گروه اقتصاد کلان|
«خانوارهای ایرانی همه کالاها را با ارز ۴۲۰۰ تومانی از دولت دریافت خواهند کرد تا مردم از تحریم‌ها مصون باشند. برای بنگاه‌ها نیز ما به التفاوت سود تسهیلات در نظر گرفتیم. تا از رکود تولید جلوگیری کنیم. بنابراین در مصارف، منابع و اهداف بودجه، اثر تحریم را پیش بینی کردیم و امیدواریم با این بودجه از تنگناها عبور کنیم.» اینها بخشی از اظهارات رییس سازمان برنامه و بودجه در جلسه رونمایی از لایحه بودجه 98 بود که روز پنج‌شنبه در محل سازمان برنامه برگزار شد. تاکید نوبخت و معاونش بر اینکه در بودجه سال آینده سعی شده درآمدها طوری محاسبه شوند که تحریم‌ها نتواند بر میزان آنها اثرگذار باشد و از سوی دیگر مساله عدالت اجتماعی و تقویت قدرت معیشت اقشار مردم به ویژه فرودستان را در دستور دارد. به نظر می‌رسد دولت در روزهایی که زیر فشار مطالبات انباشت شده اقتصادی قرار دارد، تلاش می‌کند با برنامه‌ریزی در مقابل کاهش چشمگیر قدرت خرید مردم بایستد. هر چند در شرایطی که رشد اقتصادی پایین می‌آید و تحریم‌ها فشاری دوچندان می‌سازند چنین کاری آسان نخواهد بود اما اگر روحانی و تیمش از پس این کار برآیند می‌توانند بیش از گذشته صلاحیت و توانایی‌های خود را به رخ منتقدان به ویژه دست اندرکاران دولت‌های نهم و دهم بکشند.
به گزارش «تعادل» محمدباقر نوبخت در رونمایی از لایحه بودجه سال ۹۸ کشور با بیان اینکه لایحه در ۶ جلد تنظیم شده است، گفت: صبح همراه با لایحه بودجه، سه جلد گزارش عملکرد دولت در خصوص اجرای برنامه ششم توسعه به مجلس تقدیم شده است. همچنین دو جلد اهداف مبانی اقتصادی و اجتماعی همه دستگاه‌ها را تحت عنوان سند بنیادین لایحه بودجه ۹۸ به مجلس تقدیم کرده‌ایم.
معاون رییس‌جمهور با بیان اینکه بودجه ۹۸، بودجه مبتنی بر عملکرد است، گفت: برای اینکه نمایندگان مطمئن شوند که بودجه مبتنی بر عملکرد است، در یک جلد مبانی قیمت تمام شده دستگاه‌ها را نیز به مجلس ارسال کردیم. به صورت شفاف یک کتاب در رابطه با طرح‌های عمرانی که قرار است واگذار شوند، تهیه کرده و به مجلس ارسال کرده‌ایم تا از رانت جلوگیری شود.
نوبخت با بیان اینکه تمامی دستگاه‌هایی که از معافیت مالیاتی برخوردار هستند را به مجلس معرفی کردیم، افزود: همچنین گزارشی تهیه کردیم مبنی بر اینکه غیر از یارانه نقدی که پرداخت می‌کنیم، چه میزان یارانه غیرمستقیم پرداخت می‌کنیم.
وی در خصوص بودجه یارانه نقدی برای سال آینده گفت: در لایحه پیشنهادی دولت، بودجه یارانه نقدی برای سال آینده ۴۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. در قانون بودجه سال ۹۷ کل کشور، بودجه یارانه نقدی ۴۴ هزار میلیارد تومان است.
433 هزارمیلیاردتومان درآمد مالیات حقوق گمرکی و سایر
رییس سازمان برنامه و بودجه کشور ادامه داد: ۴۳۳ هزار میلیارد تومان درآمد بودجه ناشی از مالیات، حقوق گمرکی و سایر است، بنابراین برای پوشش هزینه‌ها مجبور به واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی هستیم که نفت و گاز از جمله دارایی‌های سرمایه‌ای است. همچنین دارایی‌های مالی از جمله اورراق، سهام شرکت‌ها را نیز واگذار می‌کنیم.
نوبخت اظهار داشت: برای سال آینده ۳۱ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان برای خرید اوراقی که در سال‌های گذشته خریده و امسال باید بازپرداخت کنیم، هزینه خواهیم کرد.
رییس سازمان برنامه و بودجه اوراقی که طی سال‌های گذشته خریدیم صرف طرح‌های عمرانی کردیم، گفت: امسال ۳۸ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق فروختیم و سال آینده ۳۲ هزار میلیارد تومانش را می‌خریم. این در حالی است که نوبخت در دفاع از انتشار اسناد خزانه این صحبت‌ها را بر زبان آورد و منتقدانی که چنین اقدامی را خطرناک و آینده فروشی می‌دانند را به توجه بیشتر به ضرورت استفاده از این اسناد دعوت کرد.
وی با بیان اینکه یک ریال از خزانه پرداخت نمی‌شود مگر برای تخصیص، گفت: با توجه به اینکه انضباط مالی داریم، اوراقی که منتشر می‌کنیم را در زمان سررسیدشان پرداخت می‌کنیم.
نوبخت در پایان به تشکر از معاونان خود پرداخت و از تلاش‌های آنها برای تکمیل لایحه سال آینده سپاسگزاری کرد.
در ادامه این نشست حمیدرضا پورمحمدی، معاون سازمان برنامه و بودجه کشور، گفت: امسال در شرایطی هستیم که تحریم‌های ظالمانه امریکا را داریم که این مساله محدودیت‌هایی را در منابع ایجاد می‌کند، از این رو حمایت از معیشت عمومی و بحث سلامت یکی از بارزترین ویژگی‌های بودجه است. همچنین در این شرایط باید مراقب باشیم واحدهای تولیدی کشور با رکود مواجه نشوند از این رو باید مورد حمایت قرار گیرند؛ از سویی دیگر برای اشتغال جوانان و افراد باید برنامه‌ریزی کرد. بنابراین از دیگر ویژگی‌های بودجه ۹۸ اشتغال و تولید است.
پورمحمدی با بیان اینکه پایداری بودجه در برابر تحریم‌ها و شوک‌ها دیگر ویژگی بودجه ۹۸ است، گفت: امسال زوایای جدیدی از بودجه شامل انواع معافیت‌ها در حوزه مالیات، گمرک و یارانه را شفاف کرده و سعی کردیم در معرض دید عمومی بگذاریم.
وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین مولفه‌های بازار این است که دولت چه میزان ارز در اختیار بازار می‌گذارد، گفت: ۱۴ میلیارد دلار، ارز با نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی در نظر گرفتیم.
7 هزارمیلیاردتومان
برای حمایت از معیشت خانوارهای نیازمند
پورمحمدی تصریح کرد: هفت هزار میلیارد تومان برای حمایت از معیشت خانوارهای نیازمند، ۳۷ هزار میلیارد تومان برای حوزه سلامت، ۱۵ هزار میلیارد تومان برای توسعه متوازن منطقه و ۸ هزار میلیارد تومان برای یارانه گندم در نظر گرفتیم. همچنین نوسازی بافت‌های فرسوده ۳ برابر خواهد شد به گونه‌ای که از ۱۰۰ هزار واحد در سال ۹۷ به ۳۰۰ هزار واحد در سال ۹۸ افزایش خواهد یافت.
وی با بیان اینکه حمایت از تولید و اشتغال در حوزه‌های مختلف به صورت ویژه در بودجه ۹۸ مورد توجه است، گفت: همچنین در حوزه علم و فرهنگ، برای حمایت از پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری و مراکز نوآوری رشد ۷۱ درصدی اعتبار هزینه‌ها را در نظر گرفتیم. تامین یک میلیارد دلار از تسهیلات تامین مالی خارجی به منظور تجهیز آزمایشگاه‌ها را در نظر گرفته‌ایم.
وی ادامه داد: برای رتبه‌بندی معلمان ۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. اعتبارات آموزش و پروش از ۳۳ هزار میلیارد تومان به ۴۳ هزار میلیارد تومان رسید. ۹۰۰ میلیارد تومان از سوی دولت و ۱۲۰۰ میلیارد تومان از سوی خیرین برای حمایت از ساخت مدارس در مناطق محروم در نظر گرفته‌ایم.
معاون سازمان برنامه و بودجه کشور در ادامه با بیان اینکه برای سال آینده اعتبارات آب شرب رشد ۲۰ درصدی دارد، گفت: برای خرید تضمینی آب از بخش خصوصی رشد ۱۰۰ درصدی در نظر گرفته‌ایم. برای اعتبار عمرانی بخش محیط زیست رشد ۱۸ درصدی در نظر گرفته‌ایم.
پورمحمدی همچنین به پایداری بودجه در برابر تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: دولت حجم وسیعی اموال منقول و غیرمنقول دارد که باید فعال شوند و در اختیار بخش خصوصی قرار بگیرد. همچنین اصلاحات مالیاتی و اصلاح نظام یارانه‌ای و قیمت‌گذاری برای پایداری بودجه مورد توجه قرار گرفته است.
به گفته پورمحمدی در بودجه ۹۸ تمام دستگاه‌های ملی استانی بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد خواهد بود. او در ادامه افزود: همچنین برای اولین‌بار «آشکار کردن معافیت‌های مالیاتی» و «آشکار کردن یارانه‌های پنهان» را در دستو کار قرار دادیم.
معاون سازمان برنامه و بودجه در ادامه ساماندهی بدهی‌های دولت را مورد اشاره قرار داد و گفت: اصلاحات نظام بانکی برای افزایش سرمایه و پرداخت بخشی از بدهی‌ها و فعال کردن عملیات بازار باز در دستور کار است. در لایحه بودجه سال آینده، تامین اصل و سود اوراق مالی در سررسید و تامین به موقع تعهدات بین‌المللی واستمرار سازوکار تهاتر مطالبات و بدهی‌های دولت در نظر گرفته شده است.
وابستگی بودجه ۹۸ به نفت؛ ۲۷ درصد
در ادامه این نشست رییس سازمان برنامه و بودجه به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در پاسخ به این سوال که برای مقابله با تحریم چه تدبیری اندیشیده‌اید، گفت: فروش روزانه نفت که امسال ۲ میلیون و ۴۱۰ هزار بشکه بود را برای سال آینده ۱.۵ میلیون بشکه در نظر گرفته‌ایم و وابستگی بودجه به نفت حدود ۲۷ درصد خواهد بود. در مصارف هم در دو حوزه هزینه‌ای و عمرانی تفکیک ایجاد کردیم. به همین جهت در بخش هزینه‌ها برای «سایر» رشد صفر و برای «حقوق و دستمزد»، ۲۰ درصد افزایش درنظر گرفته شد. البته حرف آخر را مجلس می‌زند اما توان ما در حد ۲۰ درصد است.
نوبخت گفت: سعی کردیم تورم را از دو جهت کنترل کنیم. خانوارهای ایرانی همه کالاها را با ارز ۴۲۰۰ تومانی از دولت دریافت خواهند کرد تا مردم از تحریم‌ها مصون باشند. برای بنگاه‌ها نیز ما به التفاوت سود تسهیلات در نظر گرفتیم. تا از رکود تولید جلوگیری کنیم. بنابراین در مصارف، منابع و اهداف بودجه، اثر تحریم را پیش بینی کردیم و امیدواریم با این بودجه از تنگناها عبور کنیم. وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص سازوکار ساماندهی یارانه‌های نقدی، گفت: مقدار یارانه نقدی اعم از آنچه نقدی به خانوار می‌دهیم و به بخش‌های دیگر می‌دهیم را ما تعیین نمی‌کنیم بلکه بر اساس مابه التفاوتی است که قانون هدفمندی مشخص کرده است. امسال برای این اقدام، تصمیم گرفتیم این مسوولیت را به استان‌ها بسپاریم زیرا آنها وضعیت مردمی که در استان‌ها زندگی می‌کنند را بهتر میشناسند تا خانوارهای غیرنیازمند را حذف کنند و هرچه می‌ماند در طرح‌های عمرانی استان هزینه کنند. امسال یک ریال از خزانه برای واریز یارانه‌ها برداشت نکردیم. رییس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه سازوکار آشکارسازی یارانه پنهان چیست؟ گفت: رقم قابل توجهی است و عدد دقیق را قبل از اینکه بودجه در مجلس به بحث گذاشته شود منتشر می‌کنیم. وی در خصوص سهم صندوق توسعه ملی پایبندی دولت را به برنامه ششم توسعه مورد تاکید قرار داد و افزود: سهم ۳۴ درصدی برای صندوق در نظر گرفتیم.
نوبخت با اشاره به فشارهای غرب بر اقتصاد ایران و ضرورت تنظیم بودجه‌ای که بتواند در هر شرایطی عملکرد مناسبی داشته باشد، گفت: امریکا و بدخواهان ملت هرکاری بخواهند بکنند، بودجه طوری تنظیم شده که قابل اداره خواهد بود البته سختی‌هایی وجود دارد. وی ادامه داد: هر گونه افزایش مطالبات مردم از جمله مسائل عقب مانده همچون بازنشسته‌ها را در نظر گرفته‌ایم.
نوبخت به قیمت خرید تضمینی گندم اشاره و تصریح کرد: قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم را ۱۶۰۰ تومان در نظر گرفتیم اما حرف آخر را مجلس می‌زند؛ حال اگر مجلس احساس کند می‌تواند منابع دیگری برای افزایش این نرخ در نظر بگیرد در اختیار خودش است.
معاون رییس‌جمهور در پاسخ به این سوال که چه برنامه‌ای برای بومی‌سازی تولیدات دارید، گفت: تلاش‌های ما برای گروه‌بندی کالاها، ممنوعیت واردات و ارزهای ترجیحی نشان می‌دهد ما به تقویت تولید ملی می‌اندیشیم. در سال آینده نیز به حمایت از تولید ادامه خواهیم داد.
وی در خصوص بسته‌های جبرانی و حمایتی، اظهار داشت: ریالی از ما به التفاوت پتروشیمی‌ها را برای دولت در نظر نگرفتیم بلکه تمام این مبلغ را برای بسته‌های حمایتی منظور کردیم. تاکنون یکی از بسته‌ها اعطا شده و تا پایان سال بسته دیگری اعطا خواهیم کرد.
پیشنهاد دولت، ثبات قیمت حامل‌های انرژی است
نوبخت در خصوص قیمت حامل‌های انرژی گفت: قیمت حامل‌ها ثابت مانده است اگر تغییری کند در قانون هدفمندی دیده می‌شود و صرف مردم خواهد شد.
وی در رابطه با مالیات سکه و ارز، اظهار داشت: این مسائل همان تیغ دو لبه است که می‌تواند تاثیرات متعددی داشته باشد. از یک سو با این اقدام هر نوع درآمد اتفاقی و رانتی به نفع مردم مصادره می‌شود اما از سویی دیگر اگر مالیات اخذ شود باعث می‌شود این افراد به فعالیت‌های زیرزمینی و اقتصاد پنهان بپردازند، از این رو باید در این خصوص پخته عمل کرد که فعلا به جمع‌بندی در این خصوص نرسیده‌ایم.
رییس سازمان برنامه بودجه در رابطه با قیمت بنزین گفت: افزایش قیمت بنزین آثار مثبتی مانند کاهش مصرف، کاهش قاچاق را به دنبال دارد اما از سویی آثار سویی مانند افزایش سطح عمومی قیمت‌ها به دنبال دارد که به همین خاطر در شرایط فعلی از این مورد دوری کرده‌ایم.
رشد ۱۲ درصدی منابع بودجه
وی در رابطه با منابع عمومی گفت: به طو متوسط رشد منابع عمومی در بودجه ۱۲ درصد است که با این اوصاف برای سال ۹۸ بالغ بر ۶۵ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی پیش بینی کردیم. برای سال جاری نیز از ۶۲ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی، ۳۱ هزار میلیارد تومان پرداخت کرده‌ایم. با توجه به اینکه به دنبال تولید و اشتغال هستیم حمایت از طرح‌های عمرانی را در دستور کار قرار داده‌ایم.
بندهای کلیدی لایحه بودجه
تعیین ۴۳۳ هزارمیلیارد تومان منابع درآمدی برای دولت در سال آینده از محل مالیات، واگذاری‌ها، نفت و ...
رشد ۱۲ درصدی منابع بودجه
وابستگی ۲۷ درصدی بودجه به نفت
فروش روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت برای سال آینده با قیمت بشکه‌ای ۵۴ دلار
تعیین نرخ ۵۷۰۰ تومان، به عنوان نرخ تسعیر ارز
ثابت ماندن قیمت سوخت و تداوم عرضه بنزین به قیمت لیتری ۱۰۰۰تومان درسال ۹۸
واریز ۳۴ درصد از درآمدهای نفتی دولت به صندوق توسعه ملی درسال ۹۸
اختصاص ۱۴ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی
اختصاص ۴۲هزارمیلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی
افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان
تخصیص ۷ هزار میلیارد تومان برای مقابله با فقر مطلق و حمایت از اقشار ضعیف
افزایش بودجه عمرانی کشور از ۶۲ هزار میلیارد تومان به ۶۵ هزار میلیارد تومان
رشد سه برابری بودجه حمایت از طرح بازآفرینی شهری و بازسازی ۳۰۰ هزارمسکن فرسوده
تامین یک میلیارد دلار تسهیلات تامین مالی خارجی به منظور تجهیز آزمایشگاه ها
رشد ۸۴ درصدی اعتبارات محیط زیست
