بررسی عملکرد تسهیلات ارزی صندوق توسعه ملی در سال 1396 نشان می‌دهد که 158طرح در مجموع 5میلیارد دلار تسهیلات دریافت کردند که از نظر تعداد بخش صنعت و معدن با 68 طرح در رتبه نخست قرار دارد.
صندوق توسعه ملی نقش بین نسلی و ذخیره ارزی ایران را دارد که بر اساس ماده 84 قانون برنامه پنجم توسعه با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی به ثروت‌های ماندگار، مولد و سرمایه‌های زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسل‌های آینده از منابع نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی تاسیس شد.
طبق گزارش ایرنا، تسهیلات صندوق توسعه ملی به 2 بخش تسهیلات ارزی و ریالی تقسیم می‌شود؛ مطابق اساسنامه صندوق، استفاده‌کنندگان از تسهیلات صندوق فعالان اقتصادی بخش خصوصی، تعاونی و بنگاه‌های اقتصادی متعلق به موسسات عمومی غیردولتی هستند.
مبلغ کل تسهیلات ارزی پذیرش شده توسط صندوق (اعلام وصول شده) تا پایان سال 96 معادل 37 میلیارد و 488میلیون دلار بوده که از این میزان 34 میلیارد و 857میلیون دلار به مرحله تخصیص ارز رسیده است.
از مجموع تسهیلات ارزی مسدود شده 20میلیارد و 242میلیون دلار به بخش خصوصی، معادل 94 میلیون دلار به طرح‌های بخش تعاون و معادل 14 میلیارد و 521میلیون دلار به طرح‌های بنگاه‌های وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی اختصاص یافته است.
بر این اساس از همه مبلغ مسدود شده برای پرداخت تسهیلات از طریق قراردادهای عاملیت ارزی، 15 میلیارد و 173میلیون دلار با همکاری بانک‌های عامل و بانک مرکزی به مرحله پرداخت رسیده است.
در سال 96 صندوق توسعه ملی نسبت به سپرده‌گذاری در بانک‌های دولتی و خصوصی برای اعطای تسهیلات ریالی به طرح‌های اقتصادی اقدام کرد؛ مجموع میزان سپرده‌گذاری‌های انجام شده توسط صندوق 112هزار میلیارد ریال بود.
همچنین سرجمع سپرده‌گذاری‌های انجام شده از ابتدای سال 1394 تا پایان سال 1396 نیز برابر 222 هزار میلیارد ریال است.
بر پایه اطلاعات ثبت شده در سامانه فرآیند تسهیلات صندوق توسط بانک‌ها در سال 96 از محل همه قراردادهای منعقد شده در این سال و قراردادهای منعقده قبلی که طی پارسال فعال بوده‌اند، مبلغی بیش از 69میلیارد و 300میلیارد ریال به متقاضیان اختصاص یافته که مجموع این مبلغ از ابتدای سال 1394 تا پایان سال 96 به میزان 113میلیارد و 900 میلیارد ریال است.
در سال 1396 در مجموع 18 فقره قرارداد عاملیت اعطای تسهیلات ارزی به مبلغ 12میلیارد و 550 میلیون دلار برای استفاده متقاضیان واجد شرایط از منابع ارزی اختصاص یافت که در این میان بیشترین مبلغ قرارداد به بانک صنعت و معدن با 3هزار میلیون دلار اختصاص دارد و بانک پاسارگاد و ملت به ترتیب با 1500 و 1200میلیون دلار در رتبه‌های بعدی اعطای تسهیلات ارزی قرار دارند.
پارسال 47 فقره طرح با مجموع 2میلیارد و 941 میلیون دلار اعلام وصول شد و برای 24 طرح به مبلغ یک‌میلیارد و 759میلیون دلار نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مسدود شد.
همچنین در این سال 27 فقره طرح به مبلغ 607 میلیون دلار به دلایل مختلف همچون انجام ندادن تعهدات توسط متقاضی در مهلت تعیین شده یا درخواست بانک عامل باطل شد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی از محل کل تسهیلات ارزی دارای مسدودی از ابتدای تاسیس صندوق در سال 1396 مجموع پوشش‌های صادر شده برای گشایش‌های اعتبار اسنادی توسط بانک‌های عامل 6 میلیارد و 945میلیون دلار بابت 81طرح بود. همچنین برای 158فقره طرح با مبلغ 5میلیارد دلار پرداخت قطعی انجام شد.
بررسی عملکرد تسهیلات ارزی صندوق توسعه ملی در سال 1396 بیانگر این است، بخش صنعت و معدن با 68 فقره طرح به ارزش 333میلیون دلار بیشترین تسهیلات ارزی به لحاظ تعداد و نفت و گاز بالادستی با 9 فقره طرح به مبلغ 2میلیارد و 482میلیون دلار بیشترین تسهیلات ارزی به لحاظ ارزشی را دریافت کردند.
بر اساس این گزارش بیشترین تسهیلات ارزی گشایش شده با مبلغ 3میلیارد و 88 میلیون دلار نیز مربوط به نفت و گاز بالادستی است که 545میلیون دلار آن مسدود شد.
