گروه جهان
آخرین تعرفه‌های گمرکی آمریکا بر کالاهای چینی از دوشنبه به‌طور رسمی به اجرا درآمد. این مالیات‌های گمرکی تازه ۱۰ درصد از حجم ۲۰۰ میلیارد دلاری صادرات چین به ایالات متحده را دربر می‌گیرد. اما آنچه بازارها را شدیدا نگران کرده این است که هیچ نشانه‌ای از سازش در رفتار ابرقدرت‌های اقتصادی جهان در برابر یکدیگر مشاهده نمی‌شود. از همین رو تصمیم چین برای لغو مذاکرات تجاری و نظامی با آمریکا وحشت سرمایه‌گذاران از ادامه‌دار شدن این جنگ تجاری را در پی داشت و باعث شد سهام آسیایی افت کنند.
به گزارش رویترز، تعرفه‌های جدید دولت آمریکا محصولاتی چون دستکش بیسبال، ادویه و قطعات ماشین‌آلات صنعتی را دربرمی‌گیرد. ارزش کالاهای چینی مشمول تعرفه آمریکا بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار، معادل حدود ارزش نیمی از کل کالاهای صادراتی چین به آمریکا در سال گذشته است. این در حالی است که دونالد ترامپ تهدید کرده بر ۲۶۷ میلیارد دلار کالاهای دیگر چینی نیز مالیات خواهد بست.
نخستین دور اعمال تعرفه‌های دولت ترامپ بر کالاهای چینی، محصولات صنعتی را دربرمی‌گرفت و دور قبلی آن، کالاهایی چون مبلمان و محصولات الکتریکی را شامل می‌شد. این تعرفه‌ها از آن رو اعمال می‌شود تا آن‌طور که دولت ترامپ می‌گوید چین مجبور شود از سیاست‌های تجاری غیرمنصفانه خود بر شرکت‌های خارجی دست بردارد. شرکت‌های خارجی متعددی به‌ویژه در ایالات متحده از چین به‌دلیل سرقت فناوری یا فشار به شرکت‌ها برای انتقال فناوری شکایت کرده‌اند. چین با رد اتهامات آمریکا، این کشور را به قلدری و استفاده از سیاست‌های محافظتی متهم می‌کند.
اعتراض به باج‌خواهی اقتصادی
چین در واکنشی فوری به اقدام دولت آمریکا با وضع مالیات‌های پنج تا ۱۰درصدی بر ۶۰ میلیارد دلار کالاهای آمریکایی از جمله گوشت، مواد شیمیایی، پوشاک و قطعات خودرو، به اقدام آمریکا پاسخ داد. پکن همچنین اعلام کرده تا زمانی که دولت آمریکا روند اعمال تعرفه بر کالاهای چینی را متوقف نکند با واشنگتن مذاکره‌ای نخواهد داشت. این در حالی است که چین در اعتراض به تحریم‌های آمریکا علیه ارتش خود اعلام کرده دومین دور گفت‌وگوهای نظامی با ایالات متحده را هم لغو کرده است.
در همین حال دفتر مطبوعاتی شورای دولتی چین کتاب سفید درباره واقعیت تقابل تجاری چین و آمریکا را منتشر کرده است؛ سندی که هدف از انتشار آن تشریح واقعیات روابط اقتصادی و تجاری و سیاست و موضع چین در مقابله اقتصادی و تجاری دو طرف و یاری به حل منطقی این بحران عنوان شده است. به گزارش شینهوا، این سند به ۶ بخش تقسیم می‌شود که عبارتند از منافع متقابل ناشی از همکاری اقتصادی و تجاری چین و آمریکا، واقعیات درباره روابط اقتصادی و تجاری چین و آمریکا، عملکردهای دولت آمریکا در راستای حمایت‌گرایی تجاری، زورگویی دولت آمریکا در مسئله تجاری، تأثیرات منفی ناشی از عملکرد نامناسب دولت آمریکا در توسعه اقتصاد جهانی و موضع چین. در این سند آمده: «چین بزرگ‌ترین کشور در حال توسعه جهان و آمریکا کشوری توسعه‌یافته است. روابط اقتصادی و تجاری دو طرف نه تنها برای دو کشور حائز اهمیت زیادی است، بلکه تأثیرات مهم و بزرگی در ثبات و توسعه اقتصاد دو کشور داشته است. پیدایش تقابل اقتصادی و تجاری در شرایط قرار داشتن دو کشور در مراحل متفاوت توسعه و فرق نظام اقتصادی دو کشور عادی است. اما مهم‌تر آن است که دو کشور همکاریشان را افزایش دهند و اختلافات را مهار کنند. دولت‌های دو کشور زمان زیادی در گذشته حرکات همسو و سازوکارهای رایزنی و هماهنگی از جمله کمیته مشترک بازرگانی و تجاری، گفت‌وگوی راهبردی و اقتصادی و گفت‌وگوی همه جانبه اقتصادی را برقرار کرده‌اند و هر دو طرف در این راستا تلاش وافری داشته‌اند. دولت جدید آمریکا پس از روی کار آمدن در ۲۰۱۷، با شعار "اول آمریکا"، معیار اساسی مبادلات بین‌المللی مبنی بر احترام متقابل و رایزنی برابر را کنار گذاشته و یکجانبه‌گرایی، حمایت‌گرایی و استیلاجویی اقتصادی در پیش گرفته و از بسیاری کشورها و مناطق به‌ویژه چین انتقاد بی‌پایه می‌کند. با توجه به این شرایط، چین از لحاظ دفاع از منافع مشترک دو کشور و نظم تجاری جهان، ضمن پایبندی بر اصول اساسی حل مناقشه‌ها از طریق رایزنی، با بیشترین صبر و حوصله و صداقت به آمریکا واکنش نشان داده است. با این حال، آمریکا با عهدشکنی همواره درصدد ایجاد تنش است؛ این باعث می‌شود اصطکاک اقتصادی و تجاری دو طرف در کوتاه‌مدت تشدید شده و مناسبات اقتصادی و تجاری سال‌ها برای ایجادشان زمان صرف شده آسیب ببیند و نظام تجارت چند جانبه و اصول تجارت آزادانه نیز به‌طور جدی تهدید شود.»
وحشت بازارهای آسیایی
بازارها هم به تنش تجاری بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان واکنش نشان داده‌اند. رویترز نوشته، دوشنبه و در شرایطی که به علت تعطیلی برخی بازارها حجم معاملات کمتر بود باز هم سهام آسیایی در شروع معاملات هفتگی بازارها افت کرد به‌طوری که گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا اقیانوسیه «ام‌اس‌سی‌ای» در خارج از ژاپن ۰.۸درصد افت کرد. سهام هنگ‌کنگ نیز بدترین عملکرد را داشته و شاخص هانگ‌سنگ ۱.۳ درصد سقوط کرده است. بیشتر تحرکات محدود بازارهای دوشنبه در بازار ارز اتفاق افتاد، چراکه بازارهای سهام چین، کره‌جنوبی و ژاپن، به علت تعطیلات رسمی بسته بودند. بنا براین گزارش، یورواستاک۶۰۰ دوشنبه ۰.۱ درصد افت کرد، درحالی‌که داکس آلمان که حساسیت بالایی نسبت به تجارت دارد، ۰.۳ درصد از ارزش خود را از دست داد. بخش خودرو و معدن بیش از همه آسیب دیدند و به ترتیب ۰.۸ درصد و ۰.۹ درصد افت کردند.
