گروه راه و شهرسازی
طرح ترافیک پیشنهادی شهرداری که طی روزهای اخیر با حواشی زیادی مواجه شد و اظهارنظرهای گوناگونی را در این باره از سوی اعضای شورا و کارشناسان برانگیخت در جلسه یک‌شنبه شورای شهر مورد موافقت کلی اعضای شورا قرار گرفت و همه اعضای شورای شهر اذعان داشتند که بر ضرورت تغییر و اصلاح طرح ترافیک کنونی تهران اتفاق نظر دارند. اما در نشست روز یک‌شنبه معلوم نشد که آیا طرح پیشنهادی شهرداری از سوی شورای عالی ترافیک به تصویب رسیده یا هنوز در دست بررسی است. روز گذشته اما فرمانده انتظامی تهران بزرگ به جزئیات این طرح واکنش نشان داد و به طور ضمنی اشاره کرد که موافق اجرای این طرح نیست. به گفته او بررسی‌های اولیه پلیس حاکی از این است که طرح اخذ عوارض از ورود خودروها به محدوده طرح ترافیک(منطقه سبز) و محدوده زوج و فرد(منطقه آبی) به جای فروش آرم طرح ترافیک در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهر تهران اثرگذار نیست.
سردار حسین رحیمی درباره طرح ترافیک جدید گفت: باید جزئیات آن مورد مطالعه و بررسی کارشناسانه قرار بگیرد. مخالفت ضمنی پلیس با طرح ترافیک جدید درحالی انجام می‌شود که پیش از این معاون حمل و نقل شهرداری تهران با قاطعیت اعلام کرده بود که پلیس با اجرای این طرح موافق است.
رحیمی درباره اجرا یا عدم اجرای طرح ترافیک جدید پایتخت گفت: این طرح فعلا در حد پیشنهاد است و باید دستگاه‌های مختلف نظر خود را نسبت به آن مطرح کنند همچنین باید سازوکارهای مختلف پیش‌بینی شود و جزئیات این طرح درحال مطالعه است.
او افزود: توسط شهرداری تهران اعلام شده که این طرح در کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهر تهران تاثیرگذار است اما بررسی‌های اولیه پلیس این مساله را تایید نمی‌کند، بی‌تردید جزئیات این طرح توسط پلیس بررسی و نتیجه آن اعلام می‌شود و پلیس با هماهنگی پلیس راهور، نتیجه نهایی را کتبا به شهرداری تهران اعلام خواهد کرد. طرح فعلی معایبی دارد اما اگر قرار است طرح جدیدی اجرایی شود باید معایب گذشته در آن حل شود.
فرمانده انتظامی تهران بزرگ اضافه کرد: مدیریت ترافیک در تهران و همه کشور برعهده پلیس است و شهرداری باید بسترهای لازم را فراهم کند. مسوولان انتظامی با استفاده از این بسترها باید ترافیک را به خوبی مدیریت کنند و بی‌تردید شورای ترافیک تهران می‌تواند این طرح را به تایید برساند اما باید ابعاد مختلف آن بررسی کارشناسانه شود.
طرح جدید در دولت تصویب نشده است
در شرایطی که کلیات طرح جدید ترافیک پایتخت با واکنش نسبتا منفی فرمانده نیروی انتظامی مواجه شده است، دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور گفت: این طرح تنها در شورای ترافیک تهران در جلسات مختلف یک ماهه گذشته مطرح شده و تاکنون تنها چارچوب کلی آن مشخص شده اما مصوبه شورای ترافیک را هم به صورت نهایی ندارد و ابلاغ نشده است. طرح جدید ترافیک تنها در شورای ترافیک تهران بررسی شده و باید تا قبل از 15بهمن ماه هم نهایی و مصوب شود.
پوریا محمدیان‌یزدی که خود در شورای ترافیک شهر تهران به عنوان نماینده وزیر کشور حضور دارد در گفت‌وگو با ایسنا گفت: تاکنون چارچوب کلی این طرح در شورای ترافیک تهران بسته شده است اما هنوز قطعی نشده، امیدواریم این موضوع در شورای شهر تهران مطرح شود و نسبت به بحث قیمتی و عوارض تصمیم‌گیری لازم انجام شود.
وی افزود: برابر قانون اختیار تعیین موضوعاتی ازجمله قیمت و عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک بر عهده شورای شهر تهران گذاشته شده است بنابراین باید ابتدا بازخورد اعضای شورا را در این حوزه کسب کنیم چراکه تعیین سهمیه یا افزایش و کاهش قیمت‌ها در اجرای این طرح تاثیرگذار است.
محمدیان تاکید کرد: بحث قیمت‌گذاری در حوزه اختیارات شورای ترافیک تهران نیست و شورای شهر تهران باید پایه اولیه را در حوزه قیمت ارائه کند تا طرح در شورای ترافیک تهران قطعی شود.
دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور با تاکید بر اینکه این طرح در دولت مصوب نشده و در دستور کار شورای عالی ترافیک هم قرار نداشته است، افزود: ظاهرا یک محدوده زمانی برای مصوب شدن این طرح گذاشته‌اند که براساس آن باید تا قبل از 15بهمن ماه نهایی و مصوب و برای فرمانداری تهران ارسال شود. البته در هیات تطبیق فرمانداری تهران نیز باید مجددا بحث قیمت‌ها و عوارض کنترل شود تا با ضوابط و قوانین مغایرتی نداشته باشد.
شرط ورود خودروها به طرح ترافیک
در همین حال، نایب رییس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران دریافت معاینه فنی «برتر» را شرط ورود خودروها به محدوده طرح ترافیک دانست.
به گزارش ایسنا، افشین حبیب‌زاده با اشاره به طرح ترافیک مصوبه دولت گفت:«محدوده‌های طرح ترافیک تغییری نمی‌کند و تنها نام این محدوده‌ها دچار تغییراتی می‌شود.»
این عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان این مطلب ادامه داد: در این طرح دو نوع معاینه فنی برتر و عادی خواهیم داشت که براساس معاینه فنی برتر خودروها با سخت‌گیری بیشتری مورد معاینه قرار می‌گیرند.
حبیب‌زاده با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد خودروهای فعلی در معاینه فنی برتر رد صلاحیت می‌شوند، افزود: این طرح عادلانه است و بدین صورت نیست که ۱۱۸هزار مجوز برای ۱۱۸هزار خودرو صادر شود و هر کس بخواهد قادر باشد وارد محدوده طرح ترافیک شود و باید عوارض محدوده را پرداخت کند.
او با اشاره به اینکه در طرح جدید ترافیک محدودیتی برای خودروهای ورودی به طرح مطرح نیست، ادامه داد: در این طرح فروش روزانه، کارت شناور و مجوز جدید وجود ندارد و برای هر خودرو با ورود به محدوده طرح ترافیک طبق محاسبات هر زون مبالغی از شارژ کارت‌های صادر شده، کسر می‌شود.
حبیب‌زاده با اعلام اینکه در این طرح جدید، مجوزی به فروش نخواهد رسید، گفت: شورای شهر نمی‌تواند تردد مردم به یک محدوده را ممنوع کند و در همه جای دنیا این محدودیت را با دریافت عوارض کنترل می‌کنند؛ همچنین اگر این تردد در ساعات پیک ترافیک صورت گیرد حداکثر عوارض دریافت می‌شود.
عضو شورای شهر تهران افزود: برای این طرح 3 پیک ساعتی شامل ۱۰صبح، ۱۰تا ۴ بعدازظهر و ۴ تا ۷ عصر تعریف شده است و اگر راننده در این پیک‌ها یا در روز آلودگی یا با خودرو دارای معاینه فنی عادی وارد محدوده طرح ترافیک شود با حداکثر عوارض رو به رو می‌شود.
حبیب‌زاده اظهار کرد: شورا پیشنهاد داده است که یک زون نیز شامل کل شهر تهران باشد که در مواقع آلودگی بتوان عوارضی قابل توجه را برای جلوگیری از تردد بیش از حد تعریف کرد؛ اما خودروهای سواری بیشترین نقش را در آلودگی هوا ندارند و بحث ترافیک نیز موضوع دیگری است.
مبنای دریافت عوارض فناوری خودرو باشد
یک عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی نیز با اعلام اینکه کلیات این طرح قابل پذیرش است، گفت: کلیات طرح ترافیکی جدید مورد قبول است اما به شرط اینکه در ورود به طرح و تردد در این محدوده دو موضوع در نظر گرفته شود. یکی اینکه دریافت عوارض ترافیک تابعی از میزان تولید آلودگی خودرو باشد و فناوری خودرو به جای پلاک محور قرار گیرد.
یوسف رشیدی، کارشناس محیط زیست و معاون اسبق سازمان محیط زیست در این باره افزود: مورد بعدی این است که برای ساکنان محدوده ترافیکی تسهیلاتی در نظر گرفته شود و این طور نباشد که بعد از مدتی ساکنان این منطقه محل زندگی خود را ترک کنند؛ همان اتفاقی که بر اثر اجرای طرح ترافیکی قبلی رخ داد و مناطق مرکزی شهر خالی از سکنه شد و بافت مسکونی و سنتی شهر تغییر کرد.
رشیدی در مورد اجرای طرح ترافیکی جدید در تهران اظهار کرد: عوارض طرح ترافیک باید با توجه به نوع تردد و نوع تکنولوژی خودرو متغیر باشد و دریافت عوارض از خودروها باید براساس تکنولوژی باشد نه براساس پلاک.
این کارشناس ادامه داد: در همه کشورها اعمال محدودیت‌های ترافیکی در شهرها بر این اساس است که انواع سیستم‌های حمل و نقل عمومی در شهر وجود داشته باشد بنابراین در تهران هم باید تا حد امکان میزان دسترسی شهروندان به وسایل نقلیه عمومی گسترش یابد.
او با بیان اینکه نکته‌یی که در این طرح ترافیکی وجود دارد، این است که آلوده‌کننده‌ها هزینه آلودگی را می‌پردازند، تصریح کرد: اعطای مجوز سالانه به خودروها شاید طرح خوبی باشد اما واضح است که تردد در شهر با خودرو شخصی باید به شکلی باشد که مالک خودرو هزینه تردد را بپردازد بنابراین باید شهر را به طرز هوشمندانه از لحاظ آلودگی هوا مدیریت کنیم.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه لازم است، کارکرد عوارض دریافتی از شهروندان بر اثر اجرای طرح ترافیک روشن و مشخص باشد، گفت: درآمد کسب شده از محل عوارض ترافیک باید صرف توسعه حمل و نقل عمومی شامل گسترش خطوط مترو و تجهیز ناوگان اتوبوسرانی شود.
او نسبت به تغییر بافت مسکونی محدوده اجرای طرح ترافیکی جدید هشدار داد و گفت: درحال حاضر شاهدیم که ایجاد محدوده طرح ترافیک باعث تخریب بافت مرکزی تهران شده و هویت مسکونی مناطقی مثل ناصرخسرو و پامنار به طور کامل از بین رفته و به انبار مغازه‌‌دارها و کسبه‌های اطراف تبدیل شده است بنابراین از تکرار این اتفاق تلخ باید جلوگیری شود.
