نبايد به اف‌اي‌تي‌اف خوشبين باشيم

يك كارشناس روابط بين‌الملل با اشاره به اينكه خروج از ليست سياه FATF اهميت و موضوعيت ندارد، عنوان كرد: FATF  خيلي با ما روراست نيست و قصد حل مشكل و تعامل درست با ايران را ندارد. خوشبيني بيش از حد نسبت به خروج از توصيه شماره ۷ مي‌تواند براي ما خطرناك باشد و باعث شود راه تعامل با FATF را به گونه‌اي كه نبايد باز كنيم. اميرمحمد نوري بيات اظهار كرد: اگر فرض را بر اين بگذاريم كه يك كشور تحت هيچ نوع تحريمي قرار ندارد و از وضعيت عادي در مناسبات تجاري و اقتصادي در جهان برخوردار است، همكاري با گروه ويژه اقدام مالي (FATF) براي آن كشور خوب است. به‌طور كلي در روابط بين‌الملل، كشورها سعي دارند به عنوان يك كشور خاص شناخته نشوند، تا بتوانند مناسبات خود را در حوزه‌هاي مختلف عادي نگه دارند. به همين دليل مي‌توان گفت همكاري با گروه ويژه اقدام مالي (FATF)، در شرايط غيرتحريمي، مي‌تواند چنين كاركردي داشته باشد. وي افزود: درست است كه اف‌اي‌تي‌اف يك نهاد بين دولتي است ولي به دليل آنكه در قطعنامه‌هاي سازمان ملل به آن اشاره شده، مقبوليتي بين‌المللي دارد. اين كارشناس روابط بين‌الملل تاكيد كرد: زماني كه گروه ويژه اقدام مالي به كشوري كه تحت تحريم نيست مي‌گويد كه به دليل عدم انطباق كافي با استانداردهاي من، كشور شما غيرهمكار معرفي شده و در ليست خاكستري يا در آخرين مرحله، در ليست سياه قرار مي‌گيرد، اين موضوع ممكن است بر روي تبادلات مالي آن كشور اثر بگذارد و هزينه‌هاي سياسي و اقتصادي بر آن تحميل كند. اما در مورد كشور ما محدوديت‌هاي FATF در برابر تحريم‌ها موضوعيت و وزني ندارد. نوري با اشاره به ورود دوباره ايران به ليست سياه FATF در فوريه ۲۰۲۰ خاطرنشان كرد: گروه ويژه اقدام مالي بيانيه‌اي منتشر كرد و در آن همكاري با جمهوري اسلامي ايران در آينده را منوط به اجراي معاهده پالرمو و CFT كرده است. البته FATF نگفته اگر ايران اين دو موضوع را حل كرد از ليست سياه خارج مي‌شود بلكه تازه بعد از تصويب و اجراي آن دو معاهده، خروج ايران مورد بررسي قرار مي‌گيرد و به سراغ Next step (قدم‌هاي بعدي) مي‌رويم. جالب آنكه هيچ جا هم نگفته قدم‌هاي بعدي چيست و اين مساله ابهام دارد. وي بيان كرد: با توجه به اين توضيحات خروج ما از ذيل توصيه شماره ۷ گروه ويژه اقدام مالي آنقدرها مهم نيست. ما هنوز در ليست سياه FATF هستيم و اقدامات مقابله‌اي FATF بر روي ما همچنان اجرا مي‌شود. گروه ويژه اقدام مالي همچنان به كشورها توصيه مي‌كند اگر تراكنشي از مبدا ايران به دست شما رسيد اقدامات مقابله‌اي را كه من در توصيه‌ شماره ۱۹ بيان كردم اجرا كنيد. به گفته نوري بيات، نكته‌اي كه ممكن است براي ما خطرناك باشد اين است كه شايد نسبت به خروج از توصيه شماره ۷ دچار نوعي خوشبيني بيش از حد شويم و راه تعامل با FATF را به گونه‌اي كه نبايد باز كنيم. يعني بدون نقشه راه و برنامه مشخص سراغ پالرمو و CFT برويم و بخواهيم براي تعامل با اين نهاد، به عنوان امتياز در مقابل خروج ايران از ذيل توصيه شماره ۷، راه تصويب اين دو معاهده در داخل را باز كنيم كه خطرات بسيار زيادي براي ما دارد. مخصوصا معاهده‌ پالرمو كه پيوستن و اجراي آن در شرايط ما و تحريم، باعث افزايش اثرگذاري تحريم مي‌شود. وي يادآور شد: در مهرماه ۱۴۰۲ كه برخي محدوديت‌هاي منعقد در قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل به اتمام رسيد گروه ويژه اقدام مالي بايد ما را از مبحث شماره هفت خارج مي‌كرد. اما تا قبل از اينكه آقاي خاندوزي وزير اقتصاد ايران نامه‌نگاري و اعتراض كند اين اقدام را صورت نداد. به اعتقاد من اين نشان مي‌دهد FATF خيلي با ما روراست نيست و قصد حل مشكل و تعامل درست با ايران را ندارد.