وزير ارتباطات، گفته است تا پايان سال ۱۴۰۴ مشتركان نسل پنجم بايد سهمي ۱۰ درصدي از ارتباطات سيار كسب كند، اين در حالي است كه پيش‌بيني‌ها نشان مي‌دهد، زيرساخت‌هاي نسل پنجم ارتباطات (5G) تا سال ۲۰۳۰ به حجم بازاري حدوداً ۳۵۰ ميلياردي دست پيدا كند اما در ايران به گفته وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، تعداد سايت‌هاي نسل پنجم در كشور زير ۵ درصد است و نسل پنجم اما متناسب با چيزي كه بايد باشد، پيش نرفته است.تعداد مشتركان 5G در سال ۲۰۲۲ حدوداً ۸۶ درصد رشد كرده و به يك ميليارد و ۱۵۰ ميليون عدد رسيده است؛ 5G با اتمام ۲۰۲۲ توانسته به تلفن‌هاي ۱۰.۷ درصد از مشتركان اينترنت همراه در جهان راه پيدا كند و پيش‌بيني مي‌شود تا پايان سال جاري ميلادي اين عدد به ۱۶ درصد با يك ميليارد و ۷۷۰ ميليون دستگاه برسد. فركانسي كه در اختيار اپراتورهاست، فركانس b42 و b43 است كه روي آن شيائومي در ايران باز شده؛ يعني آيفون و هواوي فركانس‌هايي باز كرده‌اند كه منطبق با فركانس 5G ما نيست در ايران نيز عيسي زارع‌پور، وزير ارتباطات، گفته است تا پايان سال ۱۴۰۴ مشتركان نسل پنجم بايد سهمي ۱۰ درصدي از ارتباطات سيار كسب كند، اين در حالي است كه پيش‌بيني‌ها نشان مي‌دهد، زيرساخت‌هاي نسل پنجم ارتباطات (5G) تا سال ۲۰۳۰ به حجم بازاري حدوداً ۳۵۰ ميلياردي دست پيدا كند، عددي كه در حال حاضر ۲۰ ميليارد دلار است. نرخ رشد مركب سالانه 5G نيز عدد بسيار بالاي ۴۵.۲ درصدي را نشان مي‌دهد. در اين شرايط، طبق اعلام مشاور وزير ارتباطات، حجم سرمايه‌گذاري اپراتورها تا يك‌پنجم كاهش يافته است. در اين راستا عيسي زارع‌پور در حاشيه همايش ملي نسل پنجم ارتباطات در ايران درباره چرايي عدم توسعه نسل پنجم اينترنت در كشور اظهار كرد: درحال حاضر نزديك به ۹۰ درصد از كشور بايد بيشتر شده باشد كه نقاط شهري تحت پوشش نسل چهارم و چهارم و نيم هم هستند و در روستاها هم نزديك به ۹۳ درصد به نسل سوم و چهارم اينترنت دسترسي دارند. وي افزود: نسل پنجم اما متناسب با چيزي كه بايد باشد، پيش نرفته است و دلايل مختلفي هم دارد كه يكي از آن تامين تجهيزات براي اپراتورهاست كه كمي با مشكل روبرو بوده است. از سوي ديگر مدل اقتصادي شبكه به‌صورتي نيست كه اپراتور سرمايه‌گذاري كند و در حال حاضر ما كار مي‌كنيم. همچنين زيرساخت كشور هم براي استفاده از نسل پنجم آماده نبود و بي‌تي‌اس‌هاي نسل پنجم حتما بايد از طريق فيبر نوري متصل شوند و شبكه فيبر نوري در شهرها هم كامل نبوده است. ان‌شاءالله با اجراي پروژه فيبر نوري براي نسل پنجم هم آماده خواهيم شد.
تاخير در واگذاري فركانس‌هاي نسل پنجم اينترنت
وي درباره تكليف فركانس‌هاي نسل پنجم اينترنت و علت تاخير در واگذاري آن به اپراتورها تصريح كرد: دو الي سه محدوده فركانسي هست كه فركانس طلايي براي نسل پنجم محسوب مي‌شوند، در حال حاضر در آستانه واگذاري يكي از آنها (۳۷۰۰_۳۸۰۰) هستيم و به زودي اعلام عمومي خواهد شد و واگذاري و مزايده آنها در كميسيون تنظيم مقررات ارتباطات تصويب شده، بنابراين به زودي ان‌شاءالله شاهد واگذاري آنها به اپراتورها خواهيم بود. زارع‌پور گفت: درباره ساير فركانس‌ها در حال آماده‌سازي آنهايي هستيم كه در اختيار ما قرار دارد و در حال مذاكره درباره ساير آنها هستيم كه در اختيار دستگاه‌هاي ديگر است تا بتوانيم براي عموم مردم دسترسي به آنها را امكان‌پذير كنيم. وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات همچنين درباره اقدامات اين وزارتخانه درباره گراني تجهيزات و مشكلات واردات، و چگونه مي‌توان پوشش سايت‌هاي نسل پنجم اينترنت را به ۱۰ درصد رساند و آن را در اختيار كاربران قرار دهد، اظهار كرد: بخشي از شبكه مادر مخابراتي در اختيار وزارت ارتباطات قرار دارد كه با اعتبارات دولتي در حال توسعه دادن آن هستيم و هدف‌گذاري ما اين است تا پايان دولت بتوانيم ظرفيت را سه برابر كنيم. وي ادامه داد: بخشي ديگر در اختيار بخش خصوصي است كه يا دولت بايد مشوق‌هايي را در نظر بگيرد تا آنها به سرمايه‌گذاري و توسعه اين بخش ورود كنند يا بايد مدل اقتصادي به‌گونه‌اي پيش برود كه پاسخگوي سرمايه‌گذاري اپراتورها باشد. در حال تلاش براي اقتصادي شدن اين طرح هستيم تا با استقبال روبرو شود. هر كاري كه مدل اقتصادي نداشته باشد حتما در بلندمدت با مشكل اقتصادي روبرو خواهد شد.
پروژه فيبر نوري زيرساختي براي 5G است
زارع پور درباره پروژه فيبرنوري گفت: براي پروژه فيبرنوري دولت مشوق‌هايي را پيش‌بيني كرده است و درحال حاضر ما براي شهرهاي كوچك خارج از مراكز استان هر كسب و كار يا خانه‌اي تحت پوشش فيبرنوري قرار بگيرد؛ دولت يك ميليون و ۲۰۰ هزار تومان يارانه پرداخت مي‌كند و در مراكز استان غير از كلان‌شهر‌ها ۵۰۰ هزار تومان و براي اتصال هرخانه و كسب و كار به اپراتور دو ميليلون يارانه پرداخت مي‌شود. وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات اظهار كرد: تمام فناوري‌هايي كه مطرح شده نيازمند اينترنت پرسرعت براي مردم است و دنيا هم به اين سمت پيش مي‌رود و يكي از تكاليفي كه به وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات هم محول شده همين موضوع است. وي افزود: رويكرد وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات سرعت‌هاي بالا است و در شهرهايي كه فيبر نوري اجرا شده سرعت‌هاي خوبي به مردم ارايه مي‌شود و مردم ما شايسته بهترين‌ها و سرعت‌هاي بالا هستند. وي گفت: وزارت ارتباطات در اين زمينه دو پروژه را دنبال مي‌كنند كه يكي از آن فيبرنوري است كه در ۲۰۰ شهر كار درحال انجام است و قريب به چهار ميليون خانوار تخت پوشش قرار گرفته‌اند؛ ۹ اپراتور در اين زمينه فعاليت مي‌كنند و در نظر داريم تا پايان سال ۱۴۰۴ به ۲۰ ميليون خانوار دست يابيم. زارع پور ادامه داد: اتفاق خوبي كه در برنامه هفتم توسعه رخ داد، اتصال ۲۰ ميليون خانوار به فيبرنوري است و هدف‌گذاري اين است كه تا پايان برنامه هفتم همه ساختمان‌ها به اين فناوري متصل شوند كه ميانگين سرعت را چند صد برابر خواهد كرد. بنابراين اين كار نيازمند زيرساخت براي اينترنت سيار هم هست و اگر فاز پوشش تمام شود، عملا در همه جاي كشور براي نسل پنجم اينترنت آمادگي داريم. وي در ادامه به سفر اخير خود به كشور عمان اشاره كرد و گفت: هفته گذشته به عمان سفر كردم و در مسقط توافقات خوبي انجام شد. اين كشور با وجود جمعيت كم در زمينه توسعه نسل پنجم اينترنت اقدامات خوبي انجام داده است و آنها هم در پيشبرد اين نسل از اينترنت از فناوري فيبرنوري استفاده و آن را اجرا كرده‌اند. بنابراين پروژه فيبر نوري زيرساختي براي 5G و نسل‌هاي بعدي ارتباطات خواهد بود. ما نگاهمان اين است كه همزمان با توسعه پروژه فيبر كمك كنيم سرعت اينترنت سيار هم افزايش پيدا كند؛ هم از طريق معرفي و توسعه نسل پنجم و هم از طريق برداشته شدن بار ترافيكي از روي ارتباطات سيار و هدايت به سمت ارتباطات ثابت، چون گفته شده است كه در كشورهاي پيشرفته ميانگين ترافيكي مصرفي مردم بر روي ارتباطات ثابت است اما در كشور ما كاملا برعكس است و اين تغيير بايد انجام شود. وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات با اشاره به فراهم كردن مقدمات لازم براي توسعه نسل پنجم اينترنت، تشريح كرد: از گذشته حركت‌هايي انجام شده اما كمي كند بود و درحال حاضر فركانس‌هاي جديدي را واگذار مي‌كنيم كه كارهاي آن انجام شده و مزايده فركانس ۳۷۰۰ و ۳۸۰۰ به زودي انجام مي‌شود و در اختيار اپراتورها قرار خواهد گرفت. درحال حاضر مذاكراتي را در رابطه با فركانس‌هايي كه در اختيار برخي نهادهاي ديگر است انجام مي‌دهيم تا از نظر منابع لازم براي نسل پنجم مساله جدي نداشته باشيم.
تعداد سايت‌هاي نسل پنجم زير ۵ درصد است
وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات تأكيد كرد: تعداد سايت‌هاي نسل پنجم در كشور زير ۵ درصد است و اميدواريم با زيرساخت‌هايي كه در حال فراهم شدن است، تا پايان دولت تعداد سايت‌هاي نسل پنجم و پوشش آن را به ۱۰ درصد برسانيم و بر اساس سند معماري شبكه ملي اطلاعات تا پايان دولت بايد ۱۰ درصد كاربران مصرف‌كننده فناوري‌هاي جديد باشند كه فناوري جديد در بخش اينترنت سيار همين نسل پنجم اينترنت است. وي گفت: همچنين برخي درباره تشعشعات نسل پنجم اينترنت هم صحبت مي‌كنند اما بايد اعلام كنم كه تشعشعات اينترنت ۵G تفاوتي با نسل‌هاي ديگر ندارد. تشعشعات در كشور ما هميشه نسبت به استاندارد جهاني كمتر بوده بنابراين اين فناوري ايمن است و مردم نگران توسعه آن نباشند چراكه بخش قابل‌توجهي از مردم چين در حال استفاده از اين تكنولوژي هستند.
كاهش تأخير شبكه در نسل پنجم اينترنت
همچنين امير محمدزاده لاجوردي رييس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اظهار كرد: حدود ۱۲ سال است كه توسعه نسل پنجم موبايل در دنيا آغاز شده است؛ فناوري كه سرعت مناسبي دارد و به صورت عملياتي حداكثر سرعتي كه در اين نسل اجرا مي‌شود يك تا سه گيگاهرتز است. وي افزود: در حوزه تعداد كاربران فعال هم در محدوده جغرافيايي هم به اين صورت است كه اگر در نسل چهارم در هر كيلومتر مربع ۴۰۰۰ گوشي هوشمند را پوشش دهد، در نسل پنجم در هر كيلومتر مربع حدود يك ميليون گوشي هوشمند پشتيباني مي‌شود و به همين دليل هم در حوزه ارتباطاتي مورد استقبال قرار گرفته است. لاجوردي گفت: در حوزه تأخير هم، در واقع تأخيري كه در شبكه و دسترسي ايجاد مي‌كند، نسبت به فناوري‌هاي ديگر ممتاز و برجسته است. درحال حاضر در تهران در سرويس‌هاي داخلي متوسط تأخير در شبكه ثابت حدود ۱۰ ميلي ثانيه است. اين فناوري وقتي وارد 3G مي‌شود و ۱۰ ميلي ثانيه تبديل به ۴۰ ميلي ثانيه مي‌شود. فناوري كه يك نسل توسعه پيدا مي‌كند، اين چند ميلي ثانيه در 4G در تهران به ۳۰ ميلي‌ثانيه مي‌رسد. اگر ما فناوري نسل پنجم را در كشور توسعه دهيم، اين تأخير در نسل چهارم به ۱۲ الي ۱۳ ميلي ثانيه كاهش پيدا مي‌كند و در واقع نرخ تأخير نصف خواهد شد. رييس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در ادامه گفت: نسل پنجم اينترنت نيازمندي‌ها و زيرساخت‌هايي مي‌خواهد كه زيرساخت اصلي آن فركانس است. در زمينه فركانس هم مي‌توان گفت سرويس5G فركانس خوبي داريم كه ضريب نفوذ و پوشش آن گسترده است و تا بيش از ۱۰۰ كيلومتر را مي‌توان با يك سايت پوشش داد. وي تاكيد كرد: مشكلي كه وجود دارد اين است اگر بخواهيم اين فناوري را بر روي فركانس گفته ارايه دهيم، با محدوديت سرعت رو به رو هستيم. از فركانس ۱۰۰۰ تا ۶ مگاهرتز باندهاي فركانسي خوب داريم كه مي‌توانيم سرعت را افزايش داده و از نظر پوششي هم تا چندين كيلومتر يك سايت و آنتني كه براي نسل پنجم اينترنت است را پوشش بدهد.
۸۰۰ سايت نسل پنجم در كشور داريم
وي تشريح كرد: ما در سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي مقدمات بررسي و استفاده از يك فركانس را بررسي مي‌كنيم كه تا سال بعد شاهد اتفاقات خوبي باشيم. اما اين باند فركانسي هم مشكلات خود را دارد؛ البته تدبيري انديشيده شده تا بتوانند چالش سرويس‌دهي 5G روي اين فركانس را حل كند. ما در كشور اپراتورهايي داريم كه در حال ارايه اين نسل از اينترنت هستند و الان ۸۰۰ سايت نسل پنجم در كشور داريم كه پيش‌بيني مي‌كنيم تا پايان امسال به ۱۲۰۰ سايت برسد. لاجوردي افزود: همچنين بررسي كرده‌ايم به حدود ۴۰۰۰ سايت نسل پنجم نياز داريم و ان‌شاالله تا پايان ۱۴۰۳ با همكاري اپراتورها به اين ميزان دست يابيم. البته پشتيباني گوشي‌هاي هوشمند هم در اين زمينه بسيار مهم است و بايد واردكنندگان گوشي تلفن همراه به آن توجه كنند. اميدوار هستيم در اين سازمان، دو فركانس ۳۶۰۰ و ۳۷۰۰ كه مطلوب اين فناوري است را ارايه دهيم كه به زودي مزايده و واگذاري آن انجام خواهد شد.
با تعرفه‌هاي فعلي، توسعه 5G ممكن نيست
در اين ميان مديران اپراتورهاي همراه مي‌گويند پول كافي براي سرمايه‌گذاري در 5G را در اختيار ندارند و چاره رفع اين مشكل، افزايش تعرفه اينترنت همراه است. به گفته معاون برنامه‌ريزي وزارت ارتباطات، وزير ارتباطات نيز هم‌نظر با آنهاست. علي‌اصغر انصاري، معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات در اين نشست گفت: چند سال پيش پژوهشگاه ارتباطات و فناوري اطلاعات، نقشه راه 5G را نوشت ولي استفاده نشد زيرا وزارت ارتباطات قائل به نقشه راه نبود و به عنوان يك كار سفارشي اين كار را مي‌كرد. عموماً اپراتورها به واسطه پروانه، برنامه تجاري داشتند اما حاكميت و رگولاتوري نتوانست آن را به اپراتورها ارجاع دهد. اين فاصله در سال‌هاي گذشته وجود داشت. او از تدوين دو سند «ظرفيت» و «شاخص‌هاي كيفي» در مورد 5G خبر داد. انصاري همچنين گفت: دغدغه اپراتورها در مورد تعرفه درست است. آقاي دكتر زارع‌پور معتقدند با تعرفه‌هاي فعلي نمي‌توان 5G را توسعه داد. با تعرفه و محتواهاي فعلي 5G توجيه ندارد مگر اينكه تقاضا را تحريك كنيم. براي حل مشكلات اين بخش كارگروه توسعه 5G بايد به صورت ضربتي تشكيل شود. به باور وي بايد باب رگولاتوري نويني در اين بخش باز شود و براي سنجش5G بايد علاوه بر سرعت و پوشش، نفوذ 5G در صنايع را نيز بسنجيم. انصاري همچنين از كار روي افتتاح سامانه‌اي خبر داد كه از طريق آن امكان رصد آمارهاي واردات و توليد داخل دستگاه‌هاي الكترونيكي فراهم مي‌شود.
