گروه راه و شهرسازي|
در حالي كه مافياي زباله يا همان طلاي كثيف مانع از اجراي طرح‌هاي تجربه شده براي تفكيك زباله از مبدا شده است، شهرداري تهران با راه‌اندازي نرم افزار «نوماند» و استمداد از قوه قضاييه براي ساماندهي جمع‌آوري 7 هزار تن زباله پايتخت و حذف كودكان كار از اين عرصه خيز برداشته است. آنگونه كه مسوولان شهرداري وعده داده‌اند، تا عيد نوروز اين مساله حل و فصل خواهد شد. اين همه در حالي است كه عدم فرهنگسازي شهرداري تهران درباره تفكيك زباله از مبدا يعني از منازل و از واحدهاي صنفي و تجاري منجر به شكل‌گيري مافياي زباله و سوءاستفاده از كودكان كار در اين فعاليت شده است. بي‌گمان، در آمدهاي ناشي از طلاي كثيف مي‌تواند بخشي از هزينه‌هاي عمومي شهر را پوشش دهد و رفاه بيشتري را براي شهروندان به ارمغان بياورد. اما اينك سوال اين است كه آيا با اجراي طرح «نوماند» اين ثروت به خزانه مردم نزد شهرداري برمي‌گردد يا در ميانه راه به جيب مافياي تغيير چهره داده شده مي‌رود؟
شارژ موجودي كيف پول
با تحويل پسماند خشك
آنگونه كه محمدي، مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران ديروز اعلام كرده است، از ۲۳ دي ماه زيرساخت‌هاي اجراي طرح نوماند در تمامي مناطق ۲۲گانه شهر تهران فراهم شده است و شهروندان تهراني مي‌توانند با نصب سوپراپليكيشن «شهرزاد» و مراجعه به بخش «نوماند»، درخواست خود را براي تحويل و فروش پسماندهاي خشك ثبت و روز و ساعت مراجعه ناوگان دريافت پسماند را طبق زمان‌بندي دلخواه خود اعلام كنند.
وي افزود: از روز ۲۳ دي ماه و پس از حدود ۴۰ روز از اجراي آزمايشي اين طرح در سه منطقه ۱۳، ۱۴ و ۸ شهروندان مناطق ۲۲گانه در سه روز، يكشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۱۲ و ۱۲ تا ۱۶ مي‌توانند، ثبت سفارش كنند.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران اظهار كرد: شهروندان با استفاده از موجودي كيف پول‌شان كه ما به‌ازاي تحويل پسماند خشك شارژ مي‌شود، مي‌توانند از ميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران خريد كنند و همچنين كارت بليت مترو خود را شارژ كنند. خريد مجوز تردد در محدوده طرح ترافيك، خريد از فروشگاه‌هاي منتخب شهروند و همچنين پرداخت كرايه تاكسي نيز از ديگر خدماتي است كه شهروندان مي‌توانند با تحويل زباله‌هاي خشك خود و افزايش موجودي كيف پول‌شان از آن بهره‌مند شوند. محمدي افزود: همچنين شهروندان مي‌توانند با مراجعه به كيف پول شهروندي، هزينه تفكيك و تحويل دريافتي پسماندشان را از طريق كارت بانكي عضو شبكه شتاب به كارت خود واريز و در واقع به صورت نقد مبلغ فوق را دريافت كنند.
اقتصاد 3 هزار ميليارد توماني پسماند
دو هفته پس از ايجاد زيرساخت‌هاي طرح «نوماند» در همه مناطق 22 گانه پايتخت، مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران از شكل‌گيري اقتصاد ۳۰۰۰ ميليارد توماني در حوزه تفكيك غيرمجاز پسماند در شهر تهران خبر داد. محمدي در آيين امضاء تفاهم‌نامه همكاري در حوزه مقابله با زباله گردي و پيشگيري از به‌كارگيري كودكان كار ميان وزارت دادگستري و سازمان مديريت پسماند، گفت: امروز بستر لازم در حوزه خدمات شهري در ابعاد رفت و روب و تفكيك زباله از مبدا آماده شده است و مي‌توانيم اين موضوعات را خبري كنيم و از اصحاب رسانه كمك بخواهيم. پديده شوم زباله گردي در شهر و در كل كشور وجود دارد و گريبان شهرهاي ما را گرفته است. وي افزود: براي مقابله با اين پديده بايد پيش نيازهايي را فراهم كنيم. ايجاد فضاي عدم صرفه اقتصادي براي زباله گردها و بر هم زدن اقتصاد اين موضوع بايد دنبال مي‌شد كه از طريق اصلاح قراردادها با پيمانكاران اين موضوع را دنبال كرديم.
محمدي ادامه داد: در گذشته در يك منطقه حدود ۱۳ پيمانكار مشغول كار بودند و رقابتي بين آنها ايجاد شده بود. در كل مناطق حدود ۱۵۰ پيمانكار فعال بودند و مدام براي بهره مندي از اقتصاد «زباله خشك» با يكديگر در رقابت بودند. اين روند نيازمند اصلاح بود و از سوي ديگر يكي از ماموريت‌هاي ما در طرح جامع «مديريت پسماند» كاهش دفن زباله‌ها بود. موضوعي كه از طريق تفكيك از مبدا قابل تحقق بود؛ لذا اصلاح پيمانكاران صورت گرفت و كل فضا به صورت جغرافيايي واحد، با پيمانكاري مشخص در نظر گرفته شد. مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهر تهران با اشاره به اينكه امروز ۱۴ پيمانكار با شرايط مشخص در سطح شهر تهران فعاليت مي‌كنند، افزود: اپليكيشن «نوماند» امروز به عنوان يك بستر براي تفكيك از مبدا مهيا شده است. علاوه بر اين در ايستگاه‌هاي مياني و يك خط پردازش در مجموعه آرادكوه براي تفكيك فعاليت خواهند كرد و به اين ترتيب پيمانكار امكان تفكيك زباله خشك را دارد. در همين راستا انگيزه استفاده از كودكان براي تفكيك زباله از مافيا گرفته شده، البته براي بهره‌گيري كامل از اين فرصت نيازمند كمك رسانه‌ها هستيم. وي با تاكيد بر اينكه امروز ادعا مي‌كنيم زيرساخت لازم را فراهم كرده‌ايم افزود: ايجاد فضاي ناامن براي متولي زباله گردي انجام شده، زباله گردي كه خارج از قراردادهاي ما اقدام به فعاليت مي‌كرد و بيش از ۳۰۰۰ ميليارد تومان براي خودشان در اين حوزه اقتصاد شكل داده بودند و براي حفظ آن نيز به هزاران ابزار دست مي‌انداختند؛ لذا از دستگاه انتظامي و قضايي كمك گرفتيم و در اين راستا جلساتي با حضور بخش‌هاي حاكميتي براي مقابله با اين پديده شوم شكل گرفته تا فضاي مافيايي زباله گردي را ناامن كنيم. محمدي ادامه داد: در بازديد شب گذشته مشاهده كرديم ماشيني در حال جمع‌آوري زباله خشك است. ماشيني كه هيچ ارتباطي با پيمانكار ما نداشت و اين افراد پرتكرار پشتيبان دارند و هنگام برخورد با آنها كار به درگيري فيزيكي مي‌انجامد. لذا نيازمند كمك دستگاه قضايي هستيم و براي تغيير چهره شهر در اين بخش نيازمند كمك حاكميتي هستيم. مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران افزود: كودكاني كه در اين حوزه به‌كار گرفته مي‌شوند علاوه بر اينكه مزد زحمت خود را دريافت نمي‌كنند بعضا براي توضيح مواد مخدر به‌كار گرفته مي‌شوند و بسياري آسيب‌هاي ديگر كه ايجاد مي‌شود. صدا و سيما در زمينه اطلاع‌رساني و فرهنگسازي بايد اقدامات لازم را انجام دهد. در گذشته فرهنگ قرار دادن زباله‌ها در مخازن در ساعت ۲۱ وجود داشت؛ اما در حال حاضر شهروندان هر زماني اراده مي‌كنند زباله را در مخازن مي‌ريزند و ما نيز مجبور به جمع‌آوري هستيم. حتما اين روند شدني نيست. با وجود ترافيك و حجم زباله‌اي كه وجود دارد امكان اين روند وجود ندارد. در بسياري از نقاط دنيا بعضا يك روز در ميان يا دو روز در ميان جمع‌آوري زباله انجام مي‌شود. ما هر روز جمع‌آوري را انجام مي‌دهيم؛ اما بايد اين كار سر ساعت مشخصي انجام شود. محمدي ادامه داد: امروز ميزان مصرف كيسه‌هاي پلاستيكي بسيار افزايش پيدا كرده؛ لذا نياز است كه در حوزه آموزش و فرهنگسازي اقدامات جدي صورت بگيرد و از طريق اين فرهنگسازي موضوعات مختلف به ويژه در مورد كودكاني كه استثمار مي‌شوند و همچنين آراستگي شهر اقدامات ويژه‌اي انجام شود.
بسترسازي براي ايجاد تهراني
خالي از زباله‌گردي
معاون حقوق بشر و امور بين‌الملل وزارت دادگستري نيز در اين نشست با بيان اينكه زباله گردي مافيايي است كه مقابله با آن عزم جدي و همگاني مي‌طلبد، گفت: طرح نوماند بسترسازي براي تحقق تهران خالي از زباله گردي خواهد بود. به گزارش ايسنا، جلاليان در آيين امضاي تفاهم‌نامه همكاري در حوزه مقابله با زباله گردي و پيشگيري از به‌كارگيري كودكان كار ميان وزارت دادگستري و سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران گفت: اتفاق مهمي در كلان‌شهر تهران به عنوان پايتخت‌ام القراي اسلام و جمهوري اسلامي ايران بايد رقم بخورد و آن توجه ويژه به پديده شوم زباله گردي است. قانون مديريت پسماند در سال ۱۳۸۳ تصويب و در سال ۱۳۸۴ آيين‌نامه آن ابلاغ شده است كه در آن وضعيت زباله از توليد، جمع‌آوري، نگهداري و بازيافت تعيين تكليف شده و ناظر عالي آن نيز سازمان پسماند قرار داده شده است. وي افزود: براي اجراي اين قانون مهم شهرداري‌ها و دهياري‌ها به تنهايي نمي‌توانند كار را به پيش ببرند. لذا همه دستگاه‌ها در اين زمينه بايد كمك كنند. در وزارت دادگستري با نگاه ويژه به مباحث شهروندي با جديت به اين موضوع ورود پيدا كرديم و هر چه ظرفيت در اختيار داريم به‌كار خواهيم گرفت تا مديران بتوانند كار خود را در اين حوزه به پيش ببرند. در همين راستا با دادستان، فرمانده انتظامي، شهردار، معاونين شهردار و شهرداران مناطق جلساتي برگزار شده است تا بر اساس اصل ۱۶۰ قانون اساسي كه دادگستري را به عنوان رابط قرار داده و بر اساس منشور حقوق شهروندي و اصول ديگر قانون اساسي ظرفيت‌هاي لازم را در اختيار بگذاريم و كمك كنيم كه شاهد تهراني خالي از زباله گردي باشيم. وي ادامه داد: مافيايي كه پشت اين موضوع است و عددهايي كه در اين حوزه به عنوان اقتصادشان شكل گرفته؛ عجيب است. شهردار تهران در خصوص اين موضوع اعلام كرده بودند كه اين كار اقدام بزرگي است و ما اينجا نشسته‌ايم تا كارهاي بزرگ انجام دهيم. براي مديريت اين موضوع بايد تمام ظرفيت‌ها به‌كار گرفته شود. البته تا زماني كه مردم كنار مساله نباشند موضوع قابل حل نيست. لذا رسانه‌ها مي‌توانند مردم را در اين زمينه مطلع و متوجه كنند.
