هنردرمانی رشته‌ای است که در آن از خلق یک اثر هنری به جای بیان احساسات شخص، به منظور کمک به او استفاده می‌شود.
به گزارش تعادل، تمرکز هنردرمانی (که به طور معمول شامل نقاشی، طراحی، عکاسی، مجسمه سازی و موارد مشابه است) بر فرآیند خلق اثر است و فعالیت‌های انجام شده طی پروسه درمان به خلق اثر ترجیح داده می‌شود. در این رشته، ممکن است یک قطعه هنری هیچ‌گاه به پایان نرسد.
انجمن هنردرمانی آمریکا، هنردرمانی را چنین تعریف می‌کند: یک حرفه مربوط به سلامت روانی که از فرآیند‌های خلاقانه هنری استفاده می‌کند تا سلامت جسمی، روانی و هیجانی افراد را در همه رده‌های سنی، بهبود و ارتقا بخشد. هنردرمانی با استفاده از هنر و خلاقیت به افراد اجازه می‌دهد تا احساسات و افکار خود را به شیوه‌ای غیرکلامی بیان کرده و از راهی امن برای بروز خشم فروخورده خود استفاده کنند. افرادی که مشکلات روحی و روانی را تجربه می‌کنند ممکن است در تفسیر یا توصیف احساس خود دچار مشکل شوند. استفاده از هنر به این افراد کمک می‌کند تا بیشتر در مورد خود بیاموزند و احساسات‌شان را در زمینه درمانی به اشتراک بگذارند.
هنردرمانی چگونه به مدیریت خشم کمک می‌کند؟
از پیامد‌های خشم فروخورده در افراد می‌توان به استرس، اضطراب و افسردگی اشاره کرد. هنردرمانی به فرد این فرصت را می‌دهد که خشم خود را به یک اثر هنری تبدیل کرده و بروز دهد. در حین خلق یک اثر در پروسه هنردرمانی، افراد به خودآگاهی بیشتری می‌رسند و محرک‌هایی را که منجر به خشم در آنها می‌شود، کشف می‌کنند. علاوه بر این هنردرمانی بستری را برای برقراری ارتباط و بیان احساسات فراهم می‌کند که ممکن است دستیابی به آن از طریق کلمات و گفتاردرمانی دشوار یا چالش‌برانگیز باشد. در واقع، هنر وسیله‌ای برای کنترل خشمی است که پیش از این فروخورده شده و اکنون به وسیله هنر، راهی برای رهایی پیدا می‌کند.
درمان‌های روانشناسی تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا فرد بتواند به این مرحله برسد که احساسات خود را بشناسد و با آنها روبه‌رو شود. به همین دلیل است که هنر، وسیله‌ای مهم برای این اقدام در روانشناسی محسوب می‌شود.
هنر به غیر از لذتی که در فرد برای خلق یک اثر به وجود می‌آورد، راهی بدون مقاومت برای بروز احساسات نیز هست. خلق یک اثر هنری به افراد کمک می‌کند تا با همراهی درمان‌گر، هم به وسیله کلمات و هم به وسیله تولید اثر هنری، با درون خود ارتباط برقرار کنند و آنچه را که بیانش در غالب کلمات دشوار است، ابراز کنند.
هنردرمانی تاثیرات مثبتی در فرد تحت درمان می‌گذارد؛ از جمله اینکه به فرد امکان می‌دهد تا با تمرکز و مدیریت فکر و ذهن، خشم خود را تخلیه کرده و بر احساسات مثبت خود متمرکز شود. هنگامی که فرد با هنر درگیر می‌شود، می‌تواند خشم خود را به شکل صحیح ابراز کرده و در نتیجه ارتباط بهتری با خود و دیگران برقرار کند و اعتمادبه‌نفس خود را بازیابد. هنر درمانی به فرد اجازه می‌دهد تا با نگرشی صادقانه و واقع‌بینانه با دلایل خشم خود روبه‌رو شود، احساسات منفی را مدیریت و راه‌حل سازنده‌ای برای بروز آن پیدا کند. افرادی که با اضطراب و استرس پس از خشم مواجه هستند با استفاده از هنر درمانی می‌توانند از افکار منفی ناشی از آن رهایی یافته و در عوض با تمرکز بر خلاقیت، انگیزه و انرژی خود را در راستای بهبود مهارت‌ها و استعداد‌های خود به کار بگیرند و با ایجاد حس رضایت درونی، ارتباط موثرتری با دنیای پیرامون خود برقرار کنند.
با این همه هنردرمانی به معنای تبدیل شدن به یک هنرمند بزرگ نیست، بلکه رویکردی نوآورانه و خلاقانه برای کنترل احساسات مخرب و تخلیه‌ی آنها به شکل صحیح است. در هنردرمانی هیچ نیازی به دانش یا مهارت هنری خاصی وجود ندارد و صرف تمایل به استفاده از موادی که درمان‌گر در اختیار فرد می‌گذارد کافی است.
چیزی که در جلسات هنردرمانی ساخته می‌شود ممکن است فقط چند خط، یک نقاشی، یک مجسمه یا یک عکس باشد، اما وسیله‌ای است که فرد تحت درمان به وسیله آن، معنا و ارتباط زندگی با دنیای پیرامون خود را پیدا کرده است. هنردرمانی این امکان را در اختیار فرد خشمگین قرار می‌دهد تا احساسات و افکار خود را بر خلق یک هنر متمرکز ساخته و با کسب تجربه و ایجاد انگیزه، به سمت بهبود سلامت روحی و جسمی خود گام بردارد.
