تعادل|
با گذشت دو ماه از اعلام قیمت محصولات خودروسازان بخش خصوصی، شورای رقابت در جلسه روز شنبه خود با عقب‌نشینی از قیمت‌های مصوب قبلی، لیست جدیدی در این زمینه منتشر کرد. در این لیست قیمت پایه ۲۸ خودروی مونتاژی اعلام و به قیمت محصولاتی که دو ماه پیش قیمت‌گذاری شده بودند نیز بین 4 تا39درصد افزوده شده است.
بر اساس تغییرات صورت گرفته، کمترین میزان افزایش حدود ۴۹ میلیون تومان و بیشترین میزان افزایش بالغ بر ۲۶۲ میلیون تومان است. براساس اعلام روابط عمومی شورای رقابت، اگر خریداری تا قبل از 17 تیر اقدام به خرید خودروی مونتاژی کرده و قرارداد آن تنظیم شده است، همان قیمت‌های قبلی مبنای محاسبه خواهد بود و مشمول افزایش قیمت نمی‌شوند. بر این اساس می‌توان گفت، تقریباً اکثر متقاضیان مرحله اول و همه متقاضیان مرحله دوم سامانه یکپارچه فروش خودرو مشمول افزایش قیمت خواهند بود.
جدل قیمتی شورا و خودروسازان
پس از تصویب و افزایش قیمت خودروهای داخلی، در نخستین روزهای نیمه دوم فروردین ماه امسال، شورای رقابت تصمیم گرفت که برای اولین‌بار روی قیمت خودروهای مونتاژی هم دست بگذارد و تعیین‌کننده قیمت محصولات شرکت‌های خودروسازی باشد. پس از کش و قوس‌های فراوان، قیمت خودروهای مونتاژی ۱۶ اردیبهشت ماه تصویب و یک روز بعد (۱۷ اردیبهشت ماه) اعلام شد.
خودروسازان که قیمت‌های مصوب شورای رقابت را متناسب با هزینه‌های تولید نمی‌دانستند تا همین هفته گذشته هم از اجرای مصوبه شورای رقابت سرباز می‌زدند و قیمت‌های مصوب شورای رقابت را اجرایی نمی‌کردند علیرغم اینکه وزارت صمت در نامه‌ای به شورای رقابت، خواستار بررسی بیشتر و دقیق‌تر در قیمت خودروهای مونتاژی شد؛ اما در این رابطه شورای رقابت، اعلام کرد که نظر شورا و کارگروه خودرویی این است که هر آنچه که تصمیم گرفته شده، به‌طور قطعی اجرا شود؛ اما چنانچه در فاصله دو تا سه ماه آینده، تغییراتی در صورت‌های مالی، نرخ ارز، قیمت‌ها و هزینه‌های تمام شده صورت گرفت، این موضوع دوباره در کارگروه خودرو مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پس از آن هم وزارت صمت وارد عمل شد و با برگزاری جلسه‌ای با پنج خودروساز خصوصی کشور و مسوولان وزارت صمت، ضوابط قیمت خودروهای مونتاژی را تعیین تکلیف کرد؛ خودروسازان هم مصوبه شورای رقابت را پذیرفته و ملزم به اجرای آن شدند؛ اما بازهم خبری از اجرا نبود. در نهایت، هفته گذشته، یکی از مسوولان شورای رقابت، توضیحاتی در مورد بررسی قیمت خودروهای مونتاژی ارایه و اعلام کرد: شورای رقابت در مورد خودروهای مونتاژی به صورت مستمر و روزانه جلسه دارد، در این جلسات اولویت با خودروهایی است که تاکنون قیمت آنها اعلام نشده است؛ بر این اساس قرار شد که در جسله روز شنبه (۱۷ تیر ماه) قیمت خودروهای مونتاژی مجدد در دستور کار جلسه باشد و مورد بررسی قرار گیرد.
ماحصل این جلسه، اصلاح قیمت خودروهای مونتاژی و اعلام قیمت‌های جدید بود. در مصوبه جدید شورای رقابت آمده است که در راستای اجرای ماده ۳-۱ دستورالعمل تنظیم بازار خودرو سواری مصوبه جلسه ۵۴۳ شورای رقابت ۱۱ بهمن ۱۴۰۱، قیمت‌های محاسباتی محصولات مونتاژی که توسط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان که در جلسات کارگروه خودروی این شورا مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت، جمع‌بندی و پیشنهاد نهایی کارگروه مذکور در تاریخ ۶ و ۱۷ تیر ماه ۱۴۰۲ سازمان یادشده به تصویب شورای رقابت رسید.
اعلام قیمت‌های جدید
براساس قیمت‌های اعلامی در این مصوبه، اکثر محصولات افزایش قیمت فاحشی نسبت به قیمت‌های مصوب قبلی این شورا تجربه کردند. بنابراین می‌توان گفت که شورای رقابت از موضع خود عقب‌نشینی کرده و یک راه میانه با خودروسازان و مونتاژکاران پیدا کرده است.بر اساس تغییرات صورت گرفته، کمترین میزان افزایش حدود ۴۹ میلیون تومان (۴۹ میلیون و ۷۷۴ هزار و ۷۸۰ تومان) و بیشترین میزان افزایش بالغ بر ۲۶۲ میلیون تومان (۲۶۲ میلیون و ۴۲۳ هزار و ۳۲ تومان) بوده است. همچنین به‌طور نمونه، جک J4 کرمان موتور که در مصوبه قبلی شورا 635 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده بود، با 50 میلیون تومان افزایش به نرخ 685 میلیون تومان رسید.
اما سوبا M4 که توسط شورا قیمت‌گذاری نشده بود و شرکت فردا موتورز به عنوان مونتاژکار آن، قیمت دو میلیارد و 300 میلیون تومان برای آن در نظر گرفته بود، در مصوبه جدید شورا یک میلیارد و 611 میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. از سوی دیگر دیگنیتی پرایم بهمن موتور که در مصوبه قبلی شورای رقابت 969 میلیون تومان درنظر گرفته شده بود، با اصلاح قیمت به یک میلیارد و 100 میلیون تومان رسید. قیمت‌های مصوب شورای رقابت، قیمت درب کارخانه محصولات بوده و حدود 13 الی 16 درصد هزینه‌هایی اعم از مالیات، بیمه و… لحاظ خواهد شد که قیمت تمام‌شده مصرف‌کننده را بالاتر می‌برد. به این ترتیب اختلاف قیمت‌های کارخانه و بازار، پایین‌تر نیز می‌آید.
چه افرادی مشمول لیست جدید قیمتی نمی‌شوند؟
روابط عمومی شورای رقابت اعلام کرد: اگر خریداری تا قبل از 17 تیر اقدام به خرید خودروی مونتاژی کرده و قرارداد آن تنظیم شده است، همان قیمت‌های قبلی مبنای محاسبه خواهد بود و مشمول افزایش قیمت نمی‌شوند. بنابراین می‌توان به این صورت نتیجه‌گیری کرد، تقریباً اکثر متقاضیان مرحله اول و همه متقاضیان مرحله دوم سامانه یکپارچه فروش خودرو مشمول افزایش قیمت خواهند بود.
اما کسانی که قبل از 17 تیر اقدام به خرید خودرو نمودند و شرکت سازنده با قیمت‌های بالاتر (یعنی قیمت‌های اعلامی خودشان) اقدام به فروش محصولات کرده‌اند؛ باید میزان وجه اضافی دریافت شده به مشتریان بازگردد. چراکه طبق دستور شورای رقابت از تاریخ 11 بهمن ماه 1401، هیچ خودروسازی حق فروش محصول با نرخ شرکتی را ندارد و باید مطابق مصوبه شورا اقدام به فروش کند..
پیش‌بینی قیمت خودرو
به احتمال زیاد در روزهای باقی‌مانده هفته بازار خودرو شاهد ادامه روند کاهشی به ویژه در بازار خودروهای مونتاژی خواهد بود، البته سرعت این روند کاهشی به دو عامل اصلی بستگی دارد. یکی از این عوامل اعتراض مجدد مونتاژکاران به قیمت‌های اعلامی است که حتی در صورت رخ دادن چنین اتفاقی به دلیل اینکه روند بازار کاملاً کاهشی است نمی‌تواند تاثیر چندانی بر وضعیت بازار داشته باشد، چرا که مونتاژکاران خود بهتر از هر شخص دیگری از وضعیت فعلی بازار خودرو با خبر هستند و به همین دلیل تمام شرکت‌های مونتاژکار به نوبت در چند روز گذشته طرح‌های فروش اقساطی خود را اعلام کرده‌اند.
عامل دیگری که در شیب روند کاهشی اثرگذار خواهد بود، افزایش قیمت دلار است که البته این عامل هم نمی‌تواند تغییر شگرفی در بازار ایجاد کند. البته برخی کارشناسان معتقدند که اگر واردات خودرو به شکل قطعی صورت بگیرد و خودروهای وارداتی جدید و به‌ویژه دست دوم در خیابان‌ها رویت شوند، آنگاه می‌توان از بازار انتظار ثبات و خروج از رکود را داشت، در غیر این صورت این خبردرمانی‌های بدون عمل اثر معکوس خواهند داشت.
متقاضیان ثبت نامی در سامانه انصراف می‌دهند؟
از سوی دیگر، نکته قابل توجه در ارتباط با قیمت‌های جدید این است که قیمت‌های اعلامی شورای رقابت به نسبت قیمت‌های پیشین افزایش قابل توجهی یافته است. این مساله می‌تواند محرکی شود تا بخش قابل توجهی از متقاضیانی که در مرحله دوم فروش از مسیر سامانه یکپارچه نسبت به نام نویسی برای خودروهای مونتاژی اقدام کرده بودند از نام نویسی خود پشیمان شده و قصد دارند تا از حضور در این طرح فروش انصراف دهند. بنابراین با اعلام قیمت‌های جدید محصولات تولیدی خودروسازان خصوصی، می‌تواند سیل انصراف متقاضیان را به راه بیندازد.
