 346 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با كاهش 13 درصدي به 200 ميليارد تومان رسيد.
