گزارش کمیسیون صنایع مجلس در خصوص کیفیت اینترنت نشان می‌دهد ۶۴ درصد کاربران در ایران از فیلترشکن استفاده می‌کنند، در این میان به نظر می‌رسد هم وزیر ارتباطات و هم نمایندگان مجلس نسبت به وضعیت فیلترینگ در کشور انتقاد دارند. در این میان نمایندگان با انتقاد از مسدود شدن دسترسی به برخی سایت‌های اینترنتی معتقدند در ابتدای حضور اینترنت در کشور، بسیاری از سایت‌ها فیلتر شدند و حالا باید در این اقدام بازنگری صورت بگیرد، چرا که چنین فیلترینگ گسترده‌ای گردش آزاد اطلاعات را هم محدود می‌کند.
گزارش کمیسیون صنایع مجلس در خصوص کیفیت اینترنت نشان می‌دهد ۶۴ درصد کاربران در ایران از فیلترشکن استفاده می‌کنند و همچنین پهنای باند ناشناس از پنج درصد در سال گذشته به ۲۵ درصد رسیده است. گزارش کمیسیون اشاره‌ای به چیستی ترافیک ناشناس نکرده اما محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات، اندکی پس از آن در کانال تلگرامی خود نوشت: «میزان ترافیک ناشناس (ترافیکی که سیستم فیلترینگ قادر به تشخیص پروتکل آن نیست) از پنج درصد به ۲۵ درصد رسیده است.
این یعنی ناکارآمدی و شکست برای فیلترینگ! این یعنی ناآگاهی حکمران حتی از نوعِ بخش بزرگی از ارتباطات بین‌الملل! یعنی افزایش تهدیدات سایبری علیه منافع ملی.» در این گزارش کمیسیون صنایع از وزارت ارتباطات خواسته است گزارش دقیقی برای شفاف‌سازی آمار و ارقام هزینه‌های فیلترشکن و تحمیل آن بر سبد هزینه‌های خانوار منتشر و راهبردهای موثر برای کاهش استفاده از فیلترشکن‌ها توسط مشترکان را نیز ارایه کند. نمایندگان در ادامه گفته‌اند نظام فیلترینگ اینترنت با عارضه تعدد مراجع تصمیم‌گیر مواجه است و لازم است در اقداماتی به منظور یکپارچه‌سازی این نظام انجام شود.
در انتقاد از عملکرد وزارت ارتباطات و وضعیت اینترنت کشور
در این راستا در جلسه روز گذشته مجلس، برخی نمایندگان در انتقاد از عملکرد وزارت ارتباطات و وضعیت اینترنت کشور، بخش‌های مختلف گزارش کمیسیون صنایع را مورد توجه قرار دادند. رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از اینکه در حوزه فضای مجازی با تعدد مراجع مواجه هستیم، گفت: دغدغه شخصی رییس مجلس بود که این گزارش ارایه شود و در حوزه سهم کسب‌وکارهای اینترنتی که مربوط به مردم و فعالان است در مرز ۸ درصد هستیم و نرم معقول آن ۱۵ درصد است که بسیاری از کشورها از مرز ۱۵ درصد عبور کرده‌اند و باید به گونه‌ای اقدام کرد که هدفگذاری را برای برنامه هفتم توسعه به بیش از ۵۰ درصد برسانیم.
عزت‌الله اکبری تالارپشتی در مورد گزارش کمیسیون صنایع و معادن درباره بررسی کیفیت اینترنت و شاخص‌های مرتبط با آن با رویکرد چالش‌های ایجاد شده برای شهروندان و کسب‌وکارهای اینترنتی، گفت: وزیر برای پاسخگویی در مجلس حضور می‌یابد و هفت مرجع دیگر نیز داریم که کار مسدودسازی و بازگشایی را انجام می‌دهند و این موضوع باعث آشفتگی در تصمیم‌گیری می‌شود در حالی که در این حوزه دشمن تمرکز کرده و از رییس‌جمهور انتظار داریم این حوزه را مدیریت کند.
کمیسیون صنایع از وضعیت اینترنت انتقاد کرد
روح‌الله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس گزارش این کمیسیون در خصوص بررسی کیفیت اینترنت و شاخص‌های مرتبط با آن را قرائت کرد. او گفت: از جمله کاستی‌های مشهودی که می‌توان به آن اشاره کرد، کیفیت دسترسی شهروندان به اینترنت در برخی از شاخص‌های آن به عنوان بستر اصلی توسعه دولت الکترونیک و بالطبع اقتصاد دیجیتال است که بعضا موجب نارضایتی مردم و خسارات‌های اقتصادی در حوزه کسب‌وکارها شده است. عباسپور در جمع‌بندی گزارش کمیسیون صنایع گفت: یکی از مهم‌ترین پارامترهای موثر در ایجاد مشکلات فنی در تسهیل دسترسی کاربران به اینترنت افزایش ترافیک شبکه از طریق استفاده از روش‌ها و نرم‌افزارهای موسوم به فیلترشکن است که اغلب در قالب باج‌افزار با ایجاد آسیب‌های امنیتی در شبکه به جمع‌آوری اطلاعات مشترکین اقدام می‌کنند.
باوجود آنکه برخی از گزارش‌ها از افزایش آمار استفاده‌کنندگان از فیلترشکن در طی چندماه اخیر حکایت دارد، اما تاکنون گزارش دقیقی برای شفاف‌سازی آمار موجود، ارقام قابل ملاحظه هزینه‌های فیلترشکن و تحمیل آن بر سبد هزینه‌های خانوارها و در نهایت ارایه راهبردهای موثر برای کاهش استفاده از فیلترشکن‌ها توسط مشترکین، از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ارایه نشده است.
فیلترینگ به گردش آزاد اطلاعات لطمه می‌زند
غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستان‌آباد در مجلس گفت: وی ادامه داد: در گزارش کمیسیون صنایع روند رو به رشد در برخی از حوزه‌های ظرفیت شبکه نشان داده می‌شود اما اینکه این روند ما را به اهداف خود می‌رساند مهم است، روند رو به رشد ما در مقایسه با دنیا قابل قبول نیست.
نوری در ادامه اظهار کرد: در این گزارش به موضوع حقوق کاربران اشاره شده است که مساله مهمی است. تنوع نهادهای اعمال‌کننده فیلترینگ حاکی از یک نابسامانی در این حوزه می‌باشد حتی برخی از شوراها که هنوز از مجلس شورای اسلامی مجوز قانونی ندارند در این حوزه اعمال نظر می‌کنند. نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: اختلال در دسترسی به اینترنت در برخی سایت‌ها نیز مشاهده می‌شود. بخش عمده‌ای از آنها شاید مربوط به تحریم‌ها باشد اما بخشی از آن نیز مربوط به خودتحریمی است.
فیلترینگ و کنترل پهنای باند از روش‌های اعمال محدودیت است که در هفته‌های اخیر به برخی از کسب‌وکارها نیز رسیده است. نوری تاکید کرد: این موضوع جریان گردش آزاد اطلاعات را در جامعه محدود می‌کند و اشتباه است. در این گزارش آورده شده که ۶۴ درصد از کاربران از فیلترشکن استفاده می‌کنند اما برخی مراکز دیگر آمار ۹۶ درصدی نیز ارایه کرده‌اند که هر دو آمار نگران‌کننده است. فیلترینگ هزینه و ناامنی را به کاربران تحمیل و مشکلاتی برای کشور ایجاد می‌کند. باید هزینه‌هایی که این محدود‌سازی برای کاربران و کسب‌وکارها ایجاد کرده اعلام شود و وزارت ارتباطات نیز باید در این حوزه به مجلس شورای اسلامی پاسخگو باشد.
زیرساخت‌های اینترنت به‌شدت رو به فرسودگی می‌رود
علی بابایی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز بیانی کرد: زیرساخت‌های اینترنت در کشور به‌شدت رو به فرسودگی می‌رود. شبکه ملی ارتباطات که از برنامه‌های راهبردی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود به خوبی پیش نمی‌رود. نظام حکمرانی در این بخش به ویژه در حوزه کسب و کارها دچار نقص شده است. در دو سال گذشته دو رتبه نسبت به شاخص‌های جهانی افت داشته‌ایم و در بین ۴۷ کشور در منطقه به رتبه ۲۷ رسیده‌ایم.
از سوی دیگر تا پایان سال ۱۴۰۴ باید در منطقه به رتبه اول دست می‌یافتیم. وی در ادامه اظهار کرد: براساس گزارش کمیسیون صنایع، ۶۷ درصد از مردم از فیلترشکن استفاده می‌کنند و بدین‌ترتیب حریم خصوصی آنها صیانت نمی‌شود. شاخص‌های سنجش کیفیت اینترنت روند رو به نزولی را نشان می‌دهد. نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: هر کشوری که سکو و پیام رسان داخلی ندارد حتما مستعمره دیگران است. ما باید با تکیه بر دانش نخبگان داخلی گام‌های موثری در این حوزه‌برداریم. بابایی در پایان گفت: انتظار می‌رود آمایش سرزمینی و توسعه زیرساخت‌های اینترنت در سطح کشور مورد توجه قرار گرفته و گزارش آن به مجلس شورای اسلامی ارایه شود.
فیلترینگ گوگل‌پلی توییتر و یوتیوب دیگر موضوعیت ندارد
لطف‌الله سیاهکلی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با انتقاد از مسدود شدن دسترسی به برخی سایت‌های اینترنتی گفت: در ابتدا که اینترنت آمد، بسیاری از سایت‌ها را بستیم و فیلتر کردیم اما امروز باید در این اقدام بازنگری صورت بگیرد. وی با اشاره به بررسی کیفیت اینترنت و شاخص‌های مرتبط با آن با رویکرد چالش‌های ایجاد شده برای افراد و کسب‌وکارهای مجازی گفت: چند موضوع در اینترنت مهم است که یکی از آنها قیمت اینترنت است؛ در شرایطی که بسیاری از کسب و کارها بر محور اینترنت اداره می‌شود، قیمت همچنان نامناسب است و باید به آن توجه شود. وی افزود: موضوع دیگری که در حوزه اینترنت مهم است سرعت آن است؛ ما هنوز به مردم ظرفیت می‌دهیم درحالی که گرچه این ظرفیت برای موبایل معنا دارد اما برای پورت‌های ثابت نظیر منازل، فروشگاه‌ها و اماکن اداری و اقتصادی باید سرعت تعریف شود؛ دوستان گزارش دهند ببینیم سرعت چگونه است؟ ما همواره از بایت صحبت می‌کنیم در صورتی که باید مگابیت یا گیگابایت را به مردم بدهیم؛ این بسیار مهم است و کسب و کارها در این حوزه‌ها می‌توانند رونق بگیرند.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: میانگین تولید ناخالص داخلی در دنیا در حوزه اقتصاد دیجیتال ۱۵ درصد است که در برخی از کشورها این عدد به ۳۵ درصد هم می‌رسد اما در کشور ما سهم این اقتصاد ۸ درصد است که نشان می‌دهد به این حوزه بی‌توجهی شده است. سیاهکلی در ادامه با انتقاد از مسدود شدن دسترسی به برخی سایت‌های اینترنتی گفت: در ابتدا که اینترنت آمد، بسیاری از سایت‌ها را بستیم و فیلتر کردیم اما امروز باید در این اقدام بازنگری صورت بگیرد چراکه الان فیلتر برخی از این سکوها نظیر گوگل پلی، توییتر و یوتیوب دیگر موضوعیت ندارد؛ یوتیوب یک سایت مهارت محور است که نسبت به بسیاری از سایت‌هایی که الان در دسترس هستند، پاک‌تر است.
وی با تاکید بر لزوم ساماندهی وی پی آنها در کشور اظهار کرد: استفاده از وی پی ان وقتی موجب کاهش پهنای باند و سرعت می‌شود که باید برای ساماندهی این حوزه اقدام کنیم. این عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم توجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به موضوع امنیت شبکه، گفت: از وزیر می‌خواهم در زمینه افزایش رضایتمندی مردم گام بردارد؛ اگر امروز از مردم آمارگیری کنیم آنها نسبت به وضعیت اینترنت ناراضی هستند چراکه پول می‌دهند و اما کسب و کارشان رونق ندارد. اشغال شبکه بیش از حد است و خرابی شبکه وجود دارد و زیرساخت‌ها بروزرسانی نشده است؛ از سوی دیگر نظارت بر اپراتورها و درآمدها و هزینه‌های آنها بسیار مهم است چرا آنها از درآمدهای خود برای به‌روزرسانی زیرساخت‌های‌شان استفاده نمی‌کنند.
