اين روزها همه‌چيز به متهمي براي آلودگي هوا تبديل مي‌شود تا شايد مردم باور كنند كه مازوت سوزي در نيروگاه‌هاي كشور رخ نمي‌دهد. از سوخت ماشين‌هاي سنگين كه همان گازوييل است گرفته تا تردد بيش از حد وسايل نقليه در شهر و البته حضور خودروهاي اسقاطي در خيابان و ... حالا هم رييس سازمان حفاظت از محيط زيست طبق اظهارنظر تازه‌اي اراضي كشاورزي را عامل ۱۵ درصد از گرد و غبار موجود در كشور مي‌داند همان گرد و غباري كه گاهي برخي شهرها را چنان مورد حمله قرار مي‌دهد كه گويي شهر زير تلي از خاك مدفون شده است. روزهايي را به ياد داريم كه شهري مانند اهواز در زير خاك مدفون مي‌شد و در اين بين مسوولان به جاي چاره‌انديشي سعي داشتند مشكل را به كشورهاي همسايه ربط بدهند و حالا هم كه كلان‌شهرهاي ايران بيشتر به اتاق گاز شبيه‌اند تا شهري كه براي زندگي افراد مناسب باشد به جاي چاره‌انديشي به دنبال مقصران تازه و دلايل جديد مي‌گردند در حالي كه اگر قانون هواي پاك به موقع و درست اجرايي مي‌شد امروز اين ميزان از آلودگي كه خطر مرگ را به همراه دارد در شهرهاي كشور جريان نداشت. در اين شرايط هم البته مسوولان تنها كاري كه از دستشان بر مي‌آيد اين است كه بنشينند و به آسمان چشم بدوزند و منتظر رسيدن باران و وزش باد باشند تا شايد مردم بتوانند فرصتي براي تنفس پيدا كنند و خود را براي روزهاي آلوده‌تر پيش رو آماده كنند. اما هيچ چيز منكر بي‌توجهي و بي‌تدبيري مسوولان كه به چنين وضعيتي انجاميده و جان انسان را به خطر انداخته است نمي‌شود.
۵ ميليون هكتار اراضي كشاورزي منشأ گرد و غبارند
بنا بر اعلام رييس سازمان حفاظت محيط زيست، ۱۵ درصد ميزان گرد و غبارو ۳۵ درصد خسارت ناشي از گرد و غبار از اراضي كشاورزي نشات مي‌گيرد. علي سلاجقه در مراسمي كه امروز به مناسبت روز جهاني خاك برگزار شد با بيان اينكه آب و خاك منشأ زندگي هستند، اظهار كرد: ۲۵ درصد تنوع زيستي در خاك است. بيش از ۹۰ درصد جانداران از خاك استفاده مي‌كنند و بيش از ۹۵ درصد تغذيه ما از خاك است. او ادامه داد: ۵ ميليون هكتار از اراضي كشاورزي منشأ گرد و غبار در كشور هستند. ۳.۷ ميليون هكتار از اين ۵ ميليون هكتار اراضي آبي هستند كه منشأ گرد و غبارهستند. حدود ۱۵ درصد ميزان گرد و غبار كشور از اراضي كشاورزي بوده و ۳۵ درصد خسارت ناشي از گرد و غبار از اين اراضي كشاورزي است. با وجود اين آمارها پرسشي كه مطرح مي‌شود اين است كه چرا اين اتفاق افتاده و آيا ما واقعا كشاورزي علمي بلديم؟ آيا اينگونه حفاظت از آب و خاك شايسته كشور است؟ آيا سوء مديريت‌ها كه نمي‌تواند توليد در واحد سطح را افزايش دهد بايد باعث افزايش سطح زيركشت شود و به منابع طبيعي فشار بياوريم؟ رييس سازمان محيط زيست اضافه كرد: قانون حفاظت از خاك سال ۱۳۹۸ ابلاغ شد و بندهاي متعددي دارد. در اين قانون به چگونگي آلوده شدن منابع آب و خاك و كميت آن پرداخته شده است.
تغيير اقليم بهانه‌اي براي توجيه سوءمديريت
او با بيان اينكه موضوع تغيير اقليم بهانه‌اي شده تا هر اتفاقي ناشي از سوء مديريت را با آن توجيه كنيم، تصريح كرد: ما در حال مسموم كردن منابع آب و خاك كشور هستيم. براساس قانون حفاظت از خاك وقتي خاك تخريب مي‌شود بايد بازسازي شود. بازسازي هر مترمكعب خاك ۳ دلار تا ۳۹ هزار دلار هزينه مي‌برد.
سلاجقه ضمن اشاره به اينكه قوانين خوبي داريم ولي اين قوانين را به خوبي عمل نمي‌كنيم، گفت: در كشور كشاورزاني هستند كه از منابع آب و خاك به بهترين نحو استفاده و در واحد سطح تناژ بالايي توليد دارند.
او اضافه كرد: در كنار وزارت جهاد كشاورزي براي حفاظت از خاك ايستاده‌ايم و وظايف قانوني خود را انجام مي‌دهيم اما وزارت جهاد بايد از همه ظرفيت‌هاي علمي و نخبگاني استفاده كند و چالش‌هاي مربوط به آينده خاك را كاهش دهد. سلاجقه افزود: بايد به جاي افزايش سطح زير كشت، توليد در واحد سطح را افزايش دهيم و علمي كار كنيم. بحث‌هاي خاك ورزي و كشاورزي حفاظتي را نيز در دستور كار قرار دهيم.
رييس سازمان محيط زيست با بيان اينكه داخل كشور در موضوعات هدر رفت منابع آب و خاك از لحاظ كيفي و كمي وظايف خود را طبق قانون انجام مي‌دهيم، گفت: در خارج از كشور نيز در نشست منطقه‌اي وزراي حفاظت از محيط زيست كشورهاي همسايه و اجلاس بين‌المللي مبارزه با گرد و غبار وظايفي بر عهده ما گذاشته شده است اما اينكه ۲۷۰ ميليون هكتار از اراضي كشورهاي همسايه مولد و منشأ گرد و غبار هستند، بحث اساسي است. در جهت حل اين مسائل به ديپلماسي پرداختيم و رايزني‌ها نيز در حال انجام است.
سلاجقه در پايان اظهاركرد: اميدواريم هيات عراقي هر چه سريع‌تر در كشور ما حضور پيدا كنند و مسائل مربوط به گرد و غبار را به صورت عملياتي مرتفع كنيم. با ديگر كشورها از جمله تركمنستان نيز رايزني‌هايي براي مهار كانون‌هاي گرد و غبار صورت گرفته است.
