افت و خیز منتخبان تولید

تعادل|

بر اساس آمار منتشر‌شده از سوی معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران ۵۳ کالا در ۵ ماه نخست سال ۹۸ به عنوان کالاهای منتخب برگزیده شده‌اند که از این تعداد ۲۸ کالا، منتخب صنعتی، ۱۳ کالا منتخب معدنی و ۱۲ کالا منتخب شیمیایی و پتروشیمی بوده‌اند. در این میان ۲ کالای اوره و اکریلونیتریل بوتادین استایرن در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی وجود داشته‌اند که تولید آنها در مرداد ماه امسال نسبت به تیر ماه همین سال با تغییر جهت مثبت بیش از ۲۰ درصدی مواجه بوده‌اند. اما کالاهایی دیگری نیز وجود داشته‌اند که روندی در جهت منفی داشته اند؛ تولید کالاهایی که در مرداد ماه نسبت به تیر ماه ۹۸ با تغییر جهت منفی بیش از ۲۰ درصدی همراه بوده است. از جمله این کالاها می‌توان به وانت، کامیون کشنده، ماشین لباسشویی، کارتن، تراکتور و پودر شوینده در گروه کالاهای منتخب صنعتی و پلی بوتادین رابر در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی اشاره کرد. همچنین تولید برخی کالاها در مرداد ماه امسال نسبت به مرداد سال گذشته با تغییر جهت مثبت بیش از ۲۰ درصدی همراه بوده است که از جمله آنها می‌توان به انواع کاغذ، الکتروموتور، ماشین لباسشویی و نئوپان در گروه کالاهای صنعتی؛ چینی بهداشتی، شیشه جام و ظروف شیشه‌ای در گروه کالاهای منتخب معدنی و همچنین اپوکسی رزین و پلی وینیل کلراید در کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی اشاره کرد. این در حالی است که در مدت زمان یاد شده برخی کالاها تغییر جهت منفی بیش از ۲۰ درصدی را تجربه کرده‌اند. کامیون کشنده، اتوبوس، مینی‌بوس، ون و انواع سواری در کالاهای منتخب صنعتی؛ شمش آلومینیوم در گروه کالاهای منتخب معدنی و پلی بوتادین رابر و پلی کربنات در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی از جمله کالاهایی بوده‌اند که در این برهه زمانی روند منفی را طی کرده‌اند.

   نگاه اجمالی به وضعیت تولید

بر اساس این گزارش، مرداد ماه امسال تولید برخی کالاها نسبت به ماه‌های گذشته همچنان روندی نزولی طی کرده‌اند. انواع سواری، اتوبوس مینی‌بوس و ون، کمباین، نئوپان، روغن موتور (تصفیه اول)، دوده، نخ پلی استر، تلویزیون و کولر آبی در گروه کالاهای منتخب صنعتی؛ محصولات فولادی، شمش آلومینیوم و سنگ آهن در گروه کالاهای منتخب معدنی و پلی‌استایرن، پلی‌وینیل‌کلراید و استایرن بوتادین رابر در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی از جمله این کالاهای تولیدی هستند.

لازم به ذکر است، متوسط نرخ رشد ماهیانه طی ۵ ماهه نخست سال ۹۸ در گروه کالاهای منتخب صنعتی در بیشترین میزان مربوط به انواع تلویزیون با ۵۰ درصد افزایش، ماشین لباسشویی با ۴۰ درصد افزایش و یخچال و فریزر با ۲۹ درصد افزایش و در کمترین میزان مربوط به کولر آبی با منفی ۲۸ درصد، کارتن با منفی ۵ درصد و دوده با منفی ۲ درصد بوده است. اما این آمار نشان می‌دهد که متوسط نرخ رشد ماهیانه در مدت زمان یاد شده در گروه کالاهای منتخب معدنی در بیشترین میزان مربوط به چینی بهداشتی با افزایش ۱۶ درصد، کنسانتره زغال‌سنگ با افزایش ۱۱ درصد و سیمان با افزایش ۱۰ درصدی و در کمترین میزان مربوط به سنگ آهن با منفی ۲,۳ درصد، کاتد مس با منفی ۱.۶ درصد و شمش آلومینیوم با منفی ۱ درصد بوده است. در این میان گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی نیز پس از بررسی نشان می‌دهد متوسط نرخ رشد ماهیانه در مدت زمان مذکور در بیشترین میزان مربوط به اپوکسی رزین با افزایش ۳۵ درصد، اکریلونیتریل بوتادین استایرن با افزایش ۴.۴ درصد و پلی‌اتیلن با افزایش ۲.۳ درصد و در کمترین میزان مربوط به پلی بوتادین رابر با منفی ۲۳ درصد، پلی استایرن با منفی ۳ درصد و استایرن بوتادین رابر با منفی ۲.۶ درصد بوده است.

   فرازهایی از تولید کالاهای صنعتی

اطلاعات منتشر شده در این گروه کالاهای تولید شده منتخب صنعتی نشان می‌دهد که تولید انواع سواری که در فروردین ماه ۱۳۹۸ به کمترین مقدار خود طی ۵ ماهه اخیر رسیده بود، در اردیبهشت ماه افزایش و سپس در خرداد ماه ۱۳۹۸ مجددا کاهش یافت، اما در تیرماه ۱۳۹۸ میزان تولید این محصول نسبت به خرداد تغییر چندانی نداشته و در سطح ۶۲ هزار دستگاه باقی مانده و پس از آن در مرداد ماه ۱۳۹۸ با کاهش ۲۹,۱ درصدی به ۴۴.۲ هزار دستگاه رسیده که نسبت به مرداد ماه سال گذشته حدود ۴۸ درصد کاهش یافته است.

همچنین تولید اتوبوس، مینی‌بوس و ون نیز پس از آنکه در تیر ماه ۱۳۹۷ بیشترین میزان خود را طی سال گذشته تجربه کرد، با یک روند نزولی تا فروردین ماه ۱۳۹۸ مواجه شد و به ۱۰۴ دستگاه رسید، سپس تا خرداد ماه ۱۳۹۸ روند صعودی را طی کرده و به ۱۸۲ دستگاه رسیده است. در تیرماه ۱۳۹۸ میزان تولید این کالاها با کاهش ۱۵ درصدی نسبت به خردادماه حدود ۱۵۵ هزار دستگاه بوده و پس از آن در مرداد ماه ۱۳۹۸ همچنان به روند نزولی خود ادامه داده و با کاهش ۵,۸ درصدی نسبت به ماه قبل، به ۱۴۶ دستگاه رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته رشد منفی ۶۷ درصدی را تجربه کرده است.

میزان تولید روغن‌های نباتی در فروردین ۱۳۹۸ با رشد منفی ۳۴ درصدی نسبت به ماه قبل خود همراه بوده و پس از آن در اردیبهشت افزایش یافته و مجددا در خرداد ۱۳۹۸ کاهش پیدا کرده و به ۱۲۳ هزارتن رسیده است. میزان تولید این محصول در تیرماه ۱۳۹۸ با رشد ۱۰,۵ درصدی نسبت به خرداد ۱۳۹۸ به حدود ۱۳۶ هزارتن رسیده پس از آن مجددا در مرداد ۱۳۹۸ حدود ۷ درصد کاهش یافته و به ۱۲۷ هزارتن رسیده است. شایان ذکر است میزان تولید این کالا در مرداد ۱۳۹۸ نسبت به مرداد ۱۳۹۷ رشد حدود ۳۱ درصدی را تجربه کرده است. میزان تولید داروی انسانی پس از کاهش حدود ۳۹ درصد در فروردین ۱۳۹۸ نسبت به اسفند ۱۳۹۷ به ۱.۹ میلیارد عدد رسید. این در حالی است که پس آن میزان تولید این کالا در اردیبهشت ۱۳۹۸ به ۳.۸ میلیارد افزایش یافته و در ادامه در خردادماه به ۳.۷ میلیارد عدد کاهش پیدا کرده است. در تیرماه ۱۳۹۸ میزان تولید این کالا با رشد حدود ۱۱ درصدی نسبت به ماه گذشته همراه بوده و به ۴.۱ میلیارد عدد رسیده (بیشترین مقدار طی یک سال گذشته) است. پس از آن در مردادماه حدود ۵ درصد افت کرده و به ۳.۹ میلیارد عدد رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته حدود ۲۶ درصد افزایش یافته است.

میزان تولید انواع کاغذ پس از کاهش ۲۲ درصدی در فروردین ۱۳۹۸ نسبت به اسفند ۱۳۹۷، روند صعودی را تا خرداد ماه طی کرده است. تولید این کالا در تیرماه سال ۱۳۹۸ با کاهش ۴ درصدی نسبت به خردادماه حدود ۸۶ هزارتن بوده و پس از آن در مرداد ۱۳۹۸، حدود ۲ درصد رشد یافته و به ۸۷ هزار تن رسیده است. شایان ذکر است میزان تولید این کالا در مرداد ۱۳۹۸ نسبت به مرداد ۱۳۹۷ حدود ۵۵ درصد افزایش یافته است.

   در کالاهای معدنی چه گذشت؟

بررسی‌های انجام شده در این گروه کالاهای تولید شده منتخب معدنی نشان می‌دهد که میزان تولید فولاد خام در تیر ۱۳۹۸با کاهش ۵ درصدی نسبت به خرداد ۱۳۹۸ حدود ۱,۹۴ میلیون تن بوده و پس از آن در مرداد ۱۳۹۸ با افزایش ۱.۵ درصدی به حدود ۱.۹۷ میلیون تن رسیده است که این مقدار نسبت به مقدار مشابه سال گذشته حدود ۵ درصد رشد کرده است. همچنین روند نزولی تولید محصولات فولادی که از خرداد ۱۳۹۸ آغاز شده بود، در مرداد ۱۳۹۸ نیز تداوم داشته و با کاهش ۲.۵ درصدی به حدود ۱.۷ هزارتن رسیده که نسبت به مرداد ۱۳۹۷ رشد حدود ۷ درصدی را تجربه کرده است. تولید شمش آلومینیوم که از خرداد ۱۳۹۸ به آرامی کاهش یافته بود، به روند نزولی خود تا مرداد ۱۳۹۸ نیز همچنان ادامه داده و به ۱۹.۹ هزارتن رسیده که نسبت به مرداد ۱۳۹۷ حدود ۳۶ درصد افت کرده است. روند نزولی تولید سنگ آهن در مردادماه نیز همچنان ادامه داشته و با کاهش ۴ درصدی به ۲.۶ میلیون تن رسیده است. این رقم نسبت به مرداد ۱۳۹۷ حدود ۴.۵ درصد کاهش یافته است. تولید کنسانتره زغال سنگ در تیرماه ۱۳۹۸ نسبت به خرداد ۱۳۹۸ حدود ۱۰ درصد افزایش یافته و برابر با ۱۴۴ هزارتن بوده سپس در مرداد ۱۳۹۸ مجددا کاهش یافته و به ۱۴۳ هزارتن رسیده است. که این مقدار نسبت به مرداد ماه سال ۹۷ معادل ۵.۱ درصد افزایش یافته است.

   آمار منتخبین شیمیایی و پتروشیمی

آمارهای منتشر شده در این حوزه نیز نشان می‌دهد که روند صعودی تولید پلیاتیلن در تیرماه و مردادماه ۱۳۹۸ نیز ادامه یافته و به ترتیب به ۴۲۵ هزارتن و ۴۲۷ هزارتن رسیده؛ اگرچه که از سرعت رشد آن نسبت به خرداد ماه کاسته شده است. تولید این محصول در مرداد ۱۳۹۸ نسبت به مرداد ۱۳۹۷، ۸ درصد افزایش یافته است. تولید پلیپروپیلن از فروردین ۱۳۹۸ تا تیرماه روند نزولی کندی را در پیش گرفته و در تیرماه ۱۳۹۸ با کاهش حدود ۳ درصدی نسبت به خرداد ۱۳۹۸، حدود ۶۹ هزارتن بوده است. پس از آن در مرداد ۱۳۹۸ با ۶,۸ درصد رشد نسبت به تیرماه به ۷۴ هزارتن رسیده که نسبت به مقدار مشابه سال گذشته ۷ درصد افت کرده است. میزان تولید پلی استایرن در اردیبهشت ۱۳۹۸ پس از افزایش ۲۱ درصدی نسبت به فروردین ۱۳۹۸، حدود ۴۶ هزارتن شده و پس از آن در خرداد ۱۳۹۸، ۲۱ درصد کاهش یافته و به ۳۶ هزارتن رسیده است. روند نزولی تولید این محصول در تیرماه و مردادماه ۱۳۹۸ نیز ادامه یافته و برای هرکدام به حدود ۳۳ هزارتن رسیده است. تولید این محصول در مرداد ۱۳۹۸ نسبت به مرداد ۱۳۹۷ با کاهش ۱۷.۵ درصدی همراه بوده است. روند نزولی تولید اوره در مرداد ۱۳۹۸ متوقف شده و با رشدی حدود ۲۶ درصدی نسبت به تیرماه به ۵۵۸ هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد ۱۳۹۷ با افزایش حدود ۴ درصدی همراه بوده است. روند نزولی تولید این آمونیانک نیز در مرداد ۱۳۹۸ متوقف شده و با رشد ۱۹ درصدی نسبت به تیرماه به ۳۸۲ هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد ۱۳۹۷ با افزایش حدود ۵.۴ درصدی همراه بوده است.

تولید پلی بوتادین رابر از فروردین ۱۳۹۸ با روند نزولی تا مرداد ۱۳۹۸ مواجه بوده به گونه‌ای که میزان تولید این محصول در مرداد به یک هزارتن رسیده که نسبت به نسبت به تیر ۱۳۹۸ با کاهش شدید حدود ۷۱ درصدی همراه بوده است. این مقدار نسبت به مرداد ۱۳۹۷ با کاهش حدود ۶۷ درصدی همراه بوده است. روند صعودی تولید پلی‌کربنات در مرداد ۱۳۹۸ متوقف شده و با حدود ۸ درصد کاهش نسبت به تیر ۱۳۹۸، به ۱,۲ هزارتن رسیده است. این مقدار نسبت به مرداد ۱۳۹۷ حدود ۲۹.۵ درصد کاهش یافته است.

همچنین روند صعودی تولید اپوکسی رزین تا مرداد ۱۳۹۸ ادامه یافته و با رشد ۸۰ درصدی نسبت به تیر ۱۳۹۸ به ۹۰۰ تن رسیده که بیشترین مقدار تولید این کالا از ابتدای سال ۱۳۹۸ بوده است. این مقدار نسبت به مرداد ۱۳۹۷ بیشاز دو‌برابر شده است.