سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ماه‌های اخیر اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران را در دستور کار قرار داده و براساس این طرح قرار است در یک برنامه چهارساله، از ابتدای ۱۴۰۲ تا پایان ۱۴۰۵ سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال تولید شود و با مشارکت دستگاه‌های دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، کارخانجات صنعتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و عموم شهروندان، این نهال‌ها در مناطق مختلف کشورمان کاشته شود.
سازمان منابع طبیعی اعلام کرده است که در هر منطقه از کشور، گونه‌های متناسب با اقلیم آن منطقه کاشته خواهد شد. همچنین نگهداشت بخشی از این درختان با سازمان منابع طبیعی خواهد بود و برای نگهداشت بخشی دیگر نیز با نهادهای عمومی، دولتی و صنعتی و گروه‌های مردمی توافقنامه‌هایی منعقد خواهد شد.
ترسیب کربن یا تبدیل کربن دی‌اکسید به اکسیژن با توسعه درختکاری برای کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در ایران، کمک به احیای جنگل‌ها و مراتع در مناطق آسیب‌دیده و جبران بخشی از خسارت‌های ناشی از تخریب عرصه‌های طبیعی، مقابله با گرد و غبار با کاشت درختان بادشکن در کانون‌های تولید ریزگرد، گسترش زراعت چوب با کاشت گونه‌های سریع‌الرشد با هدف کاهش وابستگی کشور به واردات و کمتر شدن زمینه قاچاق چوب، مقابله با بیابان‌زایی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی و افزایش سرانه فضای سبز شهرها و روستاها، از جمله اهداف اعلام‌شده برای طرح کاشت یک میلیارد درخت در کشور هستند.
وجود تجربه ۷۰ ساله جنگل‌کاری در ایران
رسول اشرفی‌پور، رییس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به مناسبت «روز درختکاری» در توضیح بیشتر درباره طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران و گونه‌های مورد استفاده در این طرح اظهار داشت: این اولین‌بار نیست که سازمان منابع طبیعی برای جنگل‌کاری با استفاده از گونه‌های جنگلی و بیابانی برنامه اجرا می‌کند و این سازمان در اجرای طرح‌های جنگل‌کاری چه در عرصه‌های جنگلی و چه در مناطق بیابانی کشور، تجربه‌ای ۷۰ ساله دارد و ما در کشورمان با موضوع جنگل‌کاری غریبه نیستیم.
او افزود: از گذشته تاکنون، نظام نامه‌ها، شرح خدمات و دستورالعمل‌های متعددی در زمینه تجهیز نهالستان‌ها و نحوه تولید نهال انواع درختان جنگلی و گونه‌های بیابانی در سازمان منابع طبیعی تدوین شده است که این شیوه‌نامه‌ها در مقاطع مختلف اصلاح شده‌اند. در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران نیز کارشناسان سازمان بار دیگر دستورالعمل‌های مربوطه را بررسی و تمام شیوه‌نامه‌ها را به‌روزرسانی کرده‌اند.
توجه به اقلیم هر منطقه برای انتخاب گونه‌ها
اشرفی‌پور با تاکید بر توجه به اقلیم هر منطقه برای انتخاب گونه‌های قابل کاشت در طرح جدید سازمان منابع طبیعی گفت: با توجه به تنوع اقلیمی و گستردگی مناطق رویشی موجود در کشور، در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت قرار است در هر منطقه گونه‌های جنگلی یا بیابانی مختص آن منطقه تولید و کاشته شود. همچنین در سطح واحدهای استانی سازمان، تجربه و تخصص زیادی در زمینه جنگل‌کاری وجود دارد و نهالستان‌های ما در سال‌های گذشته قابلیت خود را برای تولید انواع گونه‌های جنگلی و بیابانی نشان داده‌اند.
در طرح جدید نیز از تعداد زیادی از گونه‌های گیاهی مختلف با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه استفاده خواهد شد. او ادامه داد: در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران چند هدف دنبال می‌شود که مهم‌ترین آنها، احیا و بازسازی اکوسیستم‌های تخریب‌شده است. یعنی ما قصد داریم که در این طرح، بخشی از اکوسیستم‌های جنگلی و مرتعی کشور را که در سال‌های گذشته بر اثر عوامل طبیعی و غیرطبیعی مختلف آسیب دیده‌اند، به خصوص در نقاطی که ظرفیت بازسازی این عرصه‌ها وجود دارد، احیا کنیم.
برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز در پادگان‌ها و...
اشرفی‌پور با بیان اینکه توسعه فضای سبز در سطح کشور یکی دیگر از اهدافی است که در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت دنبال می‌شود، گفت: ما قصد داریم در طرح جدید هم فضای سبز شهری را گسترش دهیم و هم به توسعه فضای سبز روستایی و فضای سبز حاشیه بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها و سایر راه‌های مواصلاتی کشور بپردازیم. همچنین در این طرح، توسعه فضای سبز در پادگان‌ها و اطراف شهرک‌های صنعتی نیز دنبال می‌شود. برای رسیدن به این هدف نیز دستگاه‌های متولی هر حوزه باید با سازمان منابع طبیعی کشور مشارکت کنند که خوشبختانه در این زمینه نیز تجارب مناسبی در گذشته وجود دارد.
او ادامه داد: همکاری‌های سازمان منابع طبیعی با وزارت دفاع در سال‌های گذشته منجر به آن شده است که در حال حاضر جنگل‌کاری‌های گسترده‌ای را در بسیاری از پادگان‌های کشور مشاهده کنیم. همچنین در برخی شهرک‌های صنعتی نیز تجارب خوبی در زمینه جنگل‌کاری وجود دارد، اما در بعضی از این شهرک‌ها با وجود اینکه طرح‌های درختکاری مختلفی در گذشته انجام شده است، اما چون متولیان این شهرک‌ها در زمینه نگهداشت این درختان کوتاهی‌هایی را داشته‌اند، جنگل‌کاری‌های انجام‌شده در برخی شهرک‌های صنعتی از بین رفته است.
افزایش سرانه فضای سبز شهری
اشرفی‌پور با بیان اینکه توسعه فضای سبز در شهرها برای کمک به کاهش آلودگی هوا یکی دیگر از اهداف طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران است، اظهار داشت: براساس ماده ۲۲ قانون هوای پاک، شهرداری‌ها ملزم به توسعه فضای سبز هستند و طبق این قانون باید تا سال ۱۴۰۶ متوسط سرانه فضای سبز شهری در سطح کشور به ۱۵ متر مربع به ازای هر نفر برسد. به همین دلیل در طرح کاشت یک میلیارد درخت، توجه ویژه‌ای به توزیع نهال بین شهرداری‌ها به خصوص در شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت وجود دارد.
