گروه راه و شهرسازی|
سرانجام پس از 23 سال انتظار، قطعه اول آزادراه افسانه‌ای تهران-شمال، (بزرگراه همت تا سه راه شهرستانک) ظهر دیروز به بهره‌برداری آزمایشی رسید. با توجه به اعلام خبر افتتاح آزمایشی این قطعه از سوی رییس‌جمهوری در روز 22 بهمن، پیش از ساعت 12 دیروز خودروهای زیادی برای ورود به این آزادراه صف کشیده بودند و استقبال خوبی از این تردد آزمایشی دوساعته صورت گرفت.امروز هم از ساعت 12 تا 14 امکان تردد در قطعه یک آزادراه تهران-شمال، وجود دارد و مسافران می‌توانند بدون پرداخت عوارض، مسیر سفر خود از اتوبان همت تا شهرستانک را 1.5 ساعت کاهش دهند، البته این تردد فقط مربوط به دیروز و امروز بوده و پس از آن آزادراه تا افتتاح رسمی در نیمه اول اسفند، بسته است. اگرچه در برخی رسانه‌ها خبرهایی مبنی براینکه تا اول اسفند، امکان تردد از این آزادراه از ساعت 12 تا 2 بعد از ظهر وجود خواهد داشت، منتشرشده است.کارشناسان معتقدند که کاهش تردد از محور تهران- کرج، کاهش آلودگی، کوتاه شدن زمان سفر و عبور ایمن از مهم‌ترین ویژگی‌های افتتاح قطعه یک آزادراه تهران- شمال است.
کاهش چشمگیر ترافیک
افتتاح آزمایشی قطعه یک آزادراه تهران-شمال، پس از پشت سر گذاشتن 6 دولت در شرایطی انجام می‌شود که با روی کارآمدن دولت یازدهم، عباس آخوندی در زمان معارفه در مجلس وعده تکمیل این آزادراه را مطرح کرد اما طی 5 سال وزارت او هربار و پس از هر بازدید از پروژه، بازه زمانی این وعده گسترده‌تر شد، تکمیل این آزادراه اما نصفه ماند و قطعه یک هم حالا و پس از گذشت یکسال ونیم از استعفای آخوندی بالاخره به صورت آزمایشی افتتاح شد. سعید شاهسواری، مدیرعامل شرکت آزادراه تهران- شمال در گفت‌وگو با تسنیم، درباره افتتاح آزمایشی قطعه یک آزادراه تهران -شمال گفت: این منطقه یکی از مهم‌ترین قطعات آزادراه تهران- شمال است؛ به این دلیل که کل آزادراه تهران- شمال 67 کیلومتر مسیر تهران- کرج- چالوس را کوتاه می‌کند که 60 کیلومتر آن در منطقه یک اتفاق می‌افتد. این مساله به لحاظ ترافیکی کمک شایانی به تردد می‌کند. او ادامه داد: برآوردهای صورت گرفته توسط مشاور پروژه حاکی از آن است که با بهره‌برداری از این قطعه سالانه 86 میلیون لیتر سوخت صرفه‌جویی می‌شود؛ یعنی حدود 450میلیارد تومان از دوش دولت برداشته می‌شود.
غافلگیری شرکت توسعه
مدیرعامل شرکت توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور نیز دیروز در مراسم افتتاح آزمایشی قطعه اول آزادراه تهران-شمال با بیان اینکه رییس‌جمهور ما را غافلگیر کرد، ادامه داد: اما وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مستضعفان بلافاصله پس از اعلام رییس‌جمهور، اقدام به پاکسازی محور و برفروبی کردند تا این آزادراه برای تردد آزمایشی در روز جاری آماده‌سازی شود. پلیس راه نیز قبل از بازگشایی، ایمن بودن آن را آزمایش کرد. خیرالله خادمی گفت: این آزادراه، پروژه‌ای ملی است و با توجه به اقدامات انجام شده در این پروژه می‌تواند نقطه عطفی در راهسازی کشور باشد. او تاکید کرد: با توجه به زمان کوتاه برای بهره‌برداری آزمایشی، کل مسیر برف روبی و ایمن‌سازی شده و پلیس هم آمادگی عبور خودروها را تایید کرده است. به گفته خادمی، دریافت عوارض در این آزادراه، الکترونیکی خواهد بود اما در این دو روز که بهره‌برداری آزمایشی انجام می‌شود، عوارضی دریافت نمی‌شود.او با اشاره به اینکه عوارض هنوز تعیین نشده، ادامه داد: با بهره‌برداری از قطعه اول، زمان تردد بین تهران تا چالوس، ۱.۵ ساعت کاهش پیدا می‌کند.
تامین کامل روشنایی و تهویه قطعه اول
معاون بنیاد مستضعفان هم در این مراسم با تاکید بر اینکه روشنایی مسیر و تهویه تونل‌ها برقرار است، گفت: سازه و ورودی‌های تونل‌ها نقش ایمنی برای ریزش دارد و در عین حال به گونه‌ای طراحی شده که زیبایی مسیر را بیشتر کند. منوچهر خواجه دلویی، افزود: این سازه‌ها علاوه بر آنکه خطر ریزش را کاهش می‌دهد، همچنین بستر رودخانه کن را ایمن می‌کند.
همچنین نورالله خادم، رییس پلیس راه فرماندهی انتظامی تهران بزرگ هم با اشاره به اینکه پلیس تهران بزرگ دو ایستگاه موقت تعبیه کرده است، گفت: با افتتاح رسمی این پروژه یک پاسگاه پلیس نیز در مسیر ایجاد خواهد شد. او ادامه داد: سرعت عبور خودروها در این محور ۸۰ کیلومتر و در تونل‌ها ۷۰ کیلومتر در ساعت است. خادم در خصوص علت کم بودن حداکثر سرعت در آزادراه گفت: این عددی است که از سوی شرکت سازنده به ما اعلام شده، چون شرایط این محور به دلیل کوهستانی بودن شرایط خاصی است و حداکثر سرعت خودروهای عبوری پایین اعلام شده است تا مشکلی برای مسافران پیش نیاید.او اعلام کرد: این تردد تنها برای وسایل نقلیه سواری بوده و ورود وسایل نقلیه سنگین، موتورسیکلت و وانت ممنوع است.
نرخ ۴۰ هزار تومانی عوارض
یکی از ابهاماتی که طی ماه‌های گذشته درباره قطعه یک آزادراه تهران -شمال مطرح شد، مربوط به نرخ عوارض آن بود موضوعی که مدیران بنیاد مستضعفان و مسوولان وزارت راه به آن پاسخ درستی ندادند.
چندی پیش رقم 100 هزار تومان برای عوارض مطرح شد که البته بنیاد مستضعفان و وزارت راه آن را تأیید نکرد، پس از آن خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه عوارض عبور هر خودرو از این قطعه آزادراه حدود 40هزار تومان خواهد بود، البته مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور اظهارکرد: عوارض این محور به صورت الکترونیکی اخذ شده و نرخ آن شناور است به این معنا که بر اساس میزان پیمایش خودروها و در ساعات اوج یا کم باری ترافیک رقم آن تغییر می‌کند. البته هنوز رقم عوارض تعیین نشده و به زودی اعلام خواهد شد.
بررسی تاریخچه آزادراه تهران-شمال
آزادراه تهران - شمال 10 هزار میلیارد تومان ارزش دارد. این آزادراه با هزینه ۳۴۰۰ میلیارد تومان، احداث شده است. این آزادراه به طول ۱۲۱ کیلومتر، چهار قطعه دارد که مراحل مطالعاتی آن از سال ۱۳53 آغاز شد، این طرح پس از انقلاب مسکوت ماند اما از سال 75 مراحل اجرایی آن آغاز شد. قطعه اول آزادراه تهران- شمال از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان، امامزاده عقیل، تونل تالون و دره لانیز به سه‌راهی شهرستانک می‌رسد، اجرای این قسمت که طول آن تقریباً ۳۲ کیلومتر است، موجب می‌شود قسمتی از راه فعلی که از طریق کرج می‌گذرد حذف شده و مسیر فعلی حدود ۶۰ کیلومتر کوتاه‌تر شود و صرفه‌جویی قابل‌توجهی در مصرف سوخت، استهلاک و وقت مسافران را به دنبال خواهد داشت.بخش دوم آزادراه، حدفاصل آب شهرستانک - پل زنگوله به طول تقریبی ۲۲ کیلومتر است؛ تونل‌های بلند البرز هر یک به طول ۶۴۰۰ متر در این منطقه قرار دارد، با اجرای این قسمت، طول مسیر جاده فعلی کرج - چالوس حدود 5 کیلومتر کوتاه می‌شود، عملیات عمرانی این قطعه (به غیر از تونل‌های البرز) از خرداد ماه سال ۱۳۹۶ آغاز شده و همچنان در حال اجرا است.اما بخش سوم آزادراه، حدفاصل پل زنگوله و سه‌راهی دشت نظیر و مرزن آباد به طول تقریبی ۴۷ کیلومتر است، مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت است و در قسمت‌های فراز، یک خط کندرو به مسیر اضافه می‌شود، در این منطقه هیچ‌گونه اقدامی درمورد عملیات اجرایی انجام نگرفته است.
قطعه چهارم آزادراه تهران- شمال، حدفاصل سه‌راهی دشت نظیر مرزن‌آباد- چالوس به طول حدود ۲۰ کیلومتر است. مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت است و در قسمت‌های فراز، یک خط کندرو به مسیر اضافه می‌شود، اجرای این قطعه از سال ۱۳۷۵ آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ به بهره‌برداری رسید.
