با توجه به دسترسی کشورمان به منابع عظیم گازی، این ماده به عنوان منبع اصلی انرژی در بخش خانگی کشورمان در نظر گرفته شده است. به‌طوری که طی دهه‌های گذشته گازرسانی به اقصا نقاط کشور در دستور کار قرار گرفت تا جایی‌که الان 98 درصد از کشور تحت پوشش گاز قرار دارد.
در همین زمینه، سیاستمداران بر اساس مزیت‌های نسبی و شرایط کشور اقدام به تصمیم‌سازی در این حوزه کردند که برای جلوگیری از ناترازی بین تولید و مصرف گاز تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی را دستور کار قرار گرفت.
به گزارش« تعادل» در جلسه علنی روز گذشته در مجلس شورای اسلامی عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی توسط نمایندگان مجلس بررسی شد. طبق گزارش کمیسیون انرژی اعلام شد؛ افزایش تعرفه گاز خانگی در بخش‌های مختلف یک تا ۱۲ عادلانه نبوده و قانون در این زمینه رعایت نشده است. در این زمینه نمایندگان دیدگاه‌های مختلف خود را مطرح کردند و جمعا معتقد بودند نباید این افزایش تعرفه‌ها خلاف قانون انجام می‌شد البته وزیر نفت که در صحن علنی حضور پیدا کرده بود نیز اعلام کرد؛
اگرچه برخی از مشکلات ناشی از نبود زیرساخت‌های لازم است اما ما به قانون عمل کردیم لذا باید برای اصلاح این موضوع قانون را تغییر داد اما رییس مجلس، گفت: نیاز به تغییر قانون نیست و باید تعرفه‌ها اصلاح شوند و پیشنهاد داد؛ کمیسیون انرژی مجلس با حضور مسوولان وزارت نفت کمیته‌ای تشکیل داده و تعرفه‌ها اصلاح کنند.
وزیر نفت: یکی از اهداف اصلاح الگوی مصرف رفع ناترازی بین تولید و مصرف گاز است
جواد اوجی در صحن علنی مجلس بیان کرد: علی‌رغم عدم سرمایه‌گذاری کافی در چند سال گذشته برای توسعه صنعت نفت و گاز توانستیم ناترازی بین تولید و مصرف گاز را با توکل بر خدا در زمستان سرد و طولانی سال ۱۴۰۱ بدون قطعی گاز خانگی و بدون اعمال خاموشی برق با تامین سوخت نیروگاه‌ها پشت سر بگذاریم. وی در ادامه اظهار کرد: در عین حال به دلیل افزایش قابل توجه مصرف بنزین در حوزه بنزین نیز با ناترازی مواجه شده اما توانستیم بنزین مورد نیاز مردم را در ایام پایانی سال گذشته با وجود افزایش بی‌سابقه مسافرت‌های غیرشهری در ایام نوروز پاسخ دهیم.
در شرایطی که مصرف بنزین به روزانه بیش از ۱۴۰ میلیون لیتر در روز رسید اما هیچ جایگاهی با کمبود بنزین مواجه نشد. وزیر نفت در ادامه تصریح کرد: دشمن و عوامل آنها توانستند با جنگ ترکیبی شرایط ویژه‌ای را به راه انداخته و با ایجاد چالش در تامین گاز و بنزین زمینه گسترش نارضایتی عمومی را فراهم کنند اما این ترفند دشمن خنثی شد. همانطوری که در بند «م» تبصره یک بودجه سال ۱۴۰۱ دولت مکلف به اصلاح الگوی مصرف گاز شد دولت نیز در این مسیر گام برداشت. در بند «ک» تبصره ۱۵ بودجه سال ۱۴۰۱ نیز دولت مکلف شد تغرفه بخش خانگی را اصلاح کند.
اوجی ادامه داد: همانطوری که در گزارش کمیسیون آمده است در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی این دو بند مذکور آماده و به دفتر هیات دولت ارسال شد. دولت هم موضوع را در کمیسیون‌های تخصصی بررسی و در نهایت با در نظر گرفتن مصلحت‌های اقتصادی در ۱۶ آذرماه ۱۴۰۱ آیین‌نامه را تصویب و ابلاغ کرد. براساس آیین‌نامه ابلاغی تعرفه بخش خانگی در ۱۲ پله مصرف و در پنج اقلیم آب و هوایی تعیین شد. شرکت ملی گاز نیز اطلاع‌رسانی پیامکی را به مشترکان پرمصرف آغاز کرد.
اوجی در ادامه اظهار کرد: برای تعریف الگوی مصرف گاز از دو روش مهندسی و توزیع فراوانی صورتحساب‌ها در سال ۱۴۰۰ استفاده شد. وزیر نفت در ادامه تصریح کرد: یکی از اهداف اصلاح الگوی مصرف رفع ناترازی بین تولید و مصرف گاز است. از این رو نمی‌توان صرفاً الگوی مصرف گاز را بر مبنای رفتار مصرفی جامعه قرار داد. در نهایت اصلاح الگوی مصرف گاز بر مبنای مبحث ۱۹ و در انطباق با توزیع فراوانی مصرف گاز ۷۵ درصد مشترکین و واقعیت عملکرد مشترکین گاز به هیات دولت و وزیران پیشنهاد گردید.
اوجی در ادامه اظهار کرد: به عبارت دیگر الگوی مصرف گاز ترکیبی از دو روش مهندسی و توزیع فراوانی صورتحساب‌ها در سال۱۴۰۰ است. بنابر تکلیف قانونی که نمایندگان هم در بودجه سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ منظور کرده‌اند، باید تعیین اصلاح الگوی مصرف مد نظر قرار گیرد از این رو ما دو روش استفاده از مبحث ۱۹ ساختمان و موضوع توزیع فراوانی‌ها ملاک کار قرار دادیم. ۵۰ درصد از مشترکین گاز در اقلیم سوم قرار دارند، از این رو ملاک تعیین الگوی مصرف گاز در سال ۱۴۰۱ را این اقلیم در نظر گرفتیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از آنجا که زیربنای اکثر منازل مسکونی کشور کمتر از ۱۰۰ مترمربع است، بر همین اساس الگوی مصرف یک واحد ۱۰۰ متری در اقلیم سوم، ۲۹۷ مترمکعب خواهد بود و این میزان مصرف، حداکثر میزان مجاز مصرف با معیارهای مندرج در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان است. همچنین در این مبحث تأکید شده که اگر مشترکان اقدامات اساسی در جهت استانداردسازی محل مصرف و تجهیزات گرمایشی انجام دهند، این مصرف به مراتب کاهش پیدا می‌کند.
وزیر نفت افزود: به منظور صحت‌سنجی اطلاعات محاسبه شده، اطلاعات مصرف گاز مشترکین در دی ماه و بهمن ۱۴۰۰ نیز مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس مصارف بررسی شده بیشترین فراوانی مصرف مشترکین با زیربنای حداکثر ۱۰۰ مترمربع، حدود ۳۰۰ مترمکعب در ماه بوده است لذا ۲۹۷ مترمکعب در ماه مصرف استاندارد محاسبه شده برای اقلیم ۳ به واقعیت نزدیک بوده است و بسیاری از مشترکین این مساله را رعایت کرده‌اند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: با استفاه از داده‌های مهندسی و توزیع فراوانی مصارف مشترکین، مقرر شد دامنه مصرف در هر پله ۲۵ مترمکعب کاهش داده شود و الگوی مصرف گاز با رعایت وضعیت جامعه و علی‌رغم محاسبه الگوی مصرف در سقف پله ۳ به میزان ۲۹۷ مترمکعب در ماه، ما الگوی مصرف را ۳۲۵ مترمکعب گذاشتیم و در اجرای بند (م) تبصره (۱) که اصلاح الگوی مصرف را مدنظر قرار داده بود، دامنه مصرف گاز هر پله را ۲۵ مترمکعب کاهش دادیم.
وزیر نفت در ادامه خاطرنشان کرد: طبیعتا پله مصرف گاز مشترکین در صورتحساب‌های سال گذشته و سال جاری تغییر کرده است و بر این اساس امکان مقایسه صورتحساب‌ها در سال جاری و سال بعد میسر خواهد بود. در این بخش این نکته ضروری است که تعرفه پله ۳، ۷۵ درصد میلیون مترمکعب مصرف گاز دارد و باید گفت تنها یک درصد مشترکین در پله ۱۱ قرار دارند، همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد روند رشد مصرف پله‌ای مذکور هم منطقی بوده، بنابراین تعداد مشترکین در پله ۱۱ یک درصد است. اوجی در ادامه بیان کرد: در مورد تعداد مشترکین پله‌های ۱۱ و ۱۲ که به عنوان مشترکین پرمصرف محسوب می‌گردند، تعرفه دو پله هم با هدف بازدارندگی از مصرف بی‌رویه مستقل از ساختار پلکان‌های دیگر تعیین شده است.
وزیر نفت در پایان بیان کرد: اعتراضات و سوالات و مباحثی که در مورد صورتحساب مشترکین مطرح می‌شود، عمدتاً مربوط به مشترکین پله ۱۲ است که حدوداً شامل دو درصد از مشترکین گاز کشور است. در این ارتباط از اماکن ۳ هزار و ۱۰۰ مشترک گاز در سطح کشور، با مصارف غیرمتعارف بازدید به عمل آمده که نتیجه بررسی نشان می‌دهد عمده مشترکین معترض به چهار علت مواجهه با مصارف غیرمتعارف و افزایش گاز‌ها بوده‌اند.
قالیباف: مشکل ناترازی فصلی گاز را با ذخیره‌سازی حل کنید
رییس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم صرفه جویی اصولی، بهینه‌سازی و هوشمند‌سازی در مصرف انرژی گفت که باید مشکلات ناترازی فصلی را با ذخیره‌سازی حل کرد.
محمدباقر قالیباف در جلسه علنی دیروز در جمع‌بندی موارد مطرح شده در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی اظهار کرد: شاید لازم نباشد که اکنون وارد بحث‌های مربوط به مشکلات فنی در حوزه سرمایه‌گذاری و موضوعات مربوط به ناترازی باشیم. باید این موارد را در کمیسیون‌ها و برنامه هفتم دنبال کرد.
وی ادامه داد: باید در حوزه کارهای کوتاه‌مدت و تعرفه‌گذاری موضوع پرمصرف‌ها مدنظر قرار گیرند. حرف وزیر نفت این بود که قانون اصلاح شود حال اینکه مشکل در قانون نیست و باید روش اجرا تغییر کند؛ این کار به گونه‌ای انجام شده که در سردترین فصل سال و در پیک مصرف بوده است ما وقتی حرف از ناترازی می‌زنیم یعنی دو نوع ناترازی سالی و فصلی داریم ناترازی فصلی با این نوع قیمت‌گذاری و تعرفه‌گذاری و با پایه ساختاری فعلی دارای اشکال است که باید برای آن پنج ساختار را پیش بینی کرد.
رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این نوع تعرفه‌گذاری در پیک مصرف و در فصل سرما صورت گرفت که باید اصلاحی در شیوه تعرفه‌گذاری و ساختار صورت گیرد موضوعی که در یک جلسه در کمیسیون انرژی و وزارت نفت قابل بررسی است و با هم می‌توانند به اصلاح ساختار بپردازند.
قالیباف در ادامه با بیان اینکه باید مشکلات ناترازی فصلی را با ذخیره‌سازی گاز حل کنیم، تصریح کرد: حداقل بین ۱۰ تا ۲۰ درصد ذخیره‌سازی باید برای زمان پیک مصرف فصلی صورت گیرد، از این‌رو احتیاجی به تغییر قانون نیست و باید روش عوض شود.
رییس مجلس شورای اسلامی همچنین بیان کرد: امسال سال رشد تولید است صنایع ما با قطعی گاز و برق مواجه می‌شوند که اگر این را حل کنیم ۲۰ تا ۲۵ درصد رشد تولید داریم منتهی به دلیل مشکل گاز و برق بیشترین فشار به صنعت وارد می‌شود باید این موضوع در اولویت کاری ما در برنامه هفتم وجود داشته باشد. وی اظهار کرد: صرفه جویی اصولی، بهینه‌سازی و هوشمند‌سازی مدنظر باشد هر برنامه‌ای برای این موارد نیازمند این است که ما به صورت کمی از مصارف اطلاع داشته باشیم نه اینکه با تاخیر یک ماهه به دست‌مان برسد. در این راستا نصب کنتورهای هوشمند و صرفه‌جویی بسیار لازم است.
رحیمی‌مظفری: باید مصرف انرژی در خانه‌ها بهینه شود
یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مصرف ۷ برابری انرژی در کشور ما نسبت به متوسط دنیا یک فاجعه است، گفت: باید مصرف انرژی در خانه‌ها بهینه شود و دولت به این سمت حرکت کند.
عبدالعلی رحیمی مظفری در جلسه علنی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی اظهار کرد: اشکال پیش آمده در افزایش تعرفه گاز خانگی به خاطر تغییر میزان و مصرف در هر پله بوده که باید جواب دهند چرا این اتفاق افتاده است. وی با بیان اینکه باید فکری به حال انرژی کشور کرد، افزود: مصرف ۷ برابری انرژی در کشور ما نسبت به متوسط دنیا یک فاجعه است آن هم برای کشوری که بر پایه انرژی اداره می‌شود.
سنگدوینی: باید دولت بهینه‌سازی مصرف سوخت را در نظر بگیرد
یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه دولت باید موضوع بهینه‌سازی مصرف سوخت را در نظر بگیرد، گفت: راه نجات بهینه‌سازی مصرف سوخت است و باید متولی برای آن پیش بینی شود. رمضانعلی سنگدوینی در جلسه علنی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی اظهار کرد: لازم است از دولت و وزارت نفت برای عبور از زمستان سال ۱۴۰۱ و تامین سوخت بخش حمل و نقل تشکر کنم. مصرف بنزین در عید نوروز به ۱۴۲ میلیون لیتر رسید که متوسط ۱۱۰ میلیون لیتر بود. در مصرف گاز هم به صورت روزانه در زمستان سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب در بخش خانگی مصرف داشتیم حال اینکه میزان تولید ۸۵۰ میلیون لیتر بود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: لازم است رییس‌جمهور موضوع بهینه‌سازی مصرف سوخت را در نظر داشته باشد چون راه نجات در بهینه‌سازی مصرف سوخت است. باید متولی برای این کار در دولت پیش بینی شود. وی با بیان اینکه اطلاع‌رسانی به موقعی برای تغییر پلکان مصرف گاز در سال گذشته صورت نگرفت، گفت: در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ این موضوع توسط وزارت نفت به دولت ارایه شد بعد از هفت ماه کار کارشناسی ابلاغ در ۱۶ آذرماه ابلاغ شد و اطلاع‌رسانی کافی صورت نگرفت.
سنگدوینی در پایان اظهار کرد: قبض گاز مردم در سال ۱۴۰۰، ۲۰۰ هزار تومان بود و سال ۱۴۰۱، یک میلیون تومان شد، مردم از بالا بودن قبوض گلایه دارند.
متفکر آزاد: چه میزان شرایط زیرساختی برای کاهش مصرف گاز را فراهم کردیم؟
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در تعیین سقف الگوی مصرف شرایط اقلیمی در نظر گرفته نشده و متاسفانه افزایش قیمت در پلکان اول تا سوم رقم خورده و خانواده‌های متوسط نیز با قبوض یک میلیون تومانی مواجه شدند.
روح‌الله متفکر آزاد در جلسه علنی مجلس و در جریان بررسی عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی بیان کرد: اینکه ناترازی در مصرف و تولید گاز داریم مشخص است. امروز با مشکلات جدی زیست محیطی نیز مواجه هستیم. از یک طرف در حوزه نیروگاهی با قطعی گاز مواجه شده که خود معضلاتی به دنبال دارد و از طرف دیگر لازم است که بهره وری را بالا ببریم. اینکه محاسبات تعرفه‌گذاری را تغییر دهیم یک سری نکات مثبت و یک سری نکات منفی دارد.
وی در ادامه اظهار کرد: اما نباید به گونه‌ای عمل شود که به اعتماد مردم ضربه وارد گردد. ملاحظات اجتماعی بخشی از کار کارشناسی است زمانی‌که ملاحظات اجتماعی در نظر گرفته نشود با ضربه اعتماد مردم باید عقب‌نشینی کرد. اکنون سوال این است که ۱۴.۵ درصد از بودجه که برای توسعه اختصاص می‌یابد چه میزان در حوزه گاز صرف می‌شود؟
موسوی لارگانی: بر اساس کدام مصوبه مجلس قیمت قبوض گاز افزایش یافت؟
نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: تعرفه مشترکان گاز در روستاها به یک‌باره از ۲۰۰ هزار تومان به ۲ تا ۶ میلیون تومان در زمستان گذشته رسید و این اقدام موجبات نارضایتی مردم را به دنبال داشت.
حجت‌الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی در جلسه علنی مجلس و در جریان بررسی عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی بیان کرد: ما همیشه کشور خود را با کشورهای دیگر از نظر مصرف گاز و بنزین مقایسه می‌کنیم اما نمی‌گوییم که چه امکاناتی در این کشورها وجود دارد. نمی‌بینید که خودروهای آنها چه میزان گاز و بنزین مصرف می‌کند و بخاری‌های آنها چقدر مصرف گاز دارد. قبوض مشترکان گاز به ویژه مشترکان روستایی به یک‌باره از ۲۰۰ هزار تومان به ۲ تا ۶ میلیون تومان در زمستان گذشته افزایش یافت. این اقدام شرکت گاز قابل قبول نیست.
حسین‌زاده: با ادامه روند مصرف مجبور به واردات ۵۱۲ میلیون متر مکعب گاز خواهیم شد
یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اگر با همین فرمان در مصرف گاز جلو برویم در سال ۱۴۲۰ به واردات ۵۱۲ میلیون متر مکعب گاز معادل ۷۲ میلیارد دلار مجبور خواهیم بود در حالی که می‌توان با تمرکز بر حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر به سمت صادرات نفت و گاز گام‌برداریم.
حسین حسین‌زاده در جلسه علنی مجلس و در جریان بررسی عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی بیان کرد: دو مشکل بزرگ ناترازی گاز طبیعی و برق و از سوی دیگر آلودگی هوا به ویژه در شهرهای بزرگ کمر اقتصاد کشور را خم کرده است. آلودگی هوا در کلانشهرها سالانه بیش از ۳۰ هزار نفر را به کام مرگ می‌برد و ۲۰ میلیارد دلار خسارت به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند اما سوال این است که راهکار عملی چیست؟ اگر با همین فرمان جلو برویم در سال ۱۴۲۰ به واردات ۵۱۲ میلیون متر مکعب گاز نیاز داریم که معادل ۷۲ میلیارد دلار است.
وی در ادامه اظهار کرد: رییس مجلس شورای اسلامی به درستی در جلسات گذشته تاکید کرد که عایدی حاصل از صرفه جویی در مصرف گاز در آخر هر ماه باید به خانواده‌ها تخصیص یابد. ما می‌توانیم نفت و گاز را صادر کنیم اما منابع انرژی تجدیدپذیر را نمی‌توانیم صادر کنیم. حدود ۵.۴ میلیارد دلار سوخت در نیروگاه‌ها مصرف می‌شود تا معادل ۲.۵ میلیارد دلار برق تولید شود. ما اگر در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر تمرکز کنیم اگر نیروگاه ۱۰ هزار مگاواتی باد و ۲۰ هزار مگاواتی خورشیدی را تاسیس کنیم مصرف مازوت و سایر فرآورده‌ها در نیروگاه‌ها به صفر می‌رسد.
بیگی‌نژاد: افزایش پلکانی در اعمال تعرفه‌گذاری مصرف گاز کار درستی است
یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به مصرف زیاد گاز گفت که افزایش نرخ پلکانی در اعمال تعرفه‌گذاری مصرف گاز کار درستی است و نباید یک کار درست را به خاطر چند ایراد زیر سوال ببریم.
هادی بیگی‌نژاد در جلسه علنی مجلس و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی اظهار کرد: افزایش نرخ پلکانی کار درستی است و نباید یک کار درست را به خاطر چند ایراد زیر سوال ببریم.
وی توضیح داد: مبلغ بالای قبض گاز به دلیل مصرف بوده منتها ایراداتی است که باید رفع شود که نمونه آن استفاده چندخانوار از یک کنتور است.
شریعتی: معاونت راهبردی مدیریت مصرف در دولت ایجاد شود
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه معاونت راهبردی مدیریت مصرف در دولت ایجاد شود، گفت: بیشترین اتلاف انرژی در حوزه نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌هایی است که به نحوی از انحا با دولت در ارتباط هستند.
مالک شریعتی در جلسه علنی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در تعرفه‌گذاری گاز مشترکان خانگی اظهار کرد: باید در حوزه مدیریت مصرف تمرکز داشته باشیم؛ دو وزارت خانه نفت و نیرو کار متمرکزی در حوزه تولید برق و گاز انجام می‌دهند منتها متولی متمرکزی در حوزه مصرف انرژی وجود ندارد که در این زمینه کمیسیون انرژی طرحی دارد که در قالب اصلاح قانون یا از طریق ماده ۴۵ ایین نامه و برنامه هفتم توسعه دنبال می‌کند.
وی با بیان اینکه باید معاونت راهبردی مدیریت مصرف در دولت ایجاد شود، افزود: باید برای مدیریت مصرف شرکت‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت در وزارت نفت، بهره وری انرژی در وزارت نیرو و ستاد مدیریت و سوخت کشور در وزارت راه و شهرسازی اقدامات لازم انجام دهند. شریعتی یادآور شد: مجلس در بودجه ۱۴۰۲ حسابی برای مصرف بهتر انرژی پیش بینی کرد، این حساب با سرمایه اولیه ۳۰ هزار میلیارد تومان است که ۱۰ هزار میلیارد تومان آن از محل عوارض گاز مشعل به آن اضافه خواهد شد. این موضوع در آینده باید تبدیل به صندوقی شود. منابع موجود در کشور در حوزه انرژی در آنجا قرار گیرد و یارانه‌هایی به مردم داده شده که از این محل تسویه می‌شود.
