گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
مقایسه خلاصه وضعیت قیمت در بازارها طی ۲ ماهه نخست سال ۹۸ و ۹۹ نشان می‌دهد که میانگین نرخ خرید هر دلار در بازار آزاد از ۱۴هزار و ۱۰۰تومان به ۱۶هزار و ۱۰۰تومان افزایش یافته که رشدی ۱۳.۹ درصدی داشته است. همچنین میانگین نرخ خرید هر یورو در بازار آزاد شهر تهران از ۱۶ هزار تومان به ۱۷هزار و ۴۰۰ تومان افزایش یافته و رشدی ۸.۸ درصدی را به ثبت رسانده است.
به گزارش «تعادل»، طی مدت زمان مشابه هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز از ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده که ۳۶.۲ درصد رشد را نشان می‌دهد. این آمار برای هر قطعه سکه طرح قدیم نیز حکایت از رشدی ۳۷.۴ درصدی دارد. میانگین قیمت خرید هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم در ۲ ماهه ۹۸ برابر با ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان که در ۲ ماهه امسال به ۶ میلوین و ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
بهای هر متر مربع واحد مسکونی معامله شده در شهر تهران نیز ۳۴.۸ درصد طی این مدت افزایش یافته و قیمت هر متر مربع واحد مسکونی معامله شده در شهر تهران از ۱۲ میلیون تومان به ۱۶ میلوین و ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
بالاترین رشد اما متعلق به شاخص ارزش سهام معامله شده در بازار سهام (۱۰۰=۱۳۹۵) است. این شاخص که در ۲ ماهه نخست سال ۹۸ برابر با ۴۷۹.۲ درصد بود، در ۲ ماهه امسال به ۳۷۸۷.۴ درصد رسیده و رشدی ۶۹۰.۴ درصدی را تجربه کرده است.شاخص تعداد سهام معامله شده در بازار سهام (۱۰۰=۱۳۹۵) نیز طی مدت زمان مورد گزارش از ۴۱۰.۵ درصد به ۷۷۶.۹ درصد رسیده و ۸۹.۳ درصد رشد یافته است.
طی این مدت، شاخص تورم یا بهای کالاها و خدمات مصرفی کل کشور (۱۰۰=۱۳۹۵) از ۱۷۲.۲ درصد به ۲۰۷.۴ درصد رسیده که ۲۰.۴ درصد رشد را نشان می‌دهد. در ۲ ماهه نخست سال گذشته شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری کشور (۱۰۰=۱۳۹۵) برابر با ۱۷۰.۷ درصد بود که در ۲ ماهه نخست امسال این رقم به ۲۰۶.۱ درصد رسیده و رشدی ۲۰.۷ درصدی را به ثبت رسانده است. براساس این گزارش شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای روستایی کشور (۱۰۰=۱۳۹۵) نیز طی این مدت از ۱۸۱ درصد به ۲۱۴.۹ درصد رسیده و رشدی ۱۸.۷ درصدی را نشان می‌دهد. در ۲ ماهه نخست سال ۹۸ شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی کل خانوارهای استان تهران (۱۰۰=۱۳۹۵) ۱۷۲.۲ درصد بود که در ۲ ماهه نخست امسال به ۲۱۳.۴ درصد رسیده که رشدی ۲۳.۹ درصدی یافته است.
رشد 17 درصدی هفته گذشته
در هفته‌ای که گذشت، دلار از بورس جلو زد و پربازده‌ترین بازار مالی هفته شد. روز پنج شنبه دلار به 22510، یورو 25400، درهم 6200 تومان، پوند 28200، لیر ترکیه 3330، یوان چین 3240، دلار کانادا 16900 تومان معامله شد. در هفته گذشته، نرخ دلار در صرافی ملی از ۱۸۹۵۰ به ۲۲۲۰۰ تومان رسید و به این‌ترتیب بازدهی آن ۱۷.۱ درصد مثبت شد. یورو نیز با ۱۵.۶ درصد افزایش، دومین بازار پربازده هفته سوم تیرماه بود. در بازار طلای این هفته شاهد ثبت رکوردهای جدیدی بودیم؛ بر این اساس طلا ۷.۴ و سکه ۱۰.۴ درصد گرانتر شد. بازار سرمایه این هفته از قافله عقب ماند؛ شاخص بورس طی این مدت از یک میلیون و ۶۱۲ هزار و ۹۰۲ واحد به یک میلیون و ۷۵۱ هزار و ۶۷۸ واحد رسید و به‌این‌ترتیب بازدهی آن ۸.۷ درصد مثبت شد.
در ابتدای هفته‌ای که گذشت، سکه طرح جدید ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و سکه طرح قدیم ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان داد و ستد می‌شد. نیم‌سکه پنج میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، ربع سکه دو میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سکه گرمی یک میلیون و ۵۵۰ هزار تومان قیمت داشتند.
حباب ۹۵۰ هزار تومانی سکه
به گفته نایب‌رییس دوم اتحادیه طلا و جواهر تهران، باتوجه به ثبت رکورد جدید قیمتی برای طلای جهانی پس از ۹ سال و افزایش شدید نرخ ارز در داخل، روند قیمت‌ها در هفته‌ای که گذشت، صعودی و بی‌سابقه بوده است. محمد کشتی‌آرای در تشریح وضعیت هفته اخیر بازار سکه و طلا اظهار کرد: وضعیت بازار این هفته بدین گونه بود که اونس جهانی با افزایش حدود ۴۰ دلاری از ۱۷۷۵ دلار در ابتدای هفته به ۱۸۱۵ دلار در انتهای هفته رسید. بالاترین نرخ ثبت شده برای اونس جهانی ۱۸۱۲ دلار در سال ۲۰۱۱ میلادی بوده است؛ بنابراین در هفته‌ای که گذشت، قیمت اونس جهانی پس از ۹ سال رکود قیمتی را شکست و بالاترین قیمت را در روز پنجشنبه ثبت کرد.
از سوی دیگر در این هفته مجددا شاهد افزایش نرخ ارز در بازارهای داخلی بودیم. در طول هفته قیمت ارز روند صعودی داشت و باعث شد که قیمت سکه و طلا تا پایان هفته صعودی پیش رود. البته اواسط هفته، قیمت ارز باتوجه به صحبت‌های رییس کل بانک مرکزی در یک روز افت کرد که به دنبال آن، قیمت سکه و طلا و همچنین حباب سکه به‌شدت کاهش پیدا کرد اما این کاهش یک روز بیشتر دوام نداشت و از روز سه‌شنبه به بعد دوباره صعودی شد.
وی در رابطه با آخرین وضعیت و قیمت‌ها در بازار گفت: همانطور که اشاره شد قیمت اونس جهانی در محدوده ۱۸۱۵ دلار قرار داد و هر دلار امریکا نیز در حدود ۲۲ هزار و ۴۰۰ تومان معامله می‌شود؛ بنابراین باتوجه به افزایش این دو پارامتر، قیمت سکه و به‌ویژه قیمت طلا به نسبت طلای جهانی بالا بوده و افزایش داشته است. بر این اساس قیمت هر قطعه سکه تمام بهار طرح جدید با افزایش ۳۰۰ هزار تومانی نسبت به ابتدای هفته، ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، سکه تمام طرح قدیم با ۱۰۰ هزار تومان افزایش ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت دارند. در حال حاضر حباب سکه در محدوده ۹۵۰ هزار تومانی برای هر قطعه سکه است.قیمت هر قطعه نیم سکه پنج میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، ربع سکه سه میلیون و ۱۲۰ هزار تومان و سکه‌های یک گرمی یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است. همچنین هر مثقال طلا چهار میلیون و ۱۷۰ هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۹۶۲ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت دارند.
افزایش نرخ در صرافی‌ها
روز جمعه 20 تیرماه 99، به دنبال افزایش اونس جهانی طلا به 1814 دلار، و معامله نرخ دلار به 22420 تومان، قیمت طلا و سکه در سطح هفته گذشته باقی مانده است. هر گرم طلای 18 عیار 966 هزار، مظنه مثقال 17 عیار 4 میلیون و 186 هزار، سکه جدید 10 میلیون و 450 هزار، سکه قدیم 9 میلیون و 500 هزار، نیم سکه 5 میلیون و 300 هزار، ربع سکه 3 میلیون و 200 هزار، سکه گرمی 1 میلیون و 450 هزار تومان معامله شد.
در معاملات پنجشنبه هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با کاهش ۲۰۰ هزار تومانی به بهای ۱۰ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان فروخته شد.همچنین هر قطعه سکه تمام طرح قدیم ۹ میلیون و ۶۵۰هزار تومان، نیم سکه ۵ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ربع سکه ۳ میلیون و ۶۰ هزار تومان و هر قطعه سکه یک گرمی یک میلیون و ۶۵۰ هزار تومان تعیین قیمت شد.طلای خام ۱۸ عیار هر گرم ۹۵۶ هزار و ۴۱۱ تومان معامله شد. هر مثقال طلا نیز ۴ میلیون و ۱۴۳ هزار تومان به فروش رسید.سامانه سنا نیز نرخ میانگین ارز در 18 تیر 99 را برای دلار 21051، لیرترکیه 3131، دلار کانادا 15941، یورو 23440، درهم 5760، پوند 26214 تومان اعلام کرد. نرخ حواله نیز در سامانه نیما برای دلار 17714، یورو 19746، درهم 4720، یوان 2595 تومان اعلام شد. براین اساس اختلاف قیمت دلار نیما با دلار سنا و صرافی‌ها به 3337 تومان، اختلاف دلار نیما با دلار آزاد به 4706 تومان رسید.
در جریان معاملات بازار ارز، روز پنجشنبه صرافی‌های بانکی هر دلار امریکا را به قیمت ۲۲ هزار تومان خریداری و ۲۲ هزار و ۲۰۰ تومان فروختند و نرخ خرید و فروش دلار ۱۵۰ تومان افزایش یافت. همچنین، این صرافی‌ها هر یورو را معادل ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومان می‌خرند و به قیمت ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان نیز می‌فروشند که نرخ خرید و فروش یورو به ترتیب ۱۰۰ و ۱۵۰ تومان با افزایش قیمت مواجه شده است. علاوه بر این، بانک‌ها نیز هر دلار امریکا را به قیمت ۲۱ هزار و ۵۶۰ تومان و هر یورو را معادل ۲۴ هزار و ۵۰۳ تومان می‌خرند.
مشکل چند نرخی ارز موجب شده که اختلاف دلار نیمایی با سناو صرافی و حواله و بازار آزاد افزایش یابد و در برخی روزها اختلاف دلار نیما و بازار ازاد به 5 هزار تومان رسیده است. به عقیده کارشناسان این موضوع از یک سو باعث تقاضای کاذب و خرید و فروش شده و از سوی دیگر، صادرکنندگان را تشویق نمی‌کند که ارز خود را سریع به بازار عرضه کنند.
شمس‌الدین حسینی عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس در مورد چند نرخی دلار می‌گوید: برای تعیین دلایل افزایش نرخ ارز و قیمت دقیق آن نیازمند اطلاعات دقیقی در حوزه منابع و مصارف ارزی هستیم. مسلماً در شرایط فعلی و باوجود نوسان و افزایش بی‌رویه قیمت ارز، ساماندهی مجدد منابع و مصارف ارزی اجتناب‌ناپذیر است.تعدد نرخ‌های ارزی یکی از مباحثی است که می‌تواند به افزایش کاذب مصارف ارزی در کشور دامن بزند. اکنون ۴ نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی، نیمایی، سامانه سنا و حواله‌ای وجود دارد، که این موضوع می‌تواند منشأ تقاضای کاذب برای ارز باشد و باید سریعاً بعد از رسیدگی تعدد نرخ‌ها کاهش یابد.دولت و سیستم بانکی دغدغه ورود منابع ارزی به چرخه تجاری کشور را دارند اما نباید این موضوع را با سیاست‌های تهدیدی یا تحدیدی انجام دهند بلکه باید از سیاست‌های تشویقی و ابزارهای نظارتی استفاده کنند.
در کشور کمبود ارز نداریم
مسلم صالحی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با بیان اینکه به اندازه کافی ارز در کشور وجود دارد، تاکید کرد: این ارزها در بازار دلالی در حال جابه‌جا شدن است، ایجاد اعتماد در مردم از سوی دولت تا مردم ارز را بازگردانند و در اختیار دولت قرار دهند می‌تواند کارآمد باشد.
وی درباره اولویت‌های اقتصادی کشور و نقش کمیسیون اقتصادی در ساماندهی این وضعیت گفت: یکی از ضعف‌های عمده مجلس دهم و دولت تا به امروز فراموشی موضوع نظارت است، یک وظیفه مجلس تقنین و وظیفه دیگر نظارت است، در حوزه‌های مختلف قانون تصویب می‌کنیم ولی گاهی فراموش می‌کنیم که وظیفه نظارتی نیز داریم.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه در جلسه کمیسیون به این مهم تاکید کردم که ۵۰ درصد زمان کمیسیون را به وظیفه نظارتی اختصاص دهیم، تصریح کرد: باید ببینیم در وضعیت بازار ارز و نوسانات در سایر بازارها به چه میزان به نقش نظارتی توجه شده و به چه میزان دستگاه‌های مرتبط را به پای میز پاسخگویی هدایت کردیم؟صرفا نشسته‌ایم قانون تصویب کرده‌ایم و می‌گوییم قیمت‌ها در حال افزایش است، امیدوارم کمیسیون با جدیت در حوزه نظارت ورود کند و این نقش را به خوبی ایفا کند.از سوی دیگر وظیفه دولت نیز در این حوزه باید مورد توجه باشد، اگر در حوزه نظارتی بتواند قوی عمل کند می‌تواند در کنار مجلس عملکرد مطلوبی دلشته باشد.صالحی درباره نوسانات بازار ارز خاطرنشان کرد: ارز در بازار یا در دست مردم است یا در دست واسطه. اینگونه نیست که کمبود ارز داشته باشیم، ارز داریم و به اندازه کافی ارز در کشور وجود دارد، ولی این ارزها در بازار دلالی در حال جابه‌جا شدن است، ایجاد اعتماد از سوی دولت در میان مردم تا مردم ارز را بازگردانند و در اختیار دولت قرار دهند می‌تواند کارآمد باشد، تجربه کشورهایی مانند ترکیه این را نشان داد.
جهش جهانی دلار
ارزش دلار در معاملات خارجی به طرز محسوسی افزایش یافت. به گزارش رویترز، با وجود آنکه با بازگشایی تدریجی اقتصاد، شاخص‌های کلان اقتصادی وضعیت بهتری پیدا کرده‌اند اما رییس بانک مرکزی امریکا گفته است چالش‌های کاملا محسوسی بر سر راه اقتصاد وجود دارد. جروم پاول چشم‌انداز اقتصاد امریکا را کاملا نامطمئن دانست و افزود: همه‌چیز به این بستگی دارد که سرعت شیوع کرونا تا چه حد مهار شود و تلاش‌های دولت برای حمایت از بخش‌های مختلف اقتصادی تا چه حد موفق باشد.داده‌های منتشرشده توسط وزارت بازرگانی امریکا نشان می‌دهد فعالیت‌های صنعتی این کشور در ماه ژوئن به میزان کاملا محسوسی تقویت شده و در حال بازگشت به سطوح قبل از بحران کرونا است. روند اشتغال‌زایی در بازار کار نیز کماکان مثبت باقی مانده و نرخ بیکاری رو به کاهش است.از سوی دیگر با بازگشایی مجدد کسب و کارها شاهد اوج‌گیری شیوع کرونا بوده‌ایم و در برخی از نقاط چین محدودیت‌های رفت و آمدی مجددا به اجرا درآمده‌اند تا جلوی شیوع بیشتر ویروس کرونا که طبق اعلام مقامات بهداشتی چین دارای برخی رفتارهای متفاوت از ویروس اولیه آن است گرفته شود. طبق اعلام مقامات چینی ویروس کرونای جدید از طریق اروپا وارد چین شده است. در برخی از نقاط انگلیس و استرالیا نیز محدودیت‌هایی برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا در نظر گرفته شده است.رودریگو کارتیل، استراتژیست مسائل ارزی در «بانک ملی استرالیا » گفت: افزایش مجدد شمار مبتلایان به کووید۱۹ در جهان ممکن است سیاست‌گذاران را به تغییر ریل سیاست بازگشایی اقتصادها سوق دهد و این مساله برای بازارها بسیار تلخ خواهد بود. لازم است بدانیم تاثیر قرنطینه فاز نخست بر روی اقتصادها به ویژه روی اقتصاد امریکا چقدر بوده است.با توجه به افزایش مخارج دولت، روند صعودی بدهی و کسری بودجه در امریکا ادامه دارد؛ میزان بدهی‌های امریکا تا پایان ماه ژوئن ۲۰۲۰ به ۲۶ تریلیون و ۳۲۳ میلیارد و ۸۹۴ میلیون دلار رسیده است. کسری بودجه دولت امریکا نیز تا پایان ماه ژوئن به شش تریلیون و ۲۵۱ میلیارد و ۸۳ میلیون دلار رسیده است.کارل شاموتا - استراتژیست ارشد بازارهای ارز در موسسه « کمبریج گلوبال پیمنتس » - گفت: به‌طور واضحی شاهد بهبود اطمینان معامله گران نسبت به ریسک‌های موجود بر سر راه اقتصاد جهانی بوده‌ایم و مقامات امریکا و چین حمایت‌های خوبی از بازارهای مالی خود کرده‌اند، با این حال به ویژه در حوزه پولی سیاست‌گذاری‌ها با آنچه در طول بحران مالی ۲۰۰۹ اتفاق افتاد، تفاوت دارد.دور تازه تنش‌های امریکا و چین بر سر مساله هنگ کنگ حالا ممکن است به حوزه ارزی نیز کشیده شود و برخی از منابع آگاه گفته‌اند شماری از مقامات دولت امریکا به ترامپ پیشنهاد داده‌اند تا اتصال دلار هنگ کنگ به دلار امریکا را ملغی اعلام کند. با این حال برخی از کارشناسان نگرانند چنین اقدامی باعث شود تا چین با فروش بخشی از اوراق قرضه خزانه‌داری امریکا که در اختیار دارد، فشار روی بازدهی این اوراق را تشدید کند.چین دومین دارنده بزرگ اوراق قرضه وزارت خزانه داری امریکا در جهان، پس از ژاپن است اما تاکنون از این سلاح استفاده نکرده است. از سوی دیگر مایک پمپئو- وزیر خارجه امریکا از احتمال ممنوعیت فعالیت اپلیکیشن‌های محبوب چینی نظیر تیک تاک در امریکا خبر داده است.یوکیو ایشیزوکی- استراتژیست ارزی در موسسه «دایوا سکیوریتیز » - گفت: روز به روز رفتار معامله‌گران تغییر می‌کند و الگوی ثابتی ندارد. حالا همه به خاطر ویروس (کرونا) مجددا دست به عصا شده‌اند. چون که هنوز ویروس را تحت کنترل در نیاورده‌ایم ریسک‌های جدید نظیر ریسک جنگ ارزی بین پکن و واشنگتن می‌تواند به سرعت با واکنش منفی بازار مواجه شود.شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با ۰.۵۵ درصد افزایش نسبت به روز قبل و در سطح ۹۶.۸۷ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس معادل ۱.۰۶۱ دلار اعلام شد. مخالفت برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نظیر هلند، دانمارک، سوئد و اتریش با طرح پیشنهادی فرانسه و آلمان تاکنون مانع از آن شده است تا بسته یک تریلیون یورویی حمایتی از اقتصادهای اروپایی در برابر ویروس کرونا به مرحله اجرا درآید. از سوی دیگر مرزهای اتحادیه اروپا هنوز به روی شمار زیادی از کشورها بسته باقی خواهد ماند که این مساله روی تجارت خارجی و جریانات سرمایه‌ای موثر خواهد بود.
