از سال 99 تا به امروز سازمان بورس راسای مختلفی به خود دید و در نهایت روز 21 مهر ماه سال 1400 مجید عشقی تکیه بر جایگاه ریاست سازمان بورس زد. در یک ماه اخیر حاشیه‌های زیادی درخصوص ریاست سازمان بورس مطرح شده اما روز گذشته این حاشیه‌ها قوت گرفت و رییس سازمان بورس کتبی استعفا نامه خود را به شورای عالی بورس تحویل داد.
چند نفر از اعضای شورای عالی بورس اعلام کرده بودند که با این استعفا موافق‌اند و حتی بر اساس اخبار منتشر شده در رسانه وزیر اقتصاد نیز با این استعفا موافقت کرده بود اما در دقیقه 95 همه‌چیز تغییر کرد و تمامی مخالفین موافق شدند و مجید عشقی رییس سازمان بورس ماند. درساعات پایانی جلسه تعدادی از اعضای شورا به دلیل شرایط بازار و عبور نسبی از بحران در مخالفت با پذیرش این استعفا صحبت کردند که در نهایت خاندوزی با احترام به نظر اعضا از نظر خود عقب‌نشینی کرد.
اغلب خبرگزاری‌های دولتی صبح دیروز خبر استعفای مجید عشقی و جایگزینی رییس جدید یعنی محمد رضوانیفر را منتشر کردند؛ اما ساعتی بعد خبر خود را تکذیب کردند و گفتند عشقی رییس سازمان بورس باقی می‌ماند.
خب سوال اصلی اینجاست که مگر برخی از اعضای شورای عالی بورس با این استعفا موافق نبودند پس چرا در دقیقه 95 تغییر موضع دادند و مخالف استعفا شدند؟
مساله مهم این روزها شفافیت است که بورس نیز از شفافیت خارج شده است که این موضوع به ماهیت بازار سرمایه آسیب شدیدی وارد می‌کند.
اطلاع‌رسانی اشتباه در سازمان بورس
وضعیت اطلاع‌رسانی سازمان بورس نیز به قدری وخیم بود که مهر نوشت: مجید عشقی متن استعفای خود را تهیه کرده و به وزیر اقتصاد تقدیم کرده بود، فضای مجازی این خبر را پوشش داد ولی هیچ خبری در رسانه‌های رسمی سازمان بورس اعم از سنا و سایت سازمان بورس نبود، این نوع پوشش خبر نشان از وجود غیرحرفه‌ای‌ترین افراد در سمت روابط عمومی سازمان بورس دارد.
به خبرهای رسانه‌های رسمی در این باره اکتفا نکرده و دوباره خبر را از منابع رسمی در ارتباط با رسانه سازمان بورس پیگیری کرده و اطلاعات غلطی را در اختیار خبرنگار قرار داد که این وضعیت نشان از ناهماهنگی بسیار شدید رده‌های مختلف روابط عمومی سازمان بورس داشته و این رویه به‌شدت به ضرر بازار سرمایه تمام خواهد شد.
رییس روابط عمومی سازمان بورس، رسماً رسانه‌های رسمی (حتی رسانه خود سازمان بورس) را برای انتشار خبر مناسب ندانسته و به شبکه اجتماعی فیلتر شده توئیتر برای اطلاع‌رسانی خبرهای خود اکتفا کرده بود و اگر رسانه‌های رسمی با وی تماس نمی‌گرفتند شاید این خبر در هیچ رسانه رسمی منتشر نمی‌شد که این موضوع نشان می‌دهد حتی روابط عمومی سازمان بورس به رسانه رسمی این سازمان نیز اعتماد ندارد.
این موضوع جای تعجب و خنده دارد که روابط عمومی سازمان بورس به رسانه سازمان اعتمادی ندارد و تنها از طریق توییتر اطلاعات را منتشر می‌کند. مساله مهم نوع اطلاع‌رسانی است که سازمان بورس مشکل بسیار جدی در موضوع اطلاع‌رسانی دارد. البته مشکل استعفا نیز جای خود دارد چرا که در زمان استعفای دو رییس قبلی سازمان یعنی حسن قالیباف اصل و محمدعلی دهقان دهنوی نیز این معضل وجود داشت.
حال در وهله اول وزیر اقتصاد و پس از آن روابط عمومی سازمان بورس باید پاسخگو باشد. روابط عمومی سازمان بورس باید مشخص کند که کدام مرجع را برای اطلاع‌رسانی در نظر دارد؛ آیا این سازمان سایت یا رسانه‌ای برای اطلاع‌رسانی ندارد؟ آیا نمی‌تواند به واسطه رسانه‌های رسمی اطلاع‌رسانی کند و لازم از توییتر استفاده کند؟ اینها کوچک‌ترین سوالاتی هستند که روابط عمومی سازمان بورس باید پاسخگو دهد.
از سوی دیگر وزیر اقتصاد نیز باید پاسخگوی وضعیت باشد که چرا اطلاع‌رسانی اینقدر مشکل ساز بوده و چرا نظرات به یک‌باره تغییر کرد.
پای وزیر اقتصاد به مجلس رسید
احسان ارکانی، عضو هیات تحقیق و تفحص مجلس از بازار سرمایه اظهار کرد: مجلس تا یکشنبه هفته آینده موضوع ریاست سازمان بورس را پیگیری می‌کند. اما روز یکشنبه در صحن علنی مجلس پیرامون بحث تغییر مدیریت بورس از وزیر اقتصاد توضیح خواسته خواهد شد. بورس در این مدت لطمه خورده و وضعیت نامساعدی دارد. اگر قرار است تغییری انجام شود به صورت منطقی این تغییر انجام شود نه اینکه بگوییم تغییر انجام شده و یک ساعت بعد بگوییم پشیمان شدیم.
این عضو هیات تحقیق و تفحص مجلس تأکید کرد: این موضوع نشان‌دهنده اوج بی‌ثباتی در مدیریت و تصمیم‌گیری است.
ارکانی با ارایه مثالی از وضعیت بورس گفت: زمانی که وزارت کشور می‌خواهد برای یک استان، استاندار انتخاب کند؛ گزینه‌های پیشنهادی خود را بررسی می‌کند و در نهایت پس از طی مراحل استاندار توسط دولت انتخاب می‌شود. هیچ زمانی وزارت کشور گزینه‌ای که تازه می‌خواهد به دولت معرفی کند نمی‌گوید که استاندار شد! درباره بورس نیز آقای رضوانیفر گزینه احتمالی بوده و تا زمانی که به تصویب اعضای شورای عالی بورس نرسیده انتصاب تلقی نمی‌شده که از طریق رسانه‌های رسمی اعلام شود؛ مدیرعامل جدید بورس منصوب شد!
عضو هیات تحقیق و تفحص مجلس در پایان تاکید کرد: وزیر اقتصاد برای توضیحات درباره اتفاقات اخیر بورس به مجلس می‌آید.
رضوانیفر کیست؟
محمد رضوانیفر از مدیران ستاد اجرایی فرمان امام بوده که پس از 6 سال مدیرعاملی پخش البرز به شستا رفت و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی شد. در نهایت رضوانیفر به ویتانا رسید و مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره این شرکت شد.
رضوانیفر متولد ۱۳۵۶ و از فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق (ع) است. او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه امام صادق اخذ کرده و دوره دکترای مدیریت بازرگانی با گرایش رفتار سازمانی و منابع انسانی را نیز در دانشگاه علامه‌طباطبایی گذرانده است. عضویت در هیات‌مدیره شرکت لیزینگ پارسیان، شرکت سرمایه‌گذاری آتیه صبا، شرکت دارویی صالحان شیمی، شرکت دارویی برکت، موسسه آموزش عالی نوآوران، شرکت بازرگانی آرین و البرز، شرکت دارویی ایران دارو، شرکت صنایع غذایی کیوان، گسترش تجارت معین شهروند، خدمات دارویی انصار درمان کوثر، ارزش آفرین سرمد، شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تأمین، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی، شرکت دارویی و بهداشتی لقمان از سوابق اوست.
با این سابقه مشخص نیست که رضوانیفر رییس سازمان بورس شود یا نه؟ چرا که بورس تهران وضعیت خوبی ندارد و باید یک مدیر بورسی برای تغییر وضعیت سکاندار سازمان بورس شود. یک مدیر غیر بورسی و عدم آشنا به بازار سرمایه ممکن است با ارایه راهکارها و نظرات به ماهیت بورس و بازار سرمایه آسیب بزند و ریزش بازار بیش از گذشته شود.
اتفاقات مهم برای بورس
دیروز با اتفاقی تاریخی برای بورس تهران همراه بود و برای اولین‌بار یک خودرو پرتیراژ در بورس کالا عرضه شد. پژو 207 با 83 درصد رقابت در محدوده قیمتی 342 میلیون تومان مورد معامله قرار گرفت و با احتساب هزینه‌های مالیات و عوارض قانونی، سود 50 میلیونی نسبت به قیمت بازار آزاد برای خریداران آن به همراه داشت.
اختلاف 83 درصدی با قیمت پایه به معنای افزایش سود تولیدکننده و طبعا منتفع شدن سهامداران از آن است. این اتفاق مثبت برای بازار سرمایه در حالی رخ داد که روز شنبه با اخبار استعفای مجید عشقی رییس سازمان بورس و ارواق بهادار و سپس ابقای وی همراه شد.
گفتنی است در نهایت این استعفا با مخالفت شورای عالی بورس مواجه شده است. آنچه برای بازار مهم است چشم‌انداز رییس سازمان و برنامه‌های او برای آینده بازار سرمایه است و باید دید عملکرد ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه چقدر در راستای افزایش استانداردها و خواست مخاطبان بازار خواهد بود.
