گروه بورس| سمیرا ابراهیمی|
بیش از 7 روز است که شاخص کل بورس، روند ریزشی دارد. ریزش‌هایی که شاید برای برخی از فعالان بازار ناامید‌کننده هم باشد، اما نگاهی به روندهای احتمالی پیش رو حاکی از آن است که ورود بازار به حالت انتظار و تردید، بیش از ناامیدی کامل اکنون به شرایط بازار نزدیک است. به‌طور کلی رسیدن بازار به برهه‌های زمانی گزارش‌های مالی سرنوشت ساز، همچون گزارش‌های 6 ماهه و 9 ماهه، فعالیت سرمایه‌گذاران و سهامداران را در حالت خلسه و آرامش فرو می‌برد که طبعا این بی‌تحرکی، عمدتا با ریزش همراه است.
برخی از فعالان بازار و کارشناسان، تلاطم بازار نفت و دیگر بازارهای جهانی را از جدی‌ترین عوامل افت شدید قیمت‌ها در هفته گذشته می‌دانند که البته، اصلاح قیمت سهام فرصت مناسبی را به سهامداران برای خرید داده است. از سوی دیگر کاهش التهابات در بازارهای موازی از جمله ارز و سکه می‌تواند منجر به افزایش تقاضای سهام و رشد قیمت‌ها شود. همچنین آغاز انتشار گزارش‌های آذر ماه و نه‌ماهه شرکت‌ها که به نظر سطح مطلوبی از عملکرد شرکت‌ها را منعکس خواهند کرد، زیرا نشان‌دهنده عملکرد شرکت‌ها در زمان افزایش قیمت ارز است، می‌تواند به عنوان عاملی برای بازگشت امید به معاملات باشد. همچنین این انتظار وجود دارد که دولت از اعمال فشار بر بازار ارز بکاهد، امری که با افزایش نرخ دلار موجب افزایش قیمت سهام خواهد شد.
فرورفتن سرمایه‌گذاران در لاک احتیاط
ریزش‌های نه‌چندان خفیفی که اکنون در روزهای انتظار بازار می‌بینیم، عمدتا به دلیل این است که اکنون ابهامات و نگرانی‌ها از وضعیت تحریم‌ها و اثر آن بر شرکت‌ها وجود دارد. در نتیجه این شرایط به‌نظر می‌رسد معامله‌گران همچنان جوانب احتیاط را داشته باشند و احتمالا قیمت‌ها نوسان اندکی را تجربه کنند.
تحولات قیمت‌های جهانی نیز اکنون در اخذ تصمیم سرمایه‌گذاران مبنی بر فرورفتن در حالت احتیاطی بیشتر، موثر است. رصد کلی وضعیت بازار حاکی از آن است که در ابتدای هفته قیمت محصولات فولادی از جمله نورد گرم و میلگرد در بازار داخلی چین روندی نزولی را تجربه کرد و همین امر بازار سنگ‌آهن را زیر فشار قرار داد. خبرهایی که از وضعیت سیاست‌گذاری چینی‌ها می‌رسد، حاکی از این است که احتمالا محدودیت‌های سخت‌تری پیش روی صنایع آلاینده از جمله صنعت فولاد در شمال چین وضع شود. انتشار این خبر بازار سنگ‌آهن را زیر فشار شدیدی قرار داد. به گزارش متال بولتن شاخص قیمت سنگ‌آهن 62 درصد در قرارداد سی‌اف‌آر کینگدائو چین در روز جمعه با افتی مختصر به 72/2 دلار رسید. این محصول در هفته اخیر 2/1درصد گران شد.
با این حال قیمت نفت در روزهای اخیر اندکی کاهش قیمت را تجربه کرده است که می‌توان دلیل آن را افزایش بهره‌برداری امریکا از 10 حلقه چاه نفتی جدید عنوان کرد. نگاهی به وضعیت روند قیمتی محصولات پتروشیمی نیز حاکی از آن است که عمده آنها روند رو به رشد آهسته داشتند و تعداد اندکی همچون استایرن و مونواتیلن، کمی نزول داشتد.
نگاه بازار به گزارش‌های 9 ماهه
مژگان رشیدی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» در مورد وضعیت این روزهای بازار گفت: با به پایان رسیدن فصل پاییز، بازار خود را برای انتشار گزارش‌های 9 ماهه آماده می‌کند. بنابراین در مقطع حساس کنونی می‌توان گفت که بازار در دوران انتظار به‌سر می‌برد.انتظار برای تایید افزایش قیمت خودرو، تعیین تکلیف جنگ تجاری و رویکرد تیم جدید اقتصادی دولت که هر یک به تنهایی می‌تواند اوضاع بازار را به سمت نوسانات شدید مثبت یا ریزش شدید ببرد.
وی افزود: با این حال اکنون خوش‌بینی‌هایی در اواخر سه ماه دوم در بازار ایجاد شده است که در نهایت منجر به رشد 100 هزار واحدی شاخص می‌شود. اما بعد از انتشار گزارش‌های 6 ماهه انتظارات بازار سرمایه در مورد سودآوری شرکت‌ها برآورده نشد، هرچند باتوجه به اینکه آزادسازی نرخ دلار در بورس کالا از مردادماه اتفاق افتاد، گزارش‌های 6 ماهه با درنظر گرفتن این موضوع، کاملا منطقی به نظر می‌رسیدند. اما انتظارات بازار فراتر از آن بود و به همین دلیل از خوش‌بینی بازار کاسته شد.
به گفته تحلیلگر کارگزاری اقتصاد بیدار، در کنار این عوامل، موضوعاتی همچون کاهش نرخ‌های جهانی، کاهش قیمت دلار، تنش‌های تجاری بین امریکا و چین و همچنین عدم تفاهم گروه‌های سیاسی داخلی بر سر fatf، موجبات ایجاد یک بدبینی به بازار سرمایه را فراهم کرد و به همین دلیل فعالان بازار اقدام به فروش سرمایه‌گذاری‌های خود کردند و چون تقاضا و نقدینگی مناسبی در بازار وجود نداشت و حقوقی‌های فعال بازار دست از حمایت بازار کشیدند درنهایت شاخص کل با افت مواجه شد. با این حال مثبت بودن گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها برای ماه‌های مهر و آبان امیدی را زنده نگه داشت تا فعالان بازار دلخوش به گزارش‌های 9 ماهه باشند. از آنجایی که افزایش نرخ محصولات در گروه‌های مختلف و همچنین آزادسازی نرخ در برخی از گروه‌ها در اواخر تابستان صورت گرفت و تاثیر خود را بر 3ماهه سوم خواهد گذاشت، می‌توان گفت که انتظار بازار به مثبت بودن گزارش‌های 9 ماهه دور از واقعیت نیست و عملکرد شرکت‌ها در 3 ماهه سوم به‌مراتب بهتر از سه ماهه‌های اول و دوم خواهد بود.
9 ماهه‌ها و پایان ابهام
رشیدی خاطرنشان کرد: هرچند که این موضوع را باید در نظر داشت که در مواجهه با گزارش‌های 9 ماهه با 2 مساله کلی روبه‌رو هستیم.
در وهله اول این مساله مطرح است که تاثیر تحریم‌ها بر تناژ صادراتی شرکت‌ها تا چه حد دیده می‌شود. سپس این موضوع مطرح است که کاهش قیمت دلار و زمزمه رکود بر صنایع داخلی و کل اقتصاد کشور تا چه میزان موثق و مستمر خواهد بود. وی افزود: با این حال ارایه گزارش‌های 9 ماهه ابهامات ایجاد شده در بازار را پاسخ خواهد داد. در واقع پاسخ مسائلی همچون اثر تحریم‌ها بر سودآوری شرکت‌ها، اثر نوسانات ارز و نرخ تورم بر سودآوری شرکت‌ها، همچنین اثر کاهش نرخ های جهانی بر سودآوری شرکت‌ها در گزارشات 9 ماهه مشخص خواهد شد. مثبت بودن این گزارشات می‌تواند محرک بازار سرمایه برای حرکت صعودی باشد.
