گروه راه و شهرسازی|
در حالی که وضعیت معیشت اقشار متوسط و پایین جامعه در شرایط بحرانی قرار گرفته است، به گونه‌ای که بخشی از شهروندان توان تامین هزینه مایحتاج روزانه را ندارند و دامنه فروش قسطی نان از اقصی نقاط سیستان و بلوچستان به مرکز شهر تهران نیز گسترده شده است، نمایندگان مجلس با ارایه و تصویب طرح‌های غیرکارشناسی تلاش دارند، با ارایه مشوق‌های مسکنی، فرزند آوری را تشویق کنند. در تازه‌ترین رویداد، دیروز نمایندگان مجلس تصویب کردند، خانوارهای فاقد مسکنی که در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ صاحب فرزند سوم شده یا می‌شوند ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات مسکن دریافت کنند.حداکثر مدت بازپرداخت این تسهیلات ۲۰ ساله است.
2 نقیصه مشوق تسهیلاتی
به گزارش «تعادل»، نخستین‌بار کمیسیون فرهنگی مجلس در حمایت از سیاست فرزندآوری، طرح اعطای تسهیلات ۷۰ میلیون تومانی مسکن برای تولد فرزند سوم را به صحن علنی مجلس فرستاد اما در نهایت اعداد این طرح با افزایش 100 درصدی به 150 میلیون تومان رشد یافت. طرحی که از نگاه کارشناسان دو نقص اساسی دارد. اول اینکه مبلغ 150 میلیون تومان وام مسکن در تهران، در شرایطی که متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان 28 میلیون و 380 هزار تومان است، قدرت خریدی معادل 5 تا 6 مترمربع مسکن و در شهرهای کوچک 20 تا 40 متر مربع آپارتمان را دارد. از این رو، شاید در حالتی خوش‌بینانه به نظر برسد که این وام می‌تواند در شهرهای کوچک موثر واقع شود. اما نقیصه دوم این طرح یعنی بازپرداخت اقساط این وام آن هم از سوی اقشار ضعیف و متوسط در شرایطی که این اقشار به دلیل تورم افسار گسیخته گرفتار تنگنای شدید مالی هستند، مانع از تحقق این خوش‌بینی می‌شود. بر اساس این گزارش، نمایندگان در جلسه علنی صبح چهارشنبه و در ادامه بررسی جزییات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در بخش هزینه‌ای بند ه تبصره ۱۶ را تصویب کردند. طبق این مصوبه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است در راستای اجرای بند (ت) ماده (۱۰۲) قانون برنامه ششم توسعه، از طریق بانک‌های عامل مبلغ ۹ هزار میلیارد ریال از هر محل از جمله منابع سپرده‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی به تفکیک، نسبت به پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن (بنا به درخواست خانوار) با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانواده‌های فاقد مسکن که در سال ۱۳۹۹ یا ۱۴۰۰ صاحب فرزند سوم به بعد شده یا می‌شوند به میزان 150 میلیون تومان اقدام نماید.
وام 10 ساله برای خانوار دارای کمتر از 3 فرزند
بر اساس جزو الحاقی این تبصره، بانک مرکزی مکلف است در راستای اجرای بند (ث) ماده (۱۰۲) قانون برنامه ششم توسعه از طریق بانک‌های عامل مبلغ 4 هزار و 600 میلیارد ریال از هر محل از جمله منابع سپرده‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی به تفکیک نسبت به پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن (بنا به درخواست خانوار) با بازپرداخت حداکثر ۱۰ ساله برای خانواده‌های فاقد مسکن به شرح زیر اقدام نماید:
۲-۱- خانوارهای صاحب دو فرزند تا سقف 200 میلیون تومان به هر یک از زوجین به میزان 100 میلیون تومان.
۲-۲- خانوارهای صاحب یک فرزند تا سقف 160 میلیون تومان به هر یک از زوجین به میزان 80 میلیون تومان
۲-۳- خانوارهای دو نفره (زوج و زوجه) تا سقف 100 میلیون تومان به هر یک از زوجین به میزان 500 میلیون اقدام نماید.
بسته حمایتی مجلس برای مسکن ایثارگران
در تحولی دیگر، نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیروز بسته حمایتی را برای تامین مسکن ایثارگران، رزمندگان و آزادگان تعیین کردند. نمایندگان در ادامه بررسی جزییات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در بخش هزینه‌ای بند ز و بندهای الحاقی ۱ تا ۳ تبصره ۱۶ را تصویب کردند. طبق این مصوبه، دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلفند در اجرای ماده (۶۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)، تسهیلات لازم برای تحقق هدف قانون مبنی بر تامین مسکن تعداد هفتاد هزار نفر مشمولان ماده (۳) مکرر قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران را تامین کنند. یارانه سود تسهیلات مذکور از ردیف ۱۳۱۶۰۰ جدول شماره (۷) این قانون تامین می‌شود. بر اساس جزو الحاقی این مصوبه، ایثارگرانی که در سنوات گذشته از تسهیلات ارزان قیمت تا سقف 25 میلیون تومان بهره مند شده و تا پایان سال ۱۳۹۹ تسویه حساب نموده‌اند، به شرط خرید یا ساخت مسکن جدید از تسهیلات مسکن ارزان قیمت ایثارگری این قانون بهره‌مندشوند. یارانه سود این تسهیلات از ردیف مربوطه تامین می‌شود. بر اساس بند الحاقی ۱ این مصوبه، دولت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلفند در اجرای بند (الف) ماده (۸۹) قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران و با رعایت ماده (۶۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) با معرفی سازمان رزمندگان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تسهیلات لازم برای تحقق هدف قانون مبنی بر تامین مسکن پنجاه هزار نفر از رزمندگان دارای حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه و آزادگان با حداقل سه ماه اسارت را تامین کنند. یارانه سود تسهیلات مذکور از ردیف ۱۱۱۱۸۷ جدول شماره (۷) این قانون تامین می‌شود. بر اساس بند الحاقی ۲ این مصوبه، تا سقف 680 میلیارد تومان تسهیلات بانکی جهت تغییر کاربری شناورهای ترالر به کشتی‌های پشتیبانی صیادی به سازمان شیلات اختصاص می‌یابد. بر اساس بند الحاقی ۳ این مصوبه، کلیه قوانین و مقررات مغایر با این تبصره در سال ۱۴۰۰ موقوف الاجراء است.
مجلس دنبال حل مشکل تامین مالی مسکن
در این حال، مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: مجلس به دنبال این است که بانک‌ها حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به بخش ساخت مسکن اختصاص دهند. این موضوع در قانون بودجه با اختصاص 360 هزار میلیارد تومان به ساخت مسکن پیگیری می‌شود.
طغیانی در گفت‌وگو با فارس، درباره لزوم تخصیص سالانه حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش مسکن گفت: حمایت تسهیلاتی از بخش مسکن دارای اهمیت فراوانی است. درحال حاضر میزان تولید مسکن سالانه کمتر از ۴۰۰ هزار واحد در سال است. این درحالی است که به صورت رسمی بر اساس طرح جامع مسکن، سالانه باید یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شود. وی افزود: بانک‌ها باید میزان تسهیلات پرداختی خود به بخش مسکن را افزایش دهند. بر اساس گزارش‌های کارشناسی، حداقل ۲۰ درصد از کل تسهیلات پرداختی بانک‌ها معادل بیش از 300 هزار میلیارد تومان باید به بخش مسکن تخصیص داده شود. طغیانی با بیان اینکه باید از بخش ساخت مسکن حمایت شود، گفت: شاهد آن هستیم، سالانه کمتر از ۵ درصد کل تسهیلات پرداختی بانک به بخش مسکن اختصاص می‌یابد. درصد بالایی از تسهیلات بخش مسکن هم مربوط به وام خرید مسکن است. تسهیلات بخش ساخت مسکن هم باید افزایش پیدا کند.
وامی برای نگرفتن؟
قبل از مصوبه دیروز مجلس، روز سه شنبه نیز وزارت راه به عنوان نماینده دولت با بانک رسالت تفاهمنامهای را امضا کرد که بر اساس آن ساخت 50 هزار واحد مسکونی ارزان‌قیمت برای اقشار کم‌درآمد در دستور کار قرار گرفت. تفاهمنامهای که در قالب آن قرار است 150 میلیون تومان وام کم‌بهره به واجدان شرایط پرداخت شود.
در حالی قرار است وام مسکن ۱۵۰ میلیون تومانی به اقشار کم‌درآمد جامعه پرداخت شود که قسط ماهانه این وام بیش از ۲.۷ میلیون تومان است و به نظر نمی‌رسد این اقشار توان پرداخت آن را داشته باشند. به گزارش تسنیم، این تفاهم‌نامه 6 ماده‌ای که بین معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و بانک عامل امضا شده مقرر شده تا به 50 هزار نفری که جزو دهک‌های کم‌درآمدی جامعه هستند (دهک‌های یک تا 3) 150 میلیون تومان وام قرض‌الحسنه با کارمزد 4 درصد پرداخت شود. در اجرای این طرح، خانوارهای کم‌درآمد تازه ازدواج‌کرده و سرپرست خانوارهایی که دارای 3 فرزند و بیشتر هستند در اولویت هستند. بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، اسامی افرادی که در اولویت دریافت این وام‌ها و مشارکت در این طرح هستند از سوی معاونت مسکن و ساختمان به بانک عامل اعلام و معرفی خواهند شد. زمان اجرای این تفاهم‌نامه 3 سال و مدت بازپرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه 5 سال تعیین شده است. بر اساس این گزارش، دهک یک تا سه جامعه کم‌درآمدترین قشر کشور هستند که بعضاً در تامین نیازهای معیشتی خود نیز دچار مشکلات اساسی هستند. وضعیت این خانوارها طی دو سه سال اخیر با رهاشدگی اقتصاد از سوی دولت وخیم‌تر هم شده است. در این شرایط گرچه سود وام 150 میلیون تومانی مسکن 4 درصد اعلام شده و متقاضی واجد شرایط مورد تایید وزارت راه و شهرسازی طی 5 سال حدود 16 میلیون تومان سود آن را پرداخت می‌کند. اما به نظر نمی‌رسد باتوجه به آنچه که به آن اشاره شد اقشار کم‌درآمد بتوانند قسط سنگین وام مذکور را پرداخت کنند.میزان اقساط ماهانه این وام حدود 2 میلیون و 770 هزار تومان است. آنطور که پیداست کار مطالعاتی چندانی برای تفاهمنامهای که دیروز بین معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل بانک عامل امضا شد، صورت نگرفته باشد. به نظر می‌رسد در ماه‌های پایانی عمر دولت دوازدهم برخی اقدامات و برنامه‌ها بیشتر به سمت و سوی تبلیغات و شو پیش رفته تا اینکه در واقعیت برای حل مشکل مردم مسوولان مربوطه گردهم جمع شده و تفاهم‌نامه‌هایی را امضا کنند.
