گروه راه و شهرسازی|
درحالی که 2 ماه از افزایش مجدد قیمت بلیت هواپیما می‌گذرد و در تیرسال جاری شاهد گرانی بی‌سرو صدای بلیت پروازهای داخلی تا 800 هزار تومان هم بودیم، روز گذشته مدیرکل نظارت برخدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نسبت به این افزایش قیمت انتقاد کرد و گفت: از ابتدای تابستان سال جاری، نرخ بلیت هواپیما در پروازهای داخلی توسط ایرلاین‌ها و با هماهنگی سازمان هواپیمایی کشوری و بدون هماهنگی با کارگروه تنظیم بازار افزایش یافته و نرخ‌های جدید به اجرا گذاشته شده است. موضع‌گیری مدیرکل نظارت بر خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان در شرایطی انجام می‌شود که در روزهای پایانی سومین ماه تابستان به سر می‌بریم و طی 2 ماهه گذشته، بارها فعالان حوزه هوایی، رسانه‌ها و مسافران پروازهای داخلی نسبت به رشد قیمت بلیت پروازهای داخلی واکنش نشان دادند. اما نکته جالب ماجرا اینجا است که دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی هفته گذشته از کاهش حدود ۱۰ درصدی قیمت بلیت هواپیما از 21 شهریور ماه خبر داد، یعنی انتقاد از رشد قیمت بلیت پروازهای داخلی در شرایطی توسط یکی از متولیان نظارت بر قیمت‌ها مطرح می‌شود که براساس برنامه قرار است قیمت‌ها از فردا کاهش یابد و اثرگذاری این موضع‌گیری نزدیک به صفر است.
البته سیدجواد احمدی، مدیرکل نظارت بر خدمات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکندگان همچنین گفت: فروش بلیت هواپیما بالاتر از نرخ‌های آذر ماه 97 تخلف است و ایرلاین‌ها باید نرخ آذر سال گذشته را ملاک عمل قرار دهند.
به گزارش تسنیم، او یادآور شد: از آنجا که طی نشدن فرآیند مندرج در مصوبه 29 مرداد 97 شورای عالی هماهنگی اقتصادی کشور تخلف بوده و با وجود مکاتبات این سازمان برای اصلاح روند فوق، اقدامی از طرف سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت‌های هواپیمایی در این زمینه صورت نگرفت، مقرر شد تا تعیین تکلیف نهایی، نرخ بلیت هواپیما بر مبنای آذر ماه‌سال گذشته محاسبه و فروخته شود. به گفته احمدی، فروش بلیت با نرخ بالاتر تخلف محسوب می‌شود و این موضوع مورد تایید وزیر راه وشهرسازی هم قرار گرفته است.
مدیرکل نظارت بر خدمات سازمان حمایت همچنین گفت: بر این اساس طی بازرسی به عمل آمده از 4 شرکت هواپیمایی در هفته‌های اخیر به علت اضافه دریافتی، ضمن تشکیل پرونده مراتب به تعزیرات حکومتی ارجاع شده و وضعیت سایر شرکت‌ها هم در دست بررسی است.
ناهماهنگی قیمت بلیت با نرخ ارز
اما جدا از واکنش و موضع‌گیری دیرهنگام سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، یکی از انتقادهایی که طی دو، سه ماه اخیر به شرکت‌های هواپیمایی وارد شد، این بود که چرا در شرایطی که نرخ ارز به عنوان اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت بلیت از تیرسال جاری شرایط تقریبا با ثباتی را طی کرده است، ایرلاین‌ها اقدام به افزایش قیمت بلیت کرده‌اند؟ چون اثرگذارترین عامل بر قیمت بلیت هواپیما نرخ ارز است و با تثبیت این نرخ، پیش‌بینی می‌شد که قیمت بلیت هواپیما هم ثابت بماند و افزایش نیابد.
از اردیبهشت سال گذشته و با نوسان نرخ ارز، ایرلاین‌ها به دلیل دریافت ارز دولتی با مشکلات چندانی روبه‌رو نبودند تا اینکه در اواسط مرداد ماه، دولت شرکت‌های هواپیمایی را از لیست دریافت‌کنندگان ارز دولتی حذف کرد، همین موضوع فشار زیادی را به ایرلاین‌ها وارد کرد، چون بیش از 60 درصد هزینه شرکت‌های هواپیمایی، ارزی است.
البته قرار شد، ایرلاین‌ها از سنا (سامانه نظارت ارزی)، ارز مورد نیاز خود را دریافت کنند اما با توجه به بالابودن قیمت دلار در این سامانه و نزدیک بودن آن به قیمت ارز آزاد، شرکت‌های هواپیمایی شروع به رایزنی با سازمان هواپیمایی کشوری و بانک مرکزی برای دریافت دوباره ارز دولتی کردند. البته این تلاش‌ها بی‌نتیجه بود و شرکت‌های هواپیمایی به لیست دریافت‌کنندگان ارز دولتی اضافه نشدند.
پس از آن ایرلاین‌ها در تلاشی دوباره اقدام به مذاکره با سازمان هواپیمایی کشوری و بانک مرکزی برای دریافت ارز از نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) کردند که این موضوع با موافقت بانک مرکزی مواجه شد اما اجرای آن بیش از یک ماه به طول انجامید.
از مهرماه سال گذشته بود که برخی شرکت‌های هواپیمایی توانستند از سامانه نیما ارز دریافت کنند، البته برخی از آنها هم موفق به دریافت ارز نیمایی نشدند و همین موضوع انتقادات بسیاری را از سوی ایرلاین‌ها و انجمن شرکت‌های هواپیمایی به همراه داشت و دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفت‌وگویی اعلام کرد، اگر همکاری لازم با ایرلاین‌ها نشود، برخی شرکت‌های هواپیمایی کوچک از گردونه صنعت هوایی خارج می‌شوند، وضعیت نابسامان ایرلاین‌ها به دلیل نوسان نرخ ارز تا آغاز سال جاری ادامه داشت تا اینکه با ثبات نسبی نرخ ارز نسبت به سال گذشته شرایط اقتصادی شرکت‌های هواپیمایی تاحدودی بهبود یافت اما با این وجود، در تیرماه ایرلاین‌ها بدون هماهنگی با کارگروه تنظیم بازار اقدام به افزایش قیمت بلیت کردند. در این میان سازمان هواپیمایی کشوری که همواره در مواجهه با رشد قیمت بلیت توسط ایرلاین‌ها از خود سلب مسوولیت می‌کند و موضع‌گیری خنثی نسبت به این افزایش‌ها دارد، در واکنش به رشد قیمت‌ها اعلام کرد: با توجه به کاهش نرخ ارز، نرخ بلیت هواپیما به صورت کارشناسی کاهش یابد البته نرخ بلیت هواپیما تکلیفی نیست که این سازمان بخواهد تعیین کند و ایرلاین‌ها خود کف و سقف نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای مختلف را تعیین می‌کنند.
علاوه بر سازمان هواپیمایی به عنوان متولی حاکمیت در صنعت هوایی که موضع‌گیری خنثی نسبت به افزایش قیمت بلیت داشتند، انجمن شرکت‌های هواپیمایی هم در واکنش به این اقدام ایرلاین‌ها مشکل افزایش قیمت بلیت را به گردن سایت‌های گران فروش انداخت و دبیر این انجمن اعلام کرد: حدود ۱۵ سایت متخلفی که بلیت هواپیما را گرانتر از سقف نرخ‌های مصوب به مردم فروختند به دستگاه‌های نظارتی معرفی کردیم البته برخی از آنها بلیتی را فروختند که وجود خارجی نداشته است.
مقصود اسعدی سامانی اظهار کرد: با توجه به کاهش نرخ ارز، ادامه داشتن روند نزولی آن و در راستای رضایت مردم تصمیم‌گرفتیم قیمت بلیت هواپیما برای سفرهای داخلی را تا حدود ۱۰ درصد به صورت میانگین کاهش دهیم و این قیمت‌ها به شرط ثبات بازار ارز بر جای خود باقی است.
در این میان، موضع‌گیری کلی ارگان‌های مربوط و مسوول نسبت به افزایش بلیت هواپیما نشان می‌دهد که مخالفتی با این موضوع در بدنه صنعت هوایی وجود ندارد که همین امر درصورت تکرار درآینده می‌تواند به کاهش حجم مسافران داخلی بینجامد و برای این صنعت مشکل‌ساز شود.
