چشم‌پوشی از نام ایران در سکوی نخست کشفیات نفت و گاز 2019

گروه انرژی|

موسسه تحلیل داده‌های انرژی «ریستاد انرژی» در گزارش جدید خود اکتشافات نفت و گاز در سال 2019 را مورد بررسی قرار داده است. این گزارش بزرگ‌ترین شرکت‌های کاشف نفت و گاز در سال گذشته را به ترتیب، اگزون موبیل، یک شرکت مستقل اکتشافی امریکایی به نام «هس» و یک شرکت چینی به نام CNOOC معرفی و مناطق با بیشترین اکتشاف را به ترتیب گویان، روسیه و موریتانی اعلام کرده است. پس از این سه منطقه، ایران با معادل 837 میلیون بشکه نفت اکتشاف در رده چهارم قرار گرفته است. این در حالی است که چنانچه اکتشافات نفت و گاز اعلامی از طرف مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در سال 2019 را در نظر بگیریم، تنها یک مورد اکتشاف میدان گازی ارم در جنوب استان فارس که حجم گاز قابل برداشتی معادل 2 میلیارد و 300 میلیون بشکه نفت را در دل خود جای داده است، ایران را در رده نخست اکتشافات سال 2019 قرار می‌دهد. حال اگر دومین اکتشاف بزرگ سال 2019 ایران که میدان نفتی نام‌آوران در استان خوزستان است و ظرفیتی معادل 2 میلیارد و 200 میلیون بشکه نفت دارد را به آن اضافه کنیم، ایران با اختلافی نزدیک به 3 برابری نسبت به منطقه گویان، منطقه نخست اکتشافات نفت و گاز جهان است و شرکت ملی نفت ایران بالاتر از اگزون موبیل در رده نخست شرکت‌های کاشف نفت قرار می‌گیرد و معلوم نیست چرا اکتشافات هیدروکربن‌ها در ایران در آمار کشفیات نفت و گاز جهان محاسبه نمی‌شود.

موسسه تحلیل داده‌های انرژی «ریستاد انرژی» در گزارشی آورده است که اکتشافات جهانی نفت و گاز در سال 2019 به بالاترین سطح در 4 سال اخیر رسیده و موفقیت‌های اکتشافاتی اگزون موبیل در منطقه گویان عامل اصلی آن بوده است.

بر اساس این گزارش، کاشفان نفت و گاز در سال 2019 پیشرفت‌های خوبی داشتند و معادل 12 میلیارد و 200 میلیون بشکه نفت، اکتشافات جدید ثبت کردند. بر اساس برآوردهای ریستاد انرژی، این رقم بالاترین میزان اکتشاف از سال 2015 است. در سال گذشته میلادی، 26 اکتشاف با ظرفیت بیش از 100 میلیون بشکه معادل نفت به ثبت رسید که مناطق فراساحلی بیشترین اکتشاف را به خود اختصاص دادند.

به گزارش ریستاد انرژی، ماجرای اکتشاف موفقیت‌آمیز نفت و گاز در گویان که سال 2018 آغاز شده بود، با 4 کشف جدید اگزون موبیل در بخش فراساحلی منطقه «استابروک» در سال 2019 ادامه یافت، درحالی که شرکت «تالو اویلز جترو و جو» در مجاورت منطقه «استابروک» یک سیستم نفتی را ایجاد کرده بود.

ریستاد انرژی تخمین می‌زند که اکتشافات موجود در گویان دارای منابع نفتی قابل بازیافتی در حدود یک میلیارد و 800 میلیون معادل بشکه نفت است. اگزون موبیل در نتیجه موفقیت‌های مستمر خود از اکتشاف نفت و گاز در گویان و همچنین سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهش در قبرس، ممکن است که برای دومین سال پیاپی به عنوان کاوشگر نمونه سال انتخاب شود.

پالزور شنگا، تحلیلگر ارشد «ریستاد انرژی» در این زمینه بیان کرد: «این دوره هم از نظر حجم کشف شده و هم از نظر ارزشی که برآورد می‌شود که اکتشافات داشته باشند، استثنایی بود.» اگزون موبیل سال گذشته معادل یک میلیارد و 70 میلیون بشکه نفت در گویان کشف کرد.

ریستاد انرژی تخمین می‌زند که ارزش این حجم از اکتشاف حدود 2 میلیارد و 700 میلیون دلار باشد و بیشتر به دلیل ادامه موفقیت‌های اکتشافی در گویان است.

در سواحل موریتانی، میدان گازی «اورکا بی‌پی» نه تنها بزرگ‌ترین کشف بلکه عمیق‌ترین کشف نفت و گاز در دریا در سال 2019 بوده است. ریستاد انرژی تخمین می‌زند که این میدان گازی چیزی در حدود یک میلیارد و 300 میلیون بشکه معادل نفت در خود جای داده است. با اکتشافات اخیر گازی در منطقه موریتانی کلید ساخت یک مرکز ال‌ان‌جی جدید نیز زده شده است.

در روسیه، گازپروم از دو اکتشاف در دریای کارا خبر داد. ریستاد انرژی کشفیات گازپروم در سال 2019 را معادل یک میلیارد و 500 میلیون بشکه در روز تخمین زده است. کشف گاز در دینکوف روسیه دومین کشف بزرگ جهان در سال گذشته بوده است.

ریستاد انرژی مدعی می‌شود که سایر اکتشافات مهم دریایی سال 2019، شامل اکتشافات در آفریقای جنوبی، قبرس، انگلستان و در بخش نروژی دریای بارنتس بود. شنگا، تحلیلگر ارشد این موسسه گفت: اگر چه سال 2019 از نظر حجم اکتشافات نفت و گاز نسبت به سال‌های اخیر بهتر بود، اما برای چاه‌های پر بازده سال ناامیدکننده‌ای بود. معادل بیش از 10 میلیارد بشکه نفت چاه‌هایی زده شد که به منابع هیدروکربنی نرسید.

   چشم‌پوشی از اکتشافات نفتی ایران

اما به نظر می‌رسد که اکتشافات ایران در این سال از قلم تحلیلگران ریستاد انرژی افتاده است. اواسط مهرماه امسال بود که رسانه‌ها خبر از کشف یک میدان گازی جدید در جنوب ایران دادند. بعدها مشخص شد که این میدان گازی به تنهایی ایران را در رتبه نخست اکتشافات نفت و گاز سال 2019 در جهان قرار می‌دهد و 23 درصد از اکتشافات امسال جهان (تا همان روز اعلام کشف) به این میدان گازی تعلق می‌گرفت. این میدان که بعدها «ارم» نام گرفت، حدود 368 میلیارد مترمکعب گاز قابل استحصال در خود جای داده است و به گفته سید صالح هندی، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، می‌تواند به مدت 16 سال گاز مصرفی 11 درصد از ایرانیان را تأمین کند. اگر این ارقام را به معادل بشکه نفت آن تبدیل کنیم، حجم گاز موجود در مخزن جدید کشف شده معادل 2 میلیارد و 277 میلیون بشکه نفت خواهد شد.

تنها یک ماه بعد، یعنی اواسط آبان‌ماه بود که باز هم خبر کشف یک میدان بزرگ نفتی در خوزستان همه را غافلگیر کرد. این میدان که «نام‌آوران» نام نهاده شد، ظرفیتی معادل 2 میلیارد و 200 میلیون بشکه نفت قابل استحصال به ظرفیت نفت ایران اضافه کرد و بدین ترتیب، دومین کشف بزرگ نفت و گاز ایران در سال 2019 و دومین کشف بزرگ جهان در همین سال شد. بنابراین با در نظر گرفتن ذخایر هیدروکربنی اکتشافی ایران، شرکت ملی نفت ایران بیشترین کشفیات را در سال 2019 انجام داده است. اما موسسه ریستاد انرژی در گزارش خود معتقد است که شرکت اگزون موبیل بیشترین اکتشافات را در این سال انجام داده است.

بر همین اساس، ریستاد انرژی نوشته است که یک شرکت مستقل امریکایی به نام «هس» و یک شرکت چینی به نام CNOOC در میان کاشفان نفت و گاز سال 2019 رده‌های دوم و سوم را در ایجاد ارزش از اکتشافات به دست آوردند و هر دو این شرکت‌ها از همکاری با اگزون موبیل در منطقه گویان بهره‌مند شدند. شرکت «هس» سال گذشته حدود 2 میلیارد دلار از اکتشافات خود به دست آورد و شرکت CNOOC نیز حدود یک میلیارد و 800 میلیون دلار ارزش‌آفرینی داشت.

غول فرانسوی توتال با کسب سود 873 میلیون دلار به واسطه فعالیت‌های اکتشافاتی خود در سال 2019، مقام چهارم را کسب کرد. به گفته تحلیلگر ریستاد انرژی، موفقیت اصلی توتال در اکتشافات در آفریقای جنوبی حاصل شده است.

ریستاد انرژی انتظار دارد که در سال 2020 روند صعودی سال‌های اخیر اکتشافات نفت و گاز ادامه یابد.