تعادل |
ثبت سفارش برنج محدود شد. محدودیت ایجاد شده برای تجار برنج، مانع از ویرایش وایجاد ثبت سفارش شده و سفارش‌های قبلی نیز تمدید نمی‌شوند. به موجب این تصمیم، تجار قادر به ترخیص محموله‌ها نیستند. این محدودیت به دلیل مشکلات موجود در سامانه جامع تجارت بوده است که در نهایت این تصمیم به نوعی به ممنوعیت واردات دوره‌ای سال‌های قبل ختم می‌شود. بر اساس بند ۸ مندرجات ذیل یادداشت فصل دهم قانون مقررات صادرات و واردات، ترخیص برنج در فصل برداشت ممنوع و زمان این ممنوعیت از اول مردادماه هر سال تا پایان آبان‌ماه همان سال تعیین شده، که امسال بنا بر تصمیم ستاد تنظیم بازار این ممنوعیت از ابتدای مردادماه لغو شد و گمرک در دستور کار قرار داد. با این حال انجمن واردکنندگان برنج خبر از محدودیت ایجاد شده در ثبت سفارش‌هایی می‌دهد که می‌تواند در آینده به محدودیت واردات و لغو آن بینجامد. ممنوعیت در ثبت سفارش برنج‌های وارداتی و خبر کاهش 30درصدی قیمت برنج در حالی است که طبق برآورد گمرک زاهدان، احتمالا حدود ۳۰۰ تن از برنج‌های وارداتی که در محوطه، دچار آب گرفتگی شده بود، خسارت دیده و از بین رفته است.
کاهش ۳۰ درصدی نرخ برنج داخلی!
کشاورزان بر این باورند که قیمت برنج در روزهای آینده بالا خواهد رفت این در حالی است که کارشناسان دیدگاه دیگری دارند و پیش‌بینی می‌کنند قیمت برنج در روزهای آینده افت کند. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که دبیر انجمن واردکنندگان برنج می‌گوید: محدودیت ایجاد شده برای تجار برنج، مانع از ویرایش و ایجاد ثبت سفارش شده و تجار قادر به ترخیص محموله‌ها نیستند. مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به لغو ممنوعیت فصلی واردات برنج گفت: این اتفاق خوبی است که از تکرار تجربه تلخ سال گذشته جلوگیری می‌کند چرا که اگر مجدداً ممنوعیت فصلی واردات وضع می‌شد، دیگر قیمت برنج ایرانی قابل کنترل نبود و سربه فلک می‌کشید. وی همچنین با اشاره به سیل زاهدان، افزود: تمام دستگاه‌های مربوطه با ما همکاری لازم را داشتند تا این برنج‌ها سریع‌تر به انبارهای دیگری منتقل و آسیب کمتری به محموله‌های برنج وارد شود. کشاورز با اشاره به اینکه در حوزه واردات کالاهای اساسی باید کالا وارد و بعد ثبت سفارش آن انجام شود، گفت: این شیوه‌ای است که دولت در سال‌های اخیر دنبال می‌کند تا مطمئن شود ارز به کالاهایی داده می‌شود که وارد کشور شده‌اند. در این راستا محموله‌های برنجی که وارد کشور شده برخی نیاز به اصلاح و ویرایش ثبت سفارش دارند و برای برخی نیز باید ثبت سفارش جدید ایجاد شود. وی توضیح داد: متأسفانه در شرایطی که واردکنندگان می‌خواستند اقدام به ویرایش یا ایجاد ثبت سفارش‌ها کنند متوجه شدند که در سامانه جامع تجارت از سوی وزارت صمت برای آنان محدودیتی ایجاد شده بدین صورت که میانگین سقف عملکرد دو ساله واردکنندگان ملاک ارزیابی قرار گرفته و براین اساس بسیاری از واردکنندگان قادر به ثبت سفارش و ترخیص برنج‌های مانده در گمرکات نیستند. کشاورز با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی به واردکنندگان اعلام کرده که موافق این محدودیت نبوده و وزارت صمت چنین کاری را انجام داده است، گفت: با این‌حال وزیر جهاد کشاورزی در جلسه ستاد تنظیم بازار با معافیت روغن و شکر از این محدودیت موافقت کرده اما درباره برنج اقدامی انجام نداده که این با سخنان مسوولان وزارت جهاد تناقض دارد. وی با بیان اینکه قبل از این واردات براساس رتبه و اعتبار سنجی واردکنندگان انجام می‌گرفت، افزود: این سیاست‌های دوگانه عملاً منجر به توقف واردات شده و تجار را بلاتکلیف نگه داشته است. کشاورز با اشاره به اینکه واردکنندگان در این زمینه نامه‌ای به معاون اول رییس‌جمهور نوشته‌اند، گفت: درباره سیل زاهدان نیز ما حدود دو ماه قبل در نامه‌ای به آقای مخبر هشدارهای لازم را داده بودیم و وی نیز دستورات لازم را داده بود اما متأسفانه کسی به آن اعتنا نکرد و این وضعیت ایجاد شد.
قیمت برنج کاهش می‌یابد؟
در همین حال، حسن تقی‌زاده رییس اتحادیه برنج فروشان بابل، از کاهش 30 درصدی قیمت برنج داخلی خبر داد و گفت: تولید برنج در سال زراعی جدید حدود 20 تا 30 درصد افزایش پیدا کرد. تابش آفتاب برای تولید برنج قابل قبول بود و از 32 درجه بالاتر نرفت همچنین آب به میزان کافی برای کشت برنج وجود داشت و به نظر می‌رسد در 40 سال اخیر چنین محصولی باکیفیتی برداشت نکرده باشیم. به گفته رییس اتحادیه برنج فروشان بایل؛ میزان برنج شکسته در سال زراعی جدید کاهش پیدا کرده و میزان تولید برنج‌های کشت اول طارم و هاشمی قابل توجه است و پیش‌بینی شکسته شدن حباب قیمت برنج بعد از برداشت محصول دور از انتظار نیست. تقی‌زاده با اشاره به کاهش تقاضای خرید برنج از سوی تجار، افزود: تجار و کارشناسان بر این باورند که افت قیمت‌ها همچنان ادامه خواهد داشت از این‌رو مبادرت به خرید این محصول نمی‌کنند. این فعال اقتصادی ادامه داد: سال گذشته تجار از کشاورزان برنج را کیلویی 30 هزار تومان خریداری کردند این در حالی است که در محصول اول قیمت برنج به کیلویی 80 تا 90 هزار تومان رسیده است که هم‌اکنون بازار کشش این قیمت را ندارد از این‌رو فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای نیز دستور خرید نداده‌‌اند و منتظر افت بیشتر قیمت‌ها هستند. تقی‌زاده ادامه داد: در سنوات گذشته خانواده‌ها همواره در فصل برداشت محصول اقدام به خرید ذخیره یک ساله یا 6 ماهه برنج می‌کردند، اما در سال جاری تقاضا برای خرید این محصول از سوی خانواده‌ها نیز کاهش پیدا کرده و آنها هم منتظر افت قیمت این محصول در روزهای آینده هستند. رییس اتحادیه برنج فروشان بابل با بیان اینکه کشاورزان برای فروش برنج مقاومت می‌کنند، تصریح کرد: کشاورزان بر این باورند که قیمت برنج در روزهای آینده بالا خواهد رفت این در حالی است که کارشناسان دیدگاه دیگری دارند و پیش‌بینی می‌کنند قیمت برنج در روزهای آینده افت کند. وی با اشاره به کاهش 20 درصدی نرخ سایر انواع برنج داخلی، تصریح کرد: فجر کیلویی 70 هزار تومان، شیرودی کیلویی 58 هزار تومان، ندا کیلویی 50 هزار تومان بفروش می‌رسد البته این ارقام برنج از ابتدای شهریور در بازار عرضه خواهند شد. این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا شما موافق واردات برنج در دوره برداشت برنج ایرانی هستید؟ گفت: سالانه به حدود یک میلیون تن برنج خارجی در کشور نیاز داریم که در سال جاری با برگزاری مراسمات در ایام محرم و صفر میزان نیاز به برنج خارجی افزایش پیدا می‌کند؛ از این‌رو وفور برنج خارجی در بازار امنیت غذایی در کشور را تضمین و در بازار تعادل ایجاد می‌کند. معاون بازرگانی خارجی شرکت بازرگانی دولتی گفت: با توجه به تصمیم ستاد تنظیم بازار مبنی بر لغو ممنوعیت چهار ماهه واردات برنج، پیش‌بینی می‌شود زمینه برای کاهش قیمت این محصول پرمصرف فراهم شود. به گزارش شرکت بازرگانی دولتی ایران، امیر طالبی با تأکید بر اهمیت و ضرورت در دسترس بودن انواع کالاهای اساسی برای عموم مصرف‌کنندگان، افزود: انتظار می‌رود با کاهش قیمت برنج ایرانی، مردم به سمت استفاده از این محصول سوق پیدا کنند و همچنین واردات برنج، امکانی است تا مصرف‌کنندگان حداقل از وجود برنج‌های خارجی در بازار با قیمت مناسب و به مقدار کافی، اطمینان خاطر داشته باشند. وی با اشاره به اینکه افزایش عرضه هر کالا بر کاهش قیمت آن کالا در بازار تأثیر خواهد گذاشت و تعادل در عرضه و تقاضا، باعث تعدیل قیمت‌ها خواهد شد، اظهار کرد: شرکت بازرگانی دولتی ایران بر اساس تکالیف ابلاغی، انواع کالاهای اساسی از جمله برنج را به کشور وارد می‌کند؛ ضمن اینکه بخش خصوصی نیز در واردات این محصول از سهم بالایی برخوردار است. طالبی با تأکید بر کیفیت مطلوب برنج‌های وارد شده به کشور توسط شرکت بازرگانی دولتی ایران و تلاش این شرکت برای خرید کالاهای درجه یک از جمله برنج، تصریح کرد: برنج‌های وارداتی به کشور، ابتدا در محل تولید کالا توسط بازرسان بین‌المللی، نمونه‌برداری شده و این نمونه‌ها برای آزمایش به آزمایشگاه‌های معتبر خارجی ارسال می‌شوند و پس از تأیید، کالا در مبادی ورودی کشور بر اساس همان مشخصات که در قرارداد خرید ثبت شده، تحویل گرفته می‌شوند.
احتمال از بین رفتن ۳۰۰ تن برنج باران‌زده
ممنوعیت ثبت سفارش برای برنج‌های وارداتی در حالی است که در چهار مردادماه، به دلیل بارندگی در زاهدان، محموله‌های برنج موجود در محوطه باز دچار آبگرفتگی شد. گمرک، دلیل این موضوع را افزایش حجم ورود کالا به این گمرک از سال گذشته دانسته که در نتیجه لغو ممنوعیت معافیت مالیاتی مناطق آزاد و عدم صرفه اقتصادی برای واردکننده جهت ترخیص کالا از این مناطق بعد از حذف این ممنوعیت، دانسته است. همچنین گمرک تاکید کرده که با توجه به قرارداد بین این سازمان و سازمان انبارهای عمومی، مسوولیت نگهداری کالا و پرداخت خسارت برنج‌های آسیب دیده بر عهده سازمان انبارهای عمومی به عنوان مرجع تحویل‌گیرنده است. با این حال، طبق برآورد گمرک زاهدان، احتمالا حدود ۳۰۰ تن از برنج‌های وارداتی که در محوطه، دچار آب گرفتگی شده بود، خسارت دیده و از بین رفته است. محمدعلی خاشی، ناظر گمرکات سیستان و بلوچستان و مدیرکل گمرک زاهدان- درباره آخرین وضعیت تعیین تکلیف‌های برنج‌های باران‌زده در گمرک به ایسنا اعلام کرده که در چند روز گذشته ترخیص برنج از گمرک زاهدان انجام و روزانه بین ۶۰ تا ۱۲۰ کامیون ترخیص شده است. اما هنوز تصمیم جدیدی در رابطه با محموله‌های برنج باران زده به گمرک ابلاغ نشده است. او در اظهاراتی گفته که از صاحبان کالا خواسته بودیم تا آن بخش از محموله‌های برنج که در باران دچار خسارت شده را خارج نکنند و در انبار قرار دهند که تاکنون ۲۰ صورتجلسه در این رابطه صادر شده است و حتی صاحبان کالایی که برنج ترخیص کرده اما بخشی از آن دچار آب گرفتگی بوده، در حال برگرداندن به انبار گمرک هستند تا تعیین تکلیف و خسارت آنها پرداخت شود. این مقام مسوول در گمرک، در مورد اینکه چه میزان از برنج‌های آب گرفته دچار خسارت شده، اظهار کرد: هنوز برآورد دقیقی صورت نگرفته اما در مجموع در کل گمرک زاهدان حدود ۴۵ هزار تن کالا وجود داشته که ۹۹ درصد آن برنج است و به نظر می‌رسد از مجموع برنج‌هایی که در محوطه باز قرار داشته و خسارت دیده‌اند، در کل حدود ۳۰۰ تن آسیب دیده باشند که باید از سوی انبارهای عمومی مورد رسیدگی قرار گرفته و خسارت آن به صاحب کالا پرداخت شود. خاشی همچنین اشاره کرد به اینکه اخیرا گمرک ایران در مکاتبه‌ای با دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت خواسته تا دیگر ثبت سفارشی به مقصد زاهدان صادر نشده و محموله‌ها وارد گمرک دیگری شوند. این در حالی است که گمرک زاهدان، از سال گذشته بارها طی مکاتباتی با سازمان صمت استان و همچنین استانداری، خواسته بود تا از ثبت سفارش برنج به مقصد گمرک زاهدان به دلیل پرشدن ظرفیت انبارها جلوگیری کنند اما توجهی نشده بود. وی در مورد اینکه گفته می‌شود بخشی از برنج‌های موجود در گمرک زاهدان ثبت سفارش نداشته و اکنون برای ترخیص با مشکل مواجه شده‌اند، گفت که اینگونه نیست و ۱۰۰ درصد برنج‌های وارداتی به گمرک زاهدان چون از مسیر زمینی به گمرک رسیده، دارای ثبت سفارش است و بعد از اظهار به گمرک و دریافت مجوز ترخیص آن انجام می‌شود. به گفته مدیرکل گمرک زاهدان، در حال حاضر ۶۰۰ کامیون منتظر ورود به گمرک برای تخلیه کالا هستند که طی این چند روز توانسته‌ایم در انبارهای خارج از گمرک زاهدان حدود ۱۷۰ کامیون را تخلیه کنیم اما همچنان حجم بار ورودی بالاست.
